RTL Nieuws RTL.nl

Let op, binnenkort verhuist RTL Nieuws naar RTL.nl

Al onze nieuwsberichten en video’s vind je straks op RTL.nl.

Neem alvast een kijkje

Ga naar de inhoud
Buitenland

Amerikaanse hoge rechter Ruth Bader Ginsburg overleden (87)

De Amerikaanse opperrechter Ruth Bader Ginsburg is overleden. Zij was een van de negen rechters in het Amerikaanse hooggerechtshof en een van de invloedrijkste figuren van het land. Links Amerika zag haar als een superheld. De prominente voorvechter van vrouwenrechten is op 87-jarige leeftijd overleden aan kanker. Correspondent Erik Mouthaan: "Haar dood leidt meteen tot een politieke strijd."

"President Trump zal haar vervangen door een conservatieve rechter, al beloven Democraten er alles aan doen om dat tegen te houden. En dit komt ook nog eens weken voor de verkiezingen."

Ginsburg was het oudste, maar ook het meest progressieve lid van het hooggerechtshof. Ze was de tweede vrouw ooit benoemd op die post. Het hooggerechtshof heeft de laatste stem in de belangrijkste rechtszaken van het land. Zo maakte het hof in 2015 het homohuwelijk legaal en zorgde het in 1973 dat abortus in elke staat werd gelegaliseerd.

Ook politiek heeft het een ongekende invloed. De negen rechters van het hof worden door presidenten voorgedragen en moeten worden goedgekeurd door de Senaat. Donald Trump heeft in zijn ambtstermijn al twee conservatieve rechters benoemd. Het zorgde ervoor dat het hof de afgelopen jaren naar rechts opschoof. 

Wakker liggen 

Voor linkse Amerikanen is de dood van Ginsburg een nachtmerrie. Mouthaan: "Ik ken mensen die zeiden wakker te liggen van de gezondheidstoestand van ‘RBG’ zoals ze liefkozend werd genoemd. Want er staat veel op het spel. Het hof bestond tot vandaag uit vijf conservatieve en vier progressieve rechters. Als Trump zijn zin krijgt, wordt het hof superrechts. Dat kan er mogelijk zelfs toe leiden dat abortus haast onmogelijk wordt gemaakt. Ook zijn Democraten bang dat rechten van minderheden ingeperkt worden onder het mom van religieuze vrijheid, bijvoorbeeld als het gaat om het ontslaan van homoseksuele docenten."

Voordat Ruth Bader Ginsburg in 1993 door president Bill Clinton werd benoemd tot het hooggerechtshof, had ze al een reputatie opgebouwd als prominent feminist. Als rechtsgeleerde moest ze haar plek winnen in een wereld die door mannen werd gedomineerd. Ginsburg werd als vrouw niet aangenomen door advocatenkantoren en ging aan de slag als docent. Al snel klom ze op tot het hoogste niveau.

 

In 2018 werd er een Oscar-winnende documentaire over haar leven gemaakt: RBG. De film bracht Ginsburg sterrenstatus in linkse kringen. Vorig jaar werd er zelfs een speelfilm gemaakt over haar leven, met de titel 'On the Basis of Sex'. Onder rechtse Amerikanen is ze een stuk minder geliefd. Tijdens de presidentsverkiezingen van 2016 leverde ze commentaar op toenmalig kandidaat Donald Trump. De hoge rechters bemoeien zich normaliter niet met de politiek. De opmerkingen van Ginsburg leverden een golf van kritiek op, waarna ze haar spijt betuigde.

Opvolging geblokkeerd 

"Politiek gezien begint nu een enorm steekspel", legt Mouthaan uit. "Zelfs als Trump weggestuurd wordt in de verkiezingen van 3 november, hij is tot 20 januari president en zal hij dus een kandidaat voordragen en eisen dat die persoon benoemd wordt. De Republikeinse meerderheid in de Senaat zal hem daarbij helpen."  

"Maar Democraten wijzen op wat er gebeurde in het vorige verkiezingsjaar, 2016. Toen overleed een conservatieve rechter en wilde president Obama een progressieve opvolger aanwijzen. De Republikeinen in de Senaat hielden dat tegen, met als argument dat het niet gepast was om in een verkiezingsjaar zo’n belangrijke beslissing te nemen. Daar moest het volk over meestemmen."

Hooggerechtshof
Lees ook:
Hooggerechtshof VS maakt ontslag vanwege geaardheid strafbaar

"Die actie leidde tot razernij onder Democraten, die de tegenpartij ervan beschuldigden ondemocratisch en tiranniek bezig te zijn en een president zijn recht te ontnemen. Die Democraten zullen nu zeggen dat de Republikeinen hypocriet zijn als zij in dit verkiezingsjaar wel een rechter laten benoemen, alleen omdat die past bij hun politieke kleur." Maar de Republikeinse fractievoorzitter in de Eerste Kamer heeft al aangegeven zich daar niet om te bekommeren. Mouthaan: "De tijd dat senatoren zich schamen voor hun openlijke partijdigheid inzake grondwettelijke beslissingen, die is allang voorbij."

Laatste wens

Kort na haar overlijden werd de laatste wens van Ruth Bader Ginsburg bekendgemaakt. Ze wil dat haar opvolger pas wordt benoemd als er een nieuwe president in het Witte Huis zit. Mouthaan: "Ginsburg hoopt dat Trump er niet meer voor kan zorgen dat hij het hof met nog een benoeming ultraconservatief maakt. Maar als rechter heeft Ginsburg daar weinig over te zeggen, ook niet op haar sterfbed."

"Zij was door de regering Obama al aangeraden om in 2016 terug te treden zodat ze vervangen zou kunnen worden voor een linkse rechter, maar de toen al fragiele Ginsburg gaf daar toen geen gehoor aan."