Direct naar artikelinhoud
Achtergrond

Geen designbeurs, wel een designroute door Amsterdam

Glue is een driedaagse designroute die zichtbaar wil maken hoeveel ontwerpers er eigenlijk in de stad wonen en werken. Het is meteen een alternatief voor de vakbeurzen die dit jaar allemaal zijn geannuleerd.

Studio AENEAE, Glue

Iedereen kent het werk van Bas Pruyser, toch zullen maar weinigen het als zodanig herkennen. Pruyser is de ontwerper van de Capitole, de metalen afvalbak gemonteerd aan een gebogen metalen buis, die overal op straat staat en in elk plantsoen.

“Toen ik een eerder ontwerp presenteerde bij de gemeentereinigingsdienst wilden ze hem eerst niet,” herinnert Pruyser zich. “Maar toen kwam de kroning van Beatrix en vlogen duizend afvalbakken in de fik. Plots was er veel interesse in een vandaalbestendige bak. Sindsdien zijn er een half miljoen geproduceerd en dit jaar bestaat de Capitole veertig jaar. Daarom heb ik er een boek over geschreven. Het is ook een soort autobiografie: over hoe ik eerst tandheelkunde studeerde maar mijn creativiteit niet kwijt kon en vervolgens naar de Rietveld Academie ging en later uitgroeide tot professor in afvalbakken.”

Pruyser presenteert zijn publicatie van 18 tot en met 20 september in de Concept Gallery op Steigereiland. Dat is een van de vijftig locaties van Glue, een designroute die dit jaar zijn eerste editie beleeft. Pruyser: “Ik ben nu zeventig jaar, dus die aandacht komt rijkelijk laat. Waarom was er niet allang zo’n evenement in Amsterdam?”

Dutch ­Design Week

Dat vroeg David Heldt zich ook af. De uitgever van designtijdschrift Connecting the Dots begon daarom samen met Janine de Jong en Guus van Maarschalkerweerd de designroute. “Amsterdam heeft de hoogste concentratie ­ontwerpers van heel Nederland en de creatieve industrie vormt de motor van de economie. Toch is design vrijwel onzichtbaar in de stad, zelfs voor ontwerpers zelf. Die werken soms in dezelfde buurt maar spreken elkaar alleen tijdens de Dutch ­Design Week of de beurs Object Rotterdam.”

Het plan voor Glue was al bedacht voor de uitbraak van corona en kon toen meteen rekenen op enthousiaste bijval van exposanten, die met hun bijdrage de volledige kosten van het evenement dragen. Maar de crisis verleent Glue een air van urgentie. Uit een recente enquête van de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers bleek dat 45 procent van de ontwerpers hun inkomsten had zien halveren tijdens de eerste drie maanden van de coronacrisis.

“Architecten en binnenhuisarchitecten hebben voorlopig nog werk, maar dat zijn projecten van voor corona,” weet Heldt. “De grote klap moet nog komen. Bij showrooms wordt al veel minder verkocht. En zelfstandige ontwerpers hebben door de annulering van beurzen geen platform om hun werk te verkopen.”

Heldt noemt Glue ‘een goed alternatief voor vakbeurzen, die eigenlijk niet meer van deze tijd zijn. “We vlogen massaal naar ­Londen, Milaan of Keulen, er werd veel geld ­uitgegeven aan standbouw en het meeste van die spullen ­belandde na een paar dagen in een vuilniscontainer. Dat is totaal niet duurzaam. Onze ­designroute maakt gebruik van bestaande locaties – zo krijg je ook automatisch spreiding van bezoekers. En er worden geen deelnemers of ­bezoekers van buitenaf ingevlogen.”

Schuttingpalen

Gluedeelnemers zijn te herkennen aan een ­makelaarsbord met blauw logo aan de gevel. Er zitten showrooms bij, winkels als Mud in May in De Pijp, designgaleries als Frozen Fountain en studio’s van zelfstandige ontwerpers. “Een winkel die tassen verkoopt komt niet door onze selectie. We hebben deelnemers ook gevraagd allemaal iets speciaals te organiseren: een ­lezing, boekpresentatie of bijzondere expo.”

Victor de Bie, die zijn huis heeft leeggeruimd omdat zijn studio te krap is om veilig bezoekers te ontvangen, presenteert het kersverse label Studio Aeneae (grote foto) dat hij samen met zus Erna heeft opgericht. “Een debuut tijdens een debuut,” noemt hij het. “Wij tonen een serie ­figuren die zijn geïnspireerd op ons als gezin, broers en zus. Het werk is ontstaan tijdens de lockdown, toen iedereen op zichzelf was teruggeworpen. De poppen zijn met de hand gemaakt van oude schuttingpalen en uitgevoerd in sober zwart-wit. Ze vormen een soort modulair systeem waarvan je van alles kunt maken: een bijzettafeltje, kroonluchter of lamp. Bezoekers mogen alles proberen en wij zitten erbij met een kladblok. Design in actie. We gaan het ontwerp ook verder ontwikkelen en tonen de resultaten daarvan weer tijdens de Dutch Design Week.”

Kweekvijver

Met dat grootste designevenement van Noord-Europa wil Glue nadrukkelijk niet concurreren. “In Eindhoven draait het heel erg om experiment en het werk van studenten,” zegt Heldt. “Amsterdam is toch meer de stad van de gerenommeerde ontwerpers en de gevestigde merken. Daar zit ook een schaduwzijde aan. Er is maar weinig aanwas van jonge ontwerpers omdat die maar moeilijk betaalbare werkruimte kunnen vinden. Amsterdams functie als kweekvijver staat daarmee onder druk. Dat is het ­onderwerp van de paneldiscussie getiteld The Designer and the City die we donderdag houden in het Stedelijk Museum. Vergeleken met de jaren tachtig is de stad enorm opgeknapt, maar we moeten oppassen dat de creativiteit, die het ­gezicht en de identiteit van de stad bepaalt, niet verdwijnt.”

Glue, 18 t/m 20/9, glue.amsterdam

Founding partners van Glue: Guus van Maarschalkerweerd (links) en Janine de Jong (midden) en David Heldt (rechts).Beeld Ilco Kemmere