Cuno de Bruin

Hoe kleur jij je bezoek aan Valkenburg in?

Door: Columbus Travel

Friday, May 06, 2022

Zuid-Limburg is een van de kleurrijkste regio's die ons land rijk is. Columbus-reporters Cuno de Bruin en Lotte Harms trokken eropuit om de couleur locale te proeven en kwamen tot de ontdekking dat er in Valkenburg niet alleen bovengronds, maar ook ondergronds genoeg te beleven valt.

Krijtwit - volg de krijtfietsroute

Een van de rotswoningen aan de straatkant van de Geulhemmergroeve. Foto: Cuno de Bruin

De middeleeuwse stadskern van Valkenburg wordt doorkruist door de Geul en omringd door bloeiende natuur en verrassend steile heuvels. Dit is het Beloofde Land voor fietsers. Ook wij klimmen in het zadel en verkennen op die manier de omgeving. Op de website van Visit Zuid-Limburg zijn verschillende fietsroutes te vinden, met of zonder thema. Wij kiezen voor de Krijtfietsroute 'Fietsen over de Zeebodem' en maken zo kennis met de kalkrijke omgeving tussen Valkenburg en Maastricht. We beginnen onze fietstocht bij Bie de Groeve, een gezellige brasserie in Meerssen, en trappen in een halve cirkel naar het charmante centrum van Valkenburg. Onderweg genieten we van de rust die de streek te bieden heeft, de uitzichten en de vele kalksteengroeves. In de Curfsgroeve werd tot 2009 mergel gewonnen. Sindsdien wordt er vooral door de flora en fauna winst geboekt. Langs de bovenzijde loopt een mooi wandelpad. De Geulhemmergroeve werd niet boven, maar onder de grond uitgegraven. Het gangenstelsel is ongeveer 25 kilometer lang en bevat onder andere een historische kapel uit de tijd van de Franse Revolutie. Na een dik uur slingeren we het snoezige centrum binnen. De Krijtfietsroute (117 kilometer) is opgedeeld in vier lussen en leidt langs tal van bodemschatten en over een oeroude zeebodem.

Koffiebruin - strijk neer bij de Koffiemolen

Interieur van Gasterij de Koffiemolen. Foto: Cuno de Bruin

In 2021 werd Valkenburg getroffen door een zware overstroming. De normaal zo brave Geul zwol aan tot een kolkende massa en zette de kelders en straten onder water. Inmiddels is Valkenburg weer opgekrabbeld en als vanouds klaar om bezoekers te verwelkomen. Gasterij de Koffiemolen is gevestigd in de monumentale watermolen aan de Geul. Bij binnenkomst komen we ogen tekort. Zijn we per ongeluk een brocantewinkel binnengelopen? De muren zijn van beneden tot boven gevuld met vintage spullen, van schilderijen tot servies en gehaakte kindermutsjes tot hertengeweien. Niet alleen de inrichting is bourgondisch, ook de menukaart nodigt uit tot genot. Hier eet je zelfgemaakte appelcrumbletaart en belegde broodjes, en nip je aan heerlijke koffie. Op zaterdag zijn de molenaars aan het werk en kun je er terecht voor een rondleiding en vers brood.

Mergelgeel - Ontdek het mergelgrottenstelsel

Het mergelgrottenstelsel is óók te verkennen per fiets. Foto: Cuno de Bruin

Als je het prachtige landschap rond Valkenburg ziet, heb je geen idee dat zich onder de grond het grootste tunnelstelsel van Europa bevindt. In de grotten wordt tot op de dag van vandaag mergel, een zacht krijtgesteente, gewonnen. Als je goed oplet zie je de mergel overal terug − in de huizen, het station en de kademuren langs de Geul. Er is nog één familiebedrijf in Valkenburg dat de mergel afgraaft. We ontmoeten Rens, onze gids, bij een stenen huisje langs de weg. Even zijn we in de war. Waar is de grot? Maar dan neemt Rens ons mee naar de ingang van de Sibbergroeve: een uitgehouwen trap die zo’n veertig meter de diepte in duikt. Eenmaal beneden blijkt het stelsel een stuk minder claustrofobisch dan we ons hadden voorgesteld. De meeste grotervaringen in Valkenburg worden te voet beleefd, maar er is ook nog een spannendere variant: grotbiken. Samen met Rens fietsen we de duisternis in. De gangen worden slechts verlicht door het schijnsel uit onze fietslampjes. Soms moeten we even bukken, maar de meeste gangen zijn zo hoog en breed dat we met z’n drieën naast elkaar kunnen fietsen. Zodra ik de zorgen van me af heb gefietst − wat als het licht uitgaat? Wat als de boel instort? − neemt de verwondering het over. Waar ter wereld kun je op deze manier door een ondergrondse wereld fietsen? De gladde wanden worden zo nu en dan opgefleurd door tekeningen. Sommige zijn gemaakt door kunstenaars die op uitnodiging een kunstwerkje achterlieten, andere zijn juist gemaakt door mijnwerkers, die met verdeeld succes hun creativiteit botvierden. De grotten herbergen ook nog een ander geheimpje. In de prehistorie, toen Limburg op de bodem van een subtropische krijtzee lag, wemelde het hier van de dinosauriërs en koralen. Rens vertelt trots over de haaientand die hij ooit aantrof in een mergelwand. De fietstocht duurt anderhalf uur en kost € 30 p.p. Het is nog niet mogelijk om een privétocht te boeken; je zult dus moeten aansluiten bij een groep.

Lees ook:

Meer tips voor dagjes uit of weekendjes weg in Nederland? Lees dan nu de nieuwste editie van In Eigen Land en kijk voor meer tips op Vakantie in Nederland.