Direct naar artikelinhoud
NieuwsMisbruik in de kerk

Australische kardinaal door hooggerechtshof vrijgesproken van seksueel misbruik

Het Australische hooggerechtshof heeft de prominente kardinaal George Pell in hoger beroep vrijgesproken van seksueel misbruik van twee misdienaars in 1996. Een opluchting voor paus Franciscus, voor wie de Australische priester een steunpilaar vormde.

Kardinaal George PellBeeld AFP

Pell (78) werd in december 2018 door een lagere rechtbank schuldig bevonden aan het aanranden van twee 13-jarige misdienaars in een achterkamertje van de St Patrick’s kathedraal in Melbourne. Ook zou hij een van de jongens begin 1997 onzedelijk hebben betast. Hij werd veroordeeld tot 6 jaar cel.

De veroordeling was pijnlijk voor paus Franciscus. Pell was de financieel topman van het Vaticaan en daarmee de hoogstgeplaatste geestelijke ooit die werd aangeklaagd wegens seksueel misbruik. In 2017 legde Pell in afwachting van de zaak zijn functie neer.

De veroordeling van Pell was met name gebaseerd op de getuigenis van een van de misdienaren, inmiddels een jonge vader van in de dertig. De man meldde zich in 2015 bij de politie nadat de andere betrokken oud-misdienaar was gestorven aan een overdosis. Volgens de getuige vertelde Pell hen in december 1996 vlak na de zondagsmis dat ze in de problemen zaten vanwege het stiekem snoepen van de geconsacreerde wijn, waarna hij ze seksueel misbruikte.

Gerede twijfel

Volgens de aanklager was de getuige geloofwaardig, mede omdat hij de sacristie van de kathedraal in detail kon omschrijven. De advocaten van Pell betoogden dat de priester in de vijf à zes minuten dat het misbruik zou hebben plaatsgevonden, buiten op de trappen van de kathedraal in gesprek was met kerkgangers. Ook zou het niet aannemelijk zijn dat Pell de jongens in de sacristie ongemerkt zou hebben misbruikt. Het hooggerechtshof oordeelt nu dat er gerede twijfel bestaat over de aantijgingen.

Het vonnis werd voorgelezen in een vrijwel lege rechtbank in Brisbane. Vanwege het coronavirus geldt in Australië een verbod op groepsbijeenkomsten. Pell, die de beschuldigingen altijd heeft ontkend, zei in een reactie dat hij niet boos is op de jongen. ‘Ik wil niet dat mijn vrijspraak de pijn en bittere gevoelens die zoveel mensen hebben, erger maakt. Er is al meer dan genoeg pijn en bitterheid.’

Vaker beschuldigd

Het is de vraag of het vonnis een einde maakt aan de twijfels over Pell, die meerdere keren is beschuldigd van misbruik en verkrachting. Zeker is dat Pell in zijn eerdere functie als aartsbisschop te maken kreeg met pedofiliezaken waarin andere priesters een rol hadden. 

Een Australische commissie beschuldigde hem er in 2015 van dat hij in de jaren tachtig en negentig meermaals gevallen van misbruik van andere geestelijken expres verzweeg. Hij zou de belangen van priesters boven die van slachtoffers hebben gesteld en zwijggeld hebben aangeboden. Pell gaf eerder toe in die jaren inderdaad ‘grote fouten’ te hebben gemaakt, vooral omdat hij priesters wel geloofde en slachtoffers niet.

Australië is een van de vele landen waar kritiek op de Rooms-Katholieke Kerk hoogtij viert vanwege de vele misbruikschandalen. Uit onderzoek van een commissie bleek dat liefst 7 procent van de priesters in Australië zich tussen 1950 en 2010 schuldig maakte aan seksueel misbruik. Zij misbruikten in totaal 4.444 kinderen; meisjes waren gemiddeld 10,5 jaar oud, jongens 11,5 jaar. Kardinaal Pell werd meermaals door deze commissie verhoord.

Steunpilaar van de paus

Voor paus Franciscus was Pell tot zijn vertrek in 2017 een belangrijke steunpilaar. Drie jaar eerder kreeg de Australiër de taak om de Vaticaanse bank, die werd geplaagd door financiële schandalen, op te schonen. Hij verving topmanagers, blokkeerde duizenden rekeningen en maakte dat de Vaticaanbank zich weer ging concentreren op haar kerntaak, namelijk het financieel bijstaan van katholieke instellingen. Door de hervormingen maakte Pell de nodige vijanden. Volgens de priester hebben die de misbruikverhalen gebruikt om zijn positie te ondermijnen.

Paus Franciscus heeft zich nooit uitgelaten over de zaak, omdat hij wilde wachten op het einde van de rechtsgang, zei hij eerder. ‘We zullen moeten wachten tot het recht zegeviert in plaats van nu een mediagenieke veroordeling te geven gebaseerd op roddels. Dat helpt niet. Zodra het recht heeft gesproken, zal ik ook spreken.’

Opmerkelijk genoeg droeg Franciscus dinsdag de dagelijkse ochtendmis op aan ‘iedereen die onterecht is veroordeeld’. De Paus vergeleek de onterecht veroordeelden met de manier waarop Jezus tijdens zijn leven door Joodse leiders was behandeld, ‘ondanks zijn onschuld’. De afgelopen weken droeg de paus de mis vrijwel altijd op aan slachtoffers van de coronapandemie.

Wie is kardinaal Pell? De Volkskrant schreef eerder dit uitgebreide profiel van deze ‘derde man’ binnen de katholieke kerk, de hoogstgeplaatste geestelijke die ooit is aangeklaagd wegens seksueel misbruik.