Direct naar artikelinhoud
Alsof plassen onder de douche ervoor zal zorgen dat straks alles weer ‘normaal’ zal zijn
De gedachteBarbara Debusschere

Alsof plassen onder de douche ervoor zal zorgen dat straks alles weer ‘normaal’ zal zijn

Barbara Debusschere is journalist. 

Plassen onder de douche blijkt dé antidroogtetip van het moment. Zo kan de burger, zoals de Droogtecommissie dat wil, op een eenvoudige manier “zijn verantwoordelijkheid nemen”. Ondertussen benadrukt die commissie, samen met minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA), dat “de situatie ernstig is”, maar niet ernstig genoeg om auto’s wassen, zwembaden vullen of tuinen besproeien te verbieden.

Nochtans is 40 procent van de Vlamingen afhankelijk van water uit het Albertkanaal waar het waterpeil ‘meer dan ernstig laag’ staat. En moeten we hopen op veel regen om te vermijden dat er straks geen water meer uit de kraan komt. Dat is als hopen dat als we de juiste regendans uitvoeren, de natuur zal meewerken.

Maar met de natuur weet je nooit. Zeker niet nu de stabiele weerpatronen waardoor wij zo succesvol zijn kunnen worden verdwijnen. Genoeg regen in september is niet meer gegarandeerd. En de laatste twee zomers tonen dicht bij huis waar wetenschappers al lang voor waarschuwen: onze CO2-uitstoot zorgt niet ‘gewoon voor meer terrasjesweer’, maar leidt tot meer riskante en dodelijke hitte, droogte en regenval.

Ja, het is goed nieuws dat de Vlaming sinds de hittegolf blijkbaar al minder leidingwater verspilt en misschien dus effectief plast onder de douche. Absoluut, Demirs Blue Deal, waardoor Vlaanderen meer water zal vasthouden, komt geen dag te vroeg.

Maar het is een vergissing om te denken of te doen alsof dat volstaat en ervoor zorgt dat alles daardoor straks weer ‘normaal’ zal zijn. Dat zal het niet zijn. Niet alleen Poetin, maar ook extreem weer zadelt ons namelijk direct op met extreme voedsel- en energieprijzen.

Een kleine greep uit de impact van de huidige droogte in Europa: onze oogsten mislukken, met onder andere één miljard euro economische schade in Italië, waardoor de voedselprijzen nog meer de hoogte ingaan. De rivieren zijn nog nooit zo droog geweest, waardoor de scheepvaart stokt wat de aanlevering van goederen duurder maakt. De Rijn is deels onbevaarbaar en dat schaadt de Duitse economie, de grootste van Europa en een levensader voor de onze. Door de lage waterstanden liggen kernreactoren stil, raakt steenkool via de Rijn niet voldoende in Duitsland en haperen waterkrachtcentrales, wat allemaal de al erg hoge energieprijzen nog meer de hoogte induwt.

De vraag is telkens of het voldoende pijn doet om te leiden tot wat nodig is: krachtdadige politieke internationale samenwerking, waarbij meteen fundamentele ingrepen worden uitgerold om deze bedreiging maximaal in te dammen. Zoals in een oorlog. 

Financieel kan het: studies tonen dat zo’n 2 tot 3 procent van het jaarlijks mondiaal bbp aan investeringen volstaat. Ter vergelijking: de VS spendeerden 36 procent van het bbp om WO II te winnen, coronabudgetten tikten na negen maanden pandemie al 14 procent aan en iedere 3,5 jaar krijgt de fossiele brandstofindustrie zo’n 2 procent van het mondiale bbp aan subsidies.

Ook deze oorlog kunnen we winnen. De meest nuttige tip van het moment gaat daarom niet over sanitaire gewoontes van de burger, maar luidt dat politici nu met veel meer urgentie, slagkracht en samenwerking hun verantwoordelijkheid moeten nemen.