Terug naar de krant

RIVM kan in de cijfers nog niet zien of maatregelen werken

Leeslijst artikel

RIVM-briefing De slechte coronacijfers vlakken af, maar het is nog te vroeg om te spreken van een kentering. Zelfs als er een volledige lockdown komt, duurt het lang voordat de ziekenhuizen weer leeglopen.

Leeslijst

Als. Dat was het belangrijkste woord dat Jaap van Dissel van het RIVM woensdag in de Tweede Kamer uitsprak. Als de maatregelen werken, moeten we snel een daling in het aantal ziekenhuisopnames gaan zien - misschien wel deze week nog. Want of de maatregelen werken, dat weten we nog niet.

Het zicht op het virus is troebeler geworden. Er wordt veel getest, maar de uitslagen worden niet altijd direct doorgegeven aan het RIVM. Dat heeft te maken met overbelasting bij de GGD’s en door problemen met het ICT-systeem. Daardoor is nog altijd niet duidelijk of het plateau dat we nu in de cijfers kunnen zien, over een week toch niet een stijging blijkt te zijn. Bovendien, stelt Van Dissel, zou het kunnen dat mensen die eerder niet bij de teststraat terechtkonden, zich als de klachten aanhouden alsnog laten testen nu de wachttijden teruglopen. Die mogelijke „hausse” verstoort ook de cijfers.

Lees ook De strenge maatregelen gaan nog maanden duren, zeggen deskundigen. Hoe komen we uit deze lockdown?
De sluiting van de horeca zou in elk geval vier weken duren, maar experts denken dat het langer duurt voordat de strenge maatregelen kunnen worden afgebouwd.

Van Dissel ziet wel hoopvolle signalen. Ondanks de mistige cijfers kun je wel concluderen dat het aantal positieve tests in elk geval minder hard stijgt, stelt hij. Maar het is nog onduidelijk hoe groot die afvlakking precies is. Die wordt ook nog niet veroorzaakt door de gedeeltelijke lockdown, maar door de maatregelen van eind september, toen onder meer de kroegen om 22.00 uur moesten sluiten. Sindsdien reizen Nederlanders minder, blijkt uit mobiliteitscijfers van Google en Apple - het niveau ligt weer op dat van juni, toen Nederland net uit de intelligente lockdown kwam.

Ziekenhuisopnames

Desondanks is het te vroeg om te claimen dat er een kentering in de cijfers is. En die is wel nodig, want het aantal ziekenhuisopnames loopt rap op. De huidige trend volgt de meest pessimistische prognose van Ernst Kuipers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Ook Kuipers stelt: als de maatregelen werken, moeten we de komende dagen gaan zien dat de stijging in het aantal opnames langzamer gaat. De piek in de ziekenhuisopnames zou dan op 3 november liggen. Maar Kuipers waarschuwt: als de gedeeltelijke lockdown niet werkt groeit het aantal coronapatiënten op de IC’s door tot boven de duizend.

En Kuipers is er niet gerust op. Hij wijst erop dat de maatregelen het reproductiegetal R maar net onder de 1 duwen. Dat is de grens waarop de uitbraak groeit of krimpt - hoe verder onder de 1, hoe sneller de krimp. Volgens Kuipers kan de R daarom beter snel verder naar beneden geduwd worden. „Als het aantal patiënten laag is, kun je prima sturen op een R die net onder de 1 is. Als de aantallen hoog zijn, heb je niet veel speling in de ziekenhuizen. We zeilen nu heel scherp aan de wind.” Het kan volgens Kuipers tot ver in het nieuwe jaar duren voordat het aantal covidpatiënten in het ziekenhuis op „normale” waarden ligt.

Het kabinet kan daarom ook overwegen om strengere maatregelen te nemen, zodat de coronacijfers sneller dalen. Het RIVM rekende daarvoor een aantal maatregelenpakketten door, waaronder de huidige gedeeltelijke lockdown en de intelligente lockdown van maart. In die zwaardere lockdown van maart daalt het aantal patiënten op de IC sneller - je zou dan rond de jaarwisseling op zo’n 175 bezette bedden zitten. Met de huidige maatregelen zou dat zo’n twee weken langer duren. Voor het niveau van augustus is bereikt, toen er zo’n 40 coronapatiënten op de IC's lagen, zitten we in beide lockdowns diep in het nieuwe jaar.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in