Stijging nieuw gemelde besmettingen zwakt af: maatregelen lijken te werken

Dit blog is gesloten

Dit was het belangrijkste nieuws van dinsdag:

• Vrijwilligers van Nederland Schoon komen steeds meer zwerfafval tegen op straat dat te maken heeft met het coronavirus. Sinds het „dringende” kabinetsadvies om in publieke binnenruimtes mondkapjes te dragen, zien ze een „enorme toename” van gezichtsmaskers op straat.
• Het maatregelenpakket van 28 september lijkt zijn vruchten af te gaan werpen. Het RIVM kreeg vorige week 55.587 positieve coronatests binnen. Weliswaar een stijging van 27 procent ten opzichte van vorige week, maar in de voorgaande weken was de stijging 60 procent.
• Dertien spelers van AZ hebben positief getest op het coronavirus. De meesten hebben geen klachten, voegt de club uit Alkmaar toe. Ondanks het grote aantal besmettingen, reist de club woensdag naar Napels voor de Europa League-wedstrijd van donderdag tegen Napoli.
• De dertig horecaondernemers die middels een kort geding tegen de Staat hadden geprobeerd hun zaken weer open te krijgen, hebben dinsdag bot gevangen bij de rechtbank in Den Haag.

Lees hier: het blog van woensdag

Huurverlaging voor Catalaanse horeca, lockdown in Manchester

• Bars en restaurants in de Spaanse regio Catalonië die door het coronavirus noodgedwongen gesloten zijn, hoeven tijdelijk nog maar de helft van hun huurkosten te betalen. Dat heeft de regionale overheid dinsdag besloten per decreet, meldt persbureau Reuters. Het besluit geldt als huurder en verhuurder geen onderlinge overeenkomst hebben bereikt over huurverlaging en betreft ook bedrijven zoals casino’s en schoonheidssalons die sinds vrijdag zeker vijftien dagen dicht moeten om de verspreiding van het virus in te dammen. Catalonië, dat dinsdag ook 40 miljoen euro vrijmaakte voor het getroffen bedrijfsleven, wil met het decreet juridische strijd en het verlies van banen voorkomen.
• De Britse premier Boris Johnson heeft dinsdag een lokale lockdown aangekondigd voor de Noord-Engelse stadsregio Manchester, meldt persbureau AP. Het bestuur van de regio hield de beperkingen afgelopen dagen tegen in een poging een hogere financiële compensatie af te dwingen. Hoewel die onderhandelingen spaakliepen, grijpt de premier nu in om te voorkomen dat de gezondheidszorg in Manchester in gevaar komt. „Helaas is er geen overeenkomst bereikt en ik betreur dit”, zei Johnson tegen AP. Volgens hem heeft de Britse regering een „genereus en uitgebreid aanbod” gedaan om getroffen bedrijven in de regio te ondersteunen. Het Verenigd Koninkrijk meldde vandaag 21.331 nieuwe positieve coronatests, een fikse toename vergeleken met de 18.804 geregistreerde besmettingen van een dag eerder.
• In Duitsland moet voor het eerst sinds april weer een district in lockdown. Het gaat om de regio Berchtesgadener Land waar de ruim honderdduizend inwoners vanaf dinsdag zeker twee weken binnen moeten blijven, meldt persbureau ANP. Ook bedrijven, scholen, kinderopvang en horeca blijven veertien dagen dicht in de regio, die tegen de Oostenrijkse grens bij Salzburg ligt. Gisteravond bleek dat in een week tijd ruim 270 mensen per 100.000 inwoners positief hadden getest op corona, ruimschoots boven de grens van vijftig die Duitsland hanteert voor risicogebieden.

‘Bezoek aan binnensteden gehalveerd sinds vorige persconferentie’

De aangescherpte coronaregels lijken consumenten de binnenstad uit te hebben gejaagd. Belangenvereniging InRetail vergeleek vorige week de bezoek- en omzetcijfers van grote ketens in dertien steden met de cijfers uit dezelfde week vorig jaar.

Daaruit blijkt dat in zeven van de dertien steden (Almere, Amsterdam, Arnhem, Breda, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Haarlem, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Utrecht) het aantal bezoekers van de „doorsnee winkelstraat” vorige week is gehalveerd. In Amsterdam en Eindhoven hielpen de bij InRetail aangesloten grote ketens 61 procent minder klanten dan in dezelfde periode vorig jaar. De omzet daalde het hardst in de binnenstad van Rotterdam: 56 procent minder dan in dezelfde week vorig jaar.

De analyse is gebaseerd op gegevens van grote ketens die zijn aangesloten bij InRetail en zijn gevestigd in alle dertien steden. Ketens als Hunkemöller, Suitable, Bever en C&A dragen de onderzochte data op weekbasis over aan InRetail.

Rechtbank in Den Haag houdt horeca gesloten

De dertig horecaondernemers die middels een kort geding tegen de Staat hadden geprobeerd hun zaken weer open te krijgen, hebben dinsdag botgevangen bij de rechtbank in Den Haag. Omdat de zaak in kort geding is behandeld, heeft de rechter het vonnis nog niet toegelicht. De toelichting volgt over twee weken.

Initiatiefnemer Michael Meeuwisse, eigenaar van de Haagse bodega De Posthoorn, noemde de sluiting van de horeca, vorige week gelast door het kabinet, „buitenproportioneel”. Tientallen collega’s sloten zich bij zijn zaak aan.

Het kabinet kondigde vorige week dinsdag een volledige horecasluiting van tenminste vier weken aan, om zo de verspreiding van het coronavirus in te dammen. Meeuwisse beriep zich op een advies van het Outbreak Management Team (OMT), dat een volledige sluiting niet noodzakelijk achtte. Sommige restaurants hadden best open kunnen blijven, aldus het OMT. Etablissementen moesten dan wel gezondheidscontroles uitvoeren en zorgen dat gasten anderhalve meter afstand houden tot elkaar.

AZ reist af naar Napels ondanks dertien positief geteste spelers

Dertien spelers van AZ zijn positief getest op het coronavirus. Dat bevestigt de voetbalclub uit Alkmaar dinsdagmiddag nadat het eerder op de dag al melding maakte van nieuwe coronabesmettingen. Volgens de club heeft de meerderheid van de positief geteste spelers geen klachten.

AZ reist woensdag desondanks af naar Italië voor de uitwedstrijd tegen Napoli in de groepsfase van de Europa League. „Deze wedstrijd gaat door, stelt ook de UEFA, tenzij de lokale autoriteiten dit verbieden”, schrijft de club in een verklaring. AZ vertrekt met zeventien spelers naar Napels en maakt deze selectie woensdagochtend bekend.

De voetbalclub zegt „de geldende procedures zorgvuldig gevolgd” te hebben. Nadat de besmettingen in de selectie afgelopen week aan het licht kwamen, voerde AZ extra tests uit. Daaruit bleek dat nog meer spelers waren besmet. Van de negen werknemers die vorige week positief testten, zijn inmiddels drie negatief getest.

Stijging nieuw gemelde besmettingen zwakt af: maatregelen lijken te werken

Het maatregelenpakket van 28 september lijkt toch te werken. Het aantal meldingen van positieve tests blijft weliswaar stijgen, maar het gaat langzamer dan daarvoor. De afgelopen week kreeg het RIVM 55.587 positieve tests binnen. Dat zijn er 12.000 meer dan vorige week – een stijging van zo’n 27 procent. Maar in de weken hiervoor steeg het aantal positieve tests in een week tijd met zo’n 60 procent, het ging toen dus veel harder.

Het zal nog wel even duren voor die afbuiging ook in de ziekenhuizen te merken is. Er zit vaak een week tijd tussen een positieve test en een ziekenhuisopname.

De GGD’s slaagden er afgelopen week in om de testcapaciteit uit te breiden met zo’n 30.000 tests – een groei van bijna tien procent. Desalniettemin steeg het percentage positieve tests verder door, van 13,6 procent vorige week naar 14,4 procent nu. In sommige regio’s is zelfs één op de vijf tests positief - veel hoger dan de richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie van maximaal één op de twintig. Pas als minder dan één op de twintig besmet is, is de uitbraak volgens de WHO onder controle.

Bekijk hier de cijferpagina: Dit zijn de Nederlandse besmettingshaarden

Europees duel AZ op losse schroeven door meer besmettingen

Bij voetbalclub AZ zijn opnieuw spelers die positief hebben getest op het coronavirus. Dat meldt de Alkmaarse club dinsdag in een korte verklaring. Afgelopen vrijdag maakte AZ bekend dat negen werknemers besmet waren, onder wie zes spelers. Daar zijn vandaag „een aantal nieuwe corona-besmettingen” bijgekomen. AZ wil desgevraagd niet bevestigen om hoeveel nieuwe gevallen het precies gaat.

Door de nieuwe positieve tests groeien de zorgen over het doorgaan van de Europese uitwedstrijd met Napoli. Dat duel in de groepsfase van de Europa League staat gepland voor donderdagavond 18.55 uur in Napels. De vraag is of AZ voldoende spelers op de been kan brengen voor die wedstrijd. Volgens het afgelopen zomer gepubliceerde protocol van voetbalbond UEFA moet een team minstens dertien spelers, onder wie een keeper, kunnen opstellen. „Er is op dit moment een inventarisatie gaande. De club is in nauw overleg met de KNVB, de GGD en de UEFA”, aldus een woordvoerder van AZ.

Daarnaast is onduidelijk of de Italiaanse autoriteiten de wedstrijd door laten gaan. Begin oktober ging het uitduel van Napoli tegen Juventus in de Serie A niet door nadat Napoli zelf geen toestemming kreeg van de gezondheidsdienst van Campanië, de regio waarvan Napels de hoofdstad is. Napoli verloor die competitiewedstrijd reglementair met 3-0 en kreeg ook een punt in mindering op de ranglijst. De Italiaanse club kan nog in beroep gaan tegen die straf.

Lichte stijging in aantal nieuwe coronabesmettingen

Bij het RIVM zijn de afgelopen dag 8.182 nieuwe meldingen binnengekomen over positieve coronatests. Dat is iets meer dan maandag, toen het nog om 8.015 meldingen ging. Het aantal nieuwe positieve tests schommelt nu zo’n vijf dagen rond de achtduizend.

In totaal zijn er de afgelopen week 55.587 besmettingen gemeld bij het RIVM. In de week ervoor waren dat er 43.903. Tegelijk nam ook het aantal afgenomen tests toe.

Verder kreeg het RIVM 46 meldingen binnen over sterfgevallen door het coronavirus. Dat is een forse toename ten opzichte van de zeventien sterfgevallen van een dag eerder. Het is echter niet gezegd dat er de voorbije 24 uur ook daadwerkelijk veel meer mensen zijn overleden. Vaak zit er een vertraging in het doorgeven van sterfgevallen aan het RIVM, wat vooral op maandagen en dinsdag nogal eens wil zorgen voor pieken in het aantal gemelde besmettingen en sterfgevallen.

Lombardije en Griekenland verscherpen maatregelen

• Autoriteiten in de Noord-Italiaanse regio Lombardije hebben dinsdag goedkeuring gekregen voor nieuwe maatregelen tegen het coronavirus. De regio maakte gisteren bekend een avondklok in te voeren van 23.00 uur tot 05.00 uur. Enkel degenen met een cruciaal beroep, medische noodzaak of andere officiële goedkeuring mogen tussen deze tijden de straat op. De avondklok begint donderdag 22 oktober en duurt zeker tot 3 november. Lombardije was in het voorjaar een van de zwaarst getroffen regio’s in Europa. De regio registreerde sinds februari zo’n 128.400 van de in totaal 423.500 positieve coronatests in heel Italië.
• De Griekse regering heeft voorgenomen plannen om weer toeschouwers toe te laten bij sportevenementen alsnog geschrapt vanwege het oplopende aantal positieve coronatests in het land. Dat heeft de Griekse regering dinsdag bekendgemaakt, schrijven internationale persbureaus. Griekenland besloot eerder om vanaf 31 oktober weer supporters in sportstadions toe te staan. Daarop stelde het een limiet van 10 procent van de capaciteit van een stadion, met maximaal 3.500 bezoekers per evenement. Het besluit voor de versoepeling geeft met het oplopende aantal positieve tests „een verkeerde boodschap naar de burgers”, aldus de regering.
• Het aantal werklozen in Portugal steeg in september met 36 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dat meldt persbureau Reuters dinsdag. In totaal stonden afgelopen maand ongeveer 410.000 mensen geregistreerd als werkloos. Vooral de Algarve, dat sterk afhankelijk is van toerisme, is zwaar getroffen, nu steeds meer toeristen wegblijven door het coronavirus. Het aantal werklozen in de zuidelijke regio steeg vorige maand met 157 procent tot ruim 21.000. Portugal telt met 10 miljoen inwoners nu ruim 100.000 coronabesmettingen en meer dan 2.000 doden. Net als in de rest van Europa stijgt ook daar het aantal besmettingen de afgelopen weken. Vrijdag registreerde het land 2.608 nieuwe coronagevallen, een dagrecord sinds het begin van de pandemie, hoewel er nu ook meer testen worden uitgevoerd.

Nog eens veertig IC-bedden bezet door coronapatiënten

Het aantal coronapatiënten op intensivecareafdelingen van Nederlandse ziekenhuizen is met veertig opgelopen tot 419. Dat heeft het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) dinsdag bekendgemaakt. In totaal, met bedden op de reguliere verpleegafdelingen erbij, liggen er nu 1.859 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis, 121 meer dan maandag.

„Het aantal Covid-patiënten is in drie dagen met 18 procent toegenomen. Deze forse stijging sluit aan bij de eerdere predictie”, zegt voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. „De verwachting is dat het aantal ziekenhuisopnames in de komende dagen verder zal stijgen, de druk op de ziekenhuizen neemt daarmee verder toe.”

Verder meldt het LCPS dat er in het afgelopen etmaal 36 coronapatiënten zijn verplaatst naar ziekenhuizen in andere regio’s. Zes van hen liggen op de IC. De verplaatsingen zijn nodig om de druk op de reguliere zorg te verlichten.

‘Steeds meer mondkapjes bij het zwerfafval op straat’

Vrijwilligers van Nederland Schoon komen steeds meer zwerfafval tegen op straat dat te maken heeft met het coronavirus. Dat zegt directeur van de organisatie Helene van Zutphen dinsdag tegen NU.nl. Aanvankelijk vonden de vrijwilligers veelal wegwerphandschoenen. Sinds het „dringende” kabinetsadvies om in publieke binnenruimtes mondkapjes te dragen, zien ze een „enorme toename” van gezichtsmaskers op straat, aldus Van Zutphen. Ze vreest dat het afvalprobleem groter wordt wanneer het kabinet een landelijke plicht op gezichtsmaskers invoert.

Wegwerpmondkapjes zijn veelal van niet-afbreekbaar materiaal en kunnen daarom decennialange schade toebrengen aan de natuur, als ze daarin terechtkomen. Dieren kunnen bijvoorbeeld verstrikt raken in plasticafval. Ook bij mensen roepen de zwerfkapjes irritatie op, zegt Van Zutphen.„ Het heeft iets viezigs. Het is anders dan bijvoorbeeld een kassabonnetje dat op straat ligt.”

Milieuorganisaties Nederland Schoon en Plastic Soup Foundation beginnen dinsdag een campagne waarin ze Nederlanders oproepen van „mondkapjes geen zwerfkapjes” te maken. Ze adviseren herbruikbare gezichtsmaskers te gebruiken en gebruikte wegwerp gezichtsmaskers op de juiste manier weg te gooien: bij het restafval in de prullenbak.

Bekijk ook deze fotoreportage van zwervende mondkapjes: Steeds meer mondkapjes zwerven door Nederland

Zakenreisgigant BCD schrapt wereldwijd 3.000 banen vanwege crisis

Het zakenreisconcern BCD Travel schrapt wereldwijd 3.000 van de 14.000 banen vanwege de coronacrisis. Dat heeft de Nederlandse oprichter van het bedrijf John Fentener van Vlissingen dinsdag gezegd tegen Het Financieele Dagblad. Of en hoeveel banen verdwijnen op het hoofdkantoor in Utrecht is niet duidelijk.

Multinational BCD Travel helpt bedrijven bij het organiseren van zakenreizen. Het werd hard geraakt door de coronacrisis, omdat organisaties hun zakenreizen uitstelden en vliegtuigen aan de grond bleven staan. „De omzet klapte aanvankelijk met 99 procent in”, zegt de 81-jarige Fentener van Vlissingen tegen het FD. BCD heeft een kwart van alle kosten geschrapt en moest daarbij „dramatische maatregelen” nemen, aldus Fentener van Vlissingen. Hij verwacht in 2023 weer „een kleine winst”.

Lees meer over de reisindustrie tijdens de coronacrisis: Voor de reisbranche lijkt ook het winterseizoen al deels verloren

Toch weer meer nieuwe besmettingen in Duitsland

In Duitsland zijn de afgelopen dag 6.868 nieuwe coronabesmettingen gemeld bij het Robert Koch Institut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM. Dat nieuwe cijfer volgt op twee dagen waarop het aantal nieuwe infecties juist omlaag ging: op zondag waren het er circa 5.600, op maandag zo’n 4.300. Voor het weekend testten nog bijna achtduizend Duitsers positief.

Net als in Nederland geven de besmettingscijfers van het RKI geen heel nauwkeurige afspiegeling van het precieze aantal nieuw ontdekte ziektegevallen op een bepaalde dag. Besmettingen worden vaak met vertraging doorgegeven aan het instituut, vooral in het weekend, waardoor de gerapporteerde aantallen kunnen schommelen.

Lees ook: Merkel is bang dat het slecht afloopt

In Duitsland was het aantal besmettingen in augustus en september redelijk stabiel, maar vanaf begin deze maand is het snel aan het oplopen. Bondkanselier Angela Merkel heeft gewaarschuwd dat het „niet goed zal aflopen” als Duitsland de groei niet weet te stuiten. Het verschilt per deelstaat welke maatregelen van kracht zijn om het virus te bestrijden.

Welkom in een nieuw blog

In dit blog houdt NRC dinsdag de belangrijkste nieuwsgebeurtenissen bij rondom de coronacrisis. Dit was het belangrijkste nieuws van maandag:

• De voedselbanken voorzien dat het aantal klanten door het coronavirus sterk zal toenemen, maar waarschuwen onvoldoende eten te hebben om iedereen te kunnen helpen. Supermarkten hebben namelijk een nieuw systeem opgetuigd waarmee producten tegen het einde van de houdbaarheidsdatum met korting worden verkocht, waardoor de producten niet meer naar de voedselbank worden gebracht.
• Meerdere Europese landen hebben vanwege oplopende besmettingscijfers nieuwe maatregelen aangekondigd. Zo gaat Wales gaat vrijdag een „scherpe” lockdown in, heeft de Sloveense regering de noodtoestand afgekondigd en heeft de regering van Oostenrijk aangekondigd bijeenkomsten te beperken.
• Het aantal mensen dat met Covid-19 is opgenomen in het ziekenhuis, is het afgelopen etmaal toegenomen met 86. Landelijk is bijna 20 procent van de reguliere zorg afgeschaald door de toename aan coronapatiënten. Naar verwachting worden de komende dagen de eerste coronapatiënten naar Duitsland verplaatst.
• Iedereen die buiten tussen 20.00 en 7.00 uur hasj of wiet rookt, kan daarvoor toch beboet worden. Eerder werd dit verbod al aangekondigd waarna het weer werd ingetrokken omdat het strijdig zou zijn met het gedoogbeleid. Maar nieuwe regelgeving is helemaal niet nodig, zegt minister Grapperhaus, want het bezit en gebruik van softdrugs is in Nederland al verboden.

Lees hier: het blog van maandag terug