Laatste nieuws coronacrisis

651 coronapatiënten in ziekenhuizen

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Jongeren vanaf twaalf jaar kunnen nu ook Moderna-vaccin krijgen

Jongeren tussen de twaalf en zeventien jaar kunnen vanaf vrijdag ook geprikt worden met het vaccin van Moderna. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) heeft besloten het advies van de Gezondheidsraad over te nemen, meldt het ministerie vrijdag.

Het besluit heeft vooral gevolgen voor tieners op de Caribische eilanden Saba en Sint Eustatius. Daar wordt momenteel uitsluitend het vaccin van Moderna ingezet - vanaf dit weekend dus ook voor jeugd tussen de twaalf en de zeventien jaar. In de rest van Nederland krijgen jongeren voorlopig het vaccin van Pfizer/BioNTech. Van dat vaccin is voldoende op voorraad, zegt het ministerie, en bovendien zit er bij Pfizer maar drie weken tussen de eerste en tweede prik. Dat betekent dat jongeren die dat willen volledig gevaccineerd kunnen zijn aan het begin van het nieuwe schooljaar. Voor Moderna geldt een interval van 28 dagen tussen de twee prikken.

De Gezondheidsraad zei donderdag dat de Moderna-prik „aanvaardbaar, zinvol en verantwoord” is voor tieners. Het vaccineren van adolescenten levert volgens de raad „directe en indirecte gezondheidswinst” op en kan bijdragen aan het afremmen van de epidemie.

Tieners in Nederland zullen voorlopig geprikt worden met het vaccin van Pfizer/BioNTech. Foto Robin Utrecht

Derde prik voor zestigplussers in Israël, noodtoestand delen Japan verlengd

  • De Israëlische president Isaac Herzog heeft zijn derde dosis van een coronavaccin gekregen. De prik voor Herzorg betekende het officiële startschot van een nieuwe vaccinatiecampagne in Israël, waarbij iedereen boven de zestig een derde prik krijgt in de strijd tegen de Deltavariant van het coronavirus. Israël was wereldwijd koploper op het gebied van vaccinaties en zag daarmee het aantal besmettingen drastisch dalen. Sinds de Deltavariant in het land is gedetecteerd, is het aantal besmettingen echter weer flink gestegen.
  • Overheidsambtenaren in Tsjechië kunnen mogelijk twee extra betaalde vakantiedagen krijgen als ze gevaccineerd zijn. Met het extraatje wil de Tsjechische premier Andrej Babis de vaccinatiegraad in zijn land, waar 4,7 van de 10,7 miljoen inwoners gevaccineerd zijn, verhogen. „Dat is onze hoofdtaak: prikken, prikken, prikken”, schreef Babis op Twitter bij de aankondiging van het plan. Een definitieve beslissing over de vakantiedagen neemt de Tsjechische regering deze vrijdag.
  • De noodtoestand in delen van Japan is vrijdag verlengd en uitgebreid. Het hoogste risiconiveau gold al in Tokio en is daar verlengd tot eind augustus. In de Japanse hoofdstad gelden al twee weken zeer strenge maatregelen, maar tot een afname van het aantal coronabesmettingen heeft het nog niet geleid. Op woensdag, donderdag en vrijdag werden er telkens ruim drieduizend nieuwe besmettingen gemeld in Tokio, een verdubbeling van het gemiddeld aantal besmettingen vorige week. In omliggende regio’s en de stad Osaka is de noodtoestand vanaf maandag ook van kracht.

Een agent wordt geprikt in Praag, waar ambtenaren twee vakantiedagen kunnen krijgen als ze zich laten vaccineren. Foto David W Cerny/Reuters

RIVM meldt 3.463 positieve coronatests

Tussen donderdag- en vrijdagochtend zijn 3.463 positieve coronatests gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dit is een daling van 1.043 positieve tests vergeleken met een dag eerder. De GGD had eerder deze week echter een ICT-storing, waardoor de meldingen met vertraging bij het RIVM binnenkwamen. Daardoor waren de cijfers donderdag hoger dan verwacht.

Daarnaast meldt het RIVM vrijdag dat 6 mensen zijn overleden aan de gevolgen van Covid-19. Dat betekent niet perse dat zij in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Deze cijfers komen soms met enige vertraging binnen bij het instituut.

651 coronapatiënten in ziekenhuizen

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal nagenoeg gelijk gebleven. In totaal zijn het er 651, volgens cijfers van het Landelijk Centrum voor Patiënten Spreiding (LCPS). Dit zijn in totaal drie patiënten meer dan op donderdag.

Van de 651 patiënten liggen er 176 op een intensive care, één minder dan op donderdag. Het aantal mensen dat in het ziekenhuis is opgenomen is echter toegenomen met vier. Halverwege juli ontstond er een gestage toename van het aantal ziekenhuisopnames vanwege Covid-19. Dit heeft te maken met de besmettingspiek die ontstond eind juni, toen de coronamaatregelen werden versoepeld.

Economie eurozone groeit met 2 procent, einde aan recessie

In het tweede kwartaal is de economie van de eurozone weer uit de recessie geraakt, met een toename van 2 procent in omvang in vergelijking met het kwartaal daarvoor. Dat meldt het Europese statistiekbureau Eurostat vrijdag. Het gaat hierbij om eerste schattingen, die licht kunnen afwijken van het uiteindelijke resultaat zodra alle gegevens binnen zijn.

De groei is sterker dan eerder werd verwacht; economen schatten die aanvankelijk op ongeveer 1,5 procent. Portugal en Oostenrijk zagen relatief de sterkste groei in vergelijking met het eerste kwartaal, met respectievelijk 4,9 en 4,3 procent. De groei van Duitsland (1,5 procent) viel relatief tegen. Dit had onder meer te maken met de tekorten aan microchips, waardoor problemen ontstonden in industriële bevoorradingsketens en de auto-industrie.

In de vorige twee kwartalen was er in de eurozone, de groep Europese landen die de euro als valuta delen, een krimp, waardoor de recessie officieel een feit was. De belangrijkste oorzaak hiervoor was de uitbraak van het coronavirus, die leidde tot vele maatregelen in de eurolanden en een sterke afname in toerisme.

Lees ook: ‘De eerste grote fout van ECB-president Christine Lagarde’

Een ober in een verlaten straat in Lissabon, Portugal. Foto Nacho Doce/Reuters

Leger ingezet bij handhaving lockdown in Sydney, vaccinatieplicht in Micronesia

Een greep uit het buitenlandse coronanieuws:

  • Het Australische leger wordt ingeschakeld om de strenge lockdown in Sydney te helpen handhaven. Driehonderd militairen gaan vanaf maandag met de politie aankloppen bij mensen die in quarantaine zouden moeten zijn na een positieve test. Een groot deel van de controles vindt plaats in de westelijke buitenwijken van Sydney, waar dagelijks de meeste gevallen worden geconstateerd. Bewoners van die wijken moeten buiten mondkapjes dragen en zijn verplicht elke drie dagen een test te doen als ze voor essentieel werk de wijk moeten verlaten. Sydney gaat de zesde week in van een lockdown die volgens de regering negen weken zal duren. De staat waar de stad in ligt, New South Wales, constateerde op donderdag een recordaantal coronabesmettingen: 258.
  • De Filippijnse president Rodrigo Duterte heeft op vrijdag besloten dat de hoofdstad Manila en mensen die wonen in de omliggende regio vanaf volgende week in quarantaine gaan. In het gebied waar de lockdownregels gaan gelden, liggen zestien steden en wonen meer dan dertien miljoen mensen. Zij mogen hun huis straks alleen nog verlaten om essentiële boodschappen te doen. Alle horeca wordt gesloten. Vanaf 15 augustus mogen reizigers vanuit onder meer India en Indonesië niet meer naar de Filippijnen reizen. In het land werden in de afgelopen dagen steeds rond de 6.000 nieuwe coronabesmettingen vastgesteld. Slechts 7 procent van de 110 miljoen inwoners van de Filippijnen is ingeënt tegen het virus.
  • In de eilandstaat Micronesia heeft de regering vaccinatie tegen het coronavirus verplicht gesteld voor alle volwassen inwoners. De eilandengroep heeft 113.000 inwoners verspreid over meer dan zeshonderd eilanden. Er zijn tot nu toe geen besmettingen vastgesteld. Kort na de uitbraak van het coronavirus sloot Micronesia zijn grenzen. Ook Fiji, een eiland in Oceanië, was lange tijd vrij van coronabesmettingen, maar sinds een grote uitbraak eind juni loopt het aantal gevallen er snel op. Dagelijks worden zo’n duizend nieuwe besmettingen vastgesteld op een bevolking van bijna 900.000. Het eiland heeft niet genoeg testen om van iedereen met klachten te bevestigen of het daadwerkelijk om een coronabesmetting gaat.

Australische politieagenten arresteren demonstranten bij een anti-lockdownprotest. Foto Mick Tsikas/EPA

‘Amerikaanse CDC: deltavariant even besmettelijk als waterpokken’

Het Amerikaanse Centrum voor Ziektebestrijding CDC concludeert in een intern rapport dat de Deltavariant van het coronavirus nog besmettelijker is dan gedacht, Covid-19 veroorzaakt die ernstiger verloopt en door de bescherming van vaccinaties heen breekt. Dat meldt The Washington Post, die de intern gedeelde presentatie over het rapport in handen heeft. Het zou volgens experts in het rapport tijd zijn te erkennen dat „de Deltavariant de oorlog heeft veranderd”.

Onderzoekers stellen de besmettelijkheid van de in India ontdekte variant gelijk aan de waterpokken, en noemen het in ieder geval besmettelijker dan ebola en het influenzavirus. Gevaccineerden die besmet zijn met de Deltavariant, besmetten anderen waarschijnlijk even gemakkelijk als ongevaccineerden - ze hebben een vergelijkbare hoeveelheid virusdeeltjes in hun neus bij besmetting. Ouderen met een kwetsbare gezondheid en mensen met auto-immuunziekten lopen volgens het rapport meer risico en hebben daarom waarschijnlijk een extra dosis vaccin nodig. De conclusies zijn gebaseerd op onderzoek naar recente uitbraken.

Het rapport zou volgens The Washington Post de reden zijn voor het aanpassen van het CDC-advies wat betreft mondkapjes: op 13 mei zei de organisatie dat gevaccineerden geen mondkapjes meer hoefden te dragen, afgelopen dinsdag raadde CDC-directeur Rochelle Walensky hen aan ze binnen toch te gebruiken in de buurt van kwetsbaren. De Amerikaanse gezondheidsautoriteit benadrukt in het rapport wel dat de data in het onderzoek laten zien dat de vaccinaties zeer effectief zijn in het voorkomen van ernstige ziekte, ziekenhuisopname en dood door Covid-19.

Eerder deze week werd een onderzoek gepresenteerd naar de werking van vaccinaties onder Israëlisch zorgpersoneel: 0,4 procent van de ingeënte zorgmedewerkers raakte toch besmet. De klachten waren meestal mild of niet-merkbaar.

‘Testbedrijven verdienen miljoen per dag ondanks sterke afname testen’

Hoewel het aantal toegangstesten voor de horeca en evenementen sterk is afgenomen, ontvangen de elf testbedrijven samen wel nog een miljoen euro per dag voor de testcapaciteit die zij beschikbaar houden. Dat schrijft de Volkskrant vrijdag na een inventarisatie. Door de nieuwe aanscherpingen van de coronaregels van het kabinet is het toegangstestensysteem plotsklaps tot stilstand gekomen, waardoor er nu slechts 12.000 toegangstesten per dag worden afgenomen, terwijl het systeem er 200.000 aankan.

Het duurde twee weken voor de capaciteit van de testen werd teruggebracht. „We zijn piepend en knarsend tot stilstand gekomen”, zegt Pier Eringa, voorman van de Stichting Open Nederland die de toegangstesten in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid organiseert, in de krant. „Maar we moeten ook de winkel openhouden, ook als er eventjes weinig klanten zijn.” Volgens Eringa bestaat anders het gevaar dat de testbedrijven iets anders gaan doen als zij niet kunnen rekenen op inkomsten. „De brandweer betalen we ook niet per gebluste brand.”

In de eerste week van juli zijn er zo’n half miljoen toegangstesten gedaan. De coronaregels werden weer aangescherpt vanaf 10 juli, waardoor evenementen alleen nog maar toegestaan zijn als het publiek een vaste zitplaats heeft. Vorige week werden er daardoor nog slechts 68.000 toegangstesten gedaan, aldus de Volkskrant.

Op zaterdag 26 juni waren uitgaansgelegenheden weer geopend. Hiervoor moesten bezoekers een testbewijs laten zien. Foto Olivier Middendorp

In steeds meer landen geldt een vaccinatieplicht. Waarom niet in Nederland?

Regeringen van westerse landen aarzelen om het voorbeeld van de dictatuur Turkmenistan te volgen en een algemene vaccinatieplicht in te voeren. In de VS moeten alle ambtenaren zich verplicht inenten, in navolging van enkele grote techbedrijven, die besloten van hun kantoorpersoneel een inentingsbewijs tegen het coronavirus te eisen. Zo zetten zij de maatschappelijke discussie op scherp. De vaccinatieplicht, die lang een maatschappelijk taboe was – en niet alleen in Nederland – lijkt zo sluipenderwijs zijn intrede te doen in de VS en Europa.

Lees het vragenstuk: Vaccinatieplicht in veel buitenlanden, maar waarom niet in Nederland?

Amerikaanse president Biden scherpt vaccinatieregels federale ambtenaren aan

De Amerikaanse president Joe Biden heeft donderdag aangekondigd dat federale ambtenaren en mensen onder tijdelijk contract bij de Amerikaanse overheid vanaf nu een bewijs van vaccinatie tegen het coronavirus bij zich moeten dragen. Mensen die zich niet laten vaccineren, moeten eens of tweemaal per week getest worden, mondmaskers blijven dragen en worden beperkt in het reizen voor werk. Dat meldt persbureau Reuters na een persconferentie van Biden in het Witte Huis. De Amerikaanse federale overheid is de grootste werkgever in de Verenigde Staten - zo’n zes miljoen mensen krijgen met de nieuwe vaccinatieregels te maken.

De vaccinatiecampagne in de Verenigde Staten kwam aan het begin van het jaar snel op gang, maar loopt nu vast. Volgens het Amerikaanse Centrum voor Ziektepreventie CDC zijn zo’n 164 miljoen mensen in het land volledig gevaccineerd. Dat is ongeveer de helft van de totale bevolking van 330 miljoen. Er zijn genoeg vaccins beschikbaar, maar door de brede verspreiding van desinformatie over de prikken zijn ze bij een groot deel van de bevolking niet gewild. „Vrijheid betekent persoonlijke verantwoordelijkheid”, zei Biden erover in zijn persconferentie. „Neem dus verantwoorde beslissingen. Laat je vaccineren voor jezelf, de mensen waar je van houdt, voor je land.”

Naast de vaccinatiemaatregel voor ambtenaren kondigde Biden aan dat mensen die een prik nemen daar 100 dollar (85 euro) bij krijgen. Bestuurders van steden, staten en overzeese gebieden kunnen daarvoor aanspraak maken op het federale coronasteunfonds van 350 miljard dollar. Biden wil verder dat het hoofd van het ministerie van Defensie gaat uitzoeken hoe en wanneer al het Amerikaanse militaire personeel verplicht kan worden een vaccin te halen. Defensie in de Verenigde Staten heeft zo’n 2 miljoen mensen in dienst. Eerder deze week werd al bekend dat grote techbedrijven als Facebook en Google hun werknemers verplichten zich in te enten.

Lees ook: De verplichte prik rukt op en ontmoet weerstand

VS gaan coronavaccinatie belonen

President Joe Biden wil Amerikanen overhalen om zich te laten vaccineren door ze te belonen. Hij wil dat lokale autoriteiten 100 dollar (ongeveer 85 euro) beschikbaar stellen voor mensen die zich laten prikken tegen het coronavirus. Deze extra stimulans kan betaald worden uit een speciale pot van 350 miljard dollar voor coronahulp aan Amerikaanse staten en gemeenten.

Daarnaast wil Biden hij dat alle overheidsmedewerkers kunnen aantonen dat ze zijn ingeënt. De regels voor wie niet gevaccineerd is, worden aangescherpt. Overheidsmedewerkers moeten verplicht een mondkapje dragen op het werk en ze moeten zich regelmatig laten testen. Ook wordt er gekeken naar een vaccinatieplicht bij defensie.

Biden streeft ernaar de vaccinatiegraad fors te verhogen nu de Deltavariant zich snel verspreidt. Inmiddels is 60 procent van de volwassenen in de VS volledig gevaccineerd.

CBS: fors meer asielaanvragen in tweede kwartaal 2021 door coronaversoepelingen

In het tweede kwartaal van 2021 werden in Nederland 3.355 asielverzoeken ingediend. Dat is een kwart meer dan in het eerste kwartaal. Ook het aantal ‘nareizigers’ – te weten: personen die naar Nederland komen om zich bij hun familie te voegen – steeg met bijna duizend aanvragen tot 2.580. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van informatie van de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). Het statistiekbureau verklaart de stijging door de versoepeling van de coronamaatregelen in de betreffende periode.

De uitbraak van de coronacrisis in maart 2020 leidde daarna tot een daling van het aantal asielaanvragen. Het aantal asielverzoeken nam sindsdien weer toe. Vooral in juni was er een sterke toename, volgens het CBS als gevolg van het (gedeeltelijk) opheffen van internationale reisbeperkingen in verband met corona. Toch was de instroom het afgelopen kwartaal nog 35 procent lager dan twee jaar eerder. Net zoals in de voorgaande jaardelen vormden Syriërs met 1.015 eerste aanvragen ook in het tweede kwartaal van 2021 de grootste groep, gevolgd door Turken en Afghanen.

De toename komt voor de IND op een opmerkelijk moment. Eerder deze maand maakte demissionair staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie, VVD) bekend dat een speciaal daarvoor ingestelde ‘taskforce’ een in de afgelopen jaren opgebouwde achterstand van ruim 15.000 asielverzoeken nagenoeg heeft weggewerkt. Die taskforce, een in april 2020 begonnen samenwerking tussen de immigratiedienst en particuliere bedrijven, rondt momenteel zijn werkzaamheden af.

Het asielzoekerscentrum in het Zuid-Hollandse Rijswijk. Foto David van Dam

Welkom in een nieuw blog

In dit blog houdt NRC de ontwikkelingen bij rond het coronanieuws van vrijdag 30 juli. Dit was het belangrijkste nieuws van donderdag 29 juli:

  • Het Moderna-vaccin kan ook gebruikt worden om 12- tot en met 17-jarigen te vaccineren tegen Covid-19, adviseert de Gezondheidsraad.
  • De zeker 195 besmettingen in een discotheek in Enschede eind juni zijn hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door een zogenoemde superspreader, concluderen de GGD en gemeente Enschede na onderzoek.
  • Bij het Utrechtse festival Verknipt waren zeker 130 bezoekers al besmet met het coronavirus toen ze het terrein op kwamen, blijkt uit bron- en contactonderzoek van de GGD Utrecht.
  • Tussen woensdag- en donderdagochtend zijn 4.506 nieuwe positieve coronatests gemeld bij het RIVM, ruim duizend meer dan een dag eerder. Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen steeg licht naar 648. Op de IC’s lagen donderdag 177 coronapatiënten, dertien meer dan woensdag.
  • Van de mensen die bloed doneren bij bloedbank Sanquin heeft inmiddels ruim 93 procent antistoffen tegen het coronavirus. Dat betekent niet dat ruim 93 procent van alle Nederlanders corona-antistoffen heeft, onder anderen ouderen en kinderen doneren geen bloed.
  • Techbedrijven Google en Facebook stellen vaccinatie tegen Covid-19 verplicht voor werknemers op hun Amerikaanse vestigingen.

Lees hier het hele blog van donderdag 29 juli terug