Eerste mountainbike kopen? Lees eerst deze 5 tips

Wil je beginnen met mountainbiken en je eerste mountainbike kopen? Gaaf! Snappen we, want fietsen door het bos of zelfs in de bergen is ook hartstikke gaaf. Maar dan, op naar de fietsenwinkel? Of een kijkje op Marktplaats/Findyourbike en je verzuipt in het aanbod van allerlei soorten dikbanders. Vering, geen vering? Wat heeft dat allemaal voor nut? We zetten 5 tips op een rij waar je op moet letten als je voor het eerst een mountainbike wilt kopen.

1. Wat voor mountainbike zoek ik?

Zoals je misschien al hebt gezien is het aanbod gigantisch. Voor gebruik op Nederlandse routes kun je grofweg kiezen uit twee verschillende fietsen. Een model met enkel voorvering (vering aan de voorkant van de fiets dus) of een volledig geveerde fiets (ook wel een fully genoemd). Een fiets met enkel voorvering heeft meestal 8 tot 10 centimeter vering. De wielen zijn tegenwoordig ’29 inch’ dezelfde wielmaat als je stadfiets.

Kies je een volledig geveerde fiets dan heeft deze 10 tot 12 centimeter veerweg. Kies je een fiets met meer veerweg (130 tot zelfs 180) dan is de vuistregel: hoe meer veerweg, des te makkelijker bergaf. Maar ook: des te moeilijker bergop. Voor gebruik in Nederland geldt dat alles tot 130 millimeter ‘makkelijk’ bergop fietst. Alles met meer veerweg is niet aan te raden wanneer je nooit naar het buitenland gaat.

We zeiden het al: mountainbikes hebben 29 inch wielen. Dat is niet altijd zo geweest. Op verkoopwebsites kom je vaak genoeg aanbiedingen tegen van fietsen met 26 of 27,5 (ook wel 650B genoemd) wielmaten tegen. Dit zijn kleinere wielen. Let op dat je met kleinere wielen harder moet trappen om net zo snel te gaan. Dit is de belangrijkste reden waarom we nu allemaal 29 inch gebruiken.

Aluminium of carbon?
Shop je met een beperkt budget? Kies dan een fiets met aluminium frame. Vaak krijg je dan niet enkel een prima frame, maar ook luxere onderdelen. Heb je iets meer te besteden dan is de overstap naar carbon aan te raden. Het belangrijkste aan een mountainbike is tenslotte het frame. Heb je een goede basis, dan kun je daarmee vooruit. Na het frame zijn de vork en banden van belang. Deze bepalen samen met het frame hoe de fiets rijdt, hoe eenvoudig je door de bocht komt en hoeveel grip je hebt. De kwaliteit van schakelhendels, derailleurs of zadel staat veel lager op het lijstje. Laat je daarom niet leiden door het zien van een luxe achterderailleur. Een goede vork samen met eenvoudige derailleur fietst uiteindelijk veel prettiger dan andersom.

Een goed frame én luxe onderdelen. En dat voor een nette prijs. 

2. Wat kost een mountainbike?

De bijna niet te beantwoorden vraag. Wel kunnen we je adviseren in het prijsniveau waarin je het beste kunt gaan shoppen wanneer je een bepaald doel hebt.

0-600 euro
Grofweg gezegd zijn alle nieuwe mountainbikes tot 600 euro niet geschikt om frequent in het bos te gebruiken. Ja, het zijn fietsen die er uit zien als mountainbikes. En ja, eens een rondje door het bos kan geen kwaad. Maar bij gebruik op regelmatige basis is de slijtagefactor dusdanig hoog dat de onderhoudskosten snel het aankoopbedrag doen overstijgen.

Dit betekent niet dat je direct duizenden euro’s moet uitgeven. Wel is het verstandig om te bepalen hoe vaak je van plan bent om te fietsen. Is dat eenmaal per maand of per week, of misschien wel meerdere keren per week?

De instapper, mooie looks maar kwalitatief niet ‘boswaardig’.

600-1000 euro
Wil je op regelmatige basis het bos in dan adviseren we om te kijken naar fietsen met een aluminium frame, verende vork en onderdelen van Sram NX, Shimano Deore of hogere kwaliteit. Schakelmateriaal is verkrijgbaar in diverse prijsklassen. De verschillende varianten en namen lees je hier. En hier.
In deze prijsklasse koop je een fiets met degelijke onderdelen waarvan je mag verwachten dat je bij gebruik van pakweg 1 keer per week (de zondagsfietser) een seizoen vooruit moet kunnen. Slijtage van bijvoorbeeld remblokken tellen hier in niet mee. Ook bij een fiets van luttele duizenden euro’s kan dat na één ritje al versleten zijn.

Frame met ‘comfortabele’ zithouding en degelijke onderdelen.

1000-2000 euro
Heb jij je eerste fiets al gehad of wil je het direct goed aanpakken? Bij het overschrijden van de 1000 euro grens groei je gelijk door naar een ander type fiets. Modellen van pakweg 1300 tot 1500 euro hebben vaak een sportief sturend aluminium frame en mooie degelijke onderdelen. Fietsen die richting de 2000 euro gaan hebben soms zelfs al een volledig carbon frame. Zeker bij merken die direct (via het internet) aan de consument verkopen hebben dit soort fietsen in het assortiment. Houd er in dit geval wel rekening mee dat afstellen van de fiets, ook qua maatvoering voor eigen rekening komt.

Degelijk en sportief frame, samen met een middenklasse afmontage

2000+
Zodra je meer dan 2000 euro kunt besteden wordt het aanbod gigantisch. Nu zijn er namelijk niet enkel meer hardtails te koop. Nee, ook een volledig geveerde fiets behoort tot de mogelijkheden. Een fully voor minder dan 2000 euro is vaak geen goed idee. Een volledig geveerde fiets zit bomvol techniek. Dat fietst enorm prettig, het filtert alle hobbels voor je uit en de ritjes worden een stuk comfortabeler, veiliger en leuker. Maar bij al die extra techniek hoort nu eenmaal een prijs.

Denk eraan dat extra techniek, in het geval van een volledig geveerde fiets, ook extra onderhoud met zich meebrengt. Dat betekent onderhoud aan de achterdemper en scharnierpunten; al snel zo’n 100 a 200 euro per jaar. Calculeer dit in bij aanschaf van je nieuwe fiets.

Als prijs geen probleem is, dan is er veel moois te koop.

3. Maat en maatvoering

Een fiets is een maatwerkproduct. Net als een paar dure schaatsen of goede hardloopschoenen. Te groot is niet goed, te klein is ook niet goed; de fiets moet passen. Passen bij de lengte van je lichaam en ledematen. Maar ook passen bij de manier waar en hoe je fietst. Dat kan namelijk behoorlijk verschillend zijn.

Nagenoeg alle fietsen zijn beschikbaar in 4 à 5 maten. Meestal S t/m XL. Soms worden de maten ook in ‘inch’ aangegeven. Vaak loopt dit van 15 tot 21 inch. Hierbij komt 15 overheen met S, 17 met M en zo verder.

Praat je met ervaren renners dan hoor je nog weleens: ‘ik rijd graag op een maatje kleiner, dan is de fiets wendbaarder’. Ook een mooi verkoopargument als dat maatje kleiner nog net wél in de showroom staat. Laat je niet van de wijs brengen, want zo’n kleinere fiets is nerveuzer en beweegt meer. Het stuurt snel, maar het is ook erg ‘wiebelig’. Kies daarom de maat fiets die je nodig hebt en niets anders.

Om te weten welke maat fiets je nodig hebt is het belangrijk een aantal maten te meten. De lichaamslengte is een indicatie welke framemaat je nodig hebt. Je binnenbeenlengte helpt ook om duidelijkheid te scheppen. Dit werkt als volgt:

Meet je binnenbeenlengte door tegen een muur te gaan staan en houdt een stevig voorwerp tussen je benen. Dit moet niet te flauw. Het onderwerp (in dit geval ons prachtige magazine) moet zo hoog mogelijk. Bekijk de score en meet hoe hoog je komt.

Hierna vermenigvuldig je de binnenbeenlengte met 0,89. In het voorbeeldgeval 90cm beenlengte x 0,89 is 80.1 zadelhoogte. Het eindcijfer geeft een indicatie van je uiteindelijke zadelhoogte. Let op: dit zal nooit je ideale hoogte zijn. Wel geeft het een goed idee. Met de flink aflopende frames en ver uitstekende zadelpennen is het belangrijk om te meten of het zadel wel hoog (of laag) genoeg kan. Terug naar het voorbeeld. De uiteindelijke zadelhoogte blijkt 2 centimeter hoger te zijn. Niet volledig precies, maar een goede indicatie dus.

Heb je geen kennis van zaken. Laat je fiets dan goed afstellen bij de fietsenmaker of een bikefitter. Door het hele land zitten allerlei speciaalzaken met kennis op dit gebied. Ook zijn er onafhankelijke bikefitters die niets anders doen dan perfecte fietsafstellingen bewerkstellingen. Houd er rekening mee dat bikefitting geen exacte wetenschap is. Ga je naar verschillende meetkundigen, dan zal de uitkomst altijd net anders zijn.

Als beginner is het niet altijd direct nodig om bij zo’n bikefitter tot in de puntjes te werk te gaan. Natuurlijk levert het een ideale fietspositie op, het helpt om klachten te voorkomen en geeft hierdoor meer fietsplezier. Maar met een prijs van ± 200 euro is het wel een substantieel deel van je fiets aankoop.

4. Waar wil je fietsen?

Er is van alles te koop. Denk daarom niet alleen na hoe vaak je gaat fietsen, maar ook met welk doel. Wil je het bos in omdat je de racefiets beu bent? Of omdat je als starter gewoon lekker wilt bewegen in de natuur. Dan is een hardtail of full suspension met maximaal 120 millimeter veerweg ruim voldoende. Kick je op de plaatjes uit het buitenland en denk je dat je het ‘echte’ mountainbiken ook zeker wilt proberen. Denk dan even een stap vooruit. Het is zonde om nu een hardtail te kopen als blijkt dat je hart ligt bij techniek, prachtige paadjes en avonturen in de bergen. Dan wil je een fiets met meer veerweg.

5. Aflever tips

Fietsen lijken net auto’s. Je gaat naar de dealer, kiest er een uit en dan begint het. Pedalen, een bidonhouder en fietscomputer… Je wilt het allemaal hebben, maar niets van dat alles zit erop. Wat is slim om direct aan te schaffen en wat kan later?

Direct: Klikpedalen
Als starter moet je aan zoveel wennen, daar kunnen die klikpedalen ook wel bij. Klinkt eng, vast zitten aan je fiets, en dat is het misschien ook wel een beetje. Maar eerlijk: als zoveel mensen ermee overweg kunnen, hoe moeilijk kan het dan zijn? Stel je de aanschaf van klikpedalen uit dan leert uit ervaring dat van uitstel afstel komt. Zonde.

Tubeless banden
Banden op fietsen uit de categorie 1000 euro+ zijn bijna altijd ‘tubeless ready’. Dit betekent dat je kunt fietsen zonder binnenband. Een antilekvloeistof dicht kleine gaatjes in de band voor je. Zo sta je minder vaak aan de kant. Ook fietst het geheel een stuk beter. Bij sommige merken zoals Giant zijn tubeless banden zelfs standaard. Dit geeft direct de meerwaarde van het systeem aan. Fietsen van ± €2000 hebben wielen/banden die eigenlijk enkel nog maar zijn gemaakt om te gebruiken met tubeless set-up.

Zadel
Laat bij de fietsenwinkel je zitbotjes opmeten. Staan je zitbotjes verder of juist minder ver uit elkaar dan gemiddeld? Dan is het slim om direct het zadel te laten wisselen. Vaak kan dit voor hetzelfde bedrag of een kleine meerprijs. Fietsen met een te smal zadel veroorzaakt vaak de bekende ‘zadelpijn’. Toch fijn als je dat een stapje voor kunt zijn. Meer informatie over zadels lees je hier en hier.


Later: Fietscomputer.
Ze zijn er in allerlei soorten en maten. GPS-computers zijn mooi, maar ook kostbaar. Strava op je smartphone kost je amper iets en is prima om mee te starten.