Oranje in de geest van Van Gaal naar laatste acht WK

In de beste wedstrijd van het Nederlands elftal op het toernooi in Qatar illustreerde de ploeg zaterdag in het Khalifa Internationalstadion waarom Louis van Gaal voor deze behoudende speelwijze heeft gekozen.

Oranje speelde zelf niet goed, in de opbouw en aanvallend, maar haalde wel vakkundig de angel uit Amerika. Bovendien was het efficiënt in counters, vooral in de eerste helft. Typerend voor de tactiek van Van Gaals ploeg was dat het gevaar van beide vleugelverdedigers kwam. Zij hadden vanaf de zijkanten een cruciale rol. Daley Blind kreeg één assist en een goal op zijn naam, zijn collega op rechts Denzel Dumfries zorgde zelfs voor twee assists en een doelpunt.

Die treffer van Dumfries, de 3-1, was een bevrijdende. Onverwacht leek Nederland in die fase toch nog in de problemen te komen tegen een vrij machteloze en kwaliteitsarme tegenstander. Door een curieuze goal van Haji Wright was de spanning een kwartier voor tijd weer helemaal teruggekeerd. Maar toen Blind met een fraaie voorzet de vrijstaande Dumfries had gevonden, was het pleit beslecht in het Khalifa Internationalstadion.

Hoe matig het voetbal vooral in de groepsfase ook was, Nederland plaatste zich als eerste land voor de kwartfinale. In het Lusailstadion wordt op vrijdag 9 december het onvoorspelbare avontuur van de ploeg van Van Gaal voortgezet tegen Argentinië, dat nipt won van Australië.

Lastig begin

Zaterdag leek Nederland in de beginminuten nog een heel lastige avond tegemoet te gaan. Amerika begon overrompelend en Oranje slaagde er niet in onder die druk uit te voetballen. Na drie minuten kon Christian Pulisic in het strafschopgebied vrij uithalen. Andries Noppert voorkwam dat Oranje tegen een vroege achterstand aankeek.

De aanvangsproblemen ontstonden omdat Nederland moeite met uitverdedigen had. Noppert had de bal al een paar keer over de zijlijn gewerkt. Frenkie de Jong beseft het en haalde in de tiende minuut de bal zelf op bij Noppert.

Het bleek het begin van een vloeiende aanval met twintig balcontacten van Oranje. De ruimte die Amerika bood werd optimaal benut. Uiteindelijk gaf Dumfries vanaf rechts een voorzet. Met een strak schot liet hij Turner kansloos.

Ideale scenario

De 1-0 voorsprong creëerde voor Nederland het ideale scenario, zeker gezien de speelwijze. De ploeg laat graag het initiatief aan de tegenstander en probeert zelf de linies gesloten te houden door heel compact te spelen. Amerika had veel de bal, en dat mocht ook van Nederland dat gekozen had voor ‘provocerende pressing'. Vakkundig haalde Nederland het tempo uit het Amerikaanse spel, speculerend op foutjes. Een paar keer werd Amerika gevaarlijk, maar Noppert was bij die schoten op zijn post.

Op slag van rust viel uit een counter de 2-0. Vanaf de rechtervleugel had Dumfries de man op links bediend, Blind. Hij schoot de bal knap binnen. Het doelpunt was voor Blind een persoonlijk hoogtepunt dat emoties losmaakte, bekende hij na afloop. De afgelopen maanden werd hij veel bekritiseerd bij Ajax, waar hij degradeerde tot wisselspeler. Bij Oranje hield hij onvoorwaardelijk het vertrouwen van Van Gaal.

Na zijn doelpunt rende Blind richting de dug-out, met de bedoeling de assistent van Van Gaal in de armen te vliegen: vader Danny. Die hield het vertrouwen in zijn carrière toen Blind hartproblemen kreeg bijna drie jaar terug. Tot een knuffel tussen vader en zoon kwam het niet, omdat de reserves Blind bestormden.

Amerika kreeg kansen

Nederland was tegen Amerika met dezelfde opstelling begonnen als tegen Qatar. Door de comfortabele stand veranderde Van Gaal dat in de rust, om tactische redenen. Davy Klaassen kwam erin voor Steven Bergwijn, vooral om van diens snelheid in de counters te profiteren. Cody Gakpo viel daardoor een linie terug, naar de ‘10’-positie. Teun Koopmeiners kwam in de ploeg voor Marten de Roon, met de bedoeling de snelle mannen voorin goed te bedienen.

Amerika kreeg kansen − Gakpo haalde onder meer een inzet van Ream van de lijn − maar het counterende Oranje had er ook een paar. Ream schoot de bal bijna in eigen doel. Turner tikte een schot van Memphis over. Koopmeiners dwong de doelman, in het dagelijks leven actief bij Arsenal, met een goed schot tot een knappe redding. Memphis slaagde er in de rebound net niet in te scoren.

Na een paar momenten van geknoei achterin viel plots de 2-1 van invaller Wright, die nog een jaar zijn brood verdiende in Venlo bij FC VVV. Amerika ging nog meer risico’s nemen, wat bij een uitbraak Dumfries de mogelijkheid bood Nederland in veilige haven te schieten. De verdediger van Internazionale, in de eerste drie WK-wedstrijden matig op dreef, werd uitgeroepen tot man van de wedstrijd.

Lees ook:

Amerika-fans over Qatar: Bij ons slapen mensen onder bruggen