Direct naar artikelinhoud
AchtergrondMarc Coucke

Dit is het imperium van Marc Coucke: hierin investeert hij zijn honderden miljoenen, met gemengd succes

Dit is het imperium van Marc Coucke: hierin investeert hij zijn honderden miljoenen, met gemengd succes
Beeld ©Bart Leye

Marc Coucke weegt 175 miljoen euro lichter. Dit weekend moet hij een boete betalen aan Perrigo omwille van ‘incidentele fraude’ bij de verkoop van OmegaPharma. Maar hij zal er geen boterham minder om eten: zijn investeringsbedrijf Alychlo heeft een eigen vermogen van meer dan 900 miljoen euro. En daarmee heeft Coucke intussen geïnvesteerd in meer dan vijftig bedrijven, gaande van voetbalclubs en studentenkoten tot pretparken en farmabedrijven. Met gemengd succes.

Dertig maart 2015, Marc Coucke tweet: “Deal met Perrigo geclosed! We zijn officieel OmegaPharma, division of Perrigo. We blijven wie we zijn, met dimensie extra!” Euforie alom. Logisch ook, de Oost-Vlaamse zakenman leek na 28 jaar de kroon op het werk te zetten. Hij stampte in 1987 OmegaPharma uit de grond, en in de beginfase trok hij zelf met shampoo van deur tot deur. Later zou hij via allerlei overnames een klein imperium uitbouwen van voorschriftvrije geneesmiddelen en verzorgingsproducten, waaronder vitamines, voedingssupplementen en haar- en andere producten.

De Amerikaanse farmareus legde 2,48 miljard euro op tafel voor 100 procent van de aandelen. De helft was in handen van de Nederlandse investeringsmaatschappij Waterland, die haar volledige bedrag in cash geld kreeg uitbetaald. Coucke kreeg de helft van zijn 1,24 miljard cash, de andere helft in aandelen van Perrigo. Goed voor 5,4 miljoen aandelen aan een beurskoers van 113 euro. “Volgens mij was dat part of the deal”, legt financieel journalist Paul D’Hoore uit. “Om echt het onderste uit de kan te halen, zal Perrigo er wellicht op aangedrongen hebben om de overnamesom gedeeltelijk in aandelen te vergoeden. Anders had het nog meer moeten gaan lenen. En zo drukte Coucke ook vertrouwen in zijn eigen bedrijf uit.”

575 miljoen euro verloren

Aanvankelijk zat Coucke in de raad van bestuur van Perrigo, maar al snel vertroebelde de relatie en voelde de Amerikaanse farmareus zich bekocht. Het aandeel ging steil bergaf: vandaag is een aandeel Perrigo nog maar 39 euro waard, een derde van zes jaar geleden. Ook voor Coucke een aderlating: hij zag in drie jaar tijd 400 miljoen euro in rook opgaan. “De aandelen Perrigo kunnen nog wel wat stijgen, maar ze zullen nooit meer hun oude niveau benaderen”, schat D’Hoore in. “Vijf jaar geleden was er een echte run op farma-aandelen en stonden ze kunstmatig hoog. Coucke heeft dus op het juiste moment verkocht, maar het was beter geweest als hij volledig in cash was betaald.”

Perrigo spande in 2016 een arbitragezaak aan tegen Coucke en Waterland, en eiste 1,9 miljard euro. OmegaPharma zou producten die nog niet definitief verkocht waren al geboekt hebben, waardoor de omzet kunstmatig werd opgedreven om zo meer te verdienen bij de verkoop. De arbiters volgden Perrigo gedeeltelijk: Coucke en Waterland werden eind vorige maand verplicht om elk 124 miljoen euro terug te betalen. Daarbovenop kwamen er nog 102 miljoen euro procedurekosten en interesten. Ook die zouden door twee gedeeld zijn. Dat betekent dus dat Coucke van de oorspronkelijke verkoopsom van 1,24 miljard euro in totaal al 575 miljoen euro verloren heeft, bijna de helft dus. Een bittere pil.

“Zoals ik hem ken, zal hij die hele kwestie niet aan zijn hart laten komen”, zegt Tom Simonts, financieel econoom bij KBC. “Volgens mij heeft hij daar ook altijd rekening mee gehouden. Zeker in deals met Amerikanen kan je altijd wel een reactie verwachten binnen de drie à vijf jaar, afhankelijk van of ze hun targets gehaald hebben. Ik denk zelfs dat Coucke blij is dat dit nu achter de rug is.” Tot nu toe heeft Coucke nog niet gereageerd op de hele zaak. Ook voor dit artikel lukte dat niet. “Excuses, drukke tijden, nu geen tijd voor artikels”, liet hij ons via sms weten. Maar zijn eerste tweet na de Perrigo-zaak – “#blijvenondernemen” – ondersteunt de theorie van Simonts wel.

Oude liefdes

Coucke is al jaren fors aan het investeren. De 650 miljoen euro die nog overbleef, is zes jaar na datum aangegroeid tot 946 miljoen euro, zoals blijkt uit het eigen vermogen van zijn investeringsmaatschappij Alychlo. Een van zijn eerste investeringen was Pairi Daiza, het dierenpark in het Waalse Brugelette. “Hij gaf zo meteen aan dat hij wilde diversifiëren”, zegt D’Hoore. “Ook een logische stap. Als zaakvoerder steek je op je 25ste à 30ste al je energie in je eigen bedrijf en leg je al je eieren in hetzelfde mandje. Maar op je 50ste wil je meer zekerheid. Waar gewone stervelingen dan beleggen in aandelen of obligaties, kan Coucke stukjes bedrijf opkopen. Het principe is hetzelfde.” 

Pairi Daiza boert intussen heel erg goed, met zelfs in het coronajaar een winst van 800.000 euro. Een expertisebureau bepaalde de waarde van het park in maart op 165 miljoen euro, terwijl het op dat moment slechts voor 11,5 miljoen euro in de boeken stond, een forse meerwaarde dus.

SnowWorld, een van de bedrijven waar Marc Coucke instapte.Beeld Photo News / Snowhall Amnéville

Maar het blijft momenteel wel een van de uitzonderingen in de leisure-portefeuille van Coucke. Van sporthotel over golfterrein tot restaurant: alle investeringen die hij de afgelopen jaren in Durbuy – een toeristische trekpleister in de Ardennen – heeft gedaan, kleuren de afgelopen drie jaar bloedrood. “Zulke investeringen hebben altijd hoge opstartkosten”, zegt Simonts. “Je gaat die uitbouwen en intussen creëer je onderliggende waarde door de vergunningen en de bekendheid. En Coucke weet ook dat de marges groter worden naarmate er meer klanten komen, de vaste kosten zijn intussen toch gemaakt. Hij wil van Durbuy hét toeristencentrum van Wallonië maken. Of hem dat zal lukken? Only time will tell.

Die tijd heeft hij bij voetbalclubs KV Oostende en Anderlecht intussen al gekregen. En daar werd het geen succes, integendeel. Bij Oostende reikte hij naar de top en haalde hij Europees voetbal, maar hij hield geen rekening met de beperkte achterban. En zo gaf hij heel wat spelers lonen die eigenlijk bij Anderlecht of Club Brugge hoorden, en maakte hij spelersmakelaars rijk. 

“KV Oostende blijft mijn club”, verklaarde hij zijn onvoorwaardelijke liefde. Maar lang duurde dat niet. De familie Vanden Stock zette Anderlecht te koop en Coucke keerde Oostende de rug toe. Dat kwam zo in financiële problemen. Coucke vroeg onder andere 1,3 miljoen euro huur voor de tribune die hij er gebouwd had, ver boven de marktprijs. Ter vergelijking: STVV betaalt Roland Duchâtelet slechts 500.000 euro voor de huur van het volledige stadion. Het duidt erop dat Coucke op dat vlak meedogenloos is, zelfs voor zijn oude liefdes.

Impulsief en mediageil

Coucke kocht paars-wit eind 2017 voor 65 miljoen euro met zakenpartner Joris Ide, goed voor 74 procent van de aandelen. De Vanden Stocks maakten handig gebruik van de concurrentiestrijd tussen Paul Gheysens – die enkele jaren later dan maar Antwerp zou kopen – en Marc Coucke. Op de koop toe zouden de ex-toplui een aantal kosten op frauduleuze manier afgewenteld hebben op de nieuwe eigenaars, zoals eerder deze week bekend raakte. Maar wie in die periode de jaarrekening had doorgenomen, had al kunnen constateren dat paars-wit boven zijn stand geleefd had met een veel te hoge kostenstructuur. 

“Het was een louter emotionele beslissing”, weet een insider. “En Coucke is nu eenmaal mediageil. Hij denkt ook altijd dat hij de mensen wel mee zal krijgen in zijn verhaal en handelt dan impulsief. Maar dat is ook wel de manier waarop hij eerder heeft kunnen scoren. Hij neemt risico’s die anderen niet durven te nemen.”

Coucke op de tribune van Anderlecht.Beeld BELGA

Bij het begin zou hij er zich persoonlijk veel mee bezighouden, hij werd zelfs Anderlecht-voorzitter. “Het is zoals in een gezin”, legt D’Hoore uit. “Bepaalde kinderen hebben op bepaalde momenten meer zorg nodig. En dat was bij Anderlecht het geval.” 

Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen, Marc Coucke wel. Opnieuw maakte hij de fouten van bij Oostende. Hij keerde enorm hoge salarissen uit – de Fransman Adrien Trebel, intussen verwezen naar de B-kern, is met 2,7 miljoen euro per jaar nog steeds een van de best betaalde spelers van België, ex-speler en huidige coach Vincent Kompany verdient zelfs 6 miljoen euro bruto – en de makelaars bleven meesnoepen. Maar de sportieve resultaten volgden niet, Anderlecht haalde voor het eerst in meer dan vijftig jaar zelfs geen Europees voetbal. Het stapelde de schulden op en de supporters kwamen in opstand. 

“Het kwam zelfs zover dat Coucke vreesde voor zijn veiligheid”, zegt een insider. “Hij had zulke reacties bij de fans niet verwacht.” En dus trok hij zich bijna volledig terug: geen tweetstormen meer of polonaises na de wedstrijd.

Eigen padelclub 

Naast het voetbal sprong Coucke vorige maand ook op de padelhype. “Jij en ik zouden dan misschien kunnen beslissen om een eigen padelclub op te richten, maar Coucke pakt dat dan meteen groots aan”, zegt D’Hoore. “Hij koopt honderden padelvelden op en probeert om de grootste van het land te worden.” En dat is de grootste kwaliteit van Coucke: hij durft. “Hij is soms misschien wat te voortvarend”, zegt de insider. “En als hij specialisten belt, dan is dat vooral om bevestigd te zien wat hij zelf vindt. Hij zal uiteindelijk toch bij zijn eerste idee blijven. Achteraf durft hij soms wel toe te geven dat hij fout zat, dat wel.”

Het voetbal en de andere leisure-investeringen – zo verzamelt Coucke al meer dan twintig jaar moderne kunst en richtte hij met Kamagurka het bedrijfje Kamacoucka op – komen in geuren en kleuren aan bod in de media, maar de vastgoed- en de farmapoot zijn de cashcows van zijn investeringsmaatschappij. Niet verwonderlijk, Coucke kent de sector en hij heeft intussen een team van tien mensen rond zich verzameld. Die screenen alle ideeën op hun haalbaarheid en bekijken de financiële cijfers. Onder anderen de zoon van Geert Bourgeois, de voormalige minister-president van Vlaanderen, behoort tot dat team. 

“Ik zie bij Alychlo wel parallellen met de manier waarop hij OmegaPharma indertijd geleid heeft”, zegt D’Hoore. “Tijdens zijn periode bij OmegaPharma heeft Coucke heel wat investeringen gedaan in alles wat bij het bedrijf zou kunnen passen. Soms was dat een succes, soms waren het mislukkingen. Dat hoort bij het ondernemen. Hetzelfde doet hij nu bij Alychlo: hij springt op alles wat voorbijkomt en geld zou kunnen opleveren. Ook hier met gemengd succes.” 

Het zijn vooral zijn investeringen in koekjesfabriek Lotus en VGP, gespecialiseerd in industrieel vastgoed, die enorm veel geld opgeleverd hebben. Nadat het eigen vermogen van zijn holdingvennootschap in 2018 was teruggevallen naar 900 miljoen, klimt dat nu toch weer naar de symbolische barrière van het miljard euro. Als alles goed gaat, mag Coucke zich heel erg snel weer miljardair noemen.

Eigen padelclub 
Beeld ISOPIX

“Dat is wel het unieke aan zijn profiel”, zegt Simonts. “Hij is een belegger én investeerder. Hij werkt heel erg hands on en wil betrokken worden bij alle strategische beslissingen, maar toch weet hij wat zijn sterktes en zwaktes zijn. Daarom zal hij samenwerken met veel verschillende zakenpartners die de sector beter kennen. Hij is zo’n beetje de BFF (boezemvriend, red.) van de ondernemers met wie hij samenwerkt: hij geeft hen verantwoordelijkheid, maar is ook een klankbord bij grote beslissingen.”

Familie in de schaduw

In plaats van zich nog veel zorgen te maken, zou Coucke kunnen beslissen om gewoon te gaan rentenieren en van het leven te genieten. Waarom dan nog zo’n zware investeringsportefeuille beheren? “Simpel: omdat hij het graag doet”, zegt D’Hoore. “Coucke kickt op het zien groeien en bloeien van zijn bedrijven. Het bloed van een ondernemer en belegger kruipt waar het niet gaan kan. En dus zoekt hij zijn plezier nu in zijn eigen aandelenportefeuille.” 

En het moet gezegd, hij is zijn belofte nagekomen dat hij de meerwaarde van de verkoop in OmegaPharma vooral in België zou investeren. De hoofdzetel van nagenoeg alle bedrijven waarin hij belangen heeft, is gevestigd in ons land.

U heeft tot de laatste alinea moeten wachten voordat we het hebben over de mensen achter de ondernemer, en dat is geen toeval. Die blijven meestal in de schaduw. Nathalie Baeten (48), mevrouw Coucke, heeft een aantal kleinere projecten onder haar hoede, zoals kunst en een eigen parfum. Maar die brengen weinig geld op, integendeel. Zijn dochters Alysée (14) en Chloé (17) zijn enkel present in de naam van zijn investeringsmaatschappij: Alychlo. Ze moeten zowat de rijkste tieners van het land zijn. Het zullen zij zijn die de erfenis moeten voortzetten. Alysée startte drie jaar geleden met de hulp van papa al met een eigen webshop voor zelfgemaakte juwelen. Maar toch zullen ze nog wat geduld moeten oefenen: “Alychlo blijft het speeltje van Marc Coucke tot zijn 85ste, daar ben ik bijna zeker van”, besluit Simonts.