Eenzaamheid en stress leiden bij kwetsbare jongeren tijdens corona vaker tot blowen en alcoholgebruik
De motieven voor kwetsbare jongeren om drugs of alcohol te gebruiken zijn veranderd door corona, blijkt uit nieuw onderzoek.
Kwetsbare jongeren zijn tijdens de pandemie meer gaan blowen. Ook drinken ze vaker alcohol en gebruiken ze op meer momenten lachgas. Een deel van deze groep grijpt naar de middelen vanwege eenzaamheid, stress, angst, of uit recalcitrantie tegen de opgelegde maatregelen. Dit baart deskundigen zorgen. Het risico van verslaving ligt op de loer.
De verandering in middelengebruik blijkt uit de Antenne Regiomonitor 2020-2021, die vandaag verschijnt. Het landelijke onderzoek, dat is uitgevoerd in samenwerking met Verslavingskunde Nederland en waarvoor jongerenwerkers zijn bevraagd, richt zich specifiek op groepen risicojongeren tussen de 16 en 28 jaar. Bij die jongvolwassenen spelen er vaak meerdere problemen, zoals een moeilijke gezinssituatie of werkloosheid. Ook staan ze geregeld al bekend om hun middelengebruik.
Spiegel van wat er in de samenleving gebeurt
Waar het gebruik van het stimulerende xtc ‘implodeerde’ omdat het uitgaansleven op slot ging, nam het gebruik van meer dempende middelen het afgelopen jaar toe. Volgens een van de onderzoekers, Ton Nabben van de Hogeschool van Amsterdam, vormen de resultaten daarmee een spiegel van wat er op dit moment in de samenleving gebeurt.
“De motieven om te gebruiken zijn in het coronajaar verschoven. Er zijn groepen die ook voor de pandemie wel vaker blowden. Ze komen bij elkaar, zetten een muziekje op en zien blowen als een bekrachtiging van de groep. Daaromheen ondernemen ze eigen activiteiten, zoals sporten of school. Nu die activiteiten door corona wegvielen, zijn ze meer gaan blowen en ook op andere momenten van de dag.”
De reden dat iemand middelen gebruikt, is bovendien een belangrijke risicofactor voor verslaving, zegt verslavingsdeskundige Floor van Bakkum. “Stel je gebruikt cocaïne op het moment dat je je goed voelt, dan loop je misschien risico op dat moment, maar je bent niet direct verslaafd. Maar als je coke gebruikt wanneer je net je baan hebt verloren, of wanneer je je angstig voelt, dan krijgt het middel een heel andere functie. Het kan dan ingewikkelder worden om het gebruik in de hand te houden.”
Van Bakkum benadrukt wel dat de regiomonitor niets zegt over het drugs- en alcoholgebruik onder Nederlandse jongeren in het algemeen. Zo is er ook een groep die in de coronacrisis juist minder dronk, slikte of snoof, omdat feestjes en andere sociale activiteiten niet doorgingen.
Toch klonken al eerder verontruste berichten over het middelengebruik onder jonge mensen. Zo sprak demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis van volksgezondheid vorige maand nog zijn zorgen uit over het drank- en drugsgebruik onder studenten, in combinatie met de verslechterde mentale gezondheid door de coronacrisis. Hij deed dat in reactie op onderzoek waaruit onder meer bleek dat studenten die veel alcohol drinken of regelmatig een xtc-pil slikken, zich niet slechter voelen, maar dat dit verband er wél is bij het gebruik van cannabis.
Lachgas in de grote steden, 3-MMC in de dorpen
Naast de motieven van drugs- en drankgebruik, keek de Antenne Regiomonitor ook naar regionale verschillen. Lachgas wordt met name door risicojongeren uit de grote steden gebruikt. Voor corona gebeurde dat ook in clubs en shishalounges, nu vooral op straat en in de auto. Het is volgens Nabben moeilijk voor jongerenwerkers en andere professionals om er zicht op te krijgen.
De designerdrug 3-MMC is juist vooral populair onder jongeren in dorpen. Het is het enige oppeppende middel dat in het afgelopen coronajaar wél een opmars maakte. Vanwege de gezondheidsrisico’s is 3-MMC sinds eind oktober officieel verboden. Het is nog te vroeg om te zeggen wat het effect daarvan is op het gebruik, aldus Nabben.
Lees ook :
Studenten kampen massaal met mentale problemen, kabinet wil snel maatregelen
Studenten op hogescholen en universiteiten lijden zwaar onder de coronacrisis. Voor de pandemie waren er al zorgen over de mentale gezondheid van deze jongeren, nu blijkt uit onderzoek onder studenten dat de maatregelen veel van hun klachten hebben verergerd.
Drugsgebruikers in Amsterdam, elke groep zijn eigen middel en motief
Door een kritisch rapport over het Amsterdamse antidrugsbeleid staan plotseling ook de gebruikers in de schijnwerpers. Wie zijn dat eigenlijk? Het smoelenboek van de grootste spelers uit de hoofdstedelijke drugsscene.