Teruglezen | ‘Japanse regering besluit tot afgelasting Spelen’
Dit liveblog is gesloten. Lees het actuele nieuws over de coronapandemie in het nieuwe liveblog. In dit blog hielden wij donderdag ook het Kamerdebat over de avondklok bij. Daarin werd een motie voor een avondklok om 21.00 uur aangenomen.
Live
Dit liveblog is gesloten
Dit liveblog is gesloten. U vindt de nieuwe updates over de coronapandemie, van vrijdag 22 januari en later, in ons nieuwe liveblog coronavirus.
OMT bespreekt betere mondmaskers zorgpersoneel
Het Outbreak Management Team (OMT) bespreekt vrijdag de mogelijkheden om zorgpersoneel te voorzien van beter beschermende mondmaskers. Zorgvakbonden hebben daartoe een verzoek ingediend. Ze vinden dat medewerkers uit de sector standaard preventief gebruik moeten kunnen maken van zogeheten FFP2-maskers.
De bonden CNV, FNV, NU'91 en V&VN pleiten voor aanscherping van de RIVM-richtlijn over mondmaskers. In de zorg zijn nu chirurgische mondmaskers in de meeste gevallen de standaard. De betere FFP2-maskers worden alleen aangeraden voor 'hoog-risicohandelingen' bij coronapatiënten en mensen bij wie het virus wordt vermoed. Bijvoorbeeld wanneer een patiënt aan de kunstmatige beademing wordt gelegd. Daarbij komen veel kleine druppeltjes vrij waar het virus in kan zitten.
Wat de bonden betreft moeten FFP2-maskers standaard worden voor alle zorgmedewerkers die te maken hebben met coronapatiënten, "ongeacht de setting en de handelingen die uitgevoerd worden".
Beschikbaarheid is volgens de zorgbonden geen probleem. "FFP2-maskers zijn in voldoende mate aanwezig in Nederland om in de komende maanden te voldoen aan de toegenomen vraag die op een wijziging van de richtlijn door het RIVM zal volgen", stellen zij.
The Times: 'Japanse regering besluit tot afgelasting Spelen'
"De Japanse regering heeft achter gesloten deuren de conclusie getrokken dat de Olympische Spelen in Tokio vanwege het coronavirus afgelast moeten worden." Dat zegt een niet bij naam genoemd lid van de Japanse regeringscoalitie tegen de Britse krant The Times.
"De Olympische Spelen in Tokio zijn gedoemd. Het doel is nu een manier te vinden om de afgelasting zonder gezichtsverlies aan te kondigen en de mogelijkheid open te laten dat Tokio op een later tijdstip alsnog als gastheer kan optreden. Niemand wil de eerste zijn die dat zegt, maar de consensus is dat het te moeilijk is. Persoonlijk denk ik niet dat het gaat gebeuren", aldus de bron.
"Er is geen waarheid in het bericht over de mogelijke afgelasting van de Olympische Spelen", aldus een woordvoerder van de Japanse regering. Premier Yoshihide Suga van Japan wilde niet reageren op het bericht in de krant, maar zei in het Japanse parlement vrijdag dat hij samen met de stad Tokio en het Japans Olympisch Comité werkt om de Spelen vanaf de geplande aanvangsdatum van 23 juli te organiseren.
De Spelen stonden aanvankelijk gepland voor 2020, maar werden vanwege het coronavirus een jaar uitgesteld. Het was al bekend dat verder uitstel niet mogelijk is, en dat zou betekenen dat de Spelen definitief worden afgelast. Japan zou zich volgens de Britse krant nu willen richten op organisatie van de Olympische Spelen in 2032.
In het openbaar houdt zowel het Internationaal Olympisch Comité (IOC) als de Japanse regering vol dat de Spelen door kunnen gaan. Donderdag nog sprak IOC-voorzitter Thomas Bach zijn vertrouwen uit in het doorgaan van het mondiale sportevenement. "Op dit moment hebben we geen reden om te geloven dat de Spelen van Tokio niet op 23 juli geopend zullen worden in het Olympisch Stadion", zei Bach tegen het Japanse persbureau Kyodo News. "Daarom hebben we ook geen plan-B. We zijn vastbesloten om deze Spelen veilig en succesvol te maken."
Japan is minder zwaar getroffen door de pandemie dan veel andere landen, maar recent nam het aantal gevallen toe. Het land heeft de grenzen gesloten voor buitenlanders die er niet wonen en de noodtoestand uitgeroepen in Tokio en de grote steden. Opiniepeilingen wijzen uit dat 80 procent van de Japanners tegen het houden van de Olympische Spelen komende zomer is.
Europeanen moeten negatieve test hebben voor reizen naar Frankrijk
Vanaf zondag om middernacht zullen Europese reizigers die Frankrijk binnen willen een negatieve PCR-test moeten kunnen voorleggen die 72 uur voor het vertrek werd afgenomen. Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron gemeld aan de andere Europese staats- en regeringsleiders, aldus het Elysée donderdagavond laat. De verplichting zal niet gelden voor essentiële reizen, zoals grensarbeiders en wegtransport.
Op 14 januari besliste Parijs al om een negatieve test te verlangen van reizigers die vanuit een niet-EU-land naar Frankrijk reizen. Zij moeten na aankomst ook zeven dagen in quarantaine. (Belga)
Europese Commissie wil niet-essentiële reizen beperken
De Europese Commissie komt maandag met een voorstel om in de EU 'donkerrode zones', die ook over de grenzen met buurlanden kunnen gaan, in te stellen waar niet-noodzakelijke verplaatsingen aan banden worden gelegd. Het gaat om gebieden waar het coronavirus heel hard om zich heen grijpt, zegt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Personen die vanuit deze gebieden naar elders willen reizen zouden voor vertrek op een Covid-19-besmetting moeten worden getest en bij aankomst in een anderkleurige zone in quarantaine moeten.
Von der Leyen hamerde erop dat de interne grenzen open moeten blijven om de interne markt niet te verstoren. Maar met de snelle verspreiding van nieuwe varianten moet in kaart worden gebracht waar extra maatregelen noodzakelijk zijn, zei ze.
Volgens Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, zijn de EU-leiders het eens met elkaar dat er sneller gevaccineerd moet worden. Daarbij rekenen ze erop dat de farmaceuten hun afspraken over leveringen nakomen. Volgens de Europese Commissie heeft fabrikant Pfizer verzekerd dat de leveringen van de vaccins vanaf volgende week weer op peil zijn en daarna toenemen. Volgens Von der Leyen is er brede steun voor haar oproep om in de zomer 70 procent van alle volwassenen te hebben ingeënt.
Ook zegden leiders toe meer onderzoek te laten doen naar het genetisch materiaal van het virus dat in een positieve test is aangetroffen. Op die manier kunnen nieuwe varianten sneller worden opgespoord.
Aantal sterfgevallen vorige week gedaald, maar blijft hoog
Hoewel vanwege het coronavirus nog steeds meer mensen overlijden dan gebruikelijk, daalde het aantal sterfgevallen vorige week. Die daling was ook te zien bij kwetsbare groepen, namelijk ouderen en mensen die langdurige zorg ontvingen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Vorige week overleden naar schatting 3850 mensen, 500 meer dan normaal zou zijn in deze tijd van het jaar. De statistici hebben dat ingeschat op basis van sterftecijfers in voorgaande jaren en demografische trends. Tot nu toe zijn tijdens de tweede golf bijna 9000 meer mensen overleden dan gebruikelijk.
Het sterftecijfer van mensen onder de 65 jaar was vorige week niet hoger dan normaal. Bij mensen vanaf die leeftijd wel, evenals de mensen die zorg ontvingen in het kader van de Wet langdurige zorg. Maar ook in deze groepen ging het aantal sterfgevallen naar beneden.
'Persoonsgegevens tienduizenden geteste Nederlanders niet goed beveiligd'
Persoonlijke gegevens van tienduizenden mensen die zich lieten testen op het coronavirus zijn niet goed beveiligd. Dat meldt Nieuwsuur donderdag op basis van eigen onderzoek. De gegevens zouden zijn gedeeld in een WhatsApp-groep met 300 leden van testbedrijf U-Diagnostics, en zouden bovendien zijn opgeslagen in een slecht beveiligde database.
Het zou om geboortedata, paspoortnummers, BSN-nummers, e-mailadressen, reisbestemmingen en testuitslagen gaan van klanten van U-Diagnostics. Dat zijn bijvoorbeeld toeristen die via TUI of Corendon een vakantie boekten, voetbalspelers van FC Utrecht en werknemers van een aantal huisartsenpraktijken en zorginstellingen.
Volgens experts waarmee Nieuwsuur sprak kan gesproken worden van een grootschalige datalek. De privacywetgeving zou daarmee worden overtreden. U-Diagnostics zegt in een reactie aan het tv-programma van mening te zijn dat er geen sprake is van overtreding van de wet.
Beeld ANP Kamermeerderheid voor avondklok na een dag lang debatteren
De kogel is door de kerk: zaterdag gaat in Nederland vanaf 21.00 uur een avondklok van kracht. Lees over hoe zich in het parlement langzaam maar zeker een meerderheid aftekende.
Zo ziet het nieuwe steunpakket eruit
Het kabinet trekt 7,6 miljard euro extra uit om bedrijven door de coronacrisis te helpen, zo werd eerder op donderdag bekend. Lees meer over het aangekondigde steunpakket.
Kabinet hoopt dat vanaf 1 juli evenementen weer kunnen
Het kabinet hoopt dat vanaf 1 juli weer grote festivals en andere evenementen met veel publiek weer door kunnen gaan. Wel met een slag om de arm. Lees verder.
Pinkpop Beeld ANP Kippa Kamer eist harde aanpak bedrijf dat werknemer naar kantoor dwingt
Het kabinet moet harder optreden tegen werkgevers die werknemers dwingen naar de zaak te komen terwijl thuiswerken ook mogelijk is. Dat vindt een meerderheid van de Tweede Kamer, zo bleek donderdag uit het debat rond de coronamaatregelen.
GL-voorman Jesse Klaver en Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren vroegen het kabinet de wet aan te passen om een hardere aanpak mogelijk te maken. Het voorstel kon op steun van hun collega's rekenen. Minister Ferd Grapperhaus zei dat hij er 'met spoed' mee aan de slag gaat. "We moeten bedrijven hier harder op kunnen aanspreken", aldus de minister. "In het ultieme geval willen we ze kunnen sluiten." Daar moet dan nog wel de wet voor veranderd worden.
Het kabinet ging woensdag bij de persconferentie wel in op de kwestie, maar volgens CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma is het 'te vaag en te beperkt' wat er van werkgevers wordt gevraagd. "Het kan niet zo zijn dat je werknemers dwingt te komen als ze thuis kunnen werken." Het melden van misstanden moet 'laagdrempeliger', aldus Heerma.
Motie vóór avondklok om 21.00 uur is aangenomen
De D66-motie om de avondklok om 21.00 uur te laten ingaan, is aangenomen. Het voorstel kreeg steun van een Kamermeerderheid van SP, PvdA, Krol, GroenLinks, 50Plus, VVD, CDA en ChristenUnie. De maatregel moet zaterdagavond ingaan.
Hiermee is een einde gekomen aan het debat.
Rob Jetten (D66)Beeld ANP Motie Wilders tegen avondklok verworpen
De motie tegen een avondklok, ingediend door Wilders, is verworpen.
Geert Wilders (PVV)Beeld ANP Stemming moties gaat beginnen
Na een korte schorsing gaat er nu gestemd worden over de ingediende moties. De belangrijkste daarvan zijn die tegen een avondklok (ingediend door Wilders) en vóór een avondklok (ingediend door Jetten).
Tweede termijn debat gestart, stemming avondklok op komst
Minister De Jonge is klaar met zijn deel van de beantwoording. Daarmee is de eerste termijn van het debat tot een einde gekomen. De tweede termijn gaat direct van start, waarin de partijen nogmaals aan het woord komen en moties kunnen indienen.
Een van de moties zal het kabinet oproepen een avondklok in te stellen vanaf 21.00 uur. Premier Rutte zei eerder vandaag al dat een avondklok niet later dan 21.00 uur zou kunnen, omdat het dan minder goed werkt.
Kabinet trekt 7,6 miljard euro uit voor verruiming steunpakket
Terwijl het debat in volle gang bezig is, heeft het demissionaire kabinet bekendgemaakt 7,6 miljard euro vrij te maken voor de verruiming van het steunpakket. Voor evenementen komt een garantiefonds van zeker 300 miljoen euro.
Niet alleen de regeling voor vaste lasten wordt flink uitgebreid, ook de loonkostensubsidie gaat iets omhoog. Er komt een losse regeling voor starters en de voorraadvergoeding voor winkeliers wordt verhoogd en verlengd.
Demissionair ministers Bas van ‘t Wout (Economische Zaken en Klimaat), Wouter Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Wopke Hoekstra (Financiën) geven een toelichting op de uitbreiding van het steun- en herstelpakket voor banen en economie. Beeld ANP Motie voor avondklok 21.00 uur op komst
Een Kamermeerderheid gaat akkoord met een avondklok die om 21.00 uur ingaat. In de tweede ronde van het coronadebat komt daarover een breed gesteunde motie op tafel te liggen, melden meerdere bronnen aan deze redactie. Premier Rutte liet eerder dit debat al weten dat een avondklok ná 21.00 uur geen optie is, omdat dan de effectiviteit in het geding komt.
D66 heeft volgens ingewijden tijdens het debat het initiatief genomen voor een motie die de avondklok een half uur later laat starten dan het kabinet had voorgesteld. Onder de motie staan naast D66 in ieder geval VVD, CDA, SP, ChristenUnie en 50Plus. Dat is een meerderheid. GroenLinks en de PvdA hebben nog geen beslissing genomen.
De Jonge: geen versoepeling bezoekregels
Ook Van Nieuwenhuizen is klaar met haar deel van de beantwoording. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) heeft het woord overgenomen.
De minister zegt er weinig voor te voelen om de bezoekregels te versoepelen naar twee mensen, als ze uit hetzelfde huishouden komen. Dat was een voorstel van Léonie Sazias (50Plus).
Van Nieuwenhuizen: geen volledig vliegverbod
Grapperhaus is klaar met zijn beantwoording van de vragen. Demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) neemt het van hem over.
De minister begint met het benadrukken dat zij niets voelt voor een volledig vliegverbod. Er is al een oproep niet naar het buitenland te gaan als het niet strikt noodzakelijk is. Bovendien geldt voor een aantal landen al een vliegverbod.
Beeld Brunopress Marijnissen: geef politie eerlijk salaris, bonus niet genoeg
SP-leider Lilian Marijnissen pleit voor een 'eerlijk salaris' voor politiemensen, zeker nu ze ook nog belast worden met de handhaving van een avondklok.
Grapperhaus werkt naar eigen zeggen aan een manier 'die voor politiemensen zo goed mogelijk uitpakt'. Hij denkt aan een eenmalige bonus. Voor Marijnissen is dat niet genoeg. Ze wil 'naast mooie woorden en blijk van waardering' graag dat het kabinet met meer komt.
Grapperhaus: avondklok moet 'goed en stevig'
Grapperhaus gaat in op de avondklok. "Als je dit doet, moet je het goed en stevig doen." Er zijn uitzonderingen, die lijst is bewust kort om het simpel te houden, aldus de bewindsman.
De boete op het niet hebben van een geldige reden om buiten te zijn, ligt op verzoek van de Kamer beneden de 100 euro. Als je een formulier echter verkeerd invult, is dat een misdrijf, benadrukt Grapperhaus. Dan valt het niet meer onder de coronawet.
Scholieren die 's avonds een examen moeten volgen, worden tóch uitgezonderd van de avondklok, zegt Grapperhaus. Eerder stonden ze al op de lijst, maar daar waren ze ineens kortstondig van verdwenen.
Beeld ANP RIVM: iets meer positieve tests
Ondertussen heeft het RIVM de dagelijkse besmettingscijfers bekendgemaakt. Het afgelopen etmaal kwamen 5857 positieve tests binnen bij het instituut. Dat is iets meer dan woensdag, toen er 5615 positieve tests werden gemeld. Ook ligt het boven het weekgemiddelde van 5365. Lees verder.
Grapperhaus: bij meerderheid tegen avondklok luistert kabinet
PVV-leider Geert Wilders vraagt Grapperhaus wat er gebeurt als de Tweede Kamer niet instemt met een avondklok. "Als de Kamer vandaag een motie aanneemt waarin het kabinet wordt gevraagd geen avondklok in te voeren, gaat u daar dan naar luisteren?"
Grapperhaus reageert bevestigend. Als er een kamermeerderheid tegen de avondklok vormt, 'denk ik niet dat ik het besluit ga ondertekenen', zegt hij.
Rutte klaar met beantwoording vragen, Grapperhaus volgt
Demissionair premier Rutte is klaar met zijn beantwoording. Na een korte pauze is het tijd voor demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie) om plaats te nemen achter de katheder.
Minister Ferdinand Grapperhaus Beeld ANP Rutte: 'Thuiswerkplicht is lastig'
Marijnissen (SP) wil van Rutte weten wat hij gaat doen tegen werkgevers die hun werknemers verplichten fysiek op werk te verschijnen, terwijl thuiswerken de norm moet zijn. Rutte zegt toe verder te onderzoeken wat er gedaan kan worden 'om de knoppen verder aan te draaien'. Een thuiswerkplicht is lastig, omdat het voor het kabinet niet mogelijk is te bepalen waar thuiswerken wel en niet kan.
Nadenken over communicatie
Heerma (CDA) en Klaver (GroenLinks) bevragen Rutte opnieuw over het perspectief. Rutte hoopt dat we nog dit jaar 'terug naar normaal gaan'.
Heerma vraagt het kabinet creatiever na te denken als het gaat om communicatie, omdat de boodschap steeds minder goed over lijkt te komen. Hij oppert bijvoorbeeld om ervaringsdeskundigen, 'die écht geraakt worden door de crisis', aanwezig te laten zijn bij de persconferenties van het kabinet. Rutte belooft er naar te kijken.
Denk hamert op psychologische effecten
Kuzu (Denk) herhaalt dat de avondklok 'disproportioneel' is, en dat het kabinet de aanpak van het virus 'te epidemiologisch' benadert, waardoor bijvoorbeeld nadelige psychologische effecten ondergeschikt zijn. Volgens Rutte is dat niet zo, maar moet er wel altijd een balans gezocht worden tussen een effectieve aanpak van het virus, met zo min mogelijk pijn voor de samenleving.
Klaver: 'Is het vormen van bubbels een optie?'
Jesse Klaver (GroenLinks) vraagt Rutte of het kabinet heeft nagedacht over het vormen van bubbels. "Om te vragen of mensen daarin willen leven."
De premier zegt dat daarnaar is gekeken, 'maar het lastige met zulke bubbels is dat het een advies is'. "En adviezen kun je niet handhaven. Uiteindelijk heeft het OMT geadviseerd: voer die avondklok in, want dat kun je handhaven."
Klaver benoemt 'een zwakte in zijn redenering'. "Alle bonden geven namelijk aan dat de avondklok lastig is om te handhaven." Volgens de GroenLinks-voorman gaat het om goede communicatie. "Wat gaat het kabinet doen om ervoor te zorgen dat de verzoeken worden opgevolgd?"
Uitzondering voor mantelzorgers
Carla Dik-Faber (ChristenUnie) vraagt naar het perspectief voor mantelzorgers en hulpverleners. Daar geldt een uitzondering voor, zegt Rutte toe. Ook wordt dat administratief zo simpel mogelijk geregeld, belooft hij.
Carla Dik-FaberBeeld ANP Rutte: 'Handhaving op bezoekregels is niet mogelijk'
Jetten (D66) bevraagt Rutte over de bezoekregels. Rutte zegt dat veel jongeren nog altijd geregeld drie mensen of meer op bezoek hebben, maar benadrukt dat dit ook vaak gebeurt bij de groep boven de 25 jaar. "Het gaat om ongeveer een kwart van Nederland." Handhaving is echter niet mogelijk, omdat het om een verzoek gaat.
Jetten benadrukt opnieuw dat de avondklok idealiter later ingaat dan de voorgenomen 20.30 uur, om ook draagvlak te houden voor zo'n zware maatregel. Rutte houdt vol dat een avondklok niet later dan 21.00 uur kan ingaan, om effectief te zijn.
Rutte: 'Marechaussee zal bijspringen'
Ploumen wil ook weten wat het kabinet gaat doen zodat handhaving mogelijk is. Rutte: "Zeker in het begin zal handhaving heel zichtbaar zijn."
Publiekscommunicatie en het stellen van een sociale norm moet ook helpen. Ook zal de avondklok worden afgestemd op de beschikbaarheid van agenten, aldus Rutte ietwat mysterieus. "Ook de marechaussee gaat bijdragen leveren om ervoor te zorgen dat de politie niet wordt overbelast en we de avondklok kunnen handhaven."
Beeld Hollandse Hoogte / ANP Ploumen: 'Hoe komen we van avondklok af?'
Lilianne Ploumen (PvdA) vraagt Rutte specifieker te zijn over hoe Nederland weer van een eventuele avondklok afkomt. "Gewoon kijken hoe het loopt, is voor onze partij niet genoeg. Wat zijn de meetmomenten?"
Rutte zegt dat het kabinet op 2 februari laat weten wat er na 8 februari gaat gebeuren met betrekking tot de maatregelen. Zekerheid daarover kan hij nog niet geven, maar hij hoopt dat de avondklok zo snel mogelijk weer van tafel kan.
PVV: 'Overweeg alternatieven'
Wilders (PVV): "Het is werkelijk met geen pen te beschrijven." Volgens hem gaat de vergelijking die het OMT maakt met Frankrijk niet op. Ook hamert hij opnieuw op het feit dat er onderzoek is gebruikt dat geen peer review heeft gehad. Wilders vraagt Rutte opnieuw of hij alternatieven wil overwegen, voordat hij aanstuurt op een avondklok.
De premier zegt Wilders niet te herkennen in zijn kritiek op een avondklok, terwijl alle experts zeggen dat het moet gebeuren. Rutte zegt verbaasd te zijn, omdat de PVV'er niet in het 'wappie-kamp zit' van mensen die zeggen dat het virus niet bestaat.
Om te voorkomen dat de situatie nog verder uit de hand loopt, 'en er nog meer operaties worden uitgesteld', moet dit gebeuren, ook al kan je niet tot op de komma achter de streep aangeven hoe het precies zit, meent de premier.
'Broddelwerk,' reageert Wilders, verwijzend naar een artikel van het AD waaruit blijkt dat niet alle experts voorstander zijn van een avondklok. "Als er hier een wappie is, is het de premier."
Premier Rutte: 'Moet tussen 20 en 21 uur zijn'
Premier Mark Rutte gaat eerst in op de avondklok. Hij herhaalt dat de Britse variant maakt dat het kabinet nu een avondklok wil invoeren. Daarmee hoopt hij ook sneller weer perspectief te kunnen bieden.
Volgens Rutte is het OMT-advies gebaseerd op onderzoek dat inderdaad niet altijd goed gecontroleerd is door andere wetenschappers, maar dat zou te veel tijd kosten. Hij benadrukt dat er niet zomaar een onderzoek is gepakt om tot deze keuze te komen.
Als er mogelijkheden zijn voor verruiming, ligt de prioriteit bij het onderwijs, zegt Rutte. En als er ruimte is, is de avondklok het 'eerste dat in de prullenbak' gaat. De premier kan echter niet uitsluiten dat de avondklok later nog een keer terugkeert.
Volgens het OMT neemt de effectiviteit van de avondklok enorm af na 21.00 uur. "Het kan dus wel ietsje later, maar het moet wel echt tussen 20.00 uur en 21.00 uur zijn," zegt Rutte.
Beeld ANP Schorsing
Voorzitter Arib schorst het debat tot 13.00 uur. Daarna is het aan premier Rutte en minister De Jonge om alle vragen te beantwoorden, en voldoende steun binnen te halen voor de avondklok.
Van Kooten-Arissen: 'Avondklok is draconisch'
Ook Femke Merel van Kooten-Arissen (PvdD) is tegen een avondklok, die ze 'draconisch' noemt. "Tenenkrommend traag en zonder menselijke maat, dit vat het kabinetsbeleid samen."
Henk Krol: 'Avondklok is nu een stap te ver'
Ook Henk Krol vindt een avondklok disproportioneel. "Dit demissionaire kabinet begint totalitaire trekjes te vertonen." Hij denkt dat een avondklok nu een stap te ver is en wil van minister De Jonge weten waar hij de cijfers over de effectiviteit vandaan haalt, 'aangezien wetenschappers internationaal het niet weten'.
FvD: 'Avondklok is dictatoriale maatregel'
Wybren Van Haga (FvD) haalt stevig uit naar het coronabeleid van het kabinet. "Nu legt het kabinet een avondklok op, en nog steeds komen we niet in opstand." Hij snapt niet dat liberale partijen voor zo'n 'dictatoriale maatregel' zijn. FvD is tegen. Het is 'disproportioneel' en de schade voor bijvoorbeeld jongeren is vele malen groter dan het effect dat het nastreeft, meent Van Haga. "Een avondklok is een inperking van onze vrijheid, die volgens Forum voor Democratie veel en veel te ver gaat."
50Plus: 'Vaccineren, vaccineren'
Léonie Sazias (50Plus) vindt dat er goed gekeken moet worden naar de uitzonderingen van de avondklok, en vraagt ook hoe dat geregeld moet worden in de Tweede Kamer.
Daarbij wijst ook zij op het vaccinatiebeleid. "Wat we nu moeten doen is vaccineren, vaccineren. Het tempo moet omhoog."
Ook Sazias herkent de signalen dat werkgevers hun werknemers dwingen op locatie te komen werken. Ze wil weten wat het kabinet daar tegen gaat doen
Denk: 'Kabinet slaat totaal door'
Tunahan Kuzu (Denk) wijst op het 'maatschappelijk leed' van de huidige lockdown, zoals depressiviteit. "Met een avondklok slaat dit kabinet totaal door," meent hij. "Het voorstel moet regelrecht de vuilnisbak in." Volgens Kuzu is er geen bewijs dat het echt werkt. Hij benadrukt daarbij dat een avondklok niet is te handhaven, en dat boa's dat allang hebben aangegeven.
SGP: 'Er wordt een grens overgegaan'
Kees van der Staaij (SGP) kraakhelder: "De SGP is er niet van overtuigd dat de avondklok proportioneel is. Het is eerder een uiting van onmacht dan van daadkracht."
Hij vindt dat er met een avondklok 'een grens wordt overgegaan', namelijk de coronawet. Hij pleit voor inzetten van alternatieven en handhaving van de bestaande maatregelen.
Ook ChristenUnie en PvdD roepen op tot strengere handhaving
Carla Dik-Faber (ChristenUnie) pleit er onder meer voor dat mantelzorgers worden vrijgesteld van de avondklok. Ook zij kaart aan dat te veel mensen nog naar hun werk gaan, en roept op tot strengere handhaving en controle. Ook de naleving van de quarantaine verloopt niet goed, stelt ze vast.
Ook Esther Ouwehand (PvdD) pleit net als veel andere partijen voor handhaving van de bestaande maatregelen.
PvdA: 'Hoe kan een avondklok helpen bij indammen van het virus?'
Lilianne Ploumen (PvdA) ziet 'een soort politieke ruilhandel' ontstaan in de Kamer, over 'een half uurtje eerder of later'. Ploumen pleit ook voor een inhoudelijk debat over de vraag 'waarom een avondklok nodig is'. "Hoe zit het met de quarantaineplicht? Waarom worden werkgevers niet harder aangepakt? Hoe kan een avondklok helpen bij indammen van het virus? Hoe gaat het kabinet ervoor zorgen dat boa's hun werk goed kunnen doen?"
SP wil stevigere handhaving
Lilian Marijnissen (SP) wijst erop dat het veel uitmaakt of mensen groot of klein wonen, of kinderen goed kunnen leren of dat ze ouders hebben die daarbij kunnen helpen. Kortom: corona raakt iedereen, maar wel op heel verschillende manieren.
Marijnissen: "De groep die het nu al moeilijk heeft, wordt extra hard geraakt door de avondklok." Ze wil dat het kabinet daar beter naar kijkt, om te zorgen 'dat het eerlijk gebeurt'.
De SP wil veel stevigere handhaving, bijvoorbeeld op het thuiswerken. Ze wil naar een 'lege werkvloerplicht' gaan. Ook vraagt ze het kabinet of alle niet-noodzakelijke vluchten niet gewoon moeten worden verboden.
Lilian Marijnissen (SP)Beeld ANP GroenLinks: 'Gaat niet alleen over avondklok'
Volgens Jesse Klaver (GroenLinks) gaat dit debat niet alleen over een avondklok. Hij vindt dat er moet worden samengewerkt met het kabinet om het virus aan te pakken, maar ook opgelet moet worden dat dat goed gebeurt.
Hij hekelt dat 'jongeren in hun toekomst worden beperkt', terwijl er bij andere zaken niet wordt gehandhaafd. Hij wijst op werkgevers die hun werknemers nog altijd dwingen naar werk te komen, en het trage vaccinatieproces in Nederland. "De inentingscapaciteit moet omhoog, en heel erg snel."
Jesse Klaver (Groenlinks), Lilian Marijnissen (SP) en premier Mark Rutte in de Tweede Kamer.Beeld ANP D66 'worstelt' nog steeds met avondklok
Rob Jetten (D66), eerder nog fel tegenstander van een avondklok, 'zal eerlijk zijn'. "Mijn fractie vindt het geen gemakkelijke keuze." Hoewel de situatie nu, met de Britse variant, zorgelijker is, 'worstelt' D66 nog steeds met het vraagstuk. Jetten vraagt het kabinet opnieuw naar de effectiviteit van een avondklok, en vraagt ook of overwogen is de spertijd later te laten ingaan.
Wilders (PVV) brengt Jetten in herinnering dat D66 eerder nog 'zeker' wist die avondklok niet te steunen. Volgens de D66-voorman is er nu nieuwe informatie die moet worden meegewogen.
Jetten erkent dat als er eerder was ingegrepen en bestaande maatregelen beter waren gehandhaafd, we niet in deze situatie terecht waren gekomen. "Maar daar zijn we wel in beland," zegt hij. Jetten wil eerst duidelijke antwoorden van het kabinet. Ook de D66-voorman vraagt zich af of een avondklok een proportionele maatregel is.
CDA 'ziet de noodzaak' van de aanscherpingen
Pieter Heerma (CDA) noemt het 'van groot belang' dat we het dominant worden van de Britse variant zo lang mogelijk uitstellen, 'zodat zo veel mogelijk mensen ondertussen ingeënt kunnen worden.'
Het CDA 'ziet de noodzaak' van de aanscherpingen, en steunt ze. Wel wil Heerma dat het kabinet meer perspectief biedt, omdat er 'metaalmoeheid' optreedt in de samenleving.
Ook Heerma kaart aan dat veel werkgevers hun werknemers dwingen naar het werk te komen en wil weten wat het kabinet daar tegen gaat doen.
Jesse Klaver (GroenLinks) is blij met de 'stevige woorden' van Heerma over 'werkgevers die niet thuisgeven'. Hij oppert dat bedrijven die zich niet houden aan de thuiswerknorm de financiële steun terug moeten betalen. Dat gaat Heerma 'te snel'. "Ik weet niet of dat nu verstandig is."
PVV: 'Avondklok is ongepast'
Geert Wilders (PVV) zegt dat Nederland al 'een van de strengste lockdowns van Europa' heeft. De avondklok is 'ongepast', meent Wilders. "Het is een teken van totale onmacht van het kabinet." De PVV steunt de maatregel, 'de botte bijl', dan ook niet.
Volgens Wilders worden mensen 'thuis gevangen gezet op bevel van Rutte'. "Dat is geen feest. Geloof me, ik weet waar ik het over heb," verwijst hij naar zijn eigen veiligheidssituatie.
Wilders hekelt ook het vaccinatiebeleid, iets wat volgens hem de oplossing is. "Het gaat tergend langzaam."
Hij verwijst naar de PVV-motie van november, waarin een Kamermeerderheid aangaf geen avondklok te willen. "Respecteer die motie," sluit hij zijn betoog af.
VVD: 'Zware, maar noodzakelijke maatregel'
VVD-Kamerlid Hayke Veldman heeft het woord. "De VVD ziet een avondklok als een hele zware maar − met pijn in het hart − als een noodzakelijke maatregel." Hij snapt dat het kabinet de maatregel nu wil invoeren, 'om erger te voorkomen'. "We moeten dit doen, bijvoorbeeld voor onze kinderen," verwijst hij naar de sluiting van scholen.
"Wel moeten de bestaande maatregelen beter worden nageleefd," zegt Veldman. Hij benadrukt dat veel mensen nog altijd op hun werk zitten, terwijl dat niet noodzakelijk is. Hij wil dat het kabinet dat beter gaat handhaven.
Tunahan Kuzu (Denk) wijst erop dat er onderzoek is waaruit blijkt dat een avondklok alleen werkt als er onder meer draagvlak is. "Blindstaren op volksgezondheid is niet genoeg." Volgens hem is er nu sprake van een 'disbalans'.
Veldman erkent dat draagvlak belangrijk is, maar wijst ook op de 'schrikbarende' beelden uit Engeland, waar de Britse coronamutant om zich heen slaat. "Ik wil niet verzeild raken in situaties zoals in Londen."
Komt er echt een avondklok?
Het kabinet wil een avondklok invoeren, maar dan wel met voldoende steun vanuit de Kamer. Dat is nog geen zekerheid.
De kwestie ligt zeer gevoelig − niet alleen in de Kamer, maar ook in de demissionaire coalitie. Vooral D66 heeft zich tegen de maatregel verzet. "Begin er nu niet aan!" riep fractievoorzitter Rob Jetten het kabinet vorige week nog op. De partij wil er pas aan als de wetenschappelijke onderbouwing volgens hen voldoende is. Ook de oppositie heeft zich tot nu toe verzet. Begin november werd een motie tegen een avondklok van PVV-leider Geert Wilders breed gesteund.
Maar inmiddels nemen de zorgen over de besmettelijkere Britse variant toe en wordt gevreesd voor een derde coronagolf. "Die Britse variant is letterlijk levensgevaarlijk," zei premier Mark Rutte woensdag tijdens een persconferentie. "We moeten dit doen, dit is nodig, de avondklok draagt bij." Het Outbreak Management Team (OMT) liet woensdag in het nieuwste kabinetsadvies weten dat de avondklok een afname van de besmettingen van 8 tot 13 procent kan realiseren.
Rutte zei woensdag ook al met veel oppositiepartijen gesproken te hebben over de avondklok. Of dat ook betekent dat ze het gevoelige plannen steunen, is nog niet zeker. Naar verwachting zullen de kritische partijen aansturen op wisselgeld. Denk dus aan een andere ingangstijd voor de avondklok of bepaalde extra uitzonderingsgroepen. Het is de vraag hoever het kabinet wil gaan.
Beeld ANP
