Direct naar artikelinhoud
NIEUWS

Air France-KLM lijdt anderhalf miljard verlies, KLM-topman hekelt strikte testverplichtingen

Opnieuw verliest Air France-KLM een enorme bak geld als gevolg van de coronacrisis. Afgelopen kwartaal dook de luchtvaartmaatschappij 1,5 miljard euro in de min. KLM-topman Pieter Elbers wijt de tegenvaller deels aan de strikte Nederlandse testeisen voor reizigers.

Een sterwardess van KLM op Schiphol.Beeld ANP

Nederland stelt een coronatest verplicht voor alle reizigers die Schiphol aandoen. Die eis geldt ook voor passagiers die op de luchthaven overstappen naar een andere bestemming. Omdat ruim een derde van de KLM-klanten op Schiphol doorvliegt, wordt de Nederlandse luchtvaartmaatschappij hard getroffen door deze restrictie. Reizigers kiezen voor een vlucht via een land dat geen coronatest vereist.

Topman Pieter Elbers zegt in een toelichting op de kwartaalcijfers dat KLM de schade enigszins heeft kunnen beperken door te snijden in de kosten en door betere prestaties van de vrachtafdeling. De tarieven voor luchtvracht zijn vorig jaar flink gestegen, omdat er een tekort aan vrachtruimte was en nog steeds is. De helft van alle luchtvracht wordt vervoerd in de buik van passagiersvliegtuigen en die staan meer aan de grond dan dat ze vliegen. De mondiale luchtvaart vloog in 2020 op gemiddeld 20 tot 25 procent van zijn capaciteit.

Voor KLM kwam het verlies in het eerste kwartaal uit op 337 miljoen euro. Dat was een jaar eerder 275 miljoen euro. Ook toen kreeg het bedrijf al klappen van het virus, dat in december 2019 officieel werd geregistreerd, maar vermoedelijk al maanden rondwaarde. Een groot deel van de Aziatische markt, en vooral China, ging op slot en in maart 2020 kwam de genadeklap toen eerst de VS en daarna Europa hun luchtruim sloten.

Voor Air France-KLM in zijn geheel was het verlies in de eerste drie maanden van dit jaar kleiner dan de 1,8 miljard euro van een jaar eerder. Toen kwamen, bovenop de corona-ellende, de kosten voor ongunstige brandstofovereenkomsten, uitgestelde belastingvorderingen en afschrijvingen – omdat het concern zijn grootste vliegtuigen, de Boeing 747 en Airbus A380, versneld naar de schroothoop stuurde. De oude toestellen zijn kerosineslurpers en hebben teveel stoelen, in een tijd dat de meeste vliegtuigen amper half bezet zijn.

Voor het begin van het tweede kwartaal verwacht moederbedrijf Air France-KLM amper verbeteringen, aangezien klanten hun boekingen tot het laatste moment uitstellen om niet verrast te worden door nieuwe inreisverboden of quarantaineverplichtingen. In de zomer rekent de Frans-Nederlandse combinatie op een capaciteit van 50 procent, voor het derde kwartaal waarin de zomervakantie valt op 55 tot 65 procent. 

Coronapaspoort

Net als de rest van de luchtvaart vestigt Air France-KLM zijn hoop een snelle vaccinatie. In een interview met de Volkskrant verwelkomt Pieter Elbers dan ook de plannen van de Europese Commissie voor de introductie van een coronapaspoort, waarmee de drager kan aantonen dat hij virusvrij reist. Die maatregelen moeten leiden tot de opheffing van de reisbeperkingen die elke EU-lidstaat nu op eigen houtje neemt.

Elbers ergert zich al langer aan de chaos en internationale willekeur. ‘Het is opmerkelijk dat we binnen Europa tot op de dag van vandaag zo’n lappendeken aan lokale regels hebben.’ 

De topman kijkt hoopvol naar de Verenigde Staten, waar de regering-Biden plannen maakt om de reisbeperkingen te versoepelen nu een steeds groter deel van de bevolking is gevaccineerd. De VS is van groot belang voor KLM. ‘Amerika is, was, en blijft de ruggengraat in ons langeafstandsnetwerk. We hebben de afgelopen jaren heel veel geïnvesteerd in uitbreiding naar China, India en Brazilië, maar de Amerikaanse markt is heel stabiel gebleven. Ongeveer een kwart van onze stoelen zit op de long haul-vluchten naar de VS.’ 

Aan die langeafstandsvluchten verdient KLM het meeste. Ze vormen het fundament onder het netwerk, waarin allerlei ‘kleine’ vluchten naar Schiphol worden uitgevoerd om daar de stoelen te vullen voor de intercontinentale reizen.

Het coronajaar, dat volgde op het kroonjaar van 100 jaar KLM, heeft van Elbers de kapitein van een veel kleiner schip gemaakt. ‘We hebben vorig jaar afscheid moeten nemen van 5.500 mensen: dat is één op de zes werknemers. Zoiets is nog nooit vertoond in onze geschiedenis. Dat was voor mij wel het dieptepunt van 2020.’

In januari moest de topman bekendmaken dat er nog eens 800 tot 1.000 banen sneuvelen, omdat een verwacht herstel naar 75 tot 80 procent van de capaciteit uitbleef. ‘In december dachten we dat we het ergste hadden gehad en dat we weer konden gaan bouwen. Zo’n slecht eerste kwartaal is dan een tegenvaller. Dan moet je opnieuw terug met de boodschap: er moet nog meer gebeuren.’