‘Ik heb altijd gebeden dat zoiets niet in Uvalde zou gebeuren’

Nog maar nauwelijks kan Elizabeth Ruiz Chavez de tragedie bevatten die zich deze week voltrok in haar geboorteplaats Uvalde, in de Amerikaanse staat Texas. Vechtend tegen tranen vertelt ze over het dochtertje van haar neef, Maite Rodriguez. Zij was een van de negentien schoolkinderen die dinsdag omkwamen, samen met twee volwassenen, toen een achttienjarige schutter een bloedbad aanrichtte bij de Robb Elementary School in het gemoedelijke stadje.

„Het is verwoestend, het allerergste, er zijn geen woorden voor”, snikt Chavez, gekleed in een spijkerbroek en zonnebril in de Texaanse warmte. „Gelukkig zijn mijn eigen meisjes bij me”, zegt ze bij een herdenkingsbijeenkomst, omgeven door haar man Vicente en dochters Angelina (14), Ayleen (11) en Aleida (8). Aleida had dinsdag een afspraak bij de tandarts en was daarom niet op school toen de schutter het vuur opende, vertelt Chavez. „Ze zat gelukkig in de auto toen het allemaal gebeurde”. Aleida kijkt ondertussen met grote ogen toe.

De schietpartij op de lagere school heeft Uvalde en het hele land diep geschokt. Het is de dodelijkste op een Amerikaanse school sinds het bloedbad op de Sandy Hook basisschool in Newtown, Connecticut, in december 2012. Daarbij kwamen 26 mensen om, twintig kinderen en zes volwassenen. Sindsdien zijn in de VS tientallen mensen gedood bij grootschalige schietpartijen bij onder meer een muziekfestival in Las Vegas, een nachtclub en een middelbare school in Florida, een openbaar gebouw in San Bernardino, Californië, en een kerk en een Walmart-winkel in Texas. Maar dat er nu opnieuw een groot aantal schoolkinderen van rond de tien jaar oud is gedood bij vuurwapengeweld, geeft velen in de VS gevoelens van verslagenheid en moedeloosheid.

Legaal wapens gekocht

„Het is ontzettend droevig”, zegt Mariana Parra, die bloemen is komen leggen bij het naambord van de school, in een aangename woonwijk met stoffige wegen omgeven door groen en bescheiden bungalows. „Onschuldige kinderen zijn weggenomen, ze waren puur en hadden niets met de schutter te maken. Jongeren met problemen als hij zouden niet in staat moeten zijn om aan wapens te komen, het is niet oké.”

De schutter, die uiteindelijk is omgebracht door een grenswacht, had zich in een klaslokaal gebarricadeerd nadat hij thuis zijn grootmoeder had beschoten, niet ver van de school. De grootmoeder, bij wie hij woonde, is ernstig gewond geraakt. De meeste slachtoffers op school bevonden zich in de klas, samen met hun lerares. Lijkschouwers hadden soms dna-materiaal nodig om de stoffelijke resten te identificeren.

Lees ook Ook na bloedbad op Texaanse school stevenen de VS af op méér wapens

Over de motieven van de dader, door de autoriteiten geïdentificeerd als Salvador Rolando Ramos, is nog weinig bekend. Hij kocht zonder problemen twee semi-automatische vuurwapens en munitie, wat legaal is in Texas. Kort voor zijn daden communiceerde hij via Facebook over zijn plannen, maakte gouverneur Greg Abbott van Texas woensdag bekend. Daarbij ging het om directe berichten aan een vijftienjarig meisje in Duitsland, liet Facebook weten. „Ik ga mijn grootmoeder neerschieten”, zou hij hebben geschreven, en „ik ga in een basisschool schieten.”

Sterk gemeenschapsgevoel

Ruim een etmaal na het bloedbad wordt de Robb Elementary School omgeven door politieversperringen en tientallen voertuigen van Amerikaanse en internationale media. „Welcome” en „Bienvenidos” staat bij de naam van de school – van de bevolking van Uvalde, ruim 15.000 inwoners, is meer dan 80 procent hispanic.

Veertiger Julio Garcia woont al zijn hele leven in Uvalde, op ongeveer 125 kilometer ten westen van San Antonio en ruim een uur rijden van de Amerikaanse grens met Mexico. Hij is vandaag bij een herdenkingsbijeenkomst samen met zijn vrouw en twee tienerkinderen. „We wonen in een plaats waar bijna iedereen iedereen kent, er is een sterk gemeenschapsgevoel, dus dit raakt ons allemaal”, zegt Garcia, een man met een snor, gekleed in een zwarte spijkerbroek en een honkpalpet. Twee van de omgekomen schoolmeisjes zijn verre nichtjes, vertelt hij somber. „Er zijn geen woorden voor.”

Zijn dochter Yulissa Garcia (11), met een lange zwarte paardenstaart, ging eerder naar de Robb Elementary School, vertelt ze. „Het is een leuke school met veel activiteiten. Ik ben geschokt, dit is krankzinnig.” Haar broer Abraham (16) is bevriend met een van de kinderen van lerares Irma Garcia, die bij het bloedbad omkwam. Zij gaf al 23 jaar les op de school. „Ze is vermoord terwijl ze probeerde haar leerlingen te beschermen”, zegt hij.

Dat Uvalde voortaan in een beruchte rij van Amerikaanse schietpartijen thuishoort, met namen als Sandy Hook, Virginia Tech, Parkland, San Bernardino en Columbine, kan Garcia nog niet geloven. „Ik had nooit gedacht dat iets als dit hier zou gebeuren”, besluit hij. „Het is ontzettend moeilijk.”

Ook Norma Jean Sandoval kan de tragedie nog niet goed bevatten. Zij gaf in Uvalde 28 jaar les op een andere school. „Uvalde is een mooie plaats om kinderen groot te brengen”, zegt ze. „Aangenaam en vriendelijk, met behulpzame ouders. Dus dit treft de gemeenschap enorm. Ik heb altijd gebeden dat zoiets als dit hier niet zou gebeuren.”

Lees ook Juist een gewapende beveiliger maakt Amerikaanse scholen onveiliger