Russische troepen veroveren stad in Oost-Oekraïne
In dit liveblog houden we u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.
Live
Dit liveblog is afgesloten
We hebben een nieuw liveblog waar u al het nieuws over de oorlog in Oekraïne kan vinden.
Hongarije roept noodtoestand uit om Oekraïne
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft een nieuwe noodtoestand uitgeroepen, nu wegens de oorlog in buurland Oekraïne. Hij maakte meteen gebruik van een aanpassing van de grondwet. Er gold al een noodtoestand door corona. Orban wijst op de nieuwe uitdagingen om de Hongaren te beschermen.
De premier kan nu verder regeren met vrijwel onbeperkte macht. Het parlement had in grote meerderheid met de wijziging van de grondwet ingestemd. In de volksvertegenwoordiging van 199 zetels zijn er 135 in handen van de partij van Orban, de conservatieve Fidesz.
In Hongarije is sinds het voorjaar van 2020 een uitzonderingstoestand van kracht als gevolg van de coronapandemie, maar die loopt binnenkort ten einde. Net als elders in de wereld zijn in het Midden-Europese land grondrechten opzijgeschoven door leiders die claimen dat het virus zo beter bestreden kan worden.
Orbans regering heeft nu de mogelijkheid de noodtoestand in Hongarije uit te roepen zonder corona, bijvoorbeeld als een buurland getroffen wordt door oorlog of humanitaire rampen. In het noordoosten van Hongarije heeft het land een 135 kilometer lange grens met Oekraïne dat sinds 24 februari door de Russen wordt aangevallen. (ANP)
Russische troepen veroveren stad in Oost-Oekraïne
Russische troepen zijn dinsdag vol in de aanval gegaan bij een rivier in de oostelijke Donbas-regio, waarbij ze het Oekraïense stadje Svitlodarsk hebben ingenomen. Ook enkele plaatsen in de omgeving zijn onder Russische controle gekomen. De gouverneur van Donetsk heeft claims van de pro-Russische separatisten bevestigd.
Rusland is erop gebrand de oostelijke regio’s Donetsk en Loehansk in handen te krijgen. Volgens de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie is het Russische offensief momenteel in de actiefste fase. "De situatie aan het front is buitengewoon moeilijk omdat het lot van dit land daar misschien nu wordt beslist." (ANP)
Media: generaal Russische luchtmacht neergeschoten
Een generaal van de Russische luchtmacht is boven het oosten van Oekraïne neergeschoten en gedood. Het vliegtuig met generaal-majoor Kanamat Botasjov werd geraakt door een Stinger-raket boven het stadje Popasna in de Donbas, meldt de Russischtalige dienst van de Britse omroep BBC.
Botasjov zou de hoogste Russische luchtmachtofficier zijn die is omgekomen sinds het begin van de Russische oorlog tegen Oekraïne. Oekraïense media hadden zondag al het neerschieten van een Russische Su-25 straaljager gemeld.
Nu blijkt dat Botasjov in de cockpit zat. Zijn dood is niet officieel bevestigd. Volgens Oekraïense bronnen zou hij de negende Russische generaal zijn die is omgekomen in de oorlog. (ANP)
Westerse waarnemers uitgenodigd bij proces Azovstal-strijders
Bij de rechtszaak tegen strijders uit de Azovstal-staalfabrieken in Marioepol worden ook westerse en andere buitenlandse waarnemers uitgenodigd, zegt de leider van de pro-Russische rebellen in Donetsk. Aanklagers in de Oost-Oekraïense regio zijn samen met Rusland bezig een tribunaal samen te stellen, zei separatistenleider Denis Poesjilin volgens persbureau Interfax.
Poesjilin had eerder al aangegeven dat veel van de honderden gevangengenomen Oekraïense verdedigers van het vorige week door Russische troepen ingenomen industriecomplex zullen worden berecht. Onder de gevangenen zijn veel leden van het Azov-regiment, dat volgens Rusland en de separatisten nazistisch is. Oekraïne wil dat ze worden geruild tegen Russische krijgsgevangenen. Russische parlementariërs hebben er echter voor gepleit velen van hen te berechten.
Wanneer het proces moet plaatsvinden en hoeveel militairen er terechtstaan is onduidelijk. (ANP)
Hongarije weigert boycot Russische olie te bespreken op EU-top
Hongarije dwarsboomt pogingen om het op de aanstaande EU-top alsnog eens te worden over een embargo op Russische olie. Premier Viktor Orbán weigert de kwestie op de top maandag in Brussel te bespreken.
Hongarije is van de EU-landen de belangrijkste tegenstander van de voorgestelde boycot, die de oorlogskas van het Kremlin een gevoelige klap moet toebrengen. Het uitstel en de financiële hulp bij de overstap op andere brandstof die Brussel heeft aangeboden hebben Boedapest nog niet kunnen overhalen. De Hongaarse premier dringt erop aan dat er eerst oplossingen worden gevonden voor de zorgen over energiezekerheid in het land voor hij kan instemmen met sancties tegen Russische olie-invoer.
De onderhandelingen over de nieuwe strafmaatregelen voor Rusland slepen inmiddels drie weken voort, terwijl eerdere sanctiepakketten steevast in een paar dagen rond waren. Omdat de EU-ambassadeurs en de buitenlandministers van de lidstaten er niet uitkomen, dreigt het vraagstuk de EU-top te belasten. Onder meer Duitsland drong er deze week juist op aan vóór de top overeenstemming te vinden. (ANP)
Oekraïne wil sneller wapens van westerse landen
Drie maanden na het begin van de bloedige Russische invasie heeft Oekraïne het Westen opgeroepen sneller wapens te leveren. Het is te vroeg om te concluderen dat Oekraïne al over alle wapens beschikt die het nodig heeft, aldus de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba op Twitter.
De bewindsman maant tot snellere militaire hulp uit het Westen gezien de zware Russische aanvallen in het oosten van zijn land. "Het Russische offensief in de Donbas is een meedogenloze strijd, de grootste op Europese bodem sinds de Tweede Wereldoorlog." Oekraïne heeft vooral raketwerpers en artillerie voor de lange afstand nodig.
Koeleba herhaalde de beschuldiging dat de Russen ook Oekraïens graan aan het stelen zijn. (ANP)
Russen boeken kleine vooruitgang in de Donbas
Het Russische leger heeft lokaal kleine successen geboekt in de strijd om de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het Britse ministerie van defensie schrijft dinsdag op Twitter dat de Russen de strijd daar intensiveren, maar ook dat de Oekraïners zich goed hebben ingegraven en op de meeste plekken standhouden.
De Russen zouden Severodonetsk en twee omliggende steden proberen te omsingelen. Als ze die veroveren, is de hele regio Loehansk in Russische handen. Tussen de twee Russische flanken hebben de Oekraïners nog 25 kilometer in handen.
Oekraïense generaals bevestigen dat de Russen hevig blijven aanvallen in het gebied. Tegelijkertijd melden zij flinke verliezen bij het Russische leger. Hoe groot die verliezen zijn is niet duidelijk.
Aantal in Nederland geregistreerde Oekraïners richting 64.000
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben zich in Nederland ruim 63.800 Oekraïners ingeschreven bij een gemeente. Het hoogtepunt van het aantal inschrijvingen was eind maart en begin april. Toen registreerden de gemeenten in twee weken tijd meer dan 21.500 Oekraïense vluchtelingen, zo komt naar voren uit cijfers van het CBS.
Daarna is het aantal Oekraïners dat zich bij een gemeente meldde flink gedaald. In de eerste helft van deze maand waren het er zo'n 3600 per week en vorige week ging om nog geen 2500 inschrijvingen, al waarschuwt het CBS wel dat de cijfers over de meest recente weken mogelijk nog niet compleet zijn. Het is niet bekend hoeveel Oekraïners wel naar Nederland zijn gekomen, maar zich niet hebben ingeschreven.
Van de inschreven Oekraïners is twee derde vrouw en een derde man. Een derde is eveneens 18 jaar of jonger.
De meeste Oekraïners staan ingeschreven in Amsterdam (3608), Rotterdam (2738) en Den Haag (2376). Afgezet tegen het aantal inwoners, steekt Renswoude met kop en schouders boven de rest uit. In de gemeente staan ruim honderd Oekraïners ingeschreven, dat zijn bijna 19 Oekraïners op 1000 inwoners. Ook Gennep, waar 243 Oekraïners zich hebben geregistreerd, scoort hoog. Dat zijn er zo'n 14 op de 1000 inwoners.
(ANP)
First Lady Zelenska lanceert programma voor mentale hulp
Olena Zelenska, de vrouw van de Oekraïense president Zelenski, heeft de lancering van een nationaal programma aangekondigd dat Oekraïners mentale hulp moet gaan bieden. Als reden voor de lancering geeft de First Lady de 'mentale gezondheidscrisis en schok' in het land, als gevolg van de oorlog.
Volgens een verklaring gaat de Oekraïense regering het programma 'op korte termijn' ontwikkelen, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.
"Geen enkele Oekraïner, of het nu een volwassen persoon of een kind is, kan er zeker van zijn dat hij of zij morgen wakker wordt", stelt Zelenska in een videoboodschap op sociale media. "Door alles wat zij hebben meegemaakt onder de bezetting, aan het front, in schuilkelders en in het buitenland, hebben ze net als de mensen met fysieke verwondingen revalidatie nodig."
Oekraïne wil het programma ook gebruiken als voorbeeld voor andere landen en de steun vergroten voor het psychologische welzijn van mensen overal ter wereld die een oorlog meemaken. (ANP)
Twitter bericht wordt geladen...
Time zet Zelenski en Poetin op lijst invloedrijkste mensen
De Oekraïense president Zelenski en de Russische president Poetin staan beiden op de lijst met de honderd invloedrijkste personen van Time Magazine. Het Amerikaanse blad heeft de lijst voor 2022 maandag op haar website gepubliceerd.
Bij de naam van Zelenski is een bijschrift toegevoegd dat door de Amerikaanse president Joe Biden is geschreven. "In president Zelenski heeft het Oekraïense volk een dappere en waardige leider op een moment dat burgers in het hele land voor hun huizen en hun vrijheid vechten", schrijft Biden.
"Elke keer dat we elkaar spreken, hoor ik in de stem van president Zelenski de meedogenloze vastberadenheid van een man die ten diepste gelooft in zijn plicht tegenover zijn volk en die iedere dag zijn verantwoordelijkheid neemt om zijn land door deze donkere en moeilijke tijd te slepen", aldus de Amerikaanse president, die zelf ook op de lijst staat.
De Russische oppositieleider Aleksej Navalny heeft een bijdrage geleverd bij de naam van Poetin. "Poetin heeft ons er in 2022 opnieuw aan herinnerd dat een pad dat begint met 'een klein beetje verkiezingsfraude' altijd eindigt in een dictatuur. En een dictatuur leidt altijd tot oorlog. Dat is een les die we niet hadden mogen vergeten", stelt Navalny.
De Time 100 is een jaarlijkse lijst van Time Magazine waarin het in brede zin de honderd meest invloedrijke personen van dat moment beschrijft. Naast Zelenski en Poetin staan ook onder anderen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, tennisser Rafael Nadal en zangeres Adele op de lijst. (ANP)
Twitter bericht wordt geladen...
Nederlandse coalitie wil herziening blokkade Russische staatsmedia
Een Nederlandse coalitie die het opneemt voor pers- en internetvrijheid wil dat het Europese Hof van Justitie in Luxemburg zich buigt over de blokkade van Russische staatsmedia als RT en Sputnik. Dinsdag zal daarvoor een verzoekschrift worden ingediend door de groep die onder andere bestaat uit de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom.
Volgens de coalitie die zich de Freedom of Information Coalition (FOIC) noemt, is het Europese besluit om deze zenders te censureren "in alle haast" genomen. Dat was enkele dagen na de Russische inval in Oekraïne. FOIC wijst erop dat er geen onafhankelijke en zorgvuldige toetsing is geweest. "Dit roept vragen op over onze rechtsstaat en waar we als samenleving voor staan", stelt ze in een verklaring.
"Dit is een politiek besluit, zonder rechterlijke toetsing" zegt Rejo Zenger van Bits of Freedom. "De beslissing om informatie ontoegankelijk te maken hoort niet in handen te zijn van onze regeringsleiders, maar in die van onafhankelijke rechters."
De organisaties erkennen dat de Russische kanalen niet objectief zijn en staan ook niet achter de inhoud die ze verspreiden, benadrukken ze. Maar, zo zegt Thomas Bruning van de NVJ, "desinformatie dient in een rechtsstaat niet bestreden te worden met censuur". (ANP)
Moskou richt focus nu vooral op relatie met China
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft laten weten dat Moskou zijn focus voortaan vooral zal richten op de ontwikkeling van de relatie met China. Volgens de minister wil Rusland de banden met het Westen alleen herstellen als daar noodzaak toe is.
"Als ze iets willen bieden om de relatie voort te zetten, zullen we bekijken of we dat nodig vinden of niet", zei hij tijdens een toespraak. "Maar sinds het Westen de positie van een dictator heeft ingenomen, zullen onze economische banden met China alleen maar sneller groeien", aldus Lavrov.
China is een bondgenoot van Rusland. Het land stemde eerder onder meer tegen een resolutie van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties om vermeende wandaden door het Russische leger in Oekraïne te onderzoeken.
Naast China, noemde Lavrov ook India en Iran als belangrijke toekomstige partners. (ANP)
Duitse centrale bank: langdurige schade voor Russische economie
De economie van Rusland zal langdurige schade oplopen vanwege de oorlog in Oekraïne en de harde westerse sancties tegen het land. Dat meldde de Duitse centrale bank. Volgens de Bundesbank zal Rusland een aanzienlijk deel van zijn welvaart op de lange termijn kwijtraken.
De gevolgen van de oorlog en de sancties raken zowel de Russische industrie als dienstensector. Maar met name de industrie van Rusland zal onder druk komen te staan. Die loopt het risico om veel minder efficiënt te worden en ook op technologische achteruitgang door de uitgebreide internationale isolatie, aldus de Bundesbank. De centrale bank zegt dat veel hoogwaardig personeel uit Rusland al naar het buitenland is gegaan en dat deze trend de komende jaren zal doorzetten.
De Bundesbank verwacht verder dat Rusland nog meer afhankelijk zal worden van zijn olie- en gasexport, maar dat het land hier hinder zal ondervinden van embargo's. Kopers van Russische fossiele brandstoffen zullen waarschijnlijk forse kortingen eisen. Ook kan de olie- en gasproductie van Rusland flink gaan dalen omdat er minder vraag is, denkt de centrale bank. (Redactie)
Starbucks maakt definitief vertrek uit Rusland bekend
Koffieketen Starbucks vertrekt helemaal uit Rusland. Eerder stopte het bedrijf vanwege de oorlog in Oekraïne al met zakendoen in het land, maar nu is het vertrek van het merk na bijna vijftien jaar aanwezigheid definitief. Starbucks had 130 koffiezaken in Rusland.
Bij de Russische tak van het Amerikaanse bedrijf werkten bijna 2000 mensen. Starbucks meldt dat zij zes maanden krijgen doorbetaald en hulp krijgen bij het vinden van nieuw werk.
Fastfoodketen McDonald's kondigde vorige week zijn vertrek uit Rusland aan. Het bedrijf had 850 vestigingen en verwacht door het vertrek ongeveer 1,2 miljard tot 1,4 miljard dollar te moeten afschrijven. Omgerekend gaat het mogelijk om meer dan 1,3 miljard euro. Starbucks maakte niet bekend wat de financiële gevolgen zijn. (Redactie)
Aantal werkende Oekraïense vluchtelingen ruim verdubbeld tot 9615
Het aantal in Nederland werkende Oekraïense vluchtelingen is de afgelopen drie weken meer dan verdubbeld tot 9615. Dat was de stand van afgelopen vrijdag, aldus uitkeringsinstantie UWV. Een woordvoerder van het UWV verwacht dat inmiddels de grens van 10.000 is gepasseerd.
Begin mei meldde het UWV een stand van ruim 4300. Toen waren de vluchtelingen vooral via uitzendbureaus aan het werk in de land- en tuinbouw. Nu kon de uitkeringsinstantie geen overzicht geven van populaire sectoren. (ANP)
Lees ook: In Groningen bouwt een groep Oekraïense vrouwen aan een leven in Nederland. Ze zijn een afhaalrestaurant begonnen, waar ze ’s avonds – na hun werk in supermarkt of kapperszaak – samen koken. ‘Nederland is zo slecht nog niet.’
1000 nieuwe Oekraïners in Nederland, bezetting bedden stabiel
Het aantal Oekraïense vluchtelingen in Nederland nam dit weekend toe met ruim duizend. De bezettingsgraad van het aantal beschikbare bedden bleef vrijwel gelijk. De afgelopen weken nam deze nog toe.
In totaal staan nu bijna 60.000 vluchtelingen uit Oekraïne ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. Van hen vonden ruim 38.000 onderdak bij de gemeentelijke opvanglocaties. De overige Oekraïners vonden een onderkomen buiten deze opvang, bijvoorbeeld bij gastgezinnen.
De bezettingsgraad van de bedden bleef gelijk in vergelijking met vorige week. Vrijdag gaf staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) aan dat hij zich geen zorgen maakte over de beschikbare bedden voor Oekraïners. "We zien dat er nog steeds mensen vanuit Oekraïne komen, maar het gaat wel in een langzamer tempo", zei hij toen.
In totaal zijn er nu bijna 47.000 bedden beschikbaar, een stijging van 917 ten opzichte van vrijdag.
(ANP)
Aantal mensen dat Oekraïne is ontvlucht boven 6,5 miljoen
Meer dan 6,5 miljoen mensen zijn Oekraïne ontvlucht sinds Rusland op 24 februari het land binnenviel. Dat zijn er ongeveer 500.000 meer dan twaalf dagen geleden, toen de vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) meldde dat er iets meer dan 6 miljoen mensen waren vertrokken vanwege de oorlog.
De meeste mensen zijn naar Polen gegaan, het buurland in het westen. Vanuit Polen zijn veel Oekraïners doorgetrokken naar andere landen binnen de Europese Unie, zoals Nederland.
De UNHCR houdt niet bij hoeveel mensen weer zijn teruggekeerd naar Oekraïne. Steeds meer mensen gaan weer terug vanuit andere landen, omdat de Russen zich hebben teruggetrokken uit grote delen van het land.
Binnen Oekraïne zijn ook miljoenen mensen op de vlucht geslagen, zij zijn uit zwaarbevochten gebieden zoals het oosten en het zuiden naar rustigere regio's in het land gegaan.
Oekraïne telde aan het begin van de oorlog in februari meer dan 41 miljoen inwoners, de inwoners van het door Rusland ingelijfde schiereiland de Krim niet meegerekend.
(ANP)
Oekraïense rechtbank veroordeelt Russische soldaat tot levenslang
De Russische soldaat die terechtstond in Oekraïne heeft een levenslange celstraf gekregen. Vadim Sjisjimarin is de eerste Rus die voor oorlogsmisdaden is berecht sinds het begin van de oorlog. De Oekraïense rechtbank deed maandag uitspraak tegen de militair, die vroeg in de oorlog een ongewapende 62-jarige man doodschoot.
De 21-jarige soldaat bekende schuldig te zijn aan de dood van de man. Toch vroeg zijn advocaat om vrijspraak, omdat hij een bevel had opgevolgd van een andere militair. Volgens de aanklager had Sjisjimarin het bevel niet hoeven opvolgen, omdat die andere militair niet hoger in rang stond.
De rechter ging daarin mee en besloot dat Sjisjimarin levenslang de gevangenis in moet. Omdat Oekraïne geen doodstraf kent, is dat de maximale straf.
Oekraïne wil nog veel meer mensen vervolgen voor misdaden tijdens de oorlog. De Oekraïense hoofdaanklager Irina Venediktova onderzoekt meer dan 13.000 zaken en heeft 623 verdachten in beeld.
Oekraïense president Zelenski spreekt op World Economic Forum Davos
Drie maanden na de Russische inval in Oekraïne staan de oorlog en de risico's ervan voor het herstel van de wereldeconomie centraal op het World Economic Forum (WEF) in Davos, dat voor het eerst sinds twee jaar weer in het Zwitserse ski-oord gehouden wordt. Het WEF is een jaarlijkse bijeenkomst van CEO's van de grootste bedrijven ter wereld, politici, intellectuelen en journalisten.
"Onze eerste gedachten gaan uit naar de oorlog in Oekraïne", zei WEF-oprichter Klaus Schwab bij de opening van het programma, dat plaatsvindt in wat hij omschreef als "ongekende politieke, economische en sociale omstandigheden".
De Oekraïense president Volodimir Zelenski voert als eerste staatshoofd het woord.
Zelenski spreekt het WEF toe. Beeld AP "Ons belangrijkste verzoek aan de wereld hier is: stop niet met het steunen van Oekraïne," vertelde Ivanna Klympush, een van de Oekraïense parlementariërs verslaggevers op zondagavond, en riep op tot garanties dat Rusland "geen nieuwe oorlog kan voeren tegen wie dan ook in de regio.
"We hebben wapens nodig, meer dan wat dan ook," zei Anastasia Radina, een ander parlementslid. "Wapens zoals die van de NAVO helpen ons de oorlog te winnen (...) en zorgen ervoor dat burgerlevens voor de komende generaties worden gespaard."
Rusland uitgesloten
In de nasleep van de westerse sancties tegen Rusland heeft het WEF de Russen, die gewoonlijk een groot deel van de deelnemers uitmaken, dit jaar van het evenement uitgesloten.En het "Russische huis" van de vorige edities zal plaats maken voor een "huis van Russische oorlogsmisdaden", waar diverse ondersteunende evenementen met Oekraïense persoonlijkheden zullen worden georganiseerd.
De oorlog in Oekraïne brengt ook de wereldeconomie aan het wankelen, die zich net begon te herstellen van de schok van de pandemie. In het bijzonder drijft het de energie- en voedselprijzen de hoogte in, uit vrees voor bevoorrading, en creëert het een echte crisis in de kosten van levensonderhoud.
In een rapport dat maandag vlak voor de opening van het Forum van Davos werd gepubliceerd, zei Oxfam te verwachten dat dit jaar 263 miljoen mensen in extreme armoede zullen vervallen, of één miljoen elke 33 uur. Een tempo dat de NGO vergelijkt met de creatie van een nieuwe miljardair elke 30 uur tijdens de pandemie.
AFP
Russische soldaten begonnen met opruimen fabrieksterrein Azovstal
Russische soldaten zijn zondag begonnen met het opruimen van het industrieterrein van de staalfabriek Azovstal in Marioepol. Honderden Oekraïense militairen hielden zich wekenlang schuil op het enorme fabrieksterrein, voordat ze zich vrijdag overgaven aan de Russen. Het terrein ligt bezaaid met landmijnen en puin.
De Russische militairen lopen met detectoren over het terrein in de hoop alle explosieven op te sporen die er door de Oekraïners zijn neergelegd. "Dit is een enorme klus. Er liggen landmijnen van de vijand, maar ook van onszelf. We hebben dus nog wel zo'n twee weken werk voor de boeg", aldus een Russische soldaat tegen Reuters.
Bij de ruimingsoperatie zijn zondag al diverse mijnen gecontroleerd tot ontploffing gebracht en is veel puin verwijderd met militaire bulldozers. Op dronebeelden is te zien dat veel gebouwen van de staalfabriek zijn ingestort.
Wat de Russen met het fabrieksterrein willen gaan doen is onbekend. (Redactie)
'Wereldwijd nu ruim 100 miljoen mensen op de vlucht'
Voor het eerst zijn er meer dan 100 miljoen mensen wereldwijd gedwongen op de vlucht. Volgens de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, UNHCR, is die negatieve mijlpaal bereikt door dodelijke conflicten zoals de oorlog in Oekraïne.
Filippo Grandi, de Hoge Commisaris voor de Vluchtelingen vindt dat dit record nooit gevestigd had mogen worden. "Dit moet dienen als een waarschuwing om gewelddadige conflicten op te lossen en te voorkomen."
Door de oorlog in Oekraïne zijn zo'n 8 miljoen mensen binnen het land zelf ontheemd. Daarnaast zijn meer dan 6 miljoen mensen naar andere landen gevlucht. Ook de conflicten in bijvoorbeeld Afghanistan, Burkina Faso en de Democratische Republiek Congo zorgden afgelopen jaar voor grote vluchtelingenstromen.
Dinsdag meldde het Internal Displacement Monitoring Center (IDMC), onderdeel van de Noorse vluchtelingenraad, al dat bijna 60 miljoen mensen binnen hun eigen land ontheemd zijn. Het IDMC is een autoriteit op het gebied van interne ontheemding en publiceert daar jaarlijks cijfers over. UNHCR telt alle vluchtelingen binnen en buiten hun eigen landsgrenzen. (ANP)
Uitruil van krijgsgevangenen Marioepol is zeer onzeker
Sinds Oekraïne vorige week het verzet in Marioepol staakte, kwamen er dagenlang nieuwe plukjes strijders uit de gigantische metaalfabriek Azovstal. Inmiddels is het terrein echt leeg, en heeft Rusland, als de cijfers van het ministerie van defensie kloppen, 2439 Oekraïense strijders gevangen genomen.
Het zwaartepunt van de strijd ligt nu definitief in de Donbas, waar de afgelopen dagen hevige gevechten gemeld werden. Maar elders in Oekraïne maakt men zich ook zorgen om het lot van de krijgsgevangenen. “We hebben onze helden levend nodig”, gaf president Zelenski als rechtvaardiging voor de Oekraïense beslissing om de strijd te staken. Oekraïne hoopt de strijders te kunnen ruilen. Lees hier verder.
Redactie
Poolse burgers in Oekraïne krijgen dezelfde rechten als andersom
Poolse burgers in Oekraïne krijgen daar dezelfde rechten als Oekraïense vluchtelingen die in Polen verblijven. Die belofte maakte de Oekraïense president Volodimir Zelenski zondag tijdens een bezoek van zijn Poolse ambtsgenoot Andrzej Duda in Kiev.
Zelenski wil daarnaast een wet opstellen die Poolse staatsburgers in Oekraïne een 'speciale legale status' geeft. Wat deze speciale status precies inhoudt is nog niet bekend.
Sinds het begin van de oorlog zijn ongeveer 3,5 miljoen Oekraïners naar buurland Polen gevlucht. De Poolse regering heeft de vluchtelingen onder meer het recht gegeven om in het land te werken, wonen en een uitkering te ontvangen.
Het is niet bekend hoeveel Poolse burgers op dit moment in Oekraïne zijn, omdat ook uit deze groep veel mensen het land zijn ontvlucht. De belofte van Zelenski heeft dan ook voornamelijk een symbolische betekenis. (ANP)
Oekraïne verlengt staat van beleg met 90 dagen
Het Oekraïense parlement heeft zondag de staat van beleg en algemene mobilisatie voor het hele land met negentig dagen verlengd. De verlengde noodtoestand geldt nu tot 23 augustus. Een dag later viert Oekraïne traditioneel zijn Onafhankelijkheidsdag.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski liet woensdag al weten de noodtoestand te willen verlengen. Nu heeft ook het parlement in Kiev de daarvoor opgestelde wetsvoorstellen goedgekeurd.
De staat van beleg geeft het leger uitgebreidere rechten en beperkt de burgerlijke vrijheden, zoals het recht om te demonstreren. Veel experts zien de duur van de staat van beleg als een indicator van hoe lang Kiev verwacht dat de gevechten nog aanhouden.
De eerste staat van beleg werd uitgeroepen op 24 februari, de dag van de Russische invasie, en gold voor dertig dagen. Sindsdien is de deze twee keer verlengd met dertig dagen. De Oekraïense presidentieel adviseur Oleksij Arestovitsj heeft het feit dat de noodtoestand nu met negentig dagen verlengd wordt, gerechtvaardigd door te zeggen dat de Oekraïense bevolking anders valse hoopt krijgt. "Eerlijke communicatie met de samenleving is nodig in tijden van oorlog", aldus de adviseur. (ANP)
Timmermans: onwaarschijnlijk dat Poetin gaskraan dichtdraait
Vicevoorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie acht het "heel onwaarschijnlijk" dat de Russische president Vladimir Poetin de gastoevoer naar Nederland of grote landen als Duitsland en Italië zal afsluiten. "Omdat hij daar vooral zichzelf ontzettend veel pijn mee doet", zegt hij in het televisieprogramma Buitenhof.
"Het is niet voor niks dat hij vooral kleine afnemers op dit moment onder druk zet", denkt Timmermans. "De grote jongens wil hij liever aan zijn kant houden want dat is zo'n beetje de enige bron van inkomsten die hij nog heeft." Hij benadrukt ook dat alles erop gericht is zo snel mogelijk helemaal zonder Russisch gas te kunnen.
Een verstoring van de gastoevoer is wel iets om rekening mee te houden, zegt Timmermans. Maar hij benadrukt dat het aanleggen van voorraden door de EU-lidstaten tot dusver "goed verloopt". Bovendien wordt al volop gesproken met alternatieve leveranciers die de aanvoer vanuit Rusland snel kunnen overnemen. (ANP)
Poolse president in Kiev: Oekraïne bepaalt eigen toekomst
Alleen Oekraïne heeft het recht om zijn eigen toekomst te bepalen, zo heeft de Poolse president Andrzej Duda gezegd in het parlement in Kiev. Hij is de eerste buitenlandse leider die de Oekraïense volksvertegenwoordigers in levende lijve toesprak sinds het begin van de oorlog.
Over mensen die zeggen dat Oekraïne moet instemmen met de eisen van de Russische president Vladimir Poetin, zei de Poolse president tegen de parlementariërs dat "niets over jullie zonder jullie" kan worden besloten. Duda verklaarde dat hij vindt dat de internationale gemeenschap moet eisen dat Rusland zich volledig uit Oekraïne terugtrekt. Het opgeven van "zelfs 1 centimeter" van Oekraïens grondgebied wordt door hem omschreven als een "enorme klap" voor de westerse wereld.
Duda herhaalde daarnaast zijn steun aan Oekraïne bij het nastreven van een EU-lidmaatschap. De Poolse president vertelde in het parlement dat hij "niet zal rusten" totdat het buurland lid is van de Europese Unie. De toespraak werd ontvangen met meerdere staande ovaties. Naast de parlementariërs was ook de Oekraïense president Volodimir Zelenski aanwezig. (ANP)
Oekraïne meldt opnieuw zware gevechten rond Sjevjerodonetsk
In het oosten van Oekraïne wordt nog steeds zwaar gevochten om de steden Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk in de regio Loehansk, zegt de generale staf in Kiev. Langs de hele frontlinie in het gebied zouden posities van Oekraïense troepen worden beschoten met Russische artillerie.
Russische troepen zouden onder meer proberen om steden ten noorden, oosten en zuiden van Sjevjerodonetsk en ten zuiden van Lisitsjansk te bestormen. Het Russische leger probeert bovendien om de bevoorrading van Oekraïense troepen rondom de twee steden te belemmeren. Zo is onder meer een brug die Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk met elkaar verbindt, vernietigd.
Sinds de Russische inname van de staalfabriek in de havenstad Marioepol ziet Oekraïne dat het Russisch offensief in de oostelijke Donbas-regio toeneemt. Rondom Sjevjerodonetsk vinden al dagen hevige gevechten plaats, waarbij meerdere doden en gewonden zijn gevallen.
Volgens het Russische ministerie van defensie heeft het leger de afgelopen 24 uur bijna veertig doelen vanuit de lucht aangevallen, waaronder vijf wapendepots in de Donbas. Bovendien zouden bijna zeshonderd doelen met raketten en artillerie zijn beschoten. (ANP)
Poolse president terug naar Kiev voor toespraak in parlement
De Poolse president Andrzej Duda is voor de tweede keer sinds de Russische inval in Oekraïne afgereisd naar de Oekraïense hoofdstad Kiev. Daar houdt hij zondag als eerste buitenlandse staatshoofd een toespraak in het parlement.
Duda is niet de eerste buitenlandse politicus die tijdens de oorlog het parlement toespreekt. Eerder kwamen de Britse en Nederlandse premiers aan het woord, maar wel via een videoverbinding.
De Poolse president bezocht buurland Oekraïne in april ook al, maar toen samen met zijn ambtgenoten uit Litouwen, Letland en Estland. Zij hadden toen in Kiev een ontmoeting met hun Oekraïense collega Volodimir Zelenski. (ANP)
Oekraïne ziet strijd in oosten na val Marioepol intensiveren
Na de inname van de staalfabriek in de Oekraïense havenstad Marioepol door de Russen, zien de Oekraïners dat het Russisch offensief in de oostelijke Donbas-regio toeneemt. De Oekraïense strijdkrachten hebben naar eigen zeggen zaterdag een tiental aanvallen in de regio's Donetsk en Loehansk afgeslagen. Vooral in de laatste regio lijkt de strijd te intensiveren.
Volgens de Oekraïense gouverneur van Loehansk ligt onder andere de stad Sjevjerodonetsk al dagen onder vuur, met meerdere doden en gewonden tot gevolg. "De Russen zijn Sjevjerodonetsk net als Marioepol aan het vernietigen", stelde hij op Telegram. Dat de regio Loehansk bijna volledig in Russische handen is, zoals de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe beweert, noemt hij echter "nonsens".
Gouverneur Serhij Hajdaj meldt tevens dat een brug is vernietigd tussen Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk, dat aan de andere kant van de rivier Severski Donets ligt. Volgens hem bemoeilijkt dat de humanitaire hulp aan en de evacuaties uit het gebied.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei dat de situatie in de Donbas "extreem lastig" is. Volgens hem houdt het Oekraïense leger behalve in Sjevjerodonetsk ook in onder meer Slovjansk stand. Daar wordt de afgelopen dagen eveneens zwaar gevochten. (ANP)
Russische band Pussy Riot treedt met ontsnapte leider op in Amsterdam
De bekende Russische punkband Pussy Riot heeft zaterdagavond opgetreden in Amsterdam. In poppodium Q-Factory stond ook de bekende activiste Maria Aljotsjina op het toneel. Zij ontvluchtte Rusland eerder deze maand ondanks dat ze onder politietoezicht stond.
De ontsnapping van de 33-jarige Aljotsjina, die gezien wordt als de leider van Pussy Riot, was vorige week groot nieuws. Ze wist verkleed als maaltijdbezorger haar huis te ontvluchten waarna ze met hulp van vrienden via Wit-Rusland naar Litouwen wist te reizen. De activiste was in februari gearresteerd en onder toezicht geplaatst, de zoveelste stap van de Russische overheid tegen een lid van de punkband, die zich al zeker tien jaar tegen het regime van president Poetin keert.
Met de show Riot Days toert de groep op dit moment door Europa. Tijdens de optredens speelt de band ook een speciaal geschreven nummer tegen de oorlog in Oekraïne, waarin duidelijk wordt gemaakt dat de groep achter het door de Russen binnengevallen land staat.
De voorstelling gaat verder over hoe de vrouwen worden vervolgd voor hun protesten in Rusland. Aljotsjina schreef er in 2017 een boek over. Met hun tournee halen ze momenteel geld op voor een kinderziekenhuis in de Oekraïense hoofdstad Kiev. (ANP)
Het uit Rusland ontsnapte bandlid Maria Aljotsjina (links) tijdens het concert van Pussy Riot in de Amsterdamse Q Factory.Beeld ANP Separatistenleider: 78 vrouwen onder gevangen Azovstal-strijders
Volgens een pro-Russische separatistenleider bevinden zich 78 vrouwen onder de mensen die gevangen zijn genomen nadat de Oekraïense strijders bij de staalfabriek Azovstal in Marioepol zich vrijdag overgaven aan Russische troepen. Er zouden ook buitenlanders zijn gevangengenomen. Hoeveel dat er zijn heeft Denis Poesjilin, de leider van de pro-Russische rebellen in dat deel van Oekraïne, zaterdag niet tegen het Russische staatspersbureau TASS gezegd.
"Ze hadden genoeg voedsel en water, ze hadden ook genoeg wapens", zegt Poesjilin. "Het probleem was het gebrek aan medicijnen." Zes Oekraïense strijders stierven volgens hem in de staalfabriek "toen ze probeerden munitievoorraden op te blazen voordat ze werden gevangengenomen". (ANP)
Russen en Oekraïners beschuldigen elkaar van doden burgers
Oekraïne zegt dat Rusland verantwoordelijk is voor de dood van zeven burgers in het deel van de oostelijke regio Donetsk dat door Oekraïense troepen wordt gecontroleerd. Dat meldt gouverneur Pavlo Kirilenko zaterdag op Telegram. Ook zijn er volgens hem zeven mensen gewond geraakt. Hoe dat precies is gebeurd, vermeldde Kirilenko niet. "Elke oorlogsmisdadiger zal worden gestraft", aldus de gouverneur. De informatie kan niet onafhankelijk geverifieerd worden.
In de door Rusland bezette regio Cherson, in het zuiden van Oekraïne, beschuldigde het lokale bestuur zaterdag Oekraïne ervan drie burgers te hebben gedood en tien te hebben verwond in de stad Biloserka. Hoe de slachtoffers zijn gevallen, hebben de autoriteiten niet op Telegram bekendgemaakt. Ook deze informatie valt niet te controleren. (ANP)
Prominent Russisch politicus pleit voor gevangenenruil
Een prominente Russische buitenlandpoliticus zegt dat er gesproken wordt over een mogelijke ruil van gevangengenomen Oekraïense strijders in Marioepol tegen de pro-Russische Oekraïense zakenman en politicus Viktor Medvedtsjoek.
"We zullen de mogelijkheid onderzoeken om Medvedtsjoek uit te wisselen tegen Azov-strijders", heeft Leonid Sloezki zaterdag volgens het Russische staatspersbureau Interfax gezegd. De afgelopen dagen hebben meer dan 2400 Oekraïense strijders zich overgegeven in de strategische havenstad Marioepol. Wekenlang verschansten ze zich in de bunkers van staalfabriek Azovstal en verdedigden de stad tegen de Russen.
Medvedtsjoek, die medio april werd gearresteerd, geldt als een bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. Hij wordt beschuldigd van hoogverraad en verduistering in Kiev. Weken geleden stelde de Oekraïense president Volodimir Zelenski voor hem te ruilen voor Oekraïense gevangenen.
Na de verovering van Marioepol spraken verschillende politici in Rusland zich echter uit tegen een gevangenenruil en riepen op om de Azov-strijders te vervolgen. (ANP)
De pro-Russische Oekraïense zakenman en politicus Viktor Medvedtsjoek zou inzet zijn in een gevangenenruil tussen Rusland en Oekraïne.Beeld REUTERS Activisten bezetten villa van Russische oligarch in Oostenrijk
Een groep activisten in Oostenrijk heeft een villa bezet die vermoedelijk eigendom van een Russische oligarch is. De villa die ze hebben overgenomen staat in het dorp Unterburgau aan de Attersee, een meer nabij Salzburg. De groep roept op de oligarch van het ontroerend goed te onteigenen, vanwege de Russische invasie in Oekraïne.
Volgens lokale media gaat het om de villa van de voormalige Russische vicepremier Igor Sjoevalov. Op beelden is te zien hoe de activisten spandoeken hebben opgehangen met daarop teksten, zoals "solidariteit met alle vluchtelingen" en "saboteer oorlog overal".
De demonstranten zelf beweren dat de groep uit veertig mensen bestaat. De politie spreekt dat tegen en zegt dat er tien mensen bij de bezetting betrokken zijn. Een woordvoerder van de politie zegt tegen het Duitse persbureau DPA dat agenten met de demonstranten in contact staan.
Volgens registers van onder meer het Oostenrijkse ministerie van Financiën is de villa aan de Attersee niet in het bezit van een oligarch die is getroffen door sancties van de Europese Unie, maar staat het landgoed op naam van een bedrijf waar een familielid van de oligarch nauwe banden mee heeft. Mogelijk gaat het om een constructie waarmee het eigendom van landgoederen of andere goederen verduisterd wordt. (ANP)
Zelenski: Oekraïne heeft ruggengraat Russische leger gebroken
Ondanks de nederlaag in de havenstad Marioepol is president Volodimir Zelenski ervan overtuigd dat het Oekraïense leger de Russische strijdkrachten grote schade heeft toegebracht. Oekraïne "heeft de ruggengraat van het Russische leger gebroken", zei de Oekraïense president zaterdag in een televisie-interview. "Het zal de komende jaren niet meer op de been kunnen komen."
Het Russische leger meldde vrijdag dat de laatste verdedigers van Marioepol, die zich op het terrein van staalfabriek Azovstal hadden verschanst, zich hebben overgegeven en door de Russen zijn gevangengenomen. Daarmee is de strategische havenstad volgens het Russische ministerie van Defensie "volledig bevrijd."
Zelenski benadrukte dat al het verloren terrein teruggepakt gaat worden. Een terugkeer naar de frontlinies voor 24 februari, de dag dat de Russen Oekraïne binnenvielen, geldt al als een overwinning. "Het zal betekenen dat ze ons niet hebben veroverd en dat wij ons land hebben verdedigd", zei het staatshoofd. Al benadrukte hij dat het lastig zal worden. (ANP)
Beeld AFP Biden zet handtekening onder 40 miljard aan steun voor Oekraïne
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn handtekening gezet onder een militair steunpakket van 40 miljard dollar (38 miljard euro) voor Oekraïne. Dat maakte het Witte Huis bekend. Biden is momenteel op bezoek in Zuid-Korea.
Eerder stemden al de Amerikaanse Senaat en het Huis van Afgevaardigden in met het hulppakket, dat neerkomt op ruim 5 procent van het totale Amerikaanse defensiebudget. Het nieuwe pakket is exclusief de 4,5 miljard dollar aan "veiligheidshulp" die de Verenigde Staten sinds het aantreden van de regering-Biden aan Oekraïne hebben gegeven. Ongeveer 3,8 miljard dollar daarvan is gegeven sinds de Russische invasie op 24 februari.
Nu worden voor zo'n 11 miljard dollar aan wapens en uitrusting rechtstreeks vanuit Amerikaanse militaire voorraden aan Oekraïne overgedragen. Het pakket omvat ook bijna 20 miljard dollar voor het ministerie van Defensie. Het Pentagon gaat dat geld grotendeels gebruiken om het Oekraïense leger te bewapenen. Nog eens 3,9 miljard dollar wordt vrijgemaakt voor meer troepeninzet en andere militaire operaties in Europa om de NAVO te versterken. De Amerikanen hebben nu voor ruim 50 miljard dollar aan steun toegezegd. (ANP)
Russische regisseur Serebrennikov spreekt zich uit tegen oorlog
De Russische theatermaker en regisseur Kirill Serebrennikov heeft zich uitgesproken tegen de oorlog in Oekraïne. Serebrennikov is omdat hij het niet eens is met de inval ook naar Duitsland vertrokken, vertelde hij tijdens het filmfestival in Cannes aan verschillende Amerikaanse filmwebsites.
"Ik kon niet anders dan zeggen: fuck de oorlog, ik haat je, doei. Je kunt niet zwijgen over deze oorlog", aldus de regisseur wiens film Tchaikovsky's Wife te zien is op het Franse filmfestival.
Dat er vanuit Oekraïne kritiek is op het feit dat er Russische films worden vertoond tijdens het festival, begrijpt Serebrennikov. "Het horen van de Russische taal is al pijnlijk vanwege de oorlog. Dat begrijp ik en dat accepteer ik", aldus de regisseur. "Maar we kunnen de taal niet stoppen. We kunnen niet stoppen met muziek, we kunnen niet stoppen met toneel en we kunnen niet stoppen met cinema."
De 52-jarige regisseur werd in 2017 veroordeeld voor verduistering van overheidsgeld dat bedoeld was voor een theaterproject. Serebrennikov, die zei onschuldig te zijn, mocht zijn huis twintig maanden niet verlaten. Zijn veroordeling zorgde voor veel boze reacties binnen de culturele elite die geloofde dat de regisseur werd gestraft voor zijn werk. (ANP)
De Russische regisseur Kirill Serebrennikov op het filmfestival van Cannes, waar zijn film Tchaikovsky's Wife in premiere gaat.Beeld AP Ongeveer vijftig mensen bij Utrechtse stiltekring voor Oekraïne
Ongeveer vijftig mensen zijn in Utrecht bij elkaar gekomen in een stiltekring voor mensen die lijden door de oorlog in Oekraïne. Voordat de stilte begon, klonk een vredeslied, vertelt Florine Keus van Vredesorganisatie PAX. In nog minstens tien andere plaatsen in Nederland deden mensen mee aan een stiltekring.
In Utrecht was de kring op het Domplein. "Dat was heel emotioneel en bijzonder", vertelt Keus. "Ook tijdens de stilte sloten mensen nog aan, onder wie mensen zelf afkomstig uit Oekraïne."
Ook op bijvoorbeeld het Rodetorenplein in Zwolle en de Koornmarkt in Almelo waren stiltekringen georganiseerd. Verder kwamen mensen bij elkaar in Nijmegen, Amsterdam, Alkmaar, Deventer, Enschede, Nederhorst den Berg, Venray, Roermond en Den Bosch, liet PAX eerder weten.
Organisatoren PAX en de Ambassades van Vrede willen met de vredeskringen solidariteit betuigen. "Dit gezamenlijke initiatief legt de nadruk op geweldloos verzet, steun voor democratiseringsbewegingen, leven in vrede en vrijheid." (ANP)
Zelenski: alleen diplomatie kan oorlog Oekraïne beëindigen
De oorlog in Oekraïne kan alleen worden beëindigd met diplomatie, zo heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski gezegd. Zijn uitspraak komt op een moment waarop de onderhandelingen tussen Moskou en Kiev al weken zijn vastgelopen.
De oorlog "zal bloedig zijn, er zullen gevechten zijn, maar het definitieve einde zal via de diplomatie gebeuren", aldus Zelenski tegen een Oekraïense televisiezender. Hij zei ook dat Oekraïne wil dat alles terugkeert naar hoe het eerder was en dat Rusland dat niet wil. De president gaf geen verdere uitleg.
Het vredesoverleg begon kort na het begin van de oorlog op 24 februari, maar er wordt al lange tijd geen vooruitgang meer geboekt. Russische persbureaus melden dat de laatste gesprekken op 22 april plaatsvonden. Beide partijen geven elkaar de schuld van het uitblijven van een doorbraak. (ANP)
Rusland claimt dat de Azovstal-fabriek Marioepol volledig is overgenomen
Het Russische leger heeft de staalfabriek Azovstal in de strategische havenstad Marioepol in het zuidoosten van Oekraïne "volledig bevrijd", meldt het Russische ministerie van defensie. De laatste Oekraïense soldaten in de fabriek zouden zich hebben overgegeven. Volgens het ministerie zijn in totaal 2439 Oekraïense strijders uit de fabriek gehaald.
Vrijdag liet een woordvoerder van het Russische ministerie van defensie weten dat de laatste groep van 531 strijders zich zou hebben overgegeven. De leider van het Azov-regiment werd uit de fabriek geëvacueerd "in een speciaal gepantserd voertuig" om hem te beschermen tegen "de haat van de inwoners van Marioepol en hun verlangen om hem te straffen", aldus de woordvoerder.
Het Azov-regiment werd in het verleden geassocieerd met extreem rechts, maar is inmiddels omgevormd tot een eenheid van de Oekraïense Nationale Garde. Het bataljon staat bekend om de onverzettelijkheid van zijn strijders.
Oekraïne heeft de overname van de fabriek nog niet bevestigd. Wel zei de commandant van het Oekraïense Azov-regiment in een videoverklaring eerder op vrijdag al dat de verdediging van de staalfabriek was stopgezet om levens te redden. (ANP)
Russische soldaten bij bussen met Oekraïense militairen die vertrekken uit de Azovstalfabriek.Beeld REUTERS Moody's verlaagt oordeel over kredietwaardigheid Oekraïne
Kredietbeoordelaar Moody's heeft de kredietwaardigheid van Oekraïne opnieuw verlaagd. Moody's maakt zich steeds meer zorgen of het land wel aan zijn schuldverplichtingen kan voldoen vanwege de Russische invasie. In maart verlaagde het bureau de rating van Oekraïne ook al.
De rating staat nu op Caa3, wat het op twee na laagste niveau is. Volgens Moody's kan de oorlog langer duren dan eerder gedacht, waardoor het risico op wanbetaling door Oekraïne verder toeneemt. De outlook staat op negatief, wat betekent dat het kredietoordeel nog verder verlaagd kan worden, ondanks de miljarden aan financiële steun die Oekraïne krijgt van westerse landen en instellingen als het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank.
Moody's denkt verder dat de economie van Oekraïne dit jaar met wel 35 procent kan krimpen door de oorlog. Volgend jaar kan dan wel herstel optreden, maar de economische schade door de oorlog zal van lange duur zijn, aldus Moody's. (ANP)
Vandaag stiltekringen in heel Nederland voor Oekraïne
Op verschillende plekken in heel Nederland wordt een zogeheten stiltekring georganiseerd voor de mensen die lijden door de oorlog in Oekraïne. Vredesorganisatie PAX en de Ambassades van Vrede starten de actie om 12.00 uur, veelal op "centrale plekken" zodat mensen gemakkelijk kunnen aansluiten.
Zo is er een stiltekring op het Domplein in Utrecht, het Rodetorenplein in Zwolle en de Koornmarkt in Almelo.
Andere locaties zijn bij het Roelof Hartplein in Amsterdam, het Apostolisch Genootschap aan de Picassolaan in Alkmaar, bij de Lebuinuskerk aan het Grote Kerkhof in Deventer, het Van Loenshof in Enschede, in de Kerkstraat in Nederhorst den Berg, de Meijhorst in Nijmegen, de Voogdijstraat in Roermond, de Merloseweg in Venray en het Kerkplein in Den Bosch. Mogelijk zullen meer locaties volgen.
Een eindtijd is niet bekend, dat wordt per locatie bepaald en is bijvoorbeeld afhankelijk van de belangstelling. Sommige vredeskringen zullen beginnen met een gedicht of lied. PAX en de Ambassades van Vrede willen hiermee solidariteit betuigen. "Dit gezamenlijke initiatief legt de nadruk op geweldloos verzet, steun voor democratiseringsbewegingen, leven in vrede en vrijheid." (ANP)
Gazprom draait gaskraan naar Finland dicht
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom is zaterdag zoals verwacht gestopt met het leveren van aardgas aan Finland. Dat meldt de Finse beheerder van het gasnetwerk. Gasum, een groothandelaar in gas van de Finse overheid, levert vanaf nu gas uit andere landen via een pijpleiding die Finland met Estland verbindt.
Het bericht dat Finland geen Russisch gas meer krijgt, veroorzaakte vrijdag een schokgolf door Europa. Maar de Finnen zelf haalden hun schouders op. “We zijn voor 100 procent afhankelijk van Russisch gas”, zei de voormalig premier Alexander Stubb, maar hij zei er meteen achteraan: “Gas maakt minder dan vijf procent uit van onze energiemix.”
Activiste demonstreert op rode loper Cannes tegen seksueel geweld
Een vrouw heeft vrijdagavond tijdens een première op het festival van Cannes geprotesteerd tegen het seksueel geweld jegens vrouwen in Oekraïne. De vrouw trok op de rode loper een groot deel van haar kleren uit. Op haar lichaam had zij met verf de tekst Stop raping us (‘Stop met ons verkrachten’) geschreven, over de kleuren van de Oekraïense vlag.
De beveiliging van het festival greep snel in en verwijderde de halfnaakte vrouw van de rode loper. De feministische organisatie Scum plaatste later op de avond op Twitter een verklaring en eiste het incident op. In dit bericht werd ook duidelijk gemaakt dat de vrouw demonstreerde tegen het seksueel geweld van Russische soldaten jegens Oekraïense vrouwen.
Het incident vond plaats tijdens de première van de film Three Thousand Years of Longing van regisseur George Miller. Het is niet duidelijk hoe de vrouw op de rode loper kon komen. Het festivalterrein, en zeker de premières, zijn bovengemiddeld beveiligd. Bezoekers moeten een accreditatie hebben en worden diverse malen gecontroleerd voordat zij op de rode loper staan. (ANP)
Rusland: Kremlincritici Kasparov en Chodorkovski zijn 'spionnen'
Rusland heeft oud-wereldkampioen schaken Garri Kasparov en Kremlincriticus Michail Chodorkovski bestempeld als buitenlandse agenten. Deze aanduiding past Moskou vaker toe op personen en organisaties die zich verzetten tegen de regering. Volgens de oppositie wordt dat gedaan om hen te intimideren en hun invloed te beperken.
Het duo wordt toegevoegd aan een lijst die wordt bijgehouden door het ministerie van Justitie, meldt staatspersbureau TASS. Beiden zouden betrokken zijn bij politieke activiteiten en financieel worden gesteund door Oekraïne en de Verenigde Staten.
Het besluit komt nadat Kasparov onlangs de Russische president Vladimir Poetin bekritiseerde vanwege de oorlog tegen Oekraïne. De Russische autoriteiten vallen al langer organisaties, zoals mensenrechtenbeweging Open Rusland, aan die zijn opgericht door de verbannen ex-oliemagnaat Chodorkovski. (ANP)
Zelenski: Rusland beschiet cultureel centrum
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Rusland ervan beschuldigd een raketaanval uit te voeren op een cultureel centrum in Lozova, in het oosten van het land. Bij de aanval op het gebouw zouden acht mensen gewond zijn geraakt, onder wie een elfjarig kind.
"De bezetters hebben cultuur, onderwijs en menselijkheid als hun vijanden aangeduid", zo deelt Zelenski vrijdagavond mee via de berichtendienst Telegram. De aanval getuigt volgens hem van 'boosaardigheid'.
Zelenski plaatste ook een video online waarop een raketinslag en vervolgens een enorme rookwolk te zien is. (Belga/Redactie)
Oekraïens deel Loehansk bijna in Russische handen
Russische troepen hebben vrijdag een massaal bombardement uitgevoerd op Severodonetsk, melden Oekraïense functionarissen. De stad is een van de laatste Oekraïense bastions in Loehansk, een van de twee zuidoostelijke regio's die Russische separatisten tot onafhankelijke staten hebben uitgeroepen. Het bombardement lijkt onderdeel van een grote aanval om de laatste nog door Oekraïne gecontroleerde delen van het gebied te veroveren voor de separatisten.
"Het Russische leger is begonnen met de zeer intensieve vernietiging van de stad Severodonetsk", schrijft de gouverneur van Loehansk op Telegram. "De intensiteit van de beschietingen is verdubbeld, ze beschieten woonwijken en vernielen huis voor huis." Hoeveel mensen daarbij zijn omgekomen is onduidelijk, want "het is gewoon onmogelijk om elk appartement te bekijken", aldus de gouverneur.
Eerder vrijdag zei de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe, na een vergadering va de ministerraad in Moskou, dat de "bevrijding van de Volksrepubliek Loehansk" nabij is.
Onlangs beschreef de Oekraïense president Volodimir Zelenski de omstandigheden in de Donbas-regio, waartoe Loehansk en het aangrenzende Donetsk behoren, als "een hel". De regio is "volledig verwoest" door Rusland, aldus Zelenski.
(ANP)
Gazprom draait gaskraan naar Finland dicht
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom stopt aanstaande zaterdag met het leveren van aardgas aan Finland. Dat meldt het Finse Gasum, een groothandelaar in gas van de Finse overheid.
De leveringen worden stilgelegd omdat Gasum weigert in roebels te betalen, een eis van Rusland voor Europese landen, aldus het Finse gasbedrijf. Eerder werden Polen en Bulgarije al om dezelfde reden afgesloten van het Russische gas.
Volgens de topman van het bedrijf Mika Wiljanen kunnen ze gewoon gas aan Finse klanten blijven leveren. "We hebben ons op deze situatie voorbereid," zegt de topman. "Als er geen storingen in het net zijn, kunnen we de komende maanden al onze klanten van gas blijven voorzien."
Finland importeert het leeuwendeel van zijn gas uit Rusland, maar de brandstof speelt een kleine rol in de totale energieconsumptie: slechts 5 procent. Gasum zal vanaf dit weekend gas importeren uit andere landen, onder meer via de Balticconnector-pijplijn, die Finland met Estland verbindt.
Finland kondigde onlangs aan zich bij het militaire bondgenootschap Navo te willen voegen. Rusland ziet die uitbreiding van de Navo naar een land waar het een ruim duizend kilometer lange grens mee deelt als grote bedreiging. (Redactie)
Rusland zegt dat bijna 2000 strijders Marioepol zich overgaven
Sinds maandag hebben zich 1908 Oekraïense strijders die zich hadden verschanst in de Azovstal-fabriek in Marieopol zich overgegeven, zegt de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe. Een dag eerder stond het aantal volgens Moskou op 1730.
Volgens de minister zijn ook 177 burgers, onder wie 85 vrouwen en 47 kinderen uit het complex gehaald, noteerde persbureau TASS. De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Oekraïne heeft het liever over evacuaties en wil niet zeggen hoeveel mensen er nog op het industriecomplex zijn. Presidentieel adviseur Michailo Podoljak spreekt van "heel moeilijke, heel fragiele" gesprekken met Rusland. Hij herhaalde dat Oekraïners moeten zwijgen over de operatie totdat die is afgerond. (ANP)
