Seksueel misbruikte sporters helpen lotgenoten: ‘Melden is nog steeds taboe’

Ze was 13 jaar en een talentvol volleybalster. Op een dag ontdekte ze dat haar jonge en aardige trainer haar stiekem gefilmd had bij het omkleden. Ze deed haar verhaal bij de politie, die bij hem thuis allerlei belastend materiaal aantrof. De trainer kreeg acht maanden cel, een werkstraf en behandeling opgelegd.

En Anne van Dijk? Gelukkig kon ze er goed over praten met haar ouders. “Erover praten helpt bij de verwerking, maar mijn omgeving had niet die behoefte. Men keek liever weg. Daar heb ik veel tranen om gelaten. Ik hield het gevoel dat anderen mij niet geloofden.”

Die ervaring is voor haar nu, inmiddels 17 jaar, de motivatie om actief mee te werken aan het platform Sporters helpen Sporters. Samen met oud-voetballer Theo Janssen drukte ze donderdag in een radiostudio in Doetinchem op een knop voor de officiële lancering.

Bellen, mailen, appen

Via het platform kunnen slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag in de sport in gesprek komen met ervaringsdeskundigen, onder wie Anne van Dijk en oud-voetballer Renald ­Majoor. Zij bieden een luisterend oor en kunnen advies geven over een ­vervolg. Van Dijk: “Wij zijn geen meldpunt, maar een wegwijzer. Laagdrempelig, onafhankelijk en vertrouwelijk.” Bellen, ­mailen, appen, alles kan.

Majoor bracht drie jaar geleden zijn ­eigen ervaring met misbruik als jeugdvoetballer bij Vitesse naar buiten. Hij wilde meer aandacht voor seksuele intimidatie, misbruik en ander grensoverschrijdend gedrag in de sport. Hij richtte stichting De Stilte Verbroken op en er kwam een onderzoek, onder leiding van oud-minister Klaas de Vries. Conclusie: een op de acht sporters krijgt ermee te maken, maar 90 procent wordt nooit gemeld. Sportkoepel NOC*NSF richtte het Centrum Veilige Sport Nederland op, met een meldpunt.

Topje van de ijsberg

Zo’n meldpunt kan ook een drempel zijn, zegt Van Dijk. “Soms wil je gewoon eerst met iemand praten, met een lotgenoot. De cijfers van De Vries laten zien dat gemiddeld in elk team wel iemand ermee te maken krijgt. Bizar veel. Het aantal meldingen is het topje van de ijsberg, er rust nog steeds een taboe op. Wij hopen dat ons platform het bespreekbaar maakt, dat slachtoffers zich niet meer geïsoleerd voelen.”

Samen met Renald Majoor voerde ze gesprekken met NOC*NSF, volleybalbond Nevobo en de commissie-De Vries. Majoor kreeg vorig jaar 270.000 euro subsidie om zich fulltime te richten op zijn stichting. Sporters helpen Sporters is daar een uitvloeisel van. Aan het platform zijn diverse ervaringsdeskundige (ex-) sporters verbonden. Zoals oud-wielrenster Petra de Bruin (58), die in 2016 na tientallen jaren haar verhaal deed, en Anne Kamminga (22), die als kickboksend tienermeisje door haar recent veroordeelde coach jarenlang werd misbruikt. Ook Ilonka Wolfswinkel (32) biedt een luisterend oor via het ­platform. Zij werd als atlete van 15 jaar oud verkracht door een trainer van haar club in Harderwijk.

Van Dijk: “Wij hebben al enkele lot­genotenbijeenkomsten gehad. Dan merk je hoeveel steun je aan elkaar hebt. Mijn eigen verhaal heeft de afgelopen jaren mijn leven beheerst. Nu kan ik er eindelijk iets positiefs mee doen, omdat ik er anderen mee kan helpen.”