Het gedroomde Suriname Museum komt er: ‘We weten eigenlijk maar weinig van onze geschiedenis’
Een gloednieuw Suriname Museum opent in 2023 zijn deuren. Door de coronacrisis waren de agenda’s van initiatiefnemers Vincent Soekra en Jan Gerards in één klap leeg. Samen jagen ze een door veel Surinaamse Nederlanders langgekoesterde droom na.
Eindelijk krijgt het Hugo Olijfveldhuis, een imposant voormalig schoolgebouw aan de Zeeburgerdijk in Amsterdam, een mooie bestemming, vertellen Vincent Soekra (54) en Jan Gerards (33) trots. Ze zitten in het bestuur van de Vereniging Ons Suriname (V.O.S) die al jarenlang eigenaar is van het pand en het doorverhuurt aan bedrijven met een Surinaamse link. Zo is op zolder het culturele evenementenbureau van Soekra en Gerards gevestigd en heeft ook The Black Archives, het archief van de zwarte emancipatiebeweging, er onderdak gevonden. Dat alles moet nu binnen twee jaar worden uitgebreid tot een Suriname Museum.
In de jaren tachtig lagen de eerste plannen er al. ‘Toen wilden we hier een Surinaams-Caribisch cultuurhuis neerzetten’, zegt Soekra. Bijna dertig jaar later, in 2009 toen de V.O.S. negentig jaar bestond, diende zich weer een mogelijkheid aan. Toenmalig burgemeester van Amsterdam Job Cohen kwam langs. Hij vond dat de gemeente een bijdrage moest leveren. Soekra: ‘Maar toen kwamen de jaren van bezuinigingen. En ging het toch weer niet door.’
Het is te danken aan de pandemie dat de plannen in een stroomversnelling raakten. Soekra en Gerards, die normaal evenementen zoals Keti Koti, Kwaku en Reggae Lake organiseren, hadden ineens een lege agenda. Eindelijk tijd voor het museum.
Er moet nog veel gebeuren, maar het momentum is er. ‘We gaan hoe dan ook in 2023 open’, zegt Gerards. In dat jaar wordt het slavernijverleden, 150 jaar na de werkelijke afschaffing na nog tien jaar lang verplichte contractarbeid, uitgebreid herdacht. Recent werden ook de banden tussen demissionair premier Rutte en president Santokhi opnieuw aangehaald. Soekra: ‘Ik ben positief over een hernieuwde culturele uitwisseling tussen beide landen, na de teloorgang onder Bouterse.’ Het museum moet bijdragen aan wederzijds begrip.
Over een pand beschikken de initiatiefnemers al, maar toch is er voor het ambitieuze plan naar verwachting 3 miljoen euro nodig. Dat hopen Soekra en Gerards bij elkaar te krijgen met behulp van subsidie voor het jubileumjaar 2023. ‘Als dat niet lukt, zullen we het door kaartverkoop bolwerken’, klinkt het strijdvaardig.
Vincent Soekra, werkte jarenlang als dj en voor de krant, televisie en radio. Als tweedegeneratie-Surinamer werd hij geboren in Rotterdam in de jaren zestig, in een nationalistisch nest. Zijn ouders keerden terug om voor de onafhankelijkheid te strijden, zich te ontdoen van het Nederlandse juk. Soekra bleef er ruim twintig jaar, maar uiteindelijk bleek Suriname toch te klein voor zijn ambities. In 2000 keerde hij terug.
‘Hier op de bovenste verdieping’, zegt Soekra ‘komt een verdiepende lectuurzaal. The Black Archives hebben kasten vol boeken die het publiek straks kan lezen.’ Op de onderste twee verdiepingen moet een interactieve tentoonstelling komen die 350 jaar geschiedenis vertelt. Ook hebben ze het ambitieuze plan opgevat via een campagne burgers in Suriname en Nederland te vragen om waardevolle voorwerpen en artefacten beschikbaar te stellen. Dat voorbeeld keken ze af van het National Museum of African American History and Culture in Washington.
Het lastigst wordt misschien wel om recht te doen aan alle Surinaamse bevolkingsgroepen en identiteiten, verwacht marketingstrateeg Jan Gerards. Hij kan het weten. Er stroomt Creools, Nederlands, Indiaans, Marrons en Chinees bloed door zijn aderen. Toch was hij pas één keer in Suriname. Gerards: ‘Dat geldt voor veel van mijn leeftijdsgenoten. We weten eigenlijk maar weinig van onze geschiedenis. Dit museum is ook voor mensen die hun eigen achtergrond willen onderzoeken.’
In zijn wildste dromen worden de kelders onder het Olijfveldhuis uitgegraven en bij het museum getrokken en komt er in de achtertuin een restaurant waar geïnteresseerden kennis kunnen maken met de Surinaamse keuken. ‘Alle gerechten zullen een verhaal en herkomst hebben. Zo is roti Indiaas, bami Javaans en pom Joods. Je ziet dus de diversiteit van Suriname ook in de keuken terug, en daar vertellen we graag over.’