Slechts vijftien dagen zat hij er, maar toch was Sidney Smeets niet het kortst zittende Kamerlid

Slechts vijftien dagen was Sidney Smeets Kamerlid namens D66, voordat hij afgelopen donderdag besloot terug te treden. “Het was helaas maar van korte duur”, constateerde hijzelf in zijn afscheidsverklaring. Smeets was in opspraak geraakt vanwege het sturen van seksueel getinte berichten aan jonge mannen en minderjarigen.

Toch is Smeets niet het kortst zittende Kamerlid uit de geschiedenis. Parlementair historicus Bert van den Braak zette enkele parlementariërs met een korte carrière op een rij. Willem van Manen, kleermaker uit Ede, is recordhouder. Hij zat in 1909 slechts vijf dagen in de Tweede Kamer, namens de ARP. Dat hij slechts zo kort in ambt was, komt niet omdat hij een misstap maakte of betrokken raakte in een schandaal, maar doordat er vijf dagen na zijn installatie verkiezingen waren. Van Manen begreep overigens hoe ‘tegenmacht’ werkt. Tijdens zijn enige vergadering in de Kamer stemde hij tegen de lijn van zijn geestverwanten in.

Alsnog in het parlement

Veel kort zittende Kamerleden keerden alsnog in een andere rol terug in het parlement, omdat zij korte tijd later werden beëdigd als minister. Zo zaten Theo Bot en Max Steenberghe beiden slechts 23 dagen in de Tweede Kamer, de eerste in 1963, de tweede in 1937. Zij verruilden hun zetel voor een plek in het kabinet.

Smeets gold in eigen kring als een belofte. Dat gold ook voor Jacques de Milliano, de voorzitter van Artsen zonder Grenzen die in 1998 op plek acht op de CDA-lijst stond. Al voor de verkiezingen had hij kritiek op CDA-leider Jaap de Hoop Scheffer en op sommige partijstandpunten. Hij hield het uiteindelijk een half jaar uit, tot hij besloot dat hij zich niet kon verenigen met het asielstandpunt van de partij.

Premature vertrekkers

Ook bij de PvdA hebben ze te maken gehad met premature vertrekkers. Evan Rozenblad werd twee weken later dan zijn collega’s geïnstalleerd als Tweede Kamerlid, omdat de geboren Surinamer op die dag het Nederlanderschap kreeg. Nog geen maand later moest hij weer vertrekken, omdat hij zijn opleidingen en werkzame verleden op zijn cv wat had opgevijzeld.

Dat doet ons denken aan de korte politieke carrière van Charl Schwietert. Op 8 november 1982 trad hij aan als staatssecretaris van defensie, namens de VVD. Dat was al verrassend. Omdat hij journalist was namens de KRO, werd verwacht dat hij CDA-lid zou zijn. Een dag na zijn aantreden meldde Trouw, in een klein berichtje halverwege de voorpagina, dat Schwietert zich bij verschillende gelegenheden ten onrechte ‘doctorandus’ had genoemd. Een strafbaar feit. Een dag later bleek dat Schwietert zich ook ‘luitenant’ had genoemd. Hij was slechts korporaal. Na drie dagen kon Schwietert vertrekken. Hij zou niet vervolgd worden.

Record van snelst vertrekkende bewindspersoon

Schwietert had twintig jaar het record van snelst vertrekkend bewindspersoon in handen. In 2002 scherpte LPF-Kamerlid Philomena Bijlhout het op indrukwekkende wijze aan. Zij was slechts negen uur staatssecretaris van sociale zaken en werkgelegenheid, toen vast kwam te staan dat zij actief was geweest in een burgermilitie van het regime-Bouterse. Rond haar installatie had zij het nog benadrukt: ‘U zult van mij geen foto’s in uniform vinden’. Toen er vervolgens foto’s opdoken van Bijlhout in uniform, moest zij opstappen.

Onwaarheden spreken over het verleden brengt bewindslieden vaker ten val. In Rutte III hield Halbe Zijlstra het nog geen vier maanden vol als minister van buitenlandse zaken. Hij had verschillende keren gepocht over zijn bezoekje aan de datsja, het buitenhuis van de Russische president Vladimir Poetin. Hij was er nooit geweest.

Bananenschillen voor politici

Liegen over cv of militaire ranken

Tegen de geest van de regels wachtgeld opstrijken

Openbare dronkenschap