Progressieve Amerikaanse opperrechter en voorvechter vrouwenrechten Bader Ginsburg (87) overleden
UPDATE/VIDEOIn haar huis in Washington is de Amerikaanse progressieve opperrechter Ruth Bader Ginsburg (87) overleden. Dat heeft het hooggerechtshof in de VS vrijdagavond bekendgemaakt. Het overlijden van de oudste rechter van het hoogste Amerikaanse rechtscollege biedt president Donald Trump de mogelijkheid een conservatieve rechter te benoemen. Oud-president Barack Obama vindt dat tot na de presidentsverkiezing moet worden gewacht met het benoemen van een opvolger.
,,Ons land is een juriste van historische statuur verloren, wij bij het Hooggerechtshof verliezen een geliefde collega’’, reageerde John Roberts, voorzitter van het hof. ,,Vandaag rouwen we, maar in het vertrouwen dat toekomstige generaties Ruth Bader Ginsburg zullen herinneren zoals wij haar kenden: een onvermoeibare en resolute kampioen van gerechtigheid.’’
Ruth Bader Ginsburgwerd in 1993 benoemd door de Democratische president Bill Clinton. Ze was destijds pas de tweede vrouw in het hooggerechtshof. Het was voor het eerst in 26 jaar dat een Democratische president een lid van het hooggerechtshof benoemde. Ideologisch nam ze een plaats in links van het midden, in een conservatief college dat werd gedomineerd door rechters die waren benoemd door Republikeinse presidenten. Gedurende de jaren werd haar progressieve stem steeds luider.
Vooral de laatste jaren wierp ze zich op als de onbetwiste leider van de meer progressieve vleugel van het hof. Jonge vrouwen adoreerden haar omdat ze opkwam voor de rechten van vrouwen en minderheden. Vanwege haar standvastige en veerkrachtige optreden, ondanks haar jarenlange gezondheidsproblemen en persoonlijke tragedies, kreeg ze de bijnaam Notorious (‘beruchte’) RBG.
Uitgezaaide kanker
Ginsburg overleed aan de gevolgen van uitgezaaide alvleesklierkanker, aldus een verklaring van het hooggerechtshof. Ze leed sinds 1999 aan diverse vormen van kanker. Twee maanden geleden liet ze weten dat ze werd behandeld aan haar lever, waar de ziekte zich ook had geworteld. Ze onderging chemotherapie nadat een eerdere behandeling niet hielp.
Ook brak ze de laatste jaren ribben bij een val en werd een stint ingebracht om een dichtgeslibde hartslagader te verwijden. Tijdens het presidentschap van Barack Obama legde ze oproepen van Democraten om terug te treden en plaats te maken voor een opvolger met gelijkgestemde ideeën naast zich neer. Rechters van het hooggerechtshof worden voor het leven benoemd.
Opvolging
Ginsburg, moeder van twee kinderen en een liefhebber van opera, was een van de vier meer progressieve rechters in het negen leden tellende hooggerechtshof. Haar dood komt zes weken voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Formeel heeft zittend president Donald Trump het recht om nog tijdens zijn ambtsperiode een opvolger te benoemen. Vermoedelijk kiest hij daarbij voor een conservatieve kandidaat waarmee de conservatieve meerderheid in het hof verder wordt uitgebouwd. Trumps nominatie moet worden bekrachtigd door de Senaat, waar de Republikeinen de meerderheid hebben.
De leider van de Democraten in de Senaat, Chuck Schumer, zegt dat de vacature die nu is ontstaan bij het hooggerechtshof pas vervuld mag worden als de nieuwe president is aangetreden. ,,Het Amerikaanse volk zou een stem moeten hebben bij de selectie van hun volgende rechter bij het hooggerechtshof. Daarom mag deze vacature pas worden vervuld als we een nieuwe president hebben’’, zei hij op Twitter. Ook de Democratische presidentskandidaat Joe Biden pleit daarvoor.
Obama
Oud-president Barack Obama vindt dat tot na de presidentsverkiezing moet worden gewacht met het benoemen van een opvolger van de overleden opperrechter Ruth Bader Ginsburg.
In een verklaring zegt hij: ,,Viereneenhalf jaar geleden bedachten de Republikeinen het principe dat de Senaat een vacature bij het Hooggerechtshof niet mag vervullen voordat een nieuwe president is beëdigd. Nu er al wordt gestemd, worden Republikeinse senatoren opgeroepen dit principe toe te passen.”
Obama verwijst naar de vorige keer dat een opperrechter overleed. Dat was Antonin Scalia, die februari 2016 stierf. De kandidaat die Obama destijds naar voren schoof, de gematigde rechter Merrick Garland, kon geen genade vinden in de ogen van de Republikeinen. Die vonden dat een nieuwe opperrechter moest worden benoemd door de nieuwe president, niet door de vertrekkende. De zetel bleef een jaar vacant, totdat president Trump begin 2017 de conservatieve rechter Neil Gorsuch aanstelde. Omdat Gorsuch in de Senaat niet de vereiste 60 van de 100 stemmen kreeg, werden de regels zodanig aangepast dat hij nog maar 51 stemmen nodig had om te worden benoemd. De Democraten waren destijds ziedend over deze gang van zaken.
Obama waarschuwt dat zoiets niet nog een keer moet gebeuren. ,,De kwesties waarvoor het Hooggerechtshof zich gesteld ziet, nu en in de toekomst, hebben zoveel gevolgen voor de generaties na ons, dat rechtbanken en gerechtshoven alleen via een onberispelijk proces moeten worden bemand”, aldus de oud-president. ,,Ruth Bader Ginsburg vocht tot het einde, terwijl ze kanker had, met een standvastig geloof in onze democratie en haar idealen. Zo herinneren we ons haar. Maar ze heeft ook instructies achtergelaten hoe ze wil dat we met haar nalatenschap omgaan.”
,,Ze was bijna drie decennia lang een strijder voor gelijkheid - iemand die geloofde dat gelijke rechten alleen betekenis hebben als ze gelden voor alle Amerikanen. Rechter Ginsburg inspireerde de generaties die haar volgden, van de nachtenlang blokkende rechtenstudenten tot de machtigste leiders in het land. Michelle en ik bewonderden haar zeer”, schrijft Obama, die de nabestaanden van Ginsburg veel sterkte toewenst.
Republikeinen
Mitch McConnell, de voorman van de Republikeinen in de Senaat, wil van geen uitstel weten. Hij laat in een korte verklaring weten dat de Senaat zal stemmen over een kandidaat als Trump die naar voren schuift. Hij gaat daarmee in tegen de laatste wens van Ginsburg, die kort voor haar dood zou hebben gezegd niet vervangen te willen worden ,,totdat een nieuwe president is geïnstalleerd in januari 2021’’.
Trump zelf werd zichtbaar verrast door het nieuws van het overlijden van Bader Ginsburg, toen verslaggevers hem er na een verkiezingsbijeenkomst in Minnesota mee confronteerden. De president viel zelfs even stil toen hij het bericht hoorde. ,,Ik wist dat niet, jullie vertellen het me nu’’, zei hij eerst. ,,Ze was een geweldige vrouw, die een geweldig leven leidde’’, sprak hij vervolgens. Hij beantwoordde geen vragen over haar opvolging.
Trump kwam later met een uitgebreidere verklaring. ,,Onze natie rouwt vandaag om het verlies van een gigant van de rechtsgeleerdheid. Ze was beroemd om haar briljante geest en haar krachtige afwijkende meningen binnen het Hooggerechtshof, en ze toonde aan dat je het oneens kan zijn zonder vervelend te worden tegenover je collega’s of andere standpunten. Haar zienswijzen, waaronder bekende beslissingen over de gelijkberechtiging van vrouwen en gehandicapten, hebben alle Amerikanen en ook hele generaties van grote juridische denkers geïnspireerd”, aldus de verklaring van de president.
Hillary Clinton, de Democratische presidentskandidaat in de verkiezingen van 2016, prees de verdiensten van Ginsburg op Twitter. ,,Ginsburg baande de weg voor zoveel vrouwen, mijzelf incluis. Er zal nooit meer iemand zijn zoals zij.’’ De Republikeinse oud-president George W. Bush zei in een statement dat Ginsburg ,,vele van haar 87 opmerkelijke jaren wijdde aan het streven naar gerechtigheid en gelijkheid en meer dan één generatie vrouwen en meisjes inspireerde.’’
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM25 jaar na COLUMBINE
Kinderen appen ouders afscheidsberichten bij levensechte schietoefeningen: ‘Gaat echt te ver’
-
PREMIUM
Bekende Russische namen begeven zich ‘vrijwillig’ naar het slagveld in Oekraïne
Russische beroemdheden laten zich zien aan het front in Oekraïne. Voor de elite heeft Moskou zelfs een speciale eenheid gecreëerd, genaamd Bars Kaskad. Maar vrijwel niemand gaat echt vrijwillig de loopgraven in. Voor de popmusici, politici en andere beroemdheden zit er vaak een addertje onder het gras. -
PREMIUM51
Hoe gezond zijn melkvervangers zoals havermelk: ‘Bevatten geen cholesterol, maar ze verschillen veel’
‘Melk is goed voor elk’ was jarenlang een bekend gezegde. Klopt dat nog? Want melkvervangers zijn enorm populair en beter voor het milieu. Maar zijn ze ook even gezond als koemelk? Een rondje langs de melkvelden. ,,Het eten van zo’n 400 gram zuivelproducten verlaagt het risico op darmkanker met 15 procent.” -
Opnieuw migrantenboot gezonken voor kust Djibouti, tientallen doden
Zeker 21 mensen zijn om het leven gekomen nadat een boot met migranten schipbreuk leed voor de kust van Djibouti, een kleine staat in de Hoorn van Afrika. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) worden 23 andere opvarenden nog vermist. -
PREMIUM
Hoe de 85-jarige rechter Ginsburg dé heldin van Amerika werd
Hoeveel raadsheren uit de Nederlandse Hoge Raad kent u bij naam? Waarschijnlijk weinig tot geen. In de VS is dat wel anders. Het Hooggerechtshof kan daar zo’n grote impact hebben op het leven van doorsnee burgers, dat de leden altijd enige faam genieten. Maar dat geldt meestal vooral in politieke kringen. Rechter Ruth Bader Ginsburg kan zich daarentegen meten met rocksterren.
-
Van Duitslands hoogste berg geredde Nederlanders: ‘Waren wél goed voorbereid, info op site klopte niet’
-
-
-
Iraanse rapper krijgt doodstraf vanwege steun aan protesten na dood Mahsa Amini
Een populaire rapper in Iran is veroordeeld tot de doodstraf voor zijn betrokkenheid bij de protesten in zijn land na de dood van Mahsa Amini, die in een politiecel overleed. Een Iraanse krant meldt dit op basis van de advocaat van rapper Toomaj Salehi. -
Acht lichamen gevonden langs de weg in Mexico
In het noorden van Mexico, op de weg tussen Chihuahua en Ciudad Juarez in de buurt van de grens met de Verenigde Staten, zijn zondag acht lichamen aangetroffen aan de kant van de weg. Dat melden juridische bronnen.
-
PREMIUMGeldflaters
Tom wilde geen varken in soep: ‘Meisje haalde schouders op en zei dat we zelf besteld hadden’
-
Justitie wil onderzoek naar mogelijk gesjoemel door vrouw van Spaanse premier stilleggen
Het Openbaar Ministerie in Madrid verzet zich tegen een onderzoek naar eventuele belangenverstrengeling van de vrouw van premier Pedro Sánchez, Begoña Gómez. Woensdag werd door een onderzoeksrechter bekendgemaakt dat er een onderzoek is gestart naar Gómez. Zij zou in 2020 mogelijk particuliere bedrijven hebben geholpen bij het ontvangen van geld, steun of opdrachten van de overheid. -
-
Zomerfruit en chocola zouden zonder bijen niet bestaan: zo help je deze insecten een handje