Minister Ben Weyts (N-VA) wil lerarentekort bestrijden met pakket van 10 maatregelen

“Ik wil gebruikmaken van momenten van crisis om er positieve gevolgen aan over te houden”, aldus minister Weyts tijdens het debat© Vlaams Parlement

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) heeft tijdens het actualiteitsdebat over het lerarentekort tien maatregelen aangekondigd om op korte termijn meer handen voor de klas te krijgen. “Dit wijst op schuldig verzuim”, klinkt het bij de oppositie.

Klaas Maenhout
Bron: BELGA

LEES OOK. Schooldirecteur over lerarentekort: “Eén klas zit 18 uur per week zonder leerkracht, op sommige vacatures krijgen we 0 reacties” (+)

Het lerarentekort is nijpender dan ooit. Veel leerlingen hebben dit schooljaar nog geen les Frans, wiskunde of aardrijkskunde gehad en door leerkrachten die uitvallen, is de studiezaal de afgelopen weken druk bezet. In het Nederlandstalig onderwijs in Brussel staan verschillende directies en leerkrachten met het water aan de lippen. Sluiten spookt soms al weken door hun hoofd omdat vacatures open blijven en er vaak nog extra collega’s ziek uitvallen, in quarantaine gaan, of in zwangerschapsverlof treden.

Weyts stelt in het actualiteitsdebat in het Vlaams Parlement een lijst van tien maatregelen voor om op korte termijn een antwoord te bieden op het lerarentekort. Die zijn, volgens de minister, op te splitsen in twee grote thema’s: activering en instroom. “De afgelopen twee jaar heeft het onderwijsveld bewezen dat we het best zijn in momenten van crisis.”

LEES OOK. Lerarentekort? Dankzij onder meer vacature met dt-fout heeft deze school daar geen last van (+)

Ben Weyts. ©  BELGA

Wat stelt de minister voor aan de Vlaamse Regering en het onderwijsveld?

1. Vandaag kunnen zij-instromers, die vanuit een andere job het onderwijs binnenstappen, bij bepaalde knelpuntvakken tot acht jaar anciënniteit meenemen. Dat systeem, dat tot 300 euro netto per maand kan opleveren, wil Weyts uitbreiden.

Concreet worden ook de vakken informatica, aardrijkskunde, biologie, chemie, Duits, economie, Engels, fysica, Latijn, natuurwetenschappen, project algemene vakken en technologische opvoeding opgenomen. Vandaag kon dat enkel voor Nederlands, Nederlands voor nieuwkomers, Frans, Wiskunde, bouw, elektriciteit, hout, mechanica, handelscorrespondentie Nederlands en handelscorrespondentie Frans.

2. Weyts wil de discussie aangaan over de pedagogische bekwaamheidsbewijzen. Hij wil het behalen van een diploma, bijvoorbeeld via VDAB, versnellen en stimuleren.

3. De minister pleit voor meer soepelheid rond de erkenning van competenties. Ook mensen zonder diploma’s moeten kunnen starten, eventueel via een verkorte procedure. Ze moeten ook van vrijstellingen kunnen genieten en andere vakken mogen geven. Weyts kaartte aan dat sommige leerkrachten wel een vak mogen geven in het hoger onderwijs, maar datzelfde vak niet in het lager of het secundair. Daar moet komaf mee gemaakt worden, via een centrale instantie, zoals de examencommissie.

4. Duaal lesgeven moet gestimuleerd worden en mensen die in de privé willen blijven, moeten ook voordrachten kunnen geven over hun specialisme en dus heel tijdelijk voor de klas staan.

5. Wat betreft de activering wil Weyts de ‘stille reserve’ aanboren – dat stelde Katholiek Onderwijs Vlaanderen eerder al voor. Leerkrachten – Weyts richtte zich tot de leerkrachten jonger dan dertig – moeten meer volledige lesopdrachten opnemen of kunnen opnemen. Ze zijn volgens de minister “in de fleur van hun leven” en moeten dus geactiveerd worden voor een voltijdse loopbaan. “Zo kunnen we 4.000 voltijdse equivalenten winnen”, aldus Weyts.

6. Mensen moeten hun verlofstelstel of zorgstelsel tijdelijk kunnen opschorten om voor de klas te kunnen staan. Opvallend: zwangere vrouwen wil de minister minder snel afstoten. In het kleuter- en buitengewoon onderwijs worden zij vandaag snel thuis gezet. “In samenspraak met medische experts bekijken of er geen andere taken zijn binnen de school die zij kunnen opnemen, wanneer zij omwille van hun zwangerschap inderdaad niet meer zonder risico voor een klas kunnen staan.”

7. Gepensioneerden moeten onbeperkt voor de klas kunnen staan. Tijdens Corona kon dit, Weyts wil een voorzetting van die uitzonderingsmaatregel.

8. Langdurig zieken moeten sneller geactiveerd kunnen worden. Vandaag moeten ze minstens 50 procent aan de slag, binnenkort zal het ook mogelijk zijn om 20 of 30 procent op te nemen.

9. De minister plant een communicatiecampagne om de maatschappelijke waardering op te krikken.

10. Beleidsmakers moeten volgens Weyts zelf hun verantwoordelijkheid nemen. “We moeten meer focussen op het positieve, minder op het negatieve.”

Commotie

Het lijstje van de minister wekte onmiddellijk wrevel op. Vooruit noemde het “een krampachtige sprong voorwaarts”, Groen vindt dit “geen manier van werken”, en spreekt van “schuldig verzuim”, omdat hij nu plots wel een plan op tafel kon leggen.

Gwendolyn Rutten. ©  BELGA

Dat Gwendolyn Rutten (Open VLD) vroeg of de tien maatregelen ook op papier te krijgen zijn, was voor de oppositie het beste bewijs dat Weyts aan een soloslim - en een improvisatie - bezig was. “U spreekt hier toch in naam van de Vlaamse regering, of niet soms”, vroeg Björn Rzoska (Groen). Ook Rutten vroeg zich luidop af of de voorstellen wel doorgerekend zijn – onder meer de uitbreiding van de anciënniteit zal een stevige financiële injectie eisen.

De tien maatregelen zijn ook niet genoeg voor meerderheid en oppositie. Het kijken naar de detachering van de leerkrachten - het gaat om zo’n 1.500 mensen - moet voor Jean-Jacques De Gucht zeker op tafel liggen.

Aanval op cao

De liberalen gingen nog verder en vielen frontaal de recent afgesloten cao aan. “Het is compleet onverantwoord om leerkrachten vrij te stellen voor vakbondstaken als kinderen in de studie zitten”, aldus Rutten. In de nieuwe cao wordt daarvoor 15 miljoen euro vrijgemaakt, dat is het equivalent van zo’n 300 voltijdse functies. “Een slechte maatregel is een slechte maatregel”, benadrukt Rutten. Koen Daniëls (N-VA) merkte droogjes op dat de Vlaamse regering die wel unaniem heeft goedgekeurd. “Stel het dan minstens een paar jaar uit”, riposteerde Rutten. De Gucht pleit voor de opschorting.

Groen-parlementslid Elisabeth Meuleman pleit voor een spoeddecreet. “U belooft in de cao extra handen in de klas. Laten we volgende week stemmen dat toelaat lerarenuren om te zetten in punten. Dat mag geen lege doos zijn.”

Weyts kondigde bij de start van het debat ook aan dat hij op lange termijn enkele werven wil opstarten. “We moeten de vlakke loopbaan doorbreken, de lerarenopleiding aantrekkelijker maken en de job herwaarderen. We moeten ook de grootste talenten warm maken voor het lerarenberoep. Bijvoorbeeld: zesdejaars al eens les laten geven aan jongere jaren en hen warm maken voor de job.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen