Britten smullen van ‘War of the WAGs’: hoe de Engelse tabloids nog steeds de agenda bepalen

“Het is... Rebekah Vardy.”

Dat zijn de laatste woorden van een intussen beruchte Instagram-post van Coleen Rooney, vrouw van Manchester United-icoon Wayne Rooney. Op 9 oktober 2019 beschuldigde ze de echtgenote van die andere Engelse topspits uit Leicester, Jamie Vardy, ervan informatie van haar privé-account door te verkopen aan de Britse tabloid The Sun.

Rooney merkte al jaren dat informatie die ze op haar persoonlijke account deelde wel erg gemakkelijk de weg vond naar de tabloids. Dus stak ze een listig plannetje in elkaar: ze blokkeerde al haar volgers en deelde enkele verzonnen verhalen voor die ene account die ze verdacht. Na vijf maanden wist Rooney genoeg: het was Rebekah Vardy die informatie doorspeelt aan de pers.

Het leverde Rooney meteen de bijnaam ‘Wagatha Christie’ op, een woordspeling op de typische tabloidterm ‘WAGs’. Dat staat voor wives and girlfriends, en verwijst naar de vrouwen en vriendinnen van bekende sporters.

Vardy ontkent de beschuldigingen. Ze verdedigt zich door te zeggen dat verschillende mensen, zoals haar assistent, toegang hadden tot haar Instagram-account. Rebekah Vardy daagde Rooney uiteindelijk voor de rechter wegens smaad. Dat doet ze niet zomaar: volgens het Britse rechtssysteem moet Rooney zelf met bewijs over de brug komen dat het daadwerkelijk Vardy is die lekte naar de pers. Handig gezien, want hard bewijs is er niet. Zo ligt de telefoon van Vardy’s assistent, die haar verdedigingslinie kan maken of kraken, intussen op de bodem van de Noordzee. Per ongeluk uit haar handen geglipt, zo klinkt het.

War of the WAGs

Kortom, het is een verhaal vol smeuïge details. Weinig verwonderlijk zijn de Britse tabloids gesprongen op wat ze intussen het ‘proces van de eeuw’ noemen. Sommigen hebben het met enige zin voor overdrijving over de ‘war of the WAGs’, de oorlog van de spelersvrouwen. De artikels beperken zich niet tot verslaggeving vanop het proces. Ook zijn er de analyses van de kledij - en vooral van het prijskaartje ervan - waarin de betrokkenen naar de rechtbank trekken. Nog zo’n populair thema: wie de bedenker is van het woordgrapje ‘Wagatha Christie’.

Zoveel aandacht voor een vete tussen twee voetbalvrouwen, vanuit Belgisch oogpunt is dat vreemd. Hier laten journalisten het privéleven van bekende personen doorgaans links liggen. Harry De Paepe, auteur van verschillende boeken over de Britse cultuur en politiek, verwondert zich allang niet meer over die fascinatie voor roddels en achterklap aan de andere kant van het Kanaal. 

“Wij kennen dat niet, maar in het Verenigd Koninkrijk heb je echte riooljournalistiek”, zegt hij. “Journalisten van tabloids deinzen er niet voor terug om elk smeuïg detail dat ze kunnen opsnorren in een artikel te gieten. Dit soort verhalen zie je niet alleen bij voetbalvrouwen, maar bij alle publieke figuren: van het Britse koningshuis tot politici en acteurs.”

Daarbij gaan ze al eens over de schreef. In 2011 kwam aan het licht dat meerdere journalisten van News Of The World de telefoons van bekende Britten illegaal hadden gehackt om aan informatie te komen. De krant moest de boeken sluiten, mediamoloch Rupert Murdoch - ook de man achter de Amerikaanse tv-zender Fox News en krant The Wall Street Journal - moest door het slijk en tabloids beloofden zich te gedragen.

Quod non. “Sociale media hebben de impact van tabloids achteruit geduwd (hun oplages daalden van zo'n 4 miljoen dagelijks verkochte exemplaren naar minder dan een miljoen, PG)”, zegt De Paepe. “Dat beseffen zij ook. Dus hoe brengen tabloids brood op de plank? Door zaken als deze op te kloppen. Alles is goed om te verkopen.”

Agendasetting

Toch voelt de zaak een beetje aan als een anachronisme. “Het doet me vooral denken aan de tijd van David Beckham”, zegt correspondent Lia Van Bekhoven. Onder impuls van figuren als Victoria Beckham en Sheryl Cole, de vrouwen van respectievelijk David en Ashley, vierde de WAG-cultuur vooral begin jaren 2000 hoogtij. “Het was een cultuur van jezelf belangrijk vinden en alsmaar nieuwe manieren bedenken om toch in de media te komen, natuurlijk gesteund door kwantiteitsbladen die toen een veel grotere oplage kenden als nu.”

Die tijd ligt achter ons, vindt de Nederlandse. “Niemand noemt de vriendinnen van bijvoorbeeld Marcus Rashford (een van de bekendste Britse voetballers, PG) WAGs”, zegt Van Bekhoven. “Dat heeft veel te maken met de Engelse bondscoach Gareth Southgate: hij heeft die cultuur helemaal veranderd. Hij remt de sterallures die rond zijn spelers hangen af. Hij verbergt het team voor de tabloids, laat de vrouwen thuis en benadrukt de goede doelen en geëngageerdheid van het elftal.”

Gedateerd of niet, wat vooral opvalt, is dat de rechtszaak tussen Rooney en Vardy het zelfs tot in kwaliteitskranten als The Guardian en The Times schopt. Het toont volgens De Paepe en Van Bekhoven vooral hoe invloedrijk de tabloids nog altijd zijn. Het zijn zij die het debat bepalen. Van Bekhoven: “Of het nu gaat over brexit of het maakt niet uit wat: het zijn de tabloids die de agenda zetten.”