Burgemeester: Ter Apel dreigt te bezwijken onder verstopte asielketen

 ‘Het aantal mensen dat in de nachtopvang verblijft groeit vanavond naar verwachting tot 750’, zei de burgemeester tegen RTV Noord. In die opvang is plek voor maximaal 275 personen.  ‘Ik constateer dat het COA de situatie niet meer onder controle heeft’, zei Velema dinsdagavond. ‘Er moet vanavond per direct crisisnoodopvang gerealiseerd worden. Het COA is druk doende, en ik heb continu contact met het ministerie. Maar het is nu bijna 19.00 uur en men is nog steeds onzeker of de gevraagde plekken beschikbaar zijn.’ Uiteindelijk zou het ook niet lukken de asielzoekers elders onder te brengen. 

Al weken verblijven er honderden asielzoekers meer in het aanmeldcentrum dan de tweeduizend die het kan herbergen. Daarom slapen nieuwkomers er noodgedwongen op veldbedden, stoelen en op de grond. Velema trok afgelopen weken al meerdere keren aan de bel. Nu luidde hij de noodklok. Ook de GGD heeft ernstige zorgen over de publieke gezondheidssituatie. 

Ter Apel is als entree de flessenhals in de door een hogere instroom en zeer beperkte doorstroom verstopte asielketen. Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) riep burgemeesters maandagavond op met spoed achthonderd opvangplaatsen te regelen. Die werden dinsdag toegezegd, maar waren dinsdagavond nog niet gereed. 

Het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA) erkende dinsdagavond bij monde van een woordvoerder de acute nood in Ter Apel. ‘Wij onderschrijven dat dit geen verantwoorde opvang meer is. Het Veiligheidsberaad moet de toegezegde plaatsen gaan leveren. Zodra er locaties beschikbaar zijn, kunnen wij deze zo snel mogelijk gereedmaken en bewoners uit Ter Apel verhuizen om deze locatie te ontlasten.’

Enkele gemeenten zoals Almere en Groningen hebben al noodopvanglocaties met enkele honderden plekken aangekondigd. Maar bijvoorbeeld de voormalige coronatestlocatie in Groningen zou pas aanstaande maandag beschikbaar zijn.

Bestuursvoorzitter van het COA Milo Schoenmaker viel burgemeester Velema vorige week in de Volkskrant al bij. ‘Hij verwoordt precies wat onze medewerkers zeggen: het kan zo niet langer. Er moeten dringend nieuwe locaties bij, dan kan Ter Apel weer terug naar de afgesproken aantallen.’

Contract openbreken

Maandagavond nam de verontruste gemeenteraad van Westerwolde al unaniem een motie aan waarin de burgemeester werd opgeroepen de mogelijkheid te onderzoeken het contract met het COA open te breken, omdat het vastgelegde aantal van maximaal tweeduizend asielzoekers al langere tijd wordt overschreden. De raadsleden maakten duidelijk dat het draagvlak voor de opvang in het Oost-Groningse Ter Apel ter discussie staat. 

De lokale politiek voelt zich in de steek gelaten door het COA, andere gemeenten en politiek Den Haag. Met name staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) van Justitie en Veiligheid moest het ontgelden: terwijl al weken sprake is van een crisis in Ter Apel heeft zij zich er nog niet laten zien.

Bovenop de hoogste nood van achthonderd opvangplekken op de kortste termijn zijn volgens het ministerie binnen enkele weken nog eens 1.500 opvangplekken nodig.