Direct naar artikelinhoud
Reportage

In Italië handhaaft de politie het 2G-beleid consequent en streng

De Italiaanse regering hanteert een steeds strenger 2G-beleid: in horeca, bioscopen, en zelfs het openbaar vervoer is een vaccinatie- of herstelbewijs verplicht. Wie geen ‘groene pas’ heeft, krijgt een hoge boete. ‘Deze controles zijn ook preventie.’

De Romeinse politie controleert op de groene pas bij het Termini Station op 10 januari. Op die dag ging het strengere 2G-beleid in.Beeld EPA

‘Jullie zijn geweldig’, prijst hoofdinspecteur Isea Ambroselli (53) haar team van zeven agenten. Ze hebben tijdens een uur controleren op een metro- en busstation niet alleen een stapel boetes (à 400 euro) uitgedeeld voor het ontbreken van coronabewijzen, maar ook een zwartrijder betrapt en een Somaliër zonder verblijfsvergunning in de beveiligde politiewagen naar de immigratiedienst gebracht.

Ambroselli, een kleine vrouw met blond geverfd haar die al haar collega’s ‘schat’ of ‘liefje’ noemt, werkt in Casilino, een van de meest oostelijke buitenwijken van Rome. ‘Dit is de grootste ontmoetingsplaats van drugsdealers in Italië’, typeert ze haar district.

Daarom levert de coronacontrole voor de politie vaak ook andere vondsten op. Zo stuitte hij gisteren nog op een langgezochte crimineel, vertelt inspecteur Angelo Rossi (57) tevreden. Via een iPad hebben de agenten direct toegang tot het politiesysteem, dus ieders strafblad wordt gecheckt.

In zijn 36 jaar als politieagent in de ruige Romeinse periferie maakte Rossi alles mee: achtervolgingen, berovingen, collega’s die voor zijn ogen doodgeschoten werden. ‘Vergeleken daarbij is dit geen heel waardig werk’, geeft hij toe, terwijl hij toekijkt hoe zijn jongere collega’s op het busstation een vrouw beboeten en uit de nog stilstaande bus laten stappen. ‘Maar de regering heeft dit nu tot onze prioriteit gemaakt.’

Vaccinatieplicht voor 50-plussers

Verwacht in Italië geen bestuurders die openlijk het nut van coronahandhaving betwijfelen. De covidnormen zijn voor zowel politici als politie net zo belangrijk als elke andere wet, of misschien zelfs belangrijker. De politie richt zich momenteel sterk op handhaving van de covidregels; als ze bij de controles criminelen oppakken is dat welkome bijvangst.

De Italiaanse regering maakt er ook geen geheim van de 10 procent ongevaccineerde Italianen boven de twaalf jaar onder druk te willen zetten zich alsnog in te laten enten. Per 1 februari gaat er naast de vergaande 2G-regels (gevaccineerd of genezen) ook een 3G-beleid (gevaccineerd, genezen of getest) gelden bij winkels, kappers, schoonheidscentra en overheidskantoren.

Zo is in vrijwel de hele openbare binnenruimte een vorm van coronatoegangsbewijs vereist, op een paar uitzonderingen na, waaronder in elk geval supermarkt en apotheek. Per half februari komt daar een algehele vaccinatieplicht voor 50-plussers bij. Die wordt in elk geval op hun werkplek gecontroleerd (daar geldt ook al 3G-beleid voor 50-minners), maar kan ook daarbuiten tot een boete leiden.

Natuurlijk kun je niet overal handhaven, erkent Rossi. ‘Maar controles zijn ook preventie. We laten zien dat we het serieus nemen.’ Hij instrueert het politieteam voor de volgende stop: hij heeft al een tijdje een bar op het oog naast metrostation Finocchio, aan de uiterste rafelrand van de hoofdstad, zo’n twintig kilometer van het Colosseum.

Een pizza kost hier 2,20 euro, naast de stoffige toonbank staat een rij gokautomaten. ‘Nee’, antwoordt de jongen achter de bar eerlijk op de vraag of hij de coronapassen van het zestal klanten op zijn terras gecontroleerd heeft. De gevolgen zijn groot. Een half uur later is de eigenaar gearriveerd, aan wie Rossi en Ambroselli meedelen dat de bar vijf dagen dicht moet.

Angst heiligt de middelen

In Italië voelt het streng gehandhaafde 2G- en 3G-beleid voor velen als een logische voortzetting van de eerste lockdown. Toen kreeg de politie meteen een centrale rol in de covidbestrijding toebedeeld, als controleur van mondkapjes (nog steeds overal verplicht) en formulieren bij wie zich buiten waagde.

Een vaccinatieplicht bestond er bovendien al vóór de pandemie voor tien andere vaccins, waardoor er minder taboe op rust dan in Nederland. Critici van het beleid vinden kortom weinig weerklank in Italië, waar angst voor het virus nog steeds de boventoon voert en de bestrijding dus veel middelen heiligt.

‘Dit is hallucinant’, briest de barhouder ondertussen, terwijl hij machteloos een peuk wegsmijt. Over het terras waggelt zijn peuterzoon tussen de ruziënde volwassenen door achter een bal aan. Wanhopig richt de ondernemer zich tot Rossi: ‘Kunnen we het niet anders oplossen?’

De politieman legt met enige spijt in zijn stem uit dat hij verplicht is de regels toe te passen. Ambroselli belt intussen het bureau voor een extra auto: drie klanten op het terras blijken Albanezen zonder verblijfsvergunning, die naar de immigratiedienst gebracht worden.

De bareigenaar richt zich weer tot Rossi. ‘U krijgt elke maand salaris, maar als mijn zaak dicht is, eet ik niet!’ Het ís ook een spagaat voor ondernemers, erkent de agent zachtjes als de man naar binnen loopt. Ze willen geen klanten wegjagen met strenge controles, maar zijn bij een politiecheck nog verder van huis. ‘Ik sta achter het beleid’, zegt Rossi, ‘maar op persoonlijk vlak spijt het me soms wel.’