Direct naar artikelinhoud
Financiële steun

Stenen boekhandel krijgt een pleister op de wonde van 20 miljoen euro

Dankzij het garantiefonds kunnen boekhandels hun assortiment verbreden.Beeld ANP, Koen van Weel

De fysieke boekhandel krijgt een steuntje in de rug van de overheid. Een budget van 20 miljoen euro moet ervoor zorgen dat de winkels goed gevuld de feestdagen tegemoet gaan.

Boekwinkels kunnen rekenen op 20 miljoen euro overheidssteun om de gevolgen van de coronacrisis het hoofd te bieden. Hiervan is 5 miljoen een vergoeding van distributiekosten. 15 miljoen euro zit in een garantiefonds. Fysieke boekhandels hebben geld nodig om voorraden aan te leggen en de winkel te vullen. Geld daarvoor is niet voldoende voorhanden; de fysieke boekhandel heeft door de coronacrisis geen vet meer op de botten.

Vanaf woensdag kan elke fysieke boekhandel via de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb) een bijdrage aanvragen voor de distributiekosten die ze betalen voor levering van boeken door het Centraal Boekhuis. Bedragen variëren van enkele honderden euro’s voor kleine boekhandels tot honderdduizenden euro’s voor boekhandelketens.

Morele steun voelt als een overwinning

“Elke procent telt in de retail, want onder de streep houden wij 2 à 3 procent winst over”, legt Fabian Paagman, directeur van vier boekwinkels, uit. De distributie maakt 7 à 8 procent uit van Paagmans bedrijfskosten. “Naast de financiële steun voelt ook de morele steun die de overheid nu biedt als een overwinning, nadat we eerder als niet-cruciaal waren aangemerkt en gesloten moesten blijven. Dat was extreem pijnlijk”, memoreert hij.

“Dit herstelplan is een enorme steun in de rug voor alle boekverkopers van Nederland: mentaal én financieel”, zegt ook KBb-directeur Anne Schroën. “Maar pas als ik zie dat de boekhandel het tij heeft kunnen keren, hang ik de vlag uit.”

Met de garantieregeling van 15 miljoen euro kan een boekhandel een grotere kredietruimte creëren voor de inkoop van boeken bij het Centraal Boekhuis. Hierdoor kunnen ze meer boeken inslaan en een breder assortiment bieden. “Niet alleen bestsellers, maar juist titels uit kwetsbare genres als poëzie en van debutanten voor wie de fysieke boekhandel belangrijk is om voor het voetlicht te komen”, benadrukt Tiziano Perez, directeur van het Nederlands Letterenfonds en verantwoordelijk voor de uitvoering van de steunregeling.

Titels inkopen voor de feestdagen

De extra kredietruimte is ook nodig om alle nieuwe titels in te kunnen kopen, zeker met het oog op de feestdagen. Er zijn dit jaar meer nieuwe uitgaven dan anders, legt boekhandelaar Paagman uit, omdat uitgevers in de crisis boeken hebben uitgesteld. “Ook de papierschaarste, waardoor het langer wachten is op een herdruk, zorgt ervoor dat we hogere aantallen per titel inkopen. We willen niet uitverkocht raken.”

Onlineboekhandels kunnen geen gebruik maken van het steunpakket. Onlineretailreus bol.com die ooit begon met de verkoop van boeken, laat weten de overheidssteun in het belang te vinden van het hele boekenvak. Bol.com realiseert 60 procent van zijn verkopen via partners, waaronder ook fysieke boekhandels. Online en offline kunnen goed naast elkaar bestaan en elkaar aanvullen, aldus de visie van bol.com.

Onlinewinkels profiteerden van coronaleeswoede

Tijdens de coronacrisis nam de afzet in de boekenmarkt met 4 procent toe doordat Nederlanders meer zijn gaan lezen. Vooral de onlineboekhandels profiteerden daarvan; die waren vorig jaar voor het eerst goed voor meer dan de helft van de omzet in de markt, volgens de monitor van KVB Boekwerk.

De fysieke boekhandel had er last van dat er in sommige periodes maar een beperkt aantal klanten in de winkel mocht zijn. Niet alle boekhandels overleefden. Dat is een trend die al langer gaande is. Sinds 2014 is het aantal fysieke boekwinkels met 13 procent afgenomen: van 755 naar 660.

Lees ook:

Boekverkopers lijden zwaar onder de lockdown, uitgeverijen stellen nieuwe titels massaal uit

Boekwinkels lijden onder de lockdown. Daarom is er de campagne: bestel online een boek om de hoek en red zo de lokale verkoper.