Direct naar artikelinhoud
Coronacrisis

140.000 bedrijven vonden tijdens de lockdown de weg naar het subsidieloket

KLM-toestellen op SchipholBeeld REUTERS

Behalve KLM en Booking.com vonden ook wokrestaurants en brillenwinkels de weg naar het subsidieloket in de coronacrisis. Zo'n 140.000 aanvragen voor overheidssteun werden goedgekeurd, blijkt uit een overzicht van het UWV.

Luchtvaartmaatschappij KLM, hotelplatform Booking.com en de Nederlandse Spoorwegen kregen het meeste geld van de overheid om de lonen door te betalen tijdens de coronacrisis. Maar uit het gepubliceerde register van de NOW-regeling, de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, blijkt dat het belastinggeld ook in de haarvaten van de economie is beland.

KLM ontving ruim 300 miljoen euro in de eerste maanden van de lockdown. NS en Booking.com kwamen uit op respectievelijk 67 en 64 miljoen euro. Ook Holland Casino (32 miljoen euro) en Tata Steel (28 miljoen) behoren tot de grootontvangers. Evenals luchtvaartmaatschappij Transavia (24 miljoen) en touroperator TUI (18 miljoen). 

Daarnaast deden nog 140.000 bedrijven en organisaties een beroep op de maatregel, die massale werkloosheid moest voorkomen. Wokrestaurants, brillenzaken, tandartspraktijken, veilinghuizen - ze vroegen allemaal om loonsubsidie. Het register is een lange lijst van vooral kleinere bedrijven. De meeste (87 procent) hebben minder dan 25 werknemers. Van de aanvragen betreft 5 procent bedrijven met 50 werknemers of meer.

Specsavers staat 145 keer op de lijst

Het overzicht dat het UWV maakte voor het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid meldt van elke steunontvanger de bedrijfsnaam, de vestigingsplaats en het verstrekte voorschot. De detailhandel heeft het grootste aandeel. Brillenketen Specsavers duikt 145 keer op in de lijst, steeds in een andere plaats en met een andere BV. Per filiaal lopen de bedragen op tot 55.000 euro (Doetinchem en Etten-Leur). Daarnaast krijgt Specsavers International, het hoofdkantoor in Maarssen, nog 1,1 miljoen euro. 

Flink wat bedrijven zijn afhankelijk van Schiphol en andere vliegvelden, zoals autoverhuurbedrijven en taxidiensten. Verder hebben veel bouw- en installatiebedrijven om steun gevraagd, evenals de horeca en vrijetijdsparken. Dierenpark Wildlands in Emmen kreeg bijvoorbeeld 1 miljoen euro, attractiepark Efteling bijna 10 miljoen.

Booking.com heeft zeven vermeldingen, die optellen tot 64 miljoen euro. Zo ging er 44 miljoen euro naar Booking.com, 9 miljoen euro naar Booking.com International en nog eens 8 miljoen naar Booking.com Customer Service Center (Netherlands). Juist omdat een groot internationaal bedrijf als Booking.com zoveel geld ontvangt, is er kritiek op de regeling. Had dat bedrijf de afgelopen jaren geen grotere buffer kunnen opbouwen voor slechte tijden? En wat minder winst moeten uitkeren aan de aandeelhouders?

Het verweer daartegen van de overheid is dat de regeling snel tot stand moest komen. Al op 6 april ging die van start, drie weken na het begin van de lockdown. Haast was geboden, want de wegvallende omzet bracht veel bedrijven in de problemen. Daarom is gekozen voor een algemene regeling, dus zonder veel uitzonderingen. Alle bedrijven in Nederland met een terugvallende omzet konden er een beroep op doen.

Vooral bedoeld om te voorkomen dat werknemers werden ontslagen

De regeling moest voorkomen dat bedrijven meteen werknemers zouden ontslaan om kosten te besparen. Zonder steun voor het doorbetalen van het loon, was de werkloosheid waarschijnlijk harder opgelopen dan nu is gebeurd. In juni kwam de werkloosheid uit op 3,6 procent, iets hoger dan de 2,9 procent van februari. 

Er is voor 8 miljard euro aan voorschotten uitgekeerd, meldt het UWV. Daarmee zijn 2.653.041 werknemers gemoeid. 2,6 miljoen mensen worden dus deels door de overheid betaald. Omdat veel mensen hun inkomen hebben behouden in de moeilijke maanden, doet de detailhandel nu goede zaken. Zo werkt de NOW-regeling door in de rest van de economie.

De eerste ronde van de loonkostenregeling is gesloten op 6 juni. Inmiddels loopt er een nieuwe regeling die tot 31 augustus duurt. De voorwaarden hiervoor zijn iets veranderd: als bedrijven toch personeel ontslaan, worden ze daarvoor niet gestraft met een extra korting op de loonsubsidie. 

Ook wijst de overheid nu meer op het belang van omscholing. De steun kan niet voor altijd doorgaan. Bedrijven die het moeilijk hebben, moeten zich aanpassen om te overleven.

Lees ook:

Coronasteun voor kerken: ‘Wij zijn ook een vorm van bedrijf. Als de regeling er is, kan je die gebruiken’

Kerken, met name katholieke, hebben met succes een beroep gedaan op de financiële steun van de overheid. Zij hebben het geld gebruikt om de salarissen van kosters, beheerders en ander niet-geestelijk personeel door te betalen tijdens de lockdown.

Betaald voetbal krijgt dertig miljoen uit NOW-pot; vier miljoen daarvan is voor Ajax

De clubs uit het betaald voetbal hebben zo’n dertig miljoen euro aan voorschotten uit de NOW-regeling ontvangen. Dit om omzetverlies vanaf het stilvallen van de competities in maart te compenseren.

Rijksmuseum ontving het grootste bedrag aan overheidssteun in de cultuursector

Het Rijksmuseum ontving de meeste steun (ruim 2,7 miljoen euro) en ook andere grote publiekstrekkers in Amsterdam kregen relatief grote bedragen: het Van Gogh Museum kreeg 1,9 miljoen, het Concertgebouw bijna 1,4 miljoen.