Als het een penisziekte was geweest, zou er veel meer geld voor onderzoek zijn

‘Als dit een penisziekte was geweest, dan was er allang veel meer geld voor onderzoek geweest”, zegt onderzoeker Maddie Smeets. Maar ja, endometriose is dus geen penisziekte. Het ontstaat als zich baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder nestelt, wat daar een ontstekingsreactie veroorzaakt die leidt tot extreme menstruatiepijn. Op de redactie van Pointer (KRO-NCRV) had men er nog nooit van gehoord, maar nadat er een oproepje op de site was geplaatst, stroomden de reacties met tientallen tegelijk binnen. Niet vreemd, als je bedenkt dat naar schatting 500.000 Nederlanders er last van hebben.

De verhalen die Pointer vastlegde, vormen een bizarre estafette waarin vrouwen uit de doeken doen hoe ze in vijf, twintig of negen jaar van huisartsbezoek wegens ernstige pijnklachten steeds naar huis werden gestuurd met een pijnstiller en de verzekering „dat het er nu eenmaal bij hoort”. Of ze kregen te horen dat het wel een zwangerschap of een soa zou zijn. Tot een specialist min of meer per toeval de diagnose stelde. „Weet jij wel dat het een enorme puinhoop is in je buik?” kreeg een van de vrouwen te horen van de arts die een blindedarmoperatie bij haar had uitgevoerd.

Uit het onderzoek van Pointer bleek verder dat een derde van de vrouwen met endometriose een ander loopbaanpad volgt dan ze zouden willen en dat een vijfde stopt met werken. Van de half miljoen vrouwen die last van de aandoening hebben, staat maar vijf procent onder medische behandeling.

Lees ook Menstruatie is een cyclus van onuitgesproken klachten

Genoeg reden om flink wat budget vrij te maken voor onderzoek, maar dat gebeurt dus niet. Geen penisziekte, immers. Of, zoals presentator Anna Gimbrère te horen kreeg: „vrouwspecifiek” onderzoek sneuvelt vaak. Daar wordt wel aan gewerkt: „De diversiteit moet beter worden verankerd.” Het zijn woorden die niet doen vermoeden dat verandering in de verankering op til is. Hoogleraar Bart Fauser was helder: „Het is zonneklaar dat vrouwen slechter bediend zijn in de gezondheidszorg dan mannen.”

Toegewijde illusierovers

Goede journalistiek berooft de burger van illusies, zoals die van gelijkheid in de gezondheidszorg. De makers van Pointer zijn toegewijde illusierovers, vaak beginnend bij losse meldingen van kijkers. Vorige week reisden ze naar Bergen op Zoom, waar Jim Visser streed tegen de gemeente die eiste dat hij de zonnepanelen van zijn dak verwijderde. Ze zouden het beschermde stadsgezicht van Bergen op Zoom aantasten.

Het huis, omringd door grote gebouwen die leken te zijn ontworpen door een legoverslaafde met een concentratieprobleem, bleek te zijn gebouwd in 1958. Eigenaar Visser zag er „een beetje Amsterdamse school” in – voor de leek school die overeenkomst hoofdzakelijk in het bouwmateriaal: baksteen. Een wethouder hield intussen vol dat regels regels waren, dat de gemeente absoluut niet star was, maar dat die zonnepanelen toch echt weg moesten. Jim was inmiddels druk aan het folderen (plaatje van een ijsbeer, wankelend op een restje ijs) om te strijden voor zijn zonnepanelen.

De botsing tussen mensen die willen bijdragen aan de energietransitie en lokale welstandsregels bleek door heel Nederland te bestaan. In Haarlem werd een plan om een niet bijzonder monumentaal ogende straat van zonnepanelen te voorzien afgewezen wegens aantasting van „de karakteristieke eigenschappen van het daklandschap”. Maar ja, wat heb je aan een karakteristiek daklandschap onder water?

Nee, dan liever de Indiase familie in het Human-programma Metropolis, die hun huis om een (heilige) vijgenboom heen bouwden, compleet met wat extra ruimte voor de stam om te groeien. Elke ochtend wordt er binnen bij de boom gebeden en er is altijd verse zuurstof in huis – nu maar hopen dat daar geen welstandscommissie op de loer ligt.