Direct naar artikelinhoud
ColumnRob de Wijk

We zijn een weg ingeslagen die tot het bittere einde moet worden volgehouden

We zijn een weg ingeslagen die tot het bittere einde moet worden volgehouden

Dat de oorlog in Oekraïne steeds heftigere emoties losmaakt, is logisch. Wie een poging doet om op grond van feiten te duiden en dan constateert dat Oekraïne het moeilijk krijgt, wordt in het Poetinkamp geschaard. Zoals door een Trouw-lezer, die bovendien vindt dat ik ‘compleet de weg kwijt’ ben. Op Twitter gaat het er ruiger aan toe en worden scheldpartijen en verdachtmakingen de norm.

Volgens sommige twitteraars ben ik bijvoorbeeld ‘een zwakzinnige’ en ‘volstrekte imbeciel’, een ‘vuile kut-nazi’, ‘een absolute schande voor de academische wereld’, een ‘zogenaamde professor en fascist’, een ‘onderdeel van het WEF-kartel’ en een aanhanger van het ‘barbaarse mutileren van kinderen en pedo-acceptatie van de progressieven’. Maakt u zich geen zorgen. Ik heb ze allemaal geblokkeerd, slaap nog steeds goed en doe aangifte als dat nodig is.

‘De Chamberlain van de experts’

De toenemende agressie lijkt een barometer voor de stemming in het land. Opmerkelijk is dat ook sommige analisten en deskundigen zich meer door emoties laten leiden. Een door mij gerespecteerde oud-generaal viel voor mij van zijn voetstuk toen hij meeging in de beschuldigen van een willekeurige twitteraar die mij ‘de Chamberlain van de experts’ noemde.

Bovendien vond hij dat we de Patriot-raketsystemen naar Oekraïne moeten sturen, omdat we toch geen mogelijkheid hebben ons te verdedigen. Naar mijn smaak gaf hij zijn grondwettelijke taak om Nederland te verdedigen wat al te gemakkelijk op.

Minister Ollongren ging er niet in mee. Zij erkende in een brief aan de Tweede Kamer dat Nederland lastig te beschermen is, maar vond dat Oekraïne nu voorging en wilde de Patriots zo snel mogelijk aanvullen. Tegelijkertijd zegde ze Patriots achter de hand te willen houden voor de eigen verdediging. Ik vond het een doordacht besluit.

Twijfels over de afloop van de oorlog verklaren de aanzwellende emoties. Na de invasie werden antitankwapens en luchtdoelgeschut geleverd, daarna kwamen de artillerie en de raketwerpers, en nu zitten we in de fase van de gevechtsvoertuigen en de tanks. Maar een Oekraïense overwinning is nog steeds niet nabij. Daarom begrijp ik de oorspronkelijke aarzelingen van bondskanselier Scholz over de levering van tanks heel goed.

Uiteindelijk vraagt Zelensky om jachtvliegtuigen en gevechtstroepen

Elke stap is een stap in de richting van verdere betrokkenheid bij de oorlog, waarbij president Zelensky uiteindelijk jachtvliegtuigen en gevechtstroepen kan gaan vragen.

Het wordt dan steeds moeilijker die te weigeren. “Wat is het alternatief?”, hoorde ik oud-Navochef Jaap de Hoop Scheffer op BNR Nieuwsradio terecht zeggen. Dat is er niet.

We zijn een weg ingeslagen van militaire hulp en sancties, die tot het bittere eind moet worden volgehouden. Wint Rusland, dan is dat ook een nederlaag voor het Westen en verzanden we op zijn best in een uitzichtloze Koude Oorlog, waarin instabiliteit en de dreiging van een totale oorlog de norm worden. Wint Oekraïne of komt er een patstelling, gevolgd door een staakt-het-vuren, dan is Rusland verzwakt, dan hebben we een kans om een stabiele Europese veiligheidsorde op eigen voorwaarden in te richten.

Dit inzicht verklaart waarom het Westen collectief afstand heeft genomen van de zelf opgelegde restricties en besloot tot ­wapenleveranties zonder precedent. Het is erop of eronder, dus zullen ook de emoties tot nog grotere hoogten oplaaien.

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). Hij schrijft wekelijks over internationale verhoudingen. Lees zijn columns hier terug.