Vakantie is riskant: ‘De ene verzekeraar dekt niets, de ander een deel’

Om maar even bij het begin te beginnen: mag je op vakantie?

Ja, dat mag zeker nog. Sterker: premier Rutte zei tijdens een persconferentie dat reizen vanaf 15 juni binnen Europa weer mogelijk is. Maar hij voegde er een vaderlijk advies aan toe: ‘reis wijs’.

Betekent dat dat we goed voorbereid overal heen mogen deze zomer?

Ja, en nee. Er is niemand die bij de grens of op Schiphol reizigers tegenhoudt en er worden ook geen boetes uitgedeeld. Er zijn wel duidelijke adviezen opgesteld door de overheid. Reizen buiten Europa wordt vooralsnog afgeraden. Ook de reizen naar sommige landen binnen Europa voor vertier wordt afgeraden. Zoals het Verenigd Koninkrijk en Zweden - daar zijn nog ernstige veiligheidsrisico’s volgens het ministerie van Buitenlandse zaken. In onder andere Malta en Noorwegen geldt een inreisverbod, dus al zouden er toeristen heen willen, daar kan dat niet.

Hoe weet ik of mijn bestemming veilig is?

De overheid geeft met kleurcodes een reisadvies af voor landen en regio’s.

Groen staat voor ‘geen bijzondere veiligheidsrisico’s. Geel betekent dat er opgelet moet worden en bij oranje wordt het serieuzer. Dan zijn er ernstige veiligheidsrisico’s in het betreffende land. Het ministerie van Buitenlandse Zaken adviseert dan alleen naar het gebied in kwestie te reizen als dat noodzakelijk is - vakanties zijn niet noodzakelijk. Naar een rood gebied afreizen wordt afgeraden.

Honderd procent zekerheid is er overigens nooit. De praktijk heeft al uitgewezen dat kleurcodes snel weer kunnen veranderen. Zoals voor twee streken in Spanje. Vanwege een lokale uitbraak van het coronavirus heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken het reisadvies aangepast van geel naar oranje. En ook voor de gebieden rondom Porto en Lissabon in Portugal is het reisadvies aangescherpt. Daar geldt sinds dinsdag code oranje, terwijl daarvoor geel van toepassing was.

Ben ik nog verzekerd als een gebied ineens als ‘oranje’ wordt bestempeld, terwijl het nog geel was toen ik erheen ging?

“Dan ben je nog steeds verzekerd conform de polisvoorwaarden,” zegt Oscar van Elferen van het Verbond van Verzekeraars. “Wel is het zaak dat je het gebied verlaat zodra dat kan.” 

Dat betekent niet dat verzekeraars verwachten dat iedereen op stel en sprong het gebied verlaat. “Het moet op een veilige manier kunnen.” Wie met de auto is, kan vanzelfsprekend sneller handelen, dan wie afhankelijk is van het vliegtuig. Van Elferen raadt iedereen in een soortgelijke situatie aan contact op te nemen met de reisverzekeraar.

Is er een verschil tussen reizigers die hebben geboekt via een reisorganisatie en mensen die zelf hun vakantie hebben geregeld?

“Ja,” zegt Van Elferen. “Reisorganisaties hebben een zogenoemde zorgplicht. Zij moeten jou naar huis brengen of verplaatsen.”

In theorie kan iedereen naar een ‘oranje’-gebied afreizen. Ben je dan ook verzekerd?

Wie zelf besluit af te reizen naar een gebied met ‘ernstige veiligheidsrisico’s‘ is niet ‘gewoon’ verzekerd. Dat verschilt per verzekering. De ene verzekeraar dekt niets, de ander besluit om alles wat te maken heeft met de pandemie niet te vergoeden en de rest wel - zoals een mobieltje dat in het zwembad valt.

Helpt ‘Nederland’ mij als ik in het buitenland vastzit vanwege corona?

“We gaan geen tweede repatriëring doen,” zegt een woordvoerder van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. “We gaan mensen niet terughalen vanwege corona. Mochten Nederlanders op andere manieren in de problemen komen, dan bieden we wel consulaire ondersteuning.”

In hoeverre dekt een zorgverzekering medische kosten in een land waar code oranje geldt?

Nederlandse zorgverzekeringen keren medische kosten binnen Europa uit tot het bedrag dat er in Nederland zou worden betaald voor een soortgelijke behandeling. “Zorg in het buitenland is vaak duurder. Het gat dat valt tussen de zorgverzekering en het daadwerkelijke bedrag wordt dan aangevuld door de reisverzekering. Maar dat is niet vanzelfsprekend als iemand zelf besluit af te reizen naar een gebied met ernstige veiligheidsrisico’s.”

Wat moet ik doen als ik terugkom uit een land waar code oranje geldt?

Het dringende advies van zowel het RIVM als het ministerie van Volksgezondheid is om 14 dagen in quarantaine te gaan.

Ik wil volgend jaar een grote reis maken en de tickets zijn nu voordelig. Kan ik boeken en een annuleringsverzekering afsluiten die ook een pandemie dekt?

Dat is niet mogelijk volgens Van Elferen. “De risico’s zijn te groot voor verzekeraars. Het spelletje van verzekeraars is dat naar verwachting niet iedereen tegelijk aanspraak maakt op verzekeringsgeld. Niet bij iedereen wordt tegelijk ingebroken of een telefoon gestolen. Bij een pandemie zou dat wel het geval zijn. Dus als ze daarvoor een verzekering zouden moeten bieden, dan zou het duurder worden dan de vakantie zelf.”