Direct naar artikelinhoud
Nieuws

Oud-Kamervoorzitter Khadija Arib verlaat Tweede Kamer: ‘Voel me niet langer vrij en veilig’

Khadija Arib vertrekt uit de Tweede Kamer. In een verklaring stelt de PvdA’er en oud-Kamervoorzitter dat ze niet meer kan functioneren als parlementariër nadat deze week bekend werd dat de Kamer een onderzoek instelt naar vermeend grensoverschrijdend gedrag. De PvdA is overvallen door Aribs besluit.

Oud-Kamervoorzitter Khadija Arib verlaat Tweede Kamer: ‘Voel me niet langer vrij en veilig’
Beeld ANP

‘Ik voel me niet langer vrij en veilig in deze omgeving,’ schrijft Arib in de verklaring, die ze via Twitter heeft verspreid. In haar 24 jaar Kamerlidmaatschap - Arib was één van de langstzittende Kamerleden - zegt ze nooit zoveel te hebben meegemaakt als in ‘de afgelopen 48 uur’.

Arib werd afgelopen week overvallen door het unanieme besluit van het presidium, het bestuur van de Tweede Kamer, nadat twee anonieme klachten over Arib waren binnengekomen. Daarin zou zijn gesproken over ‘machtsmisbruik’ door Arib tijdens haar Kamervoorzitterschap, dat zij ‘een schrikbewind’ zou hebben gevoerd en zou zorgen voor ‘een onveilige werkomgeving’. De landsadvocaat kwam er aan te pas om de Kamer te adviseren hoe met de klachten om te gaan.

Volgens Arib zou het om een afrekening van huidig Kamervoorzitter Vera Bergkamp gaan. Ze stelde dat het ‘een dolksteek in haar rug’ was. Bergkamp bestreed dat en zei dat de beslissing om een onderzoek te gelasten haar ‘zwaar viel’.

Al langer zou er over Arib zijn geklaagd. In 3,5 jaar tijd zouden 23 medewerkers zich bij vertrouwenspersonen en bedrijfsartsen hebben gemeld.

Arib stelt dat dit te maken heeft met de opdracht die zij bij haar aantreden als Kamervoorzitter in 2016 kreeg: ze moest orde op zaken stellen bij de ambtelijke organisatie van de Kamer. Ze schrijft dat sommige medewerkers haar optreden ‘als streng hebben ervaren’. ‘Maar in zo’n omgeving is dat noodzakelijk.’

Dat het presidium op ‘een dubieuze manier’ omgaat met ‘een gekozen volksvertegenwoordiger’ schaadt volgens Arib ‘het reeds tot een dieptepunt gezonken vertrouwen van burgers in de politiek’.

Gebrek aan steun

In het presidium zit ook haar fractiegenoot Henk Nijboer. Dat zaterdag een aantal Kamerleden opheldering vroegen aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp, maar dat onder die brief geen namen stonden van haar fractiegenoten, ‘valt haar zwaar’ en heeft ‘bijgedragen’ aan haar besluit.

De PvdA voelt zich overvallen door het besluit van Arib, dat ze op Twitter moesten lezen. “Er is de hele dag geprobeerd contact te zoeken met Khadija om een afspraak te maken,” zegt een woordvoerder van fractievoorzitter Attje Kuiken. Kuiken en vicefractievoorzitter Kati Piri wilden ‘fysiek met haar afspreken’ om het te hebben over de gebeurtenissen van afgelopen week. “En nu lezen we dit.”

Twitter bericht wordt geladen...

Volgens de woordvoerder werd de brief van SP’ers Lilian Marijnissen en Renske Leijten, PvdD-leider Esther Ouwehand, BBB-voorvrouw Caroline van der Plas, JA21-Kamerlid Nicki Pouw-Verweij en Kamerlid Pieter Omtzigt waarin Bergkamp om opheldering werd gevraagd bewust niet getekend door PvdA’ers omdat er ‘twee fractiegenoten bij betrokken zijn’. Nijboer, als lid van het presidium, en Arib zelf. “Maar we hebben direct aan de SP laten weten dat we de inhoud van de brief wel ondersteunen,” zegt de woordvoerder.

Arib weigerde vorige week alsnog in gesprek te gaan met Bergkamp. Ook wilde ze niet meewerken aan het onderzoek, dat ze ‘een schijnonderzoek’ noemde. Het besluit om te stoppen is ‘het moeilijkste uit mijn loopbaan’, besluit Arib.

Ook omdat ze als Kamervoorzitter tussentijds vertrekkende Kamerleden altijd de maat nam, omdat Arib vond dat je als Kamerlid een mandaat van de kiezer hebt en daar zorgvuldig mee om moet gaan. ‘Die belofte kan ik niet langer waarmaken.’ Ze hoopt dat haar kiezers - Arib kreeg bij de verkiezingen van 2021 ruim 52.000 stemmen - daar ‘begrip’ voor hebben.

‘Verdrietig’ en ‘doodzonde’

Meerdere (oud-)politici hebben zaterdag op Twitter gereageerd op het opstappen van Khadija Arib als Kamerlid. De Amsterdamse PvdA-leider Marjolein Moorman stelt: ‘Zo verdrietig dit. Nederland verliest met het vertrek van Khadija Arib een groots volksvertegenwoordiger. Een vrouw met kracht en moed en het hart op de juiste plek. Ze zal zeer worden gemist.’

PVV-leider Geert Wilders vindt dat voorzitter van de Tweede Kamer Vera Bergkamp en het Presidium hebben gefaald. ‘Ze gaan niet over Kamerleden, hebben Arib niet tijdig geïnformeerd, achter haar rug over haar gesproken en mogelijk is er uit hun midden ook gelekt. Schandalig. Sterkte Khadija Arib dit verdien je niet.’

Oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas noemt haar vertrek ‘een schok’ en zegt ‘wat triest dat mijn geweldige op-opvolgster na 24 jaar en 5 prima voorzittersjaren op deze manier de Kamer moet verlaten. Haar waardige verklaring zegt alles over haar.’ Kamerlid Liane de Haan zegt dat ‘het hier niet gaat om de huidige of de voormalige Kamervoorzitter maar om het belang van werknemers. En de verantwoordelijkheid die het Presidium heeft voor hen.’

Oud-PvdA-leider Lodewijk Asscher noemt de situatie ‘Zo naar. Zo doodzonde.’ ‘Je werd al zeer gemist als voorzitter Tweede Kamer maar het is een droevig vooruitzicht dat je me niet meer zal vertegenwoordigen als Kamerlid. Je blijft een voorbeeld.’