Direct naar artikelinhoud
Nieuws

Vakbond eist schadevergoeding voor verpleegkundige en leraar met long covid

Zorgverleners, welzijnswerkers en onderwijzers die na een coronabesmetting onder langdurige klachten gebukt gaan, hebben recht op een schadevergoeding van vele duizenden euro’s, vindt de vakbeweging. Sterker nog, het kabinet heeft daartoe een morele plicht. ‘Ze halen een deel van het geld maar weg bij Sywert van Lienden.’

Personeel in de zorg kreeg vooral in 2020 te maken met een serie grote corona-uitbraken onder patiënten, waardoor ze zelf ook een groot risico liepen om het virus op te lopen en long covid te krijgen.Beeld ANP

Mensen met zogenoemde long covid houden soms maandenlang klachten na een corona-infectie. Ze kampen met chronische vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, aanhoudende verhoging, langdurig verlies van reukvermogen, of met een depressie of vergeetachtigheid. 

De overheid heeft tijdens de crisis te weinig gedaan om de gezondheid van professionals in de zorg en het onderwijs te beschermen, stellen de FNV en onderwijsbond AOb. Dus dient er een tegemoetkomingsfonds van 150 miljoen euro te komen voor duizenden werknemers die met long covid leven. Zo’n fonds moet, net als vergelijkbare regelingen, een maximale vergoeding van 22.000 euro per slachtoffer opleveren.

Erkenning

Kitty Jong, vicevoorzitter van de FNV: “Deze mensen zitten te wachten op erkenning, de overheid is ze wat verschuldigd. De eis dat het kabinet een tegemoetkomingsfonds instelt, is pas de eerste stap. Wij willen de staat aansprakelijk stellen voor falend coronabeleid in de zorg en het onderwijs. Inmiddels wordt concreet een procedure voorbereid, samen met het CNV. Alleen als er een ruimhartig fonds komt, zullen wij geneigd zijn om ons daarover nog eens achter de oren te krabben.”

FNV Zorg & Welzijn en de AOb openden enkele maanden geleden meldpunten om de grootte van de groep slachtoffers in kaart te kunnen brengen. Ze ontvingen al meer dan 6000 reacties. Meer dan 1000 werknemers zijn inmiddels langer dan twee jaar ziek en zijn hierdoor hun baan kwijtgeraakt. Ze leveren er netto 30 tot 50 procent van hun inkomsten op in, aldus de vakbeweging.

De bonden doen hun pleidooi omdat de onderhandelingen lopen over de Voorjaarsnota, waarin het kabinet het beschikbare geld verdeelt. Jong (FNV) vindt dat een fonds voor patiënten met long covid prioriteit heeft. “Dit moet voorrang krijgen. Mensen in bijvoorbeeld de zorg krijgen al niet zoveel betaald, zij komen — met zo'n beroepsziekte én de oplopende inflatie — snel in de problemen. Het kabinet moet ze uit de brand helpen.”      

Slechte bescherming

De overheid is medeverantwoordelijk voor de missers op het gebied van persoonlijke beschermingsmiddelen in de zorg tijdens de coronacrisis, zegt Jong. Bovendien is er wanbeleid gevoerd als het gaat om goede ventilatie in het onderwijs en de kinderopvang. “De overheid zei zelfs destijds dat kinderen niet besmettelijk waren.”

“We hebben toen geklapt voor de zorgmedewerkers en massaal geleund op het onderwijspersoneel. Zij moesten nog steeds met kwetsbare mensen aan de slag, terwijl de rest van Nederland thuis werkte. Vooral in de zorg zijn echter bepaalde regels en voorzorgsmaatregelen opzij geschoven in die periode. En aan het einde van het liedje werden hardwerkende professionals daardoor ziek, soms zelfs langdurig.”

Zo was er aanvankelijk een RIVM-richtlijn die stelde dat zorgmedewerkers niet met een mondkapje hoefden te werken als er geen sprake was van een vastgestelde coronabesmetting. Personeelsleden die toch een mondkapje wilden dragen, om zichzelf of hun patiënt of bewoner te beschermen, werden zelfs vijandig benaderd door hun werkgever. Ze mochten daar volgens de regels ook niet zelfstandig een beslissing over nemen.

Bidden, smeken en dreigen

De overheid, en dan vooral het ministerie van Volksgezondheid, wilde echter lang de regels niet aanpassen. “Dat is echt een gevecht geweest,” zegt Jong. “Later bleek ook nog eens via de media dat de overheid die RIVM-richtlijn actief zo nastreefde omdat er schaarste aan hulpmiddelen was.”

De vakbonden dreigen nu met een juridisch traject. “De overheid heeft verzuimd om burgers te beschermen. En dan bestaat er ook nog zoiets als de arbowet, die de veiligheid van personeel op de werkvloer moet borgen.” aldus de bestuurder. “We hebben moeten bidden, smeken en dreigen voordat het kabinet daarin mee ging. En nu zitten we met de gebakken peren.”   

Veel zorg- en onderwijsmedewerkers zijn door het falende beleid op het werk besmet geraakt, hebben zelfs long covid opgelopen en leiden daar nu financiële schade door, claimt de vakbeweging. Daarin moet het kabinet ze tegemoet komen. Jong: “Zo’n fonds van 150 miljoen is peanuts in vergelijking met andere dossiers. Ze halen een deel van het geld maar weg bij Sywert van Lienden, dit is het echte mondkapjesschandaal.”