Permanente lockdown voor huiskatten in Canberra om vogels te beschermen

Een verblijf in de tuin is nog wel toegestaan, maar dan alleen in een afgesloten ruimte. De plaatselijke overheid voert de regel in om vogels te beschermen. Er is wel een maas in de wet: de lockdown geldt voor huiskatten die geboren zijn na 1 juli 2022. In flink wat buitenwijken moeten echter álle katten vanaf nu binnenblijven, omdat hun impact op de natuur daar te groot wordt geacht.

De boete op overtredingen kan oplopen tot omgerekend 1.000 euro, al zullen agenten katteneigenaren in eerste instantie vooral wijzen op de nieuwe regel. Ook in andere landen, waaronder Scandinavië en Duitsland, voeren lokale overheden regels in om vogels te beschermen tegen huiskatten. Soms blijft dat beperkt tot verplicht binnenblijven tijdens het broedseizoen, of geldt er bijvoorbeeld een avondklok omdat de dieren dan het meeste jagen.

‘Nooit een vogeltje mee naar huis’

Australische wetenschappers becijferden dat één huiskat daar jaarlijks gemiddeld 186 wilde dieren doodt, zoals reptielen, vogels en kleine zoogdieren. Het land telt naar schatting 3,8 miljoen huiskatten, waarvan het merendeel vrij kan rondlopen. 

Uit onderzoek met volgzenders blijkt dat baasjes die ervan overtuigd zijn dat hun kat ’s nachts binnen blijft het opvallend vaak mis hebben. Van de gevolgde dieren in die studie bleek dat 4 op de 10 er toch tussenuit knijpen. Op het argument ‘maar hij neemt bijna nooit een vogeltje mee naar huis’ valt bovendien flink wat af te dingen: de dieren tonen doorgaans slechts 15 procent van hun vangst aan hun baasjes.

In strijd met de wet

Ook in Nederland gaan af en toe stemmen op om huiskatten binnen te houden. Zo schrijven juristen van de Universiteit van Tilburg in Journal of Environmental Law dat een kattenluikje openlaten in strijd is met de wet natuurbescherming, omdat de eigenaar daarmee bewust het risico neemt dat zijn huisdier een ander dier doodt. 

Natuurorganisaties zoals Staatsbosbeheer en de Bond Friese Vogelwachten proberen katteneigenaren met voorlichting te bereiken, zoals de campagne ‘Kuikens in het land, poes in de mand’. Het is een oproep om huis- en boerderijkatten in ieder geval tijdens het voorjaar ’s avonds binnen te houden om broedende weidevogels en kuikens een hogere overlevingskans te geven.

De kat een belletje omdoen kan ook helpen om de potentiële prooidieren het leven wat makkelijker te maken, maar is niet zaligmakend. Bij een Brits experiment kwamen katten gemiddeld met de helft minder muizen en vogels aanzetten toen ze een belletje om kregen.