Na 26 jaar nieuw onderzoek naar veerbootdrama met ruim 800 doden in Oostzee
Duikers gaan deze zomer het wrak onderzoeken van de in 1994 in de Oostzee gezonken veerboot Estonia. Dat heeft de Zweedse averijcommissie vrijdag bekendgemaakt. Het schip was onderweg van Estland naar Zweden maar zonk voor de zuidkust van Finland. De oorzaak zou een in zwaar weer weggeslagen boegdeur zijn geweest maar beelden van een onderwaterrobot wijzen volgens documentairemakers van Discovery Channel op iets anders.
Voorafgaand aan het nieuwe onderzoek vindt in juli vooronderzoek plaats om de omvang van de schade aan het schip beter te kunnen inschatten. Daarna volgen complexe fotografische onderzoeken met behulp van 3D-technologie, aldus de Zweedse averijcommissie.
De Estonia zonk in de nacht van 27 op 28 september 1994 tijdens een routineoversteek van Tallinn naar Stockholm. Aan boord bevonden zich 803 passagiers, de meesten van hen Zweeds, en 186 bemanningsleden, overwegend Ests. Van de 989 opvarenden overleefden er 137 onder wie een Nederlandse vrachtwagenchauffeur. De overige 852 slachtoffers kwamen om het leven door onderkoeling of verdrinking. Onder hen de Nederlandse vrachtwagenchauffeur Tom de Klerk (32) uit het Zeeuwse Kapelle. Slechts 93 lichamen werden teruggevonden, het laatste 18 maanden later.
Speculaties
Het drama geldt als de grootste Europese scheepsramp na de Tweede Wereldoorlog. Tot op de dag van vandaag wordt gespeculeerd over de oorzaak. Volgens het officiële rapport uit 1997 van een door Estland, Zweden en Finland opgerichte onderzoekscommissie, zonk het schip omstreeks 01.50 uur doordat sloten van de boegdeur het begaven in ruw weer, waarna de klep losscheurde en het autodek onder water kwam te staan. Er stond in de bewuste nacht windkracht 8 met golven tot 6 meter maar dat was niet ongebruikelijk in de herfst op de Oostzee.
Overlevenden verklaarden dat ze een harde knal gehoord en gevoeld hadden en dat het schip ‘ongelofelijk snel’ zonk. Meerdere belangenverenigingen die de nabestaanden vertegenwoordigen, schreven de knal en zinksnelheid toe aan een aanvaring. Anderen spraken van een explosie en brachten die in verband met het bewijs dat Estland in september militair materieel had vervoerd. Twee onderzoeken in 2005 sloten een explosie uit.
Verdrag
De Zweedse regering verzette zich tegen oproepen om het wrak te lichten en de doden te begraven. Ze wees op een verdrag uit 1995 waarin de regeringen van Zweden, Finland, Estland, Letland, Polen, Denemarken, Rusland en het Verenigd Koninkrijk de plaats van het wrak tot marien graf verklaarden. Het verdrag verbiedt elke verdere verkenning van het wrak op straffe van een gevangenisstraf van twee jaar. Onder druk van beschuldigingen van een ‘doofpotoperatie’ stelde Zweden later voor om het schip, dat op een diepte van zo'n 80 meter ligt, te bedekken met een betonnen omhulsel. Dat veroorzaakte zoveel publieke verontwaardiging dat het voorstel werd ingetrokken.
Documentairemakers van Discovery Channel omzeilden het verbod door een onder Duitse vlag varend schip te charteren - Duitsland ondertekende het verdrag niet - en het wrak te filmen met een onderwaterrobot. Op de beelden was aan stuurboordzijde een gat van 4 meter hoog en 1,2 meter breed te zien, verklaarden de Amerikanen in oktober bij de lancering van de vijfdelige reeks.
Duikboot
Een Noorse hoogleraar maritieme technologie zei in de documentaire dat de schade - volgens hem het gevolg van een botsing met een object met een gewicht tussen 1000 en 5000 ton dat zich voortbewoog met een snelheid tussen de twee en vier knopen (3,7 en 7,4 kilometer per uur, red.) - ‘een grote rol’ zou kunnen hebben gespeeld bij het zinken. Margus Kurm, voormalig lid van de Estse onderzoekscommissie naar de scheepsramp, zei in een reactie dat hij een aanvaring met een onderzeeboot waarschijnlijk acht.
In een gezamenlijke verklaring zeiden de ministers van Buitenlandse Zaken van Estland, Finland en Zweden vervolgens dat de nieuwe informatie zou worden geverifieerd in afwachting van verdere stappen.
Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Zo kom je van die verschrikkelijke knoflookadem af: ‘99 procent van de geur verdwijnt’
-
vijf vragen
Bijna een miljard stemmen in zes weken tijd: in India is grootste verkiezingscircus ter wereld begonnen
Bijna een miljard Indiase kiezers kunnen hun stem uitbrengen voor de parlementsverkiezingen. Het gaat om het grootste verkiezingscircus ter wereld dat maar liefst zes weken duurt. Hoe voer je zo'n monsterklus uit? Vijf vragen over deze megaverkiezingen. -
PREMIUM
Hoe gezond zijn melkvervangers zoals havermelk: ‘Bevatten geen cholesterol, maar ze verschillen veel’
‘Melk is goed voor elk’ was jarenlang een bekend gezegde. Klopt dat nog? Want melkvervangers zijn enorm populair en beter voor het milieu. Maar zijn ze ook even gezond als koemelk? Een rondje langs de melkvelden. ,,Het eten van zo’n 400 gram zuivelproducten verlaagt het risico op darmkanker met 15 procent.” -
Rusland wil nog eens honderdduizenden vrijwilligers rekruteren voor strijd Oekraïne
Rusland gaat dit jaar nog meer inzetten op de werving van contractsoldaten voor de strijd in Oekraïne. Het doel zou zijn 300.000 vrijwilligers te rekruteren om een nieuwe mobilisatieronde zoals in september 2022 te voorkomen. -
PREMIUM1
Hoe steden massatoerisme aanpakken: ‘We zijn verbaasd dat de maatregel zo effectief is’
In de strijd tegen het overtoerisme houdt Barcelona een populaire buslijn naar het Gaudí-park geheim voor vakantiegangers. Venetië gaat entree heffen voor bezoekers, en Amsterdam vermindert het aantal cruiseschepen. Populaire steden gaan steeds verder met het zoeken naar middelen om massatoerisme in te dammen. Helpt het? ,,Voor een paar tientjes vlieg je naar historische steden, dat kan echt niet meer.’’
-
VS stelt TikTok ultimatum: kan het Congres de populaire app verbieden?
-
-
-
Een dagje naar Venetië? Vanaf vandaag moet je eerst een toegangskaartje kopen
Toeristen die een dagje Venetië willen bezoeken, moeten donderdag voor het eerst een toegangskaartje hebben. Het gaat om een proef op de drukste momenten in het jaar. De stad hoopt dat de maatregel helpt om de negatieve gevolgen van de enorme aantallen toeristen die naar Venetië gaan te beperken. -
Medewerker Duitse AfD opgepakt op verdenking van spionage voor China, per direct geschorst
Een 43-jarige man, Jian G., is in Dresden gearresteerd op verdenking van spionage voor China, melden Duitse media. Hij werkt sinds 2019 voor Maximilian Krah, die bij de komende verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) lijsttrekker is van de rechts-radicale partij Alternative für Deutschland (AfD). Het EP heeft de medewerker met onmiddellijke ingang geschorst.
-
PREMIUMGeldflaters
Tom wilde geen varken in soep: ‘Meisje haalde schouders op en zei dat we zelf besteld hadden’
-
Update/met video
Eén dode, zeven vermisten na crash Japanse legerhelikopters: brokstukken en zwarte dozen gevonden
Twee helikopters van de Japanse marine zijn zaterdagavond vermoedelijk neergestort in de Stille Oceaan. Daarbij is zeker één inzittende om het leven gekomen, meldde het ministerie van Defensie. Zeven van de acht bemanningsleden zijn nog vermist. De precieze aanleiding van de crashes is nog niet bekend. -
-
PREMIUM
Er zijn drie belangrijke symptomen voor hartfalen: ‘Altijd sokrand in je benen hoort niet’