Europees hof: Rusland verantwoordelijk voor moord op oud-spion Litvinenko
Het Europees Hof voor de rechten van de mens acht bewezen dat de voormalige Russische spion Aleksandr Litvinenko in 2006 uit de weg werd geruimd door Rusland. Met dit oordeel schaart het hof zich achter een eerder Brits onderzoek dat Moskou verantwoordelijk was voor de moord in een Londens hotel.
Het Kremlin en een van de vermoedelijke daders reageerden dinsdag direct afwijzend op de uitspraak van de rechters. ‘Wij stemmen niet in met dit soort uitspraken’, zei president Poetins woordvoerder. Andrej Loegovoj, die door de Britten in 2016 werd aangewezen als een van de twee daders, deed de uitspraak tegen persbureau Reuters af als ‘politiek gemotiveerd’. Loegovoj, een oud-agent van de inlichtingendienst FSB, is nu parlementslid.
De zaak bij het mensenrechtenhof was aangespannen door de weduwe van Litvinenko. Zij moest in 2006 toezien hoe de voormalige KGB-spion en Kremlin-criticus na drie weken in het ziekenhuis bezweek aan een vergiftiging met het radioactieve polonium-210. De 43-jarige Litvinenko, die zes jaar eerder was overgelopen en in Londen woonde, werd ziek na een gesprek in het Millennium-hotel met twee Russische mannen. Later bleek dat zijn groene thee was vergiftigd.
Schadevergoeding
Volgens het Britse onderzoek was de Rus vermoord in het kader van een operatie die waarschijnlijk was opgezet door de FSB, de opvolger van de KGB. Litvinenko werd steeds meer een probleem voor Moskou omdat hij de inlichtingendienst betichtte van corruptie en banden met criminelen. Het oordeel van de Britse onderzoekers zette de verhoudingen tussen Londen en Moskou toen flink op scherp.
Litvinenko’s weduwe wilde met de rechtszaak onder andere bereiken dat Rusland zou worden veroordeeld tot het betalen van een forse schadevergoeding. Het Europese hof in Straatsburg ging echter niet zo ver. Rusland moet van het hof slechts honderdduizend euro betalen. Wel kwamen de rechters tot het oordeel dat het ‘een sterke zaak’ was dat Loegovoj en zijn collega Dmitri Kovtoen ‘optraden als agenten van de Russische staat’. Ook wijzen ze erop dat Moskou geen goede verklaring heeft gegeven voor de vele aanwijzingen van Russische betrokkenheid.
Ongeloofwaardig
Ook was er geen ‘serieuze poging’ van de Russische regering om de conclusies van het Britse onderzoek te weerleggen. Moskou en de twee agenten hebben altijd iedere betrokkenheid ontkend. Ongeloofwaardig, oordeelden de rechters. ‘Het hof oordeelt dat is aangetoond dat de moord werd gepleegd door de heer Loegovoj en de heer Kovtoen’, aldus de rechters. Slechts een van de zeven rechters, een Rus, was het niet eens met de uitspraak. Volgens hem was niet voldoende aangetoond dat de twee verdachten en Moskou achter de moord zaten.
In 2018 raakte belandde de relatie tussen Londen en Moskou opnieuw op een dieptepunt na de moordpoging op de voormalige Russische dubbelspion Sergej Skripal in het Engelse Salisbury. Skripal en zijn dochter overleefden toen een aanslag met het zenuwgas novitsjok. Ook toen wees de Britse regering het Kremlin aan als de schuldige.
Derde verdachte Skripal-zaak
Een derde Russische verdachte is aangeklaagd voor de moordpoging in 2018 in Engeland op de voormalige dubbelspion Sergej Skripal. Dit heeft de Britse politie dinsdag bekendgemaakt. Het gaat om Sergej Fedotov die volgens de Britten deel zou uitmaken van een moordcommando van de Russische militaire inlichtingendienst GROe.
Het Britse OM had in 2018 al twee andere Russen aangeklaagd voor de poging om Skripal, die in Engeland woonde, te vermoorden. De oud-dubbelagent en zijn dochter overleefden de aanslag waarbij het zenuwgas novitsjok werd gebruikt. Moskou heeft de Britse beschuldigingen altijd van de hand gewezen.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
