Aangepaste coronawet niet eerder dan oktober van kracht
Als Nederland nog deze zomer met een nieuwe uitbraak van corona te maken krijgt, zullen de bestaande regionale noodverordeningen van kracht zijn. De nieuwe coronanoodwet treedt zeker niet voor 1 oktober in werking, is de verwachting in Den Haag. Eerder al moest 1 juli als nagestreefde ingangsdatum worden losgelaten. Ook zal de wet waarschijnlijk niet langer dan enkele maanden gelden.
Het kabinet hoopt de ‘Tijdelijke wet maatregelen covid-19’ vrijdag in de ministerraad te kunnen behandelen en daarna naar de Tweede Kamer te sturen, vergezeld van een advies van de Raad van State en een zogenoemd ‘nader rapport’. In dat rapport zegt het kabinet wat het heeft gedaan met de scherpe kritiek die de Raad van State eerder uitte.
De Tweede Kamer is tot 1 september met reces, maar kan in de zomer wel alvast aan de gebruikelijke ronde schriftelijke vragen beginnen. Dat moet een Kamermeerderheid besluiten. Veel oppositiepartijen vinden zorgvuldigheid belangrijker dan snelheid. Ook regeringspartij ChristenUnie zei eerder bij monde van fractieleider Gert-Jan Segers alleen te zullen instemmen met ‘een goede wet’. In elk geval kan de plenaire behandeling niet eerder dan in september plaatsvinden, waarna ook de Eerste Kamer er nog naar moet kijken.
Een eerste versie van de wet stuitte op veel bezwaren, onder meer van de Raad van State, de Orde van Advocaten en wetenschappers. Ministers zouden te veel bevoegdheden krijgen (zoals evenementen verbieden of publieke plekken sluiten) over een te lange periode. Het parlement zou pas na een genomen besluit worden geïnformeerd. Daarmee zou de nieuwe wet geen verbetering zijn ten opzichte van de noodverordeningen die nu ten behoeve van de volksgezondheid kunnen worden uitgevaardigd.
Verlengen na halfjaar
In de nieuwe versie moet de wet steeds na een halfjaar worden verlengd. In de Kamer leeft de wens die periode nog verder te beperken, tot twee of drie maanden. In het vorige voorstel van het kabinet was de wet een jaar geldig. Op die tijdsduur kwam veel maatschappelijke kritiek, omdat de Tweede Kamer al die tijd zijn controlerende taak niet zou kunnen uitvoeren. Ook op dat punt worden nu aanpassingen gedaan: de Kamer beslist mee over wel of niet verlengen, zodat grondrechten niet langdurig geschonden worden.
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) wees er eerder op dat de eerste versie van de coronawet werd opgesteld in de uitbraakfase van het virus. Inmiddels is de controlefase ingegaan, waarin beheersing van het virus centraal staat. Op 19 juni schreef De Jonge aan de Kamer: ‘In de huidige fase van de bestrijding zijn steeds meer maatregelen versoepeld en is de inzet van noodverordeningen beperkter en minder ingrijpend dan in de beginfase.’
Ook het opnemen in de wet van de notificatie-app, ter ondersteuning van bron- en contactonderzoek, stuitte op verzet. Die is daarom uit de wet gehaald en omgedoopt in ‘CoronaMelder’, die nu wordt getest. Half juli valt een besluit over de introductie.
Met het nu beoogde tijdschema is de spoedwet niet deze zomer van kracht, mochten zich zoals elders in Europa lokale uitbraken van het virus voordoen. Maar in het door het kabinet beoogde scenario is de wet wel klaar als de door velen voorspelde najaarspiek van het virus opduikt.
LEES OOK:
Half juni bleek dat 1 juli als datum voor de coronawet onhaalbaar was. Dat leest u hier terug.
Van meet af aan was er kritiek op de coronawet. Dit schreef de Volkskrant vorige maand.