Direct naar artikelinhoud
Persconferentie

Het kabinet wil dat de coronadiscipline terugkeert

Premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge na afloop van een persconferentie over het coronavirus in Nederland.Beeld ANP

De besmettingscijfers wijzen erop dat de tweede golf begonnen is. Toch kondigt het kabinet voorlopig geen nieuwe strenge maatregelen aan. Beperkingen gelden vooral in de Randstad.

Gaan de vrijdagavond gepresenteerde maatregelen de opmars van het coronavirus stoppen? Vroegere sluitingstijden en een beperking van de groepsgrootte in de horeca in de zes meest getroffen regio’s in de Randstad, staan in geen verhouding tot de vergaande maatregelen die de epidemie dit voorjaar afremden.

En dat terwijl de urgentie opnieuw zeer hoog is, zoals premier Mark Rutte gisteravond benadrukte. “Het virus is bezig met een comeback.” Volgens coronaminister Hugo de Jonge wijzen de besmettingscijfers erop dat de gevreesde tweede golf begonnen is.

Vrijdag werden 1977 nieuwe besmettingen geregistreerd, het hoogste aantal sinds grootschalig getest wordt. Op dit tempo verdubbelt het aantal patiënten elke week. Rutte: “Dan hebben we over drie weken meer dan 10.000 besmettingen per dag". Inmiddels zetten de eerste ziekenhuizen alweer speciale afdelingen voor coronapatiënten op.

Rigoureuze maatregelen van toen

Geluk bij een ongeluk is dat nog altijd vooral jonge mensen besmet raken, waardoor het aantal ziekenhuisopnames relatief laag ligt. Vrijdag werden 3 patiënten opgenomen op de ic’s. Op basis van de situatie in de ziekenhuizen is géén sprake van een tweede golf, relativeert De Jonge. Het geeft het kabinet de tijd en ruimte om nog niet hard in te grijpen.

Dat het kabinet dat nog niet doet, komt ook doordat het in een spagaat zit. In april en mei was de virusaanpak een succes. Maar de rigoureuze maatregelen van toen, die óók de economie lamlegden, wil niemand terug. De begroting, die deze week in de Tweede Kamer besproken werd, zou in één keer de prullenbak in kunnen en plaats moeten maken voor nóg somberder vooruitzichten.

Om niet het hele land te treffen, koos het kabinet er op aandringen van burgemeesters voor om de regio’s meer zeggenschap te geven over virusmaatregelen. Maar nu de besmettingscijfers pieken, aarzelen burgemeesters om flink in te grijpen. Volgens hen vindt het grootste aantal besmettingen thuis plaats, dus waarom zouden ze dan cafés sluiten? Zij legden de bal terug bij het kabinet. De laatste tijd neemt het aantal besmettingen in de horeca overigens wel toe, net als die op de werkvloer.

Naast de horecamaatregelen die het kabinet aankondigde, nemen de zes  regio’s, waaronder de vier grote steden, extra maatregelen. Ze gaan afspraken maken met studentenverenigingen, meer handhaven, of voorlichtingscampagnes voor jongeren houden. Volgens De Jonge is de kans groot dat binnenkort ook in andere regio’s strengere maatregelen nodig zijn.

Uitglijders van het kabinet

Bovenal hoopt het kabinet dat het collectieve verantwoordelijkheidsgevoel van het voorjaar terugkeert. Rutte: “Niet de intelligente lockdown, het testbeleid of het bron- en contactonderzoek gaf de doorslag. Nee, ons gedrag maakte het verschil. Een diep gevoelde intrinsieke motivatie om ons aan de regels te houden.” Het kabinet zal hopen dat de nieuwe beperkingen en de ernstige toon Nederland helpen die motivatie te hervinden.

Toch is sinds april ook veel veranderd. Een grote meerderheid van de bevolking steunt nog altijd de corona-aanpak van het kabinet, maar een luidruchtige minderheid trekt de maatregelen en de ernst van het virus in twijfel. Na een half jaar afstand houden zijn veel mensen bovendien coronamoe.

Wat ook niet helpt zijn de uitglijders die het kabinet sinds april maakte. Minister De Jonge deed een aantal beloftes over het testbeleid die hij niet kon waarmaken. Donderdag keerden de GGD’en zich tegen de teststrategie die zij moeten uitvoeren. ‘Nieuwsuur’ berichtte dat het RIVM het advies aan verpleeghuizen om zuinig om te springen met mondkapjes níet baseerde op wetenschappelijke inzichten, maar op schaarste. Het roept vragen op over de politieke onafhankelijkheid van het instituut. 

Ook blijft de bruiloft van minister Ferd Grapperhaus het kabinet achtervolgen. Die wordt nu toch beboet voor het overtreden van de coronaregels. Voor het kabinet valt te hopen dat die misstappen geen afbreuk doen aan de gevraagde discipline. Zoals Rutte nog maar eens herhaalde: “Je hoeft de richtlijnen niet voor mij of voor Ferd Grapperhaus te volgen, maar om het virus terug te dringen”.

Lees ook:Dit zijn de nieuwe coronamaatregelen in de Randstad

Dit zijn de nieuwe (regionale) coronamaatregelen.

Als het te koud wordt voor terrassen, dan krijgen cafés het echt moeilijk

Een uur eerder sluiten? Dat zal het verschil misschien niet maken, denken caféhouders aan het Wed in Utrecht.