De Afrika Cup: swingende mix van feest, flaters en echte helden
Terwijl Europa soms een beetje vreemd aankijkt tegen de Afrika Cup, volgen honderden miljoenen Afrikanen deze weken vol passie hun nationale voetbalhelden. ‘Spelers én voetballiefhebbers uit dit continent zijn juist van groot belang voor de Europese competities.’
Wie kijkt er in vredesnaam naar Guinee-Bissau tegen Egypte, een van de vele poulewedstrijden tijdens de Afrika Cup? “Nou, best veel mensen. Egypte alleen al telt ruim 104 miljoen inwoners, van wie bijna iedereen kijkt. Het openbare leven ligt compleet stil als ons nationale elftal in actie komt, iedereen zit voor de tv,” zegt voetbaltrainer Abdul Ashour. De Egyptenaar woont tijdelijk in Nederland, volgde hier een KNVB-opleiding tot jeugdcoach en begeleidt momenteel het tweede elftal van HHC Hardenberg.
‘Egypte alleen al telt ruim 104 miljoen inwoners, van wie bijna iedereen kijkt’
Ashour is zeker niet doof voor de vaak lacherige reacties over verwarde scheidsrechters die te vroeg affluiten, verkeerde volksliederen en snoeiharde overtredingen. Maar volgens hem biedt de Afrika Cup – dit jaar is Kameroen het gastland – veel meer. “Natuurlijk discussiëren ook wij volop over wat er gebeurt op en rond het veld. Maar vergeet niet dat het niveau van met name West-Afrikaanse landen zoals Nigeria, Ivoorkust en Senegal, behoorlijk omhoog is gegaan.”
Sterren
En andere landen komen volgens hem dichterbij; de kloof met traditioneel sterke teams zoals Egypte, wordt kleiner. “Vooral met dank aan Europese trainers die in die landen actief zijn en jeugdopleidingen die financieel voor een deel vanuit West-Europa worden gesteund. Kijk alleen al hoeveel spelers uit deze landen zijn doorgebroken in de Britse, Franse en ook in de Nederlandse competitie.”
“Er lopen heel wat sterren rond op dit toernooi, tot grote ergernis van veel Europese trainers die hun topspelers weken moeten missen. Maar de Afrika Cup staat ook voor verrassingen, zie de uitblinkende keeper van voetbaldwerg Comoren. Dat maakt het zo leuk om naar te kijken.”
‘De Afrika Cup staat ook voor verrassingen. Dat maakt het zo leuk om naar te kijken’
De Egyptenaren zelf klommen tijdens de laatste wedstrijd tegen Guinee-Bissau weer op de banken, nadat hun eigen farao Mo Salah een doelpunt scoorde. Toch is Ashour er niet gerust op dat het team het deze keer ver schopt. De recordhouder (Egypte won de cup zeven keer) speelt volgens de voetbalkenner allesbehalve flitsend.
“Wij hebben een cultuur van attractief voetbal, net als Nederland. Daarom is Oranje ook zo populair in Egypte. Nu voetballen we op de counter en maken we amper goals. Gelukkig hebben we Mo Salah, maar eigenlijk zouden we als land met zo’n grote voetbalcultuur een beter niveau moeten hebben.”
Ashour ziet met lede ogen aan dat rijke landen als Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië de laatste jaren heel wat Europese kennis en coaching kopen. “Wij hebben zéker de passie en de potentie, maar niet het geld. En onze jeugdspelers mogen tot hun 15de Egypte niet verlaten om in Europa te spelen, die mogelijkheid hebben jonge talenten uit andere landen wel. Hierdoor ben ik bang dat we op achterstand komen.’’
Extreem trots
Kars de Bruijne, Afrikadeskundige bij instituut Clingendael, woonde meerdere periodes in het West-Afrikaanse land Sierra Leone en weet hoe belangrijk voetbal is voor het continent. “Voetbal is alles in Afrika. Het wordt massaal gespeeld en het is niet duur om een wedstrijd te bezoeken.”
“Ik doe onderzoek naar verschillende bendes in Sierra Leone en ben een paar keer met verschillende bendeleden naar een voetbalstadion geweest. Het bijzondere is dat die groepen aartsrivalen van elkaar zijn, maar in het stadion zitten ze gebroederlijk naast elkaar op een speciale tribune voor gangs. En als het nationale team zijn wedstrijden speelt, zijn de mensen extreem trots. Dus je kunt gerust stellen dat deze sport verbindt.”
‘Aartsrivalen zitten in het stadion ze gebroederlijk naast elkaar op een speciale tribune voor gangs’
Talentenvijver
De Bruijne vindt het leuk om de Afrika Cup te volgen. “Die fratsen zoals ongecontroleerde afstandsschoten, keepers die op onverklaarbare wijze de bal loslaten en de dansjes na een goal horen bij dit toernooi. Het gaat er soms behoorlijk chaotisch aan toe, de regels zullen ongetwijfeld niet altijd even strikt worden gevolgd. Maar je ziet ook dat de spelers genieten, net als de toeschouwers. Misschien dat we in Europa dit toernooi niet altijd weten te waarderen, maar het continent is een grote talentenvijver voor de Europese competities.”
Afrika heeft een snel groeiende en jonge bevolking van ruim 1,3 miljard mensen. Een groot deel voetbalt zelf of is fan van de Premier League in Engeland, La Liga in Spanje of Ligue 1 in Frankrijk. Dat enorme kijkerspubliek is volgens De Bruijne commercieel – uitzendrechten – van belang voor de Europese clubs.
De Afrikaanse sterren hebben in eigen land flink wat invloed, stelt De Bruijne. “Oud-voetballer George Weah is door zijn beroemde status zelfs president van Liberia geworden. Het zegt iets over hoe er in deze landen wordt aangekeken tegen voetballers.”
De Afrika Cup duurt nog tot 6 februari.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
