Week van de waarheid voor de Britse premier: overleeft hij de varkenspastei-samenzwering?
Na een week van oproer in zijn Conservatieve Partij begint de Britse premier Johnson aan een week die het einde van zijn premierschap kan inluiden.
Voor Boris Johnson breekt een zenuwslopende week aan, waarin topambtenaar Sue Gray haar rapport zal presenteren. Dat kan wel eens het einde van zijn premierschap inluiden. Zij zal duidelijk maken hoe het er werkelijk aan toe ging op de ‘lockdownfeestjes’ in Downingstreet 10 die Boris Johnson als ‘werkbijeenkomsten’ heeft opgevat. Vervolgens zullen de Conservatieve parlementariërs hun conclusies trekken. Vinden ze dat hun leider moet vertrekken?
In de week die achter hem ligt heeft Johnson al in niet mis te verstane woorden te horen gekregen dat een aantal van hen inderdaad wil dat hij opstapt. “In the name of God, go”, (‘Vertrek in godsnaam’) zei bijvoorbeeld Lagerhuislid David Davis, die al sinds de jaren negentig diverse sleutelposities binnen de Conservatieve partij heeft bekleed. Partijgenoot Christian Wakeford besloot zelf maar op te stappen uit onvrede met Johnsons leiderschap en sloot zich bij de Labour-oppositie aan.
Varkenspastei-samenzwering
Ondertussen trok een aantal Conservatieve parlementariërs zich terug in het kantoor van een van hen, Alicia Kearns, om serieus werk te maken van Johnsons vertrek. De groep zou voornamelijk bestaan uit relatief jonge parlementariërs die nog maar net in Westminster komen kijken. Hun actie kreeg al een bijnaam: de pork pie plot, ofwel de varkenspastei-samenzwering, verwijzend naar de bekende vleespastei uit de Melton-regio die Kearns vertegenwoordigt.
De rebellerende Conservatieven probeerden afgelopen week al zo veel mogelijk van hun collega’s te overtuigen een brief te schrijven waarin ze het vertrouwen in Johnson opzeggen. Als 54 van de 359 dat doen, kan er een vertrouwensstemming worden gehouden. Hoeveel Tories inmiddels in de pen zijn geklommen is niet bekend. De voorzitter van de commissie die over deze procedure gaat heeft strikte geheimhoudingsplicht. Sommige Conservatieven hebben zelf bekendgemaakt zo’n brief te hebben verstuurd.
Verder zouden ‘de rebellen’ overwegen berichten die ze van de whips ontvangen hebben openbaar te maken. Ze beweren dat de whips – parlementariërs die waken over de partijdiscipline van hun collega’s – hun taak wel erg strikt opvatten. William Wragg, Conservatief lid van het Hogerhuis, beschuldigde de whips deze week zelfs van intimidatie en chantage. Zij zouden parlementsleden hebben gedreigd dat hun opstelling financiële gevolgen kan hebben voor de regio’s die ze vertegenwoordigen, of dat ze persoonlijke verhalen naar de pers zouden lekken. “Het intimideren van een volksvertegenwoordiger is een serieuze zaak”, zei Wragg, die zijn collega’s adviseerde dit niet alleen bij de voorzitter van het Lagerhuis maar ook bij de politie te melden. Hij zal deze week zelf aangifte doen.
Strategie
De muitende Conservatieven waren het afgelopen weekend hard bezig om een strategie uit te stippelen. Johnson zelf had ook een druk weekend, melden Britse kranten. Hij heeft een strak schema vol ontmoetingen met twijfelende partijgenoten die hij hoopt ervan te overtuigen dat ze hem beter kunnen blijven steunen. De premier sprak ook met Nusrat Ghani, om een nieuw schandaaltje in de kiem te smoren. Ghani, Conservatief volksvertegenwoordiger die bij een herschikking van het kabinet in 2020 haar baan als staatssecretaris van transport verloor, vertelde zaterdag dat haar ontslag mede ingegeven zou zijn door het feit dat ze moslim was. Dat zou haar door de whip verteld zijn. Johnson en de whip in kwestie ontkennen.
Johnson was dit weekend schijnbaar zelfs te druk voor zijn hardloophobby. De premier wordt regelmatig joggend in Londen gefotografeerd – al dan niet in zwembroek of overhemd – maar nu dus niet. De ludieke foto’s die dat oplevert helpen hem bij zijn imago als aimabel warhoofd, maar het valt nog te bezien of dat genoeg zal zijn om hem door de misschien wel beslissende week van zijn carrière te helpen.
Lees ook:
De politieke toekomst van Boris Johnson ligt in de handen van ex-kroegbaas Sue Gray
Zelden is er in het Verenigd Koninkrijk zo reikhalzend uitgekeken naar een rapport van een ambtenaar als naar dat van Sue Gray.