Direct naar artikelinhoud
Achtergrond

Watertekort: hoe gaan Amsterdamse bedrijven ermee om?

Amsterdamse bedrijven vinden het ingewikkeld gehoor te geven aan de oproep van het rijk bewust met drinkwater om te gaan. De een noemt het onmogelijk, de ander treft op eigen initiatief maatregelen. ‘Tegenwoordig kun je bij ons maar twee minuten douchen in plaats van drie.’

In het Flevoparkbad douch je een minuut korter dan voor de landelijke droogte.Beeld Dingena Mol

Jan Scharrenberg (29) van BOB Autowas merkt dat klanten de oproep serieus nemen. “Wij krijgen wekelijks mailtjes van klanten met de vraag of het met de huidige watertekorten, wel verstandig is een auto bij ons te wassen.”

Vaak stelt hij zijn klanten gerust en brengt hij ze op de hoogte van de duurzame wijze waarop de wasstraat met water omgaat. “Wij werken met een recyclesysteem waarmee 90 procent van ons water wordt hergebruikt. Als je je auto wilt wassen, is dat bij ons het meest duurzaam,” beweert Scharrenberg.

Rijkswaterstaat riep eerder al op tot saamhorigheid in watergebruik. Door de aanhoudende droogte verdeelt het Managementteam Watertekorten (MTW) sinds augustus het water in Nederland. Volgens directeur-generaal van Rijkswaterstaat Michèle Blom is het niet solidair als de een uitgebreid zijn tuin besproeit, terwijl de ander zijn gewassen niet mag beregenen.

Vaker onder de sportschooldouche

De oproep om bewuster met water om te gaan is iets waar ze bij het Flevoparkbad in Amsterdam-Oost graag gehoor aan geven, vertelt teamleider Melissa Huisman (33). “Waar je voorheen drie minuten bij ons kon afspoelen, zijn dat er nu twee geworden.”

Een paar weken terug werd al bekend dat de watertemperatuur in het zwembad drie à vier graden werd verlaagd om energiekosten te besparen. De maatregelen leiden soms tot onbegrip bij bezoekers. “Maar als ze horen van het watertekort, tonen de meeste mensen begrip,” aldus de teamleider.

Door het watertekort en de hoge energieprijzen merkt clubmanager Mohammed Ouaski (31) van Fit For Free aan de Willem de Zwijgerlaan dat er meer mensen dan normaal gebruikmaken van de douches. Hoewel de sportschool niet per se aan waterbesparende maatregelen doet, ziet Ouaski wel degelijk een verschil in watergebruik. “Aan het einde van de dag zijn de douches echt vies.”

Hoewel hij niet kan bewijzen dat leden enkel langs komen voor een douchebeurt, weet hij zeker dat dit gebeurt. “Van een andere sportschoolhouder heb ik weleens gehoord dat daklozen een sportabonnement afsluiten – puur voor de wc en de douche.”

Ecologische voetafdruk

Uit een rondgang langs Amsterdamse bedrijven blijkt dat het aanpassen van waterverbruik ingewikkeld is. Volgens Savitri Groag (42), duurzaamheidscoördinator bij Artis, is het onmogelijk om ‘zomaar’ op water te bezuinigen. “Sommige planten zijn dierenvoer. Het is geen optie om die niet te besproeien.”

De huidige watertekorten onderstrepen volgens haar het belang van een duurzaamheidstransitie, ook bij het verbruik van water. “In 2030 wil Artis een ecologische voetafdruk van nul. De trein daarvoor is aan het rijden, maar dat heeft tijd nodig.” Momenteel haalt het dierenpark de helft van de watervoorziening uit regenwater en de grachten.

Voor sommige productieprocessen heb je ‘gewoon veel water’ nodig, dit kun je niet zo maar aanpassen vertelt Tiemen van Mourik (37), kwaliteitsmanager bij Brouwerij ’t IJ. Per liter geproduceerd bier wordt gemiddeld zo’n zes liter water verbruikt. Dat is voor het bier zelf, maar ook voor het gehele proces eromheen: koelen, verwarmen, reinigen en spoelen.

Bezuinigen op water is daarom lastig, zegt Van Mourik. “We kunnen niet minder gaan produceren, want we moeten aan een bepaalde vraag voldoen.”

Tuincentrum

Een terugkerende waterbesparende tip is het zuinig besproeien van de tuin of balkonplantjes. Hoe gaan tuincentra in Amsterdam om met het watertekort? Eigenaar Ruud Ottenhof (58) van Tuincentrum Osdorp heeft geen extra maatregelen getroffen.

Volgens hem is de wijze waarop de planten en bloemen bij het tuincentrum nu van water worden voorzien, de meest duurzame. “Plantje voor plantje geven we exact de benodigde hoeveelheid water, meer of minder kan niet.” Hij verbruikt daarbij gemiddeld zo een 15 kuub per maand, omgerekend is dat circa 15000 liter.

Om dit getal in perspectief te zien geeft Waternet een voorbeeld: indien je een kwartier je tuin besproeit, verbruik je volgens de organisatie al snel 1000 liter water per keer. Beter kun je bijvoorbeeld regenwater opvangen in een regenton en dat water voor de irrigatie van je gewassen gebruiken.

Onderzoek: grootverbruikers betalen niet naar verbruik

Een mogelijke stimulans om waterverbruik in het bedrijfsleven te verminderen is door de bedrijven volledig te belasten. Uit recent onderzoek van Follow the Money en de Nieuws BV blijkt namelijk dat grootverbruikers niet naar verbruik betalen. Naast de gewone btw die iedereen over water betaalt, is twintig jaar geleden de Belasting op Leidingwater (BoL) ingevoerd. Die extra milieubelasting is speciaal bedoeld om waterverspilling tegen te gaan. Door het ingestelde heffingsplafond wordt een jaarlijks waterverbruik van boven de driehonderd kubieke meter (300.000 liter) niet extra belast. Over het algemeen is dit een getal waar lang niet alle huishoudens aan komen, in tegenstelling tot (grote) bedrijven als Tata Steel. In de praktijk betekent het dat bedrijven voor miljarden liters water per jaar dezelfde rekening betalen als huishoudens.