Ze ontsnapte aan de nazi’s, maar belandde in een ‘jappenkamp’. De ‘triestige optimist’ is niet meer

Lydia Chagoll is overleden. Ze werd 89, en liet zich in al die jaren nooit onder één noemer vatten. Ballerina en choreografe, schrijfster en cineaste tot op hoge leeftijd, een Joods kind dat ontsnapte aan de nazi’s maar wel in de zogeheten ‘jappenkampen’ terechtkwam. Dat laatste tekende haar leven, maar bepaalde het niet. “Ik heb altijd geweigerd om een slachtoffer te zijn”, zei ze.