Voeding als onderdeel van een groter geheel
Feit is dat er veel veranderd is de afgelopen jaren, in de keuken van de ploeg. Geen koks die met de sportdiëtist bakkeleien over ingrediënten, maar een homogeen team. Geen all you can eat-gevoel, of niet precies weten wat er in een herstelmaaltijd zit, maar maaltijden op maat. Niet langer een voorkeursbehandeling voor één of twee de kopmannen, maar persoonlijke voedingsbegeleiding voor iedere renner, met behulp van een ingenieuze app. “Voeding is echt onderdeel van het grote geheel geworden”, zegt Lambrechtse. “Zoals de mecaniciens lopen te pielen aan frames en de trainers aan hun schema’s, zo pielen wij met voeding.”
Zelf Foodcoach gebruiken?De Foodcoach-app van Team Jumbo-Visma is nu ook verkrijgbaar voor ons. Voer je lichaamskenmerken, trainingsritten en koersen in, dan geeft de app jou een overzicht van de voedingsstoffen die je nodig hebt. Vervolgens kies je er passende maaltijden bij. Je hebt de keuze uit honderd ontbijtjes, twintig lunches en 75 diners, hoogstpersoonlijk samengesteld door Karin Lambrechtse. “Fanatieke wielrenners weten vaak wel ongeveer wat ze onderweg aan koolhydraten per uur nodig hebben”, zegt ze. “Maar als hun basisvoeding niet goed is, dan presteren en herstellen ze minder goed dan mogelijk is. De app helpt om die basis op orde te krijgen.” Foodcoach is gratis verkrijgbaar bij de AppStore en Google Play.
‘In energiebalans zijn‘ is essentieel
Nu training en voeding bij Team Jumbo-Visma precies op elkaar zijn afgestemd, weten de chefs bijna tot op de kilocalorie nauwkeurig wat een renner nodig heeft om zijn energievoorraad op peil te houden. “Voor een renner is die energiebalans essentieel”, legt Lambrechtse uit. “Als je te weinig eet, kun je niet goed herstellen, adapteren en presteren. Eet je te veel, dan word je te zwaar en kom je die berg niet meer op. Honderd procent in balans zijn kan natuurlijk niet, maar we bereiken het bij benadering wel heel goed. We zien dat renners optimaal herstellen, fit zijn en blijven. En aan het einde van de Tour de France hebben ze nog kleur op hun wangen, ze zijn niet meer grijs en grauw. Dat zijn goede indicaties.”Het toegenomen belang van voeding heeft een flinke cultuurverandering teweeggebracht binnen de ploeg. En het heeft ook veel van de renners gevraagd, vindt Lambrechtse. Al is het maar om die schaamte te overwinnen, daar aan het buffet, met die weegschaal. “Ze hebben een hele ontwikkeling doorgemaakt. En het was ook echt niet zo dat alles gelijk klopte. Maar ze hebben zich er altijd vol voor ingezet en dat doen ze nog steeds. Er loopt nooit iemand te zeiken, iedereen staat er open voor. Ik ben echt supertrots op ze.”Tegelijk sportdiëtist en chef
Karin Lambrechtse
De hele ploeg profiteert van Foodcoach-app
Om te begrijpen hoe de Foodcoach-app werkt, is het handig om even enkele jaren terug in de tijd te gaan. Jumbo-Visma heeft dan net de gerenommeerde voedingswetenschapper Asker Jeukendrup aangetrokken. Samen met sportdiëtist Nancy van der Burg start hij met het personaliseren van de voeding. “Dat is heel belangrijk, want elk lichaam is anders. Zij gingen naar renners kijken, zo van: wie ben jij, hoe oud ben je, hoeveel weeg je, wat voor lichaamsbouw heb je, etcetera. Nancy voerde dat allemaal handmatig in Excel-bestanden, om uit te rekenen wat zo’n renner nodig had aan energie per dag. Dat ging ze dan weer verdelen over de dag. Dus hoeveel van die calorieën moeten er in het ontbijt, in de lunch en in het diner? En die calorieën verdeelde ze weer onder in koolhydraten, vetten en eiwitten. Je kunt je voorstellen hoe veel werk dat is. Op die manier kon de ploeg hooguit de kopmannen begeleiden.”Maar die persoonlijk benadering bleek wel succesvol. Om alle renners ervan te kunnen laten profiteren, besloot de ploeg om samen met hoofdsponsor Jumbo een app te laten bouwen waarin iedere renner aan de hand van persoonlijke kenmerken, trainingsarbeid en/of koersdag een dagmenu op maat kon krijgen. Dat werd de Foodcoach-app. “Hij berekent precies wat je wanneer op de dag nodig hebt. Ontbijt, lunch, avondeten en drie snacks, alles wordt helemaal op maat uitgerekend. Het was heel veel werk om ’m te bouwen – en het is ook behoorlijk uit de hand gelopen – maar uiteindelijk is het echt een unieke en innovatieve tool geworden.”Renner weegt af wat hij nodig heeft
Als renners thuis zijn tijdens het seizoen, krijgen ze via Foodcoach tips voor maaltijden die ze zelf moeten bereiden. Deze zijn precies afgestemd op hun trainingsrit van die dag. Tijdens koersdagen gaat Lambrechtse voor ze aan de slag. Stel de ploeg rijdt een ronde. Dan is iedere dag anders: de ene dag heb je een vlakke etappe, de volgende is het klimmen geblazen. “Voor elk van die dagen zijn specifieke templates en algoritmes ontwikkeld. Een team van developers heeft die in de app gezet en vervolgens rollen daar cijfers uit. Daarmee ga ik thuis op de computer maaltijden samenstellen. Dan staat er bijvoorbeeld: voor het ontbijt achthonderd kilocalorieën, waarvan 55 procent koolhydraten, 20 procent vet en de rest eiwitten. Nou, dan ga ik knutselen: een voor een ingrediënten toevoegen tot ik een maaltijd heb die a) lekker is en b) voldoet aan de opgegeven waardes.” Op die manier heeft de ploeg inmiddels een flinke database met maaltijden opgebouwd. “Dat was een hels karweitje: wat werkt wel en niet, smaakt het überhaupt? Maar ondertussen loopt het heel goed.”Ingrediënten verschillen per etappe
Je zou misschien zeggen dat een sprinter als Dylan Groenewegen andere maaltijden nodig heeft dan ronderenner als Primož Roglič of Tom Dumoulin. Maar zo werkt het niet tijdens de koers. “Thuis eten ze heel specifiek naar de trainingen die ze doen”, legt Lambrechttse uit. “Dus als Dylan krachttraining doet, dan zal hij meer eiwitten nodig hebben dan Tom die dezelfde dag een duurtraining doet. Maar tijdens de koers fietst iedereen dezelfde etappe. Dus is het een sprintetappe, dan eet iedereen die dag maaltijden die daarop zijn toegespitst. De porties variëren wel, omdat de maaltijden precies afgestemd zijn op de renner en de inspanning die hij levert.”Wat voor maaltijden de renners eten? Dat kan van alles zijn: een curry bijvoorbeeld, pasta of couscous. De verschillen tussen sprint- en klimmaaltijden zitten volgens Lambrechtse vooral in de samenstelling. “Voor zware bergetappes serveren we bijvoorbeeld maaltijden met minder vezels, omdat die vocht vasthouden. Door renners minder vezels te geven, verliezen ze wat vocht maar ook darminhoud, waardoor ze net wat lichter zijn. Dus de avond voor een bergetappe zit er geen groente bij. Zo bevat elke maaltijd dat wat de renners nodig hebben, en niet wat ze niet nodig hebben.”Wetenschap vertalen naar mensen
Fietsen is wetenschap geworden, beaamt Lambrechtse. Maar het zal het nooit helemáál worden. Want je kunt nog zulke mooie cijfertjes uit je computermodellen laten rollen, wielrenners zijn ook maar gewoon mensen. Met één paar benen, passie voor hun vak en emoties die zich lang niet altijd laten sturen. Om over de onvoorspelbaarheid van de koers maar te zwijgen. Dat realiseren ze zich heel goed bij Team Jumbo-Visma, zegt Lambrechtse. “Het is mooi hoor, al die onderzoeken, maar je moet ze wel kunnen vertalen naar een menselijke situatie, met emoties en beleving en liefde voor het vak. Dat is essentieel. Ik denk dat dit kenmerkend is voor hoe wij in de ploeg bezig zijn.”‘Je doet het met z’n allen’
En achter de streep zijn er alleen maar winnaars. Want de wetenschappelijke aanpak van Team Jumbo-Visma mag dan extra discipline vragen, de renners krijgen er ook wat voor terug. “Ze hoeven nooit meer te denken: eet ik wel voldoende? Ze kunnen een heel groot punt van stress gewoon loslaten.” En nu ze merken dat het ook nog zeges en ereplaatsen oplevert, zijn zelfs de grootste twijfelaars om. “Het mooie is, je doet het ook echt met elkaar. Steven had geen podium kunnen halen in de Tour zonder de hulp van Laurens De Plus. En als Laurens niet ook de Foodcoach-app had gehad, dan had hij zijn rol misschien ook niet op die manier kunnen invullen. Idem voor het aandeel van materiaal door de mechaniekers, de trainingen, coaching en inzet van soigneurs voor massages en voeding op de fiets. Dus je doet het met z’n allen. Het maakt niet of je nieuw bent, jij krijgt ook de Foodcoach en wordt op dezelfde manier begeleid, met dezelfde persoonlijke benadering.”De app zelf uitproberen? Je vindt hem hier: AppStore / Google Play.
