De familie Ahmed in Hardenberg maakt kibbeh op de azc-open dag. ‘Heel mooi dat mensen hier komen kijken’
Te midden van de opvangcrisis openden azc’s zaterdagmiddag de deuren voor publiek. In Hardenberg zijn bezoekers nieuwsgierig naar hoe het er écht aan toe gaat. Uitgesproken tegenstanders blijven thuis.
Buiten danst een groep asielzoekers op Arabische muziek. In de gang van een van de gebouwen steekt Gerrit Slot (63) uit Gramsbergen nieuwsgierig zijn hoofd om de hoek. Af en toe spreekt hij een bewoner aan. “Op mijn werk zijn collega’s zo negatief over asielzoekers”, merkt hij. In zijn rechterhand draagt Slot, die werkt in de veevoederbranche, een goodiebag van het Coa. “We zijn heel goed in het plaatsen van bepaalde groepen in hokjes. Iedereen houdt intussen vast aan zijn of haar eigen visie.”
Het Coa opent deze zaterdagmiddag de deuren van ruim zestig reguliere en tijdelijke opvanglocaties verspreid over Nederland, waar in totaal 12.000 belangstellenden op afkomen. Partijen als Vluchtelingenwerk en de Dienst Terugkeer en Vertrek geven voorlichting.
Tientallen bewoners van het asielzoekerscentrum aan de rand van Hardenberg helpen mee met de organisatie. Ze maken hapjes voor bezoekers en gaan mee met de rondleidingen. Locatieleider David Korver van het Coa kijkt met een grote glimlach rond op ‘zijn’ azc. Halverwege de middag telde hij al ruim 200 bezoekers. “De belangstelling is misschien wel groter door de actualiteit.” Korver doelt op de opvangcrisis en de chaotische situatie in Ter Apel. “We willen dat het geen aapjes kijken wordt. Het is ook een leuke dag voor bewoners én medewerkers.”
Korver analyseert drie groepen mensen die rond het azc wonen. “Een kleine groep die heel erg anti is. Die komt niet naar de open dag, omdat ze geen zin hebben om hun mening bij te stellen. Daarnaast heb je mensen die asielzoekers kennen. De grootste groep die hier komt, hoort zowel fijne als niet zulke fijne dingen over het azc en wil zelf ervaren hoe het binnen is.”
Eenmalige verlenging
Dienie Fokke (56) behoort tot die laatste groep. Ze heeft net een kibbeh geproefd, een lekkernij uit het Midden-Oosten, klaargemaakt door Abdulazees Ahmed (52) en zijn gezin. “Heerlijk”, roept Fokke. Het Iraakse gezin glundert. “Heel mooi dat mensen hier komen kijken", vindt Ahmed. Hij is al zeven jaar in Nederland, zijn familie is onlangs overgekomen. “Het is crazy.” Fokke heeft met ze te doen. “Ik geloof in de goede bedoelingen van mensen. Aan de andere kant zie je al die negatieve berichten op sociale media.”
In 2016 opende het azc in Hardenberg de deuren, in eerste instantie voor een periode van vijf jaar. Vorig jaar werd ingestemd met een eenmalige verlenging van nog eens vijf jaar. Er zitten 725 asielzoekers, de meesten uit landen als Syrië, Eritrea en Turkije. 40 procent is statushouder; van een even groot deel asielzoekers is de aanvraag voor een verblijfsvergunning afgewezen.
Overlastgevers bepalen imago
Begin augustus bezocht staatssecretaris Eric van der Burg (asielzaken) Hardenberg. Dat deed hij na aanhoudende overlast door een kleine groep asielzoekers uit het azc. Ondernemers klagen steen en been over diefstallen, (seksuele) intimidatie en drugsgebruik. “Het gaat om een groep jonge mannen uit Noord-Afrikaanse landen”, weet locatieleider Korver. “Ja, helaas bepalen zij te veel het imago in de omgeving. Maar wij hebben er allemaal last van, ook de andere bewoners hier.”
Naast de open dag investeert het azc in contact met omwonenden. Elke zes weken komen die langs, samen met de burgemeester of wethouder. “Winkeliers zijn ook uitgenodigd, maar die komen niet.”
Gaandeweg de middag wordt aan de volumeknop van de muziekinstallatie gedraaid. Een van de asielzoekers danst met de 76-jarige Lenie Dorman uit Hardenberg. “Ik was nieuwsgierig”, vertelt ze na het dansje. Dorman krijgt de kritiek van andere inwoners ook wel mee, maar zelf heeft ze eigenlijk geen last van de asielzoekers. “En laten we eerlijk zijn, onder ons Nederlanders zit ook genoeg kaf.”
Gerrit Slot neemt de positieve ervaringen die hij opdoet tijdens de open dag mee naar zijn werk, vertelt hij. “Trouwens, ik zoek hier ook nog een boek van een vluchteling die zijn of haar verhaal vertelt. Lijkt me mooi om te lezen. Weet u misschien iets?”
Wachttijd asielzoekers loopt op
Het aantal asielzoekers dat wacht op een beslissing in hun procedure is toegenomen tot ruim 29.000. Daarmee is het aantal wachtenden bijna terug op het niveau van tijdens de asielcrisis in 2015. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) herkent het beeld dat de wachttijden voor asielaanvragen verder oplopen, laat een woordvoerder weten na berichtgeving van de NOS.
Volgens de IND lopen de wachttijden onder meer op door personeelstekorten en ‘meer aanvragen dan waar we als organisatie op ingericht zijn en verwacht hadden’. Daar komt volgens de IND bij dat de werkwijze in asielzaken ingewikkelder wordt.
Lees ook:
Waar komt die (ogenschijnlijke) woede tegen asielzoekers vandaan?
Wie rondkijkt in de krant, de Tweede Kamer of op Twitter, krijgt het gevoel dat de weerstand tegen asielzoekers groeit. Is dat zo? En waarom heeft het beeld van de vluchteling als overlastgevende gelukzoeker de overhand?