Direct naar artikelinhoud
Haatzaaien

Rohingya’s stellen Facebook aansprakelijk voor 150 miljard dollar om geweldsoproepen

Rohingya-vluchtelingen op een geïmproviseerde boot worden ondervraagd door de grenswacht van Bangladesh nadat ze de grens tussen Bangladesh en Myanmar zijn overgestoken.Beeld Reuters

Rohingya’s willen het moederconcern van Facebook voor miljarden aansprakelijk stellen voor het geweld tegen de minderheid in Myanmar. 

Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, zegt dat het alle pagina’s, groepen en accounts aan banden zal leggen die gelinkt zijn aan het militaire bewind van Myanmar en daaraan gelieerde organisaties. Eerder dit jaar had het bedrijf al toegezegd alle advertenties van de Myanmarese regering te censureren. De stap volgt een dag nadat Rohingya’s een rechtszaak tegen Meta aanspanden in Californië voor betrokkenheid bij het geweld in Myanmar. 

Een aantal gevluchte Rohingya’s willen Meta aansprakelijk stellen voor het overheidsgeweld in 2017, dat gericht was tegen de moslimminderheid. Facebook greep niet in tegen de vele oproepen tot geweld tegen de Rohingya’s op zijn platform door leden en sympathisanten van het Myanmarese regime. Die oproepen droegen bij aan het geweld, waardoor Meta mede aansprakelijk is voor de gevolgen, aldus de klagende partij. De Rohingya’s eisen een schadevergoeding van meer dan 150 miljard dollar. 

Facebook erkende dat het ‘te traag’ had opgetreden

Het militaire regime begon in 2017 een groot militair offensief in de Rakhine-provincie, waarbij het massaslachtingen aanrichtte, dorpen en land verwoestte en verkrachtingen uitvoerde. Meer dan 700.000 Rohingya’s vluchtten daarop naar buurland Bangladesh. 

Facebook erkende eerder dit jaar dat het ‘te traag’ had opgetreden tegen ‘desinformatie en haat’ in Myanmar. Een woordvoerder van Meta zei dinsdag dat het bedrijf ‘geschokt is door de misdaden die zijn begaan tegen de Rohingya’s’ en dat het stappen heeft ondernomen tegen haatzaaiers op zijn platform. Zo zou Meta onder meer Burmees-taligen hebben ingeschakeld om teksten te monitoren. 

De Burma Campaign UK, een actiegroep die al langer Facebook aanspoort om actie te ondernemen tegen haatzaaien, juicht het besluit van Meta toe, maar twijfelt aan de intenties van het bedrijf. Volgens de organisatie duidt het nieuwe actieplan meer op ‘een wanhoopsdaad’ vanwege de 150 miljard, dan dat het plan lijkt te zijn opgesteld vanuit een ‘oprechte zorg over mensenrechten’. 

De algoritmes van Facebook waren volgens de klagers ingesteld om ‘haatzaaien tegen de Rohingya’s te versterken’ en het bedrijf ondernam geen actie, ondanks waarschuwingen van mensenrechtengroepen. Facebook was, zo stellen de advocaten, “bereid om de levens van de Rohingya’s in te wisselen voor een betere marktpositie in een klein land in Zuidoost-Azië”. In de dagvaarding wordt gerefereerd aan journalistieke publicaties van onder meer Reuters uit 2013, waarin haatdragende Facebookberichten expliciet werden aangehaald die opriepen tot fysiek geweld tegen de minderheid. 

Volgens het Amerikaanse internetrecht is Facebook niet schuldig

Facebook zegt dat het gevrijwaard is van aansprakelijkheid op basis van het Amerikaanse internetrecht, dat stelt dat sociale mediabedrijven niet verantwoordelijk gehouden kunnen worden voor de berichten van hun gebruikers. 

De klagers hopen die bescherming te kunnen omzeilen: wanneer de schade door, en de activiteiten van een Amerikaanse partij namelijk hebben plaatsgevonden in een ander land, dan kan het recht van dat land worden toegepast door de Amerikaanse rechter. De klagers willen dan ook dat de rechter in Californië de zaak beoordeelt op basis van de Myanmarese wetgeving – die biedt sociale mediabedrijven geen bescherming. Juridische experts twijfelen of de Amerikaanse rechter mee zal gaan in de rechtskeuze van de klagers.  

Meta wil vooral naar voren kijken, en wijst op de verbeteringen die zijn aangebracht om een herhaling te voorkomen. Het bedrijf stelt dat het ook bedrijven zal aanpakken die gelieerd zijn aan het Myanmarese regime, en zegt zich daarbij te baseren op een rapport van de Verenigde Naties uit 2019, waarin een aantal van deze bedrijven bij naam werden genoemd. 

Lees ook:

Facebook nog altijd spil in haatpropaganda tegen Rohingya

Haatzaaierij via Facebook maakte in 2017 in Myanmar de geesten rijp om Rohingya-moslims te verdrijven. Critici menen dat het platform nog altijd te weinig doet tegen de verspreiding van haatpropaganda.

Facebooks smerige waarheid? Groei boven alles: ‘Ze nemen terrorisme op de koop toe’

Pesterijen, genocide, het beïnvloeden van verkiezingen: Facebook-berichten veroorzaken steeds meer ellende in de echte wereld. Dat neemt het bedrijf op de koop toe, winst gaat boven alles, schrijft Cecilia Kang in haar bestseller Een smerige waarheid.