RTL Nieuws RTL.nl

Let op, binnenkort verhuist RTL Nieuws naar RTL.nl

Al onze nieuwsberichten en video’s vind je straks op RTL.nl.

Neem alvast een kijkje

Ga naar de inhoud
Buitenland

Defensie-experts: 'Poetin lijkt zijn pijlen nu meer op het Westen te richten'

Mensen kijken op een groot scherm naar de toespraak van Vladimir Poetin. Beeld © AP

Volgens experts was er een opvallend detail aan de speech van de Russische president Vladimir Poetin vanmiddag: die richtte zich voornamelijk tegen het Westen, en niet per se tegen Oekraïne. "In Rusland heerst een groeiende weerstand tegen de oorlog in Oekraïne, meer Russen staan achter de gedachte dat het Westen niet deugt."

Vanmiddag heeft Vladimir Poetin de bezette Oekraïense regio's Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja formeel geannexeerd.

Speech

In zijn speech vertelde hij dat de inwoners van deze gebieden zich wilden aansluiten bij het Russische volk en dat 'ze moeten luisteren naar de stem van het volk'.

Bekijk hieronder hoe Poetin de uitslag van het referenda in Oost-Oekraïne bekendmaakte:

Poetin over uitslag nepreferenda: 'Mensen hebben eenduidige keuze gemaakt'

00:57
Poetin over uitslag nepreferenda: 'Mensen hebben eenduidige keuze gemaakt'

'Hoop poeha'

"Hij verkondigde het allemaal met een hoop poeha en liet zichzelf overkomen als een grote meneer die het allemaal onder controle heeft", vertelt Dick Zandee, defensiedeskundige bij Clingendael. "Na de speech klonk er een grote applausmachine en was er een feest ter afsluiting."

Dat was de buitenkant, dan over de inhoud van de toespraak: "Het was een lange tirade tegen het Westen, met woorden als 'kolonialisme'. En hij noemde de inzet van de kernwapens die Amerika tegen Japan heeft gebruikt. Het was vergaande retoriek."

Retoriek tegen het Westen

Eén ding vond Zandee echt opvallend: Poetin richtte zich niet per se op het 'boze, narcistische en verderfelijke Oekraïne', zoals hij eerder heeft gedaan. "Dat was nu niet de framing, wel de retoriek tegen het Westen. Ik denk dat hij die richting heeft gekozen omdat er in Rusland een groeiende weerstand is tegen de oorlog in Oekraïne. Meer Russen staan achter de gedachte dat het Westen niet deugt. Door daar het accent op te leggen, hoopt hij denk ik dat dit leidt tot meer steun voor het regime."

NAVO-chef:
Lees ook:
NAVO-chef: grootste escalatie sinds begin oorlog tegen Oekraïne

Toch denkt Zandee dat die steun tijdelijk zal zijn. "De mobilisatie gaat door, dat zal nog weken duren. Het Kremlin stuurt nu ongetrainde en niet goed uitgeruste mannen naar het front. Dat 'kanonnenvlees' is de reden voor de onrust. Ik weet niet of dat weg zal gaan met een antiwesters gevoel."

Voorspelbare toespraak

Die retoriek tegen het Westen zag oud-commandant van de Landstrijdkrachten Mart de Kruif ook. "Poetin draaide de aanval om en vertelde dat het Westen nu Rusland aanvalt. Het Russische volk moet de cultuur van de vrije wereld volgens hem verdedigen, ze moeten zich verdedigen tegen het kolonialisme van het Westen."

De Kruif vond de toespraak niet heel verrassend. "Ik vond het een voorspelbare speech", zegt hij. "Poetin heeft het Russische volk opgeroepen tot eenheid tegen het westen. "Ook deed hij een verwijzing naar kernwapens, gebruikt door de Verenigde Staten. Het was te verwachten dat hij dat dit zou zeggen."

Gevechten zullen aanhouden

Het zal een paar dagen duren voor de annexatie officieel door de Doema, het Lagerhuis van het Russische parlement, en het Russische senaat zal zijn. En dan? Defensiedeskundige Dick Zandee: "Tja, Oekraïne zal dit besluit nooit erkennen. Zelenski zal zijn strijd voortzetten. Ook het Westen zal Zelenski blijven steunen."

De gevechten zullen voorlopig dus aanhouden. "De Russische eenheden zullen alles wat de Oekraïense maatschappij kan ontwrichten proberen te raken: energiecentrales, infrastructuur."

'Gebaat bij een pauze'

Maar de vraag blijft hoe lang beide landen het volhouden. Er is personeelstekort, munitietekort, troepen zijn niet meer inzetbaar vanwege vermoeidheid. "Rusland en Oekraïne zouden er beide baat bij hebben om een pauze in te lassen, om te hergroeperen. Dat zou ook logisch zijn en het is ook wat een hoge Russische bevelhebber adviseerde. Maar logica staat niet altijd bovenaan in de gedachtegang van het Kremlin. Poetin reageerde op het voorstel met: nee, we moeten doorgaan."

Ook De Kruif denkt dat een pauze goed zou zijn. "De winter zou een goed moment zijn voor een status quo voor beide partijen om te herbewapen en voor een heruitrusting. Dan is het de beurt aan diplomaten om de regie over te nemen. Met de Europese Unie en de Verenigde Staten aan de ene kant en China aan de andere kant. Deze landen kunnen niet alleen vanuit hun overtuigingen onderhandelen, maar ook externe druk zetten."

'Akkoord lijkt onmogelijk'

Zonder politieke druk zal de oorlog niet ten einde komen, denkt De Kruif. "Die druk moet uit China komen, dat land heeft ook belang bij een einde van de oorlog. De oorlog in Oekraïne beïnvloedt de internationale handel, daar heeft China last van."

Zandee weet niet of een onderhandeling gaat lukken. "Het is duidelijk dat China wil dat de oorlog stopt. Maar voor een onderhandeling met Poetin heb je ook Zelenski nodig, en die is niet bereid om te onderhandelen zolang de annexatie er is en er Russische troepen in zijn land zijn. Poetin kan die annexatie niet terugdraaien, dat is gezichtsverlies. Het is voor beide landen nu bijna onmogelijk om tot een akkoord te komen."