Literair recensent heeft ‘laakbaar gehandeld’, maar ontslag bij de Volkskrant was onterecht, aldus het hof

Dagblad de Volkskrant had literair recensent Arjan Peters niet mogen ontslaan. Onderzoek naar aantijgingen van ongepast gedrag tegenover vrouwelijke auteurs was „onzorgvuldig” en vormde „geen voldragen ontslaggrond”. Dat heeft het gerechtshof in Amsterdam dinsdag bepaald.

De krant moet Peters een vergoeding van 370.000 euro betalen. In september 2020 oordeelde een kantonrechter nog dat de Volkskrant Peters terecht de deur gewezen had.

In mei 2020 bracht NRC naar buiten dat Peters door de Volkskrant op non-actief was gesteld naar aanleiding van ongepast gedrag tegenover verschillende vrouwelijke auteurs. Zij zijn door Peters persoonlijk benaderd voordat hij hun werk in de krant besprak.

Het hof stelde dinsdag vast dat Peters zich in persoonlijke berichten aan de auteurs „onvoldoende rekenschap” gaf van zijn machtspositie als recensent. Peters wekte de indruk dat een afspraak met hem invloed zou kunnen hebben op de recensie van de betreffende auteur. Een van de door hem benaderde vrouwen zei tegen de Volkskrant: „Het liefst wilde ik helemaal niet afspreken. Het was ongemakkelijk. Je denkt toch dat het invloed zou hebben op de recensie van mijn boek als ik niet zou afspreken.” Ook lekte Peters volgens het hof uit een jury waarin hij deelnam.

Geen misbruik positie

Peters heeft „laakbaar gehandeld”, zijn gedragingen hebben bij de auteurs „onrust en een gevoel van onbehagen en onveiligheid” veroorzaakt, concludeert het hof, maar Peters heeft geen misbruik gemaakt van zijn machtspositie als recensent.

Lees ook Het is lastig nee zeggen tegen de man die jouw boek gaat bespreken

Het interne onderzoek dat de Volkskrant zelf uitvoerde naar de kwestie noemt de rechter buitengewoon onzorgvuldig. Het onderzoek zou niet tot stand zijn gekomen op basis van concrete klachten, maar had volgens het hof eerder het karakter van een „fishing expedition”. Peters had tevoren geen inzage in de bevindingen en kreeg niet de kans om adequaat op de beschuldigingen te reageren.

De vergoeding die Peters krijgt komt bovenop een eerder toegekende transitievergoeding van ruim 32.000 euro. Hij werkte sinds 1992 voor de Volkskrant en was sinds 2004 in dienst.

Peters krijgt niet zijn gederfde inkomsten tot zijn pensioen vergoed. Het hof is er namelijk niet zeker van dat Peters zijn dienstverband bij de Volkskrant zou hebben uitgediend. „Vaststaat immers dat er klachten waren” over Peters’ gedragingen en dat deze klachten „in ieder geval ten dele terecht waren” aldus het hof.

De Volkskrant laat weten het vonnis nog te bestuderen, en wil nog niet inhoudelijk reageren.

De advocaten van Peters zeggen in een reactie dat de reputatie van Peters „zo goed als mogelijk hersteld” is. Zij benadrukken dat het hof het „onbegrijpelijk” noemt dat de Volkskrant onvoldoende hoor en wederhoor heeft toegepast.