De bedrieglijke eenvoud van Ruttes levensstijl

Wat waren zij kwaad, vorige week in de Tweede Kamer, tijdens het debat over het sms-weggooi-gedrag van premier Mark Rutte. In die affaire is een hoofdrol weggelegd voor diens zogenaamde ‘oude Nokia’.

Zo oud was die niet. De Nokia 301 van Rutte kwam in 2013 op de markt. Simpele modellen mobiele telefoons die niet alles kunnen wat smartphones kunnen, worden ook wel ‘dumbphones’ genoemd. Maar behalve ‘niet oud’ was Ruttes Nokia evenmin ‘dumb’. Met de 301 kun je filmpjes kijken, e-mailen en whatsappen – dat laatste doet de premier overigens nooit, al verandert dat misschien nu hij eindelijk een ander toestel heeft.

Die ‘oude Nokia van Rutte’, alsof die uit de vorige eeuw stamde, bleef in sommige media hardnekkig de ronde doen. Dat beeld past immers zo goed bij het imago dat sommigen van de premier hebben: simpele man, heeft weinig nodig.

We kennen de beelden: Rutte die door Den Haag fietst, appeltje in de hand. Misschien dat daarover ook nog eens een motie van wantrouwen wordt ingediend in de Kamer. Want als die appel een Apple zou zijn, of een andere smart- of dumbphone, riskeert de premier een boete van 140 euro.

Minder simpel dan het lijkt

Die stadsfiets is ook al minder simpel dan die lijkt. Rutte rijdt sinds 2017 op een Koga F3 van ongeveer 1300 euro, aangeschaft bij een zaak in Leidschendam. De fiets kwam in januari 2021 in het wereldnieuws, omdat Rutte ermee naar de koning reed om het ontslag van zijn voltallige kabinet aan te bieden vanwege de toeslagenaffaire.

Het was voor de Nederlandse politiek een sombere dag. Dat weerhield de Friese fietsfabrikant er niet van om er een publicitair slaatje uit te slaan. Op de Koga-website verscheen een vrolijk bericht over Ruttes smadelijke pedaalslagen naar Canossa. ‘Koga wereldnieuws door Mark Rutte!’ 

Als het over Ruttes eenvoudige levensstijl gaat, is zijn ‘oude Saab’ ook nooit ver weg. Inderdaad, hij rijdt nog steeds in een grijze Saab 9-3 Sport Estate, bouwjaar 2007, nieuwprijs 32.522 euro. In 2009 kocht hij hem van de eerste eigenaar. 

In de gloriejaren van de vorige eeuw (de Zweedse fabrikant ging in 2011 failliet) groetten Saab-rijders elkaar als ze elkaar passeerden. Het joviale zwaai- en hoofdknik-gedrag van Rutte indachtig zou je niet durven uitsluiten dat hij dat nog steeds doet, al is de Saab-spoeling dun geworden.

En dan zijn kleding nog. Als hij aan het serieuze werk is, zijn Ruttes maatpakken degelijk en donkerblauw. Aan de saaie kant. Als hij zich ‘onder het volk’ begeeft, op verkiezingscampagne bijvoorbeeld, heeft hij steevast dezelfde outfit: wit overhemd, grijze hoodie, donkerblauwe, gewatteerde jas. Jaar na jaar.

De gekunsteldheid van Ruttes imago

Arjen Lubach besteedde er in maart 2018 een item aan, waarna een Chinese studente Nederlands de premier ermee confronteerde in Peking. “Ik probeer het simpel te houden”, aldus Rutte, die met dat ‘probeer’ wellicht onbewust een boekje opendeed over de gekunsteldheid van dat imago.

Tot slot: zijn bril. Ook daaraan verandert nooit iets. Het montuur lijkt zonder al te veel nadenken te zijn weggegrist uit de eerste de beste draaimolen van een prijsbrekende opticien, maar ook hier bedriegt de schijn. De premier draagt een heuse Lindberg, een redelijk exclusief Deens merk. Iets tussen een Kia Picanto en een Rolls-Royce in – zeg maar de Saab onder de brilmonturen. 

Naast Rutte zijn onder anderen Meryl Streep, Bill Gates, Elton John en Robert De Niro trouwe Lindberg-dragers. Misschien hebben ook zij een geheim begroetingsritueel.

De rubriek Plein 2 behandelt de belangrijke en minder belangrijke bijzaken in politiek Den Haag, beschreven door de parlementaire redactie van Trouw.