Steve Madden: ‘De schoenenbusiness is extreem snobistisch’

Hij is al jaren in therapie en dat mag iedereen weten. In zijn memoires, The Cobbler (de schoenmaker), spaart Steve Madden (62) zichzelf niet. Het boek kwam in oktober in Amerika uit, vanaf dinsdag is het ook te koop in Nederland. De Amerikaanse schoenentycoon beschrijft er de dieptepunten in van zijn verslaving aan quaaludes, een soort slaapmiddel, zijn financiële misstappen en zijn tijd achter de tralies. “It’s bare-all,” zegt Madden, doelend op anekdotes waarbij hij in restaurants en clubs out ging van de drugs en alcohol, of thuis boven op een onbekende vrouw. Toen hij een keer naakt wakker was geworden in de hal van zijn appartementencomplex besloot hij een helm te kopen, uit angst tijdens een val het loodje te leggen.

Tijdens het inspreken van het luisterboek na maanden quarantaine, waarin hij vele winkels moest sluiten en hij zijn allereerste medewerker verloor aan Covid-19 – ‘devastating, I watched him dying’ – bedacht hij dat het allemaal wat minder heftig had gemogen, maar ook dat het is wat het is.

Madden zit met zijn typerende baseballcap achterstevoren in zijn appartement op Manhattans 57th Street. Een strak T-shirt doet zijn biceps goed uitkomen in Zoom. Achter hem een schitterende skyline. Gek wordt hij ervan dat hij niet naar kantoor kan: “Er is net weer een uitbraak onder het personeel in Queens.” Hij slijt zijn dagen met online vergaderingen en thuisonderwijs aan zijn drie kinderen. Dochter Goldie (7) draagt braaf alleen Steve Madden schoenen, maar Stevie (13), helft van een tweeling met zoon Jack, wil alleen nog maar Golden Goose sneakers. “That drives me insane.”

Een groter fan van zijn eigen merk bestaat er namelijk niet, en dat is Maddens kracht. Ooit viel hij uit tegen een medewerker die een paar Louboutins had gekocht à 700 dollar, voor zijn dochter. “Terwijl ik dat soort modellen ook heb, bovendien was ze pas vijftien, en had hij die schoenen kunnen kopen met zijn salaris van Steve Madden. Of was dat te min?” Het ligt gevoelig, want eigenaren van high-end merken hebben altijd op hem neergekeken, zegt hij. “De schoenenbusiness is extreem snobistisch.”

Ruim 31 jaar na oprichting van zijn merk is hij nog steeds gegrepen door schoenen. Elk ontworpen model mag pas de markt op als hij zijn goedkeuring heeft gegeven. De Slinky, de Marilyn en de Mary Lou waren zijn eerste successen. Modieuze schoenen voor een betaalbare prijs. Hij verleidde jonge vrouwen ook met originele advertenties en instore concerten met artiesten van het kaliber Katy Perry en Lady Gaga. In 2014 bracht hij met Kendall en Kylie Jenner een handtassen- en schoenenlijn voor het submerk Madden Girl. Ziet hij nu op straat een vrouw lopen met geweldige schoenen, dan zet hij nog geregeld zijn auto aan de kant en spreekt ze aan met ‘Ik ben geen freak, ik wil alleen je schoenen even van dichtbij bekijken’.

Kofferbak

Ondanks zijn succes is Madden nog steeds de eenvoudige jongen uit een Joods-Iers katholiek gezin in Queens. Zijn ouders vonden hem maar een lastpak en waren na twee zoons wel klaar met het opvoeden van nummer drie. Hij begon zijn bedrijf met 1100 dollar spaargeld en verkoop vanuit zijn kofferbak. De eerste medewerkers betaalde hij dagelijks contant, omdat hij bang was aan het einde van de maand blut te zijn. Inmiddels is het bedrijf Steve Madden meer dan drie miljard dollar waard, en heeft hij onder meer de merken Betsey Johnson, Big Buddha, Blondo en Dolce Vita (‘alsof Coca-Cola Pepsi kocht’) ingelijfd.

Nike en Adidas beschouwt hij als zijn grootste concurrenten. “Ik heb veel slapeloze nachten, ik pieker me suf, uit angst bang dat we niet de juiste schoenen aanbieden, of dat Nike in de schoenenbusiness stapt. Ik kom uit een gezin waarin constante angst heerste dat de rekeningen niet betaald konden worden, dat is erin geramd.”

Totdat de film The Wolf of Wall Street in 2013 uitkwam, en er in 2017 een Netflixdocumentaire over zijn leven werd gemaakt, dachten veel klanten dat Steve Madden een fictief personage was. “Dat vond ik prima, ik heb niet het uiterlijk van Gianni Versace, en nadat ik Giuseppe Zanotti ooit had ontmoet – het mooiste haar ooit bij een man gezien – besloot ik dat ik mijn gezicht nóóit aan het merk wilde koppelen, maar het is anders gelopen.” Jake, de zoon van acteur Dustin Hoffman speelde hem een tikkeltje nerdy in de film. “Misschien ben ik dat wel. Jake got in touch with my inner nerd.”

Hij heeft geen spijt van zijn ontmoeting met effectenmakelaar Jordan Belfort van Stratton Oakmont (gespeeld door Leonardo DiCaprio) en de frauduleuze beursgang die erop volgde. Die maakte hem in één klap miljonair, maar hij belandde er in 2002 ook door in de gevangenis. “Ik zou niet zijn waar ik nu ben zonder Jordan Belfort. Onze relatie is niet goed geëindigd, maar hij was een briljante man en een goede mentor.”

De twee gingen regelmatig samen op golftrips met Belforts privévliegtuig vol schaars geklede dames. Later lapte Belfort zijn vrienden erbij in ruil voor strafvermindering. Madden kreeg hetzelfde aanbod van de FBI, schrijft hij in het boek, maar hij weigerde verborgen opname­apparatuur te dragen. “Ik ben geen rat. Ik had misstappen begaan en moest daarvoor boeten. Dat was oké. Ik moest erdoorheen en het heeft me uiteindelijk gebracht waar ik nu ben, met drie geweldige kinderen.”

De liefde tussen Madden en Wendy Ballew, zijn voormalige operationeel directeur en de moeder van zijn kinderen, bloeide op in de gevangenis toen ze hem trouw bezocht. Het aanzoek deed hij er boven een paar hamburgers uit de automaat. “Een prachtig moment.”

Na dertien maanden uitgezeten te hebben in de minimaal beveiligde gevangenis Eglin in Florida met kans op strafvermindering wegens goed gedrag en deelname aan een drugsprogramma, ging het mis. Madden had namelijk 500 dollar op de rekening van een medegedetineerde laten storten. “Hij had nog geen geld voor een stuk zeep.” Dat bleek illegaal, waarop hij de rest van zijn straf in het strengere Coleman Federal Correctional Complex moest uitzitten: “More prison-y, om het zacht uit te drukken.” Na zijn overplaatsing werd hij er wakker op de grond door vochtspetters op zijn gezicht. “Urine, er stond iemand naast me te pissen.”

Zwaardere straffen

Madden raakte er vooral bevriend met zwarte medegevangenen, die oneerlijker behandeld werden dan de witte. “Ze hadden ook zwaardere straffen gekregen voor minder zware ingrijpen. Dat maakte grote indruk op me.” Nadat ze hun tijd hadden uitgediend klopten een paar ex-celgenoten bij hem aan voor werk. Madden hoefde niet lang na te denken. “Ze waren niet anders dan ik en verdienden eveneens een tweede kans. Veel van die gasten zaten voor het dealen van drugs. Ze waren slim, konden goed handelen, ze hadden alleen wat producten nodig om te verkopen die legaal waren.”

Dertig jaar lang hield Madden zich uit zakelijk oogpunt afzijdig van politiek, maar afgelopen zomer sprak hij zich op sociale media uit voor de Black Lives Matterbeweging. “Daar ben ik erg mee begaan.” Hij werkt aan het uitbreiden van het aantal gekleurde en zwart personeelsleden. “En we kijken ook naar nieuwe leveranciers uit bepaalde wijken voor samenwerking.”

Hij gebruikt al jaren geen drugs en alcohol meer, maar vecht nog dagelijks tegen zijn demonen, zegt hij. “Ik ga de oorlog nooit winnen, maar ik probeer een eerlijk en goed mens te zijn, ondanks mijn narcisme en egoïsme. Ik kijk vaak kritisch in de spiegel, deed Donald Trump dat ook maar. Hij is een ontzettend slimme man, maar hij verzamelt alleen jaknikkers om zich heen. Met zijn narcistische karakter loopt het dan geheel uit de hand. Ik herken veel van Trump in mijzelf, daarom kan ik hem niet uitstaan.”

Creditcard kwijt

Zonder steun van medicijnen probeert Madden met zijn adhd te leven. “De consequenties daarvan zijn niet altijd leuk. Zo raak ik om de dag mijn creditcard kwijt en laat ik huissleutels steevast achter bij de conciërge. Mijn oortjes stop ik altijd in mijn rechterbroekzak, niet links want dan raak ik ze gegarandeerd kwijt. Zonder routine ben ik nergens.”

Privé raakte hij die vaste vertrouwde basis vijf jaar geleden kwijt. “Wendy heeft me eruit gegooid, ze verlangde zelfs naar de dagen dat ik nog achter de tralies zat. En ze had gelijk. Toen gaf ik haar tenminste genoeg aandacht. Of er een nieuwe liefde in mijn leven is? Op dit moment focus ik me volledig op mijn kinderen en dat maakt me intens gelukkig.”