Anthony Fauci: de topwetenschapper die er tot nu toe mee weg komt Trump publiekelijk tegen te spreken

Meestal houdt Anthony Fauci gedisciplineerd zijn pokerface in de plooi, als hij tijdens een persconferentie het podium deelt met president Donald Trump. Eén keer, half maart, moest hij zijn hand voor zijn gezicht houden, schijnbaar om een lach van ongeloof te verbergen. En soms lijkt er een zweem van ongemak over zijn gelaat te vallen. Zoals afgelopen weekend, toen hij weer eens moest balanceren op het dunne koord tussen wetenschap en politiek.

Trump had net voor de zoveelste keer hoog opgegeven van de – onbewezen – werking van het medicijn hydroxychloroquine tegen Covid-19, en daarna vroeg een journalist aan Fauci, ’s lands belangrijkste wetenschapper op het gebied van besmettelijke ziekten, wat hij daarvan vond. Trump kapte de vraag geagiteerd af. “Dat heeft hij al vijftien keer beantwoord.”

De president corrigeren

Inderdaad is al lang bekend dat Fauci, de 79-jarige immunoloog die sinds 1984 de leiding heeft over het National Institute of Allergy and Infectious Diseases, weinig wetenschappelijke basis ziet voor Trumps optimisme. Het is niet het enige dossier waarop hij in het openbaar de president durft te corrigeren. Steeds als Trump de afgelopen maanden riep dat het virus in april ‘op miraculeuze wijze’ zou verdwijnen, of dat de uitbraak ‘volledig onder controle’ was, kwam Fauci er achteraan met zijn ontnuchterende berekeningen: het wordt nog veel erger, spiegelde hij de natie dan voor.

En het opvallende is: waar sommige functionarissen die de afgelopen tijd kritisch waren op het coronabeleid van Trump inmiddels op een zijspoor gerangeerd zijn, komt Fauci ermee weg. Zo is Fauci voor veel Amerikanen uitgegroeid tot het betrouwbare baken van wetenschap, waaromheen de regering-Trump in de coronacrisis een nogal chaotische koers vaart. Toen hij laatst afwezig was bij een persconferentie, maakte paniek zich meester van een deel van de Amerikanen. Hij zal toch niet…?

Het bleek vals alarm. Fauci weet hoe je met presidenten moet omgaan; Trump is al de zesde die hij dient. “Je wil geen oorlog beginnen met een president”, legde Fauci uit in een interview met Politico. Maar je moet ook je eigen geloofwaardigheid bewaken, voegde hij eraan toe, en altijd de waarheid vertellen. Makkelijker gezegd dan gedaan, als de president soms aantoonbare onzin verkondigt, maar veteraan Fauci weet zijn formidabele kennis over infectieziekten zo effectief in no-nonsense taal te verpakken dat het hem iets onaantastbaars verleent.

Veel krediet opgebouwd

Hij heeft in de afgelopen decennia dan ook veel krediet opgebouwd bij publiek en politiek. Al sinds de aids-epidemie is hij de man die de natie voorlicht als er een epidemie dreigt; zijn grote droom is nog steeds het ontwikkelen van een aids-vaccin. In 2015 trok hij, 74 inmiddels, een beschermend pak aan en hielp mee met de behandeling van een teruggekeerde hulpverlener die in West-Afrika met ebola besmet was. Hij wilde zijn medewerkers laten zien dat hij niets van ze zou vragen dat hij zelf niet zou doen.

Wat hem betreft is Trump niet de laatste president die hij dient. “Ik voel me 45. Als ik ooit te weinig energie heb om mijn werk te doen, dan leg ik het neer, en dan ga ik mijn boek schrijven.” Dan komen we misschien eindelijk te weten wat hij al die tijd écht dacht.

Lees ook:

Met dodelijk optimisme probeert Trump het coronavirus in de VS te temperen

Voor het eerst in ruim drie jaar in het Witte Huis moet president Donald Trump zijn land door een binnenlandse situatie van angst en onzekerheid loodsen. Dat dwingt hem in een andere rol dan hij tot nu toe speelde. Hoe gaat hem dat af?