Woede in Frankrijk na aanslag in Nice: ‘De islamisten haten alles van ons’
De aanslag op een kerk in Nice versterkt de consensus over de strategie van de regering. Frankrijk wil afrekenen met de ideologie achter het geweld.
Over het karakter van de aanval is niet lang getwijfeld. De man die rond negen uur opdook met een mes in de Notre-Dame basiliek in Nice, vermoordde drie bezoekers. Een slachtoffer werd gedeeltelijk onthoofd. De dader, een illegale Tunesiër, werd neergeschoten door de politie en ging op de brancard door met het aanroepen en prijzen van Allah.
Het is de vierde islamistische aanslag dit jaar in Frankrijk, nog geen twee weken na de onthoofding van de leraar Samuel Paty in de Parijse voorstad Conflans-Sainte-Honorine.
In veel reacties klinkt getergdheid en woede door. Woede over islamitische activisten die na de moord op Samuel Paty op 16 oktober voortdurend waarschuwden voor een dreigende golf van ‘islamofobie’. Woede ook over wat wordt gezien als gebrek aan begrip in het buitenland. Moslims zouden in Frankrijk onnodig worden geprovoceerd met cartoons van de profeet Mohammed. Een voorbeeld uit een lange rij kwam van de Nederlandse CDA’er Wim van de Camp. Van de Camp liet woensdag weten dat je dat de vrijheid van meningsuiting prudent moet gebruiken. En dat het bewust beledigen van andermans religie daar niet onder valt.
Maar de gelovigen in de Notre-Dame basiliek waren geen tekenaars, benadrukt de hoofdredacteur van het blad L’Express, Anne Rosencher. De bezoekers van poptempel Bataclan in november 2015 waren dat evenmin. De priester Jacques Hamel - die acht maanden later de keel werd doorgesneden in zijn eigen kerk - heeft zich nooit over de profeet uitgelaten. Het paar agenten dat, in dezelfde zomer als Hamel, voor de ogen van hun peuter met een mes werd afgeslacht in het stadje Magnanville bezondigde zich ook niet aan islamkritiek. En hetzelfde geldt voor vele andere terreurdoden die zijn te betreuren sinds januari 2015. Zij hadden allemaal niets te maken met satire.
‘Zij doden ons om wat wij denken’
‘Het gaat niet alleen om karikaturen’, twitterde Rosencher. ‘Het gaat ook om synagogen en kerken, om de gelijkheid tussen man en vrouw, om onze oude en recente geschiedenis, om onze cultuur en onze gewoonten: de islamisten haten alles van ons.’
Wie blijft volhouden dat jihadisten doden omdat ze worden geprovoceerd, begrijpt het niet, meent ook de filmmaakster en schrijfster Caroline Fourest. Fourest richt zich speciaal tot de Amerikaanse krant The Washington Post die zij van vooringenomenheid beschuldigt. ‘Zij doden ons om wat wij denken, om waar wij in geloven, om wie wij zijn. De haters bevinden zich aan hun kant, niet aan de onze.’
Het is wel zo dat Frankrijk zijn seculiere waarden veel nadrukkelijker verdedigt dan andere westerse staten, waardoor het land een favoriet doelwit van jihadisten is geworden. Daarom vervult niet meer Amerika, maar inmiddels Frankrijk de rol van ‘de grote Satan van de politieke islam’, aldus minister van financiën Bruno le Maire.
In verschillende islamitische landen worden Franse producten geboycot, nadat president Emmanuel Macron vorige week tijdens het nationale eerbetoon aan Samuel Paty had verklaard dat er over de vrijheid van meningsuiting niet te onderhandelen valt. ‘Wij zullen geen duimbreed toegeven’, waarschuwde Macron donderdag weer, maar nu voor de kerk in Nice.
‘Islamisten moeten zich dag en nacht onveilig voelen in Frankrijk’, verklaarde het staatshoofd eerder achter de schermen volgens de meestal goed geïnformeerde Le Canard Enchaîné. ‘De republiek is een beste meid, maar zij laat zich niet verkrachten.’
2020: Aanslagen in Frankrijk
3 januari
In Villejuif, een buitenwijk van Parijs, steekt een 22-jarige man – bij het roepen van ‘Allahu akbar’ – een man dood. Hij verwondt twee mensen. De politie schiet de dader later dood.
4 april
In Romans-sur-Isère, onder Lyon, maakt een Soedanese vluchteling twee dodelijke slachtoffers in een tabakszaak. De politie arresteert de dader als hij geknield op de stoep in het Arabisch zit te bidden.
16 oktober
In Conflans-Sainte-Honorine, in noordelijk Parijs, wordt een leraar van een middelbare school, Samuel Paty, onthoofd omdat hij in zijn les cartoons met de profeet Mohammed liet zien. De Tsjetsjeense dader wordt later doodgeschoten.
19 oktober
In Nice vallen bij een aanslag met een mes drie doden en verschillende gewonden. De mogelijke dader wordt later door de politie neergeschoten. Op dezelfde dag schiet de politie bij Avingnon een man dood die met een wapen zwaaide.
Lees ook:
De aanslag in Nice laat zien: de islam bevat wel degelijk elementen die tot geweld kunnen inspireren
In de zoektocht naar wat daders bezielt van aanslagen zoals donderdag in Nice en op docent Samuel Paty, wordt vaak miskend dat er een relatie kan zijn met de islam. Alleen door er eerlijk over te zijn, kan je dit probleem aanpakken, stelt historicus Kaj Brens.
Franse docent en essayist: ‘Wij maken geen uitzondering voor de islam’.
Franse leraren moeten na de aanslag op Samuel Paty geen rekening houden met religieuze gevoeligheden van leerlingen. Dat zegt docent en essayist Iannis Roder.