Techblog – Nieuw bewijs van censuur en laks beleid rond ongepaste commentaren onder kindervideo's door TikTok

Nieuw bewijs van censuur en laks beleid door TikTok rond ongepaste commentaren onder kindervideo’s - 28 januari 2020

De reeks controversiële onthullingen over de manier waarop TikTok zijn platform beheert, blijft groeien. Het populaire Chinese videoplatform beperkte het bereik van onder meer gehandicapten en transgenders, evenals ‘vrijwel alle politieke content’, bevestigt NRC. Ook zou TikTok laks zijn met het verwijderen van ongepaste commentaren door volwassenen onder video’s van kinderen.

De krant sprak met medewerkers van het Nederlandse-Duitse moderatieteam in Berlijn, legde de hand op audio-opnamen en interne documenten en reconstrueerde zo het beleid van het platform tot aan afgelopen zomer. TikTok erkent volgens het artikel dat het een ‘bot beleid’ voerde en incorrecte richtlijnen had, en zegt dat het niet langer censuur toepast.

De bevindingen sluiten aan bij een reeks publicaties (onder meer van Netzpolitik, The Guardian, BBC en The Washington Post), waaruit blijkt dat TikTok er bedenkelijke beheerpraktijken op nahield en dat Beijing flinke invloed had op het beleid rond politieke inhoud. Een andere controverse ontstond toen IS het platform bleek te gebruiken voor promotievideo’s voor kinderen (inclusief roze hartjes).

Met name in de VS heerst wantrouwen jegens het Chinese TikTok: de regering heeft zelfs een onderzoek ingesteld naar het platform. De Amerikanen vrezen dat data van Amerikaanse gebruikers in Chinese handen kunnen vallen en dat TikTok de Amerikaanse jeugd aan Chinese censuur onderwerpt.  

TikTok zegt onafhankelijk van de Chinese overheid te opereren. Bovendien zouden Amerikaanse gegevens niet in China worden opgeslagen. (NW)

Huawei gaat eigen besturingssysteem gebruiken voor telefoons en tablets, zegt oprichter - 23 januari 2020

In een gesprek met Sina stelt oprichter Ren Zhengfei dat Huawei van plan is zijn eigen besturingssysteem, Harmony OS, te installeren op telefoons en tablets. Het Chinese techbedrijf stelde eerder al dit te kunnen doen, maar herhaalde steeds hoop te houden dat het Android kon blijven gebruiken.

Nu Amerikaanse bedrijven niet zonder toestemming zaken mogen doen met Huawei, heeft het zeer beperkt toegang tot besturingssysteem Android, dat van Google is. Dat leverde vorig jaar al dit gemankeerde toestel zonder Google-diensten op, de Huawei Mate 30.

Onduidelijk is wanneer Harmony OS naar Huawei-telefoons komt, maar uitspraken die een woordvoerder vorige maand deed tegen Reuters suggereren dat het niet dit jaar zal zijn.

In het interview gaat Zhengfei verder in op de plannen van Huawei om de auto-industrie in te stappen. Het bedrijf gaat geen auto’s produceren, maar software en clouddiensten ontwikkelen voor fabrikanten.

Een deal die Huawei onlangs sloot met het Nederlandse TomTom, dat navigatiesystemen en -software maakt (waaronder actuele kaarten), kan Huawei een alternatief voor Google Maps bieden. Daar heeft het door de Amerikaanse maatregelen ook geen toegang meer toe. (NW)

Google wil overmatig telefoongebruik terugdringen met enveloppe en een scherm vol bubbels – 22 januari 2020

Google heeft zich kennelijk op ietwat maffe apps gestort waarmee mensen overmatig telefoongebruik kunnen beperken. Nadat een eerste zwik ‘experimenten’ die het ‘digitale welzijn’ moeten verbeteren afgelopen oktober uitkwamen – waaronder een uit de printer afkomstige, papieren telefoon – presenteert Google er nu weer drie.

Een hiervan is een afdrukbare, papieren enveloppe waar je de telefoon in schuift. Hierop staan enkel beltoetsen afgedrukt, zodat je kunt bellen, en een knopje voor de tijd, die de telefoon doorgeeft door achtereenvolgens vier cijfers te doen oplichten:

Dan is er nog de app Activity Bubbles. Telkens als je de telefoon ontgrendelt, verschijnt er een nieuwe bubbel op het hoofdscherm, zodat deze zich bij veel gebruik rap vult:

De app Screen Stopwatch is wat directer: grote cijfers op de achtergrond tonen hoeveel tijd je vandaag op je telefoon hebt gezeten.

Google hoopt dat ontwikkelaars voortborduren op deze ideeën, alle programmeercode is openbaar beschikbaar. In tegenstelling tot de vorige welzijnsexperimentjes zijn deze drie nieuwe alleen beschikbaar op de Pixel 3A (Pixel is het telefoonmerk van Google). (NW)

‘Apple liet onder druk plan varen om backups in iCloud te versleutelen’ - 22 januari 2020

Apple heeft zo’n twee jaar geleden het plan laten varen om gegevens op zijn iCloud-dienst te versleutelen. Dit meldt persbureau Reuters op basis van verschillende bronnen. De beslissing zou zijn genomen onder druk van de FBI.

De verhouding tussen inlichtingendiensten en Apple is recentelijk weer onder druk komen te staan. Onlangs vroeg de FBI Apple om hulp bij het kraken van twee iPhones van de verdachte van een schietpartij in Florida. Apple weigerde dat. 

Die informatie is namelijk versleuteld en ook Apple zelf kan er niet bij. Dit overigens tot frustratie van niet alleen de inlichtingendiensten, maar ook van president Trump.

Nu blijkt dat Apple de diensten toch op één punt tegemoet is gekomen door gegevens die in de cloud zijn opgeslagen niet te versleutelen. Bezitters van iPhones of andere Apple-apparatuur kunnen ervoor kiezen alles wat op die apparaten staat ook op de servers van Apple te zetten. Zo’n reservekopie is praktisch bij bijvoorbeeld overstappen op een nieuw apparaat of bij verlies, maar biedt dus minder privacy en zekerheid. (LV)

Google positief over Europees verbod gezichtsherkenning - 21 januari 2020

Sundar Pichai – hoogste baas van Google’s moederbedrijf Alphabet – ziet wel wat in een tijdelijk verbod op het gebruik van gezichtsherkenning in de openbare ruimte. Dat zei hij deze week tijdens een bijeenkomst in Brussel, zo meldt persbureau Reuters. Zo’n verbod is niet denkbeeldig: volgens het persbureau werkt de Europese Commissie aan een voorstel dat het gebruik voor drie tot vijf jaar moet stilleggen.

Collega-topman Brad Smith van Microsoft was tijdens dezelfde bijeenkomst wat minder enthousiast over de verregaande voorstellen en wees op nuttig gebruik van de technologie bij bijvoorbeeld het opsporen van vermiste kinderen. (LV)

5G-proefopstellingen voldoen aan Europese stralingsnormen - 21 januari 2020

Uit metingen die het Agentschap Telecom heeft gedaan bij Nederlandse 5G-testlocaties, blijkt dat de sterkte van elektromagnetische velden binnen de Europese stralingslimieten blijft. 

De RIVM concludeerde verder na bestuderen van de wetenschappelijke literatuur dat er geen bewijs is voor nadelige gezondheidseffecten als velden onder die limieten blijven. Daarbij tekent de instantie wel aan dat er van 5G nog weinig metingen uit ‘complexe, realistische blootstellingssituaties’ beschikbaar zijn, omdat het nieuwe netwerk nog weinig in de praktijk is toegepast. 

Het Agentschap Telecom blijft metingen uitvoeren om te monitoren of de 5G-netwerken veilig zijn als ze daadwerkelijk in gebruik worden genomen, vanaf later dit jaar. Dit hangt onder meer af van het aantal antennes dat uiteindelijk wordt geplaatst, welke frequenties in de toekomst worden gebruikt en of de inzichten over gezondheidseffecten veranderen. Operators en fabrikanten zijn verplicht zich aan de limieten te houden en hier al in de ontwerpfase rekening mee te houden. (NW)

Voorlopig toch geen reclames in WhatsApp - 17 januari 2020

Facebook schuift plannen om advertenties te laten zien in WhatsApp op de lange baan. Dat meldt The Wall Street Journal op basis van ingewijden. Het team dat onderzocht hoe er reclame in de app verwerkt kon worden, zou ontbonden zijn.

WhatsApp presenteerde eind 2018 nog plannen om bedrijven te laten adverteren. Dat zou niet in de chats moeten gebeuren, maar in de status van een gebruiker. Voor Facebook is het al een tijdlang de vraag hoe het meer munt kan slaan uit het in 2014 overgenomen WhatsApp.

Het wel of niet plaatsen van advertenties in WhatsApp was in het verleden een heikel punt. Brian Acton, een van de oprichters van de chatdienst, verklaarde in de media te zijn opgestapt bij zijn oude werkgever wegens een meningsverschil over reclame in WhatsApp. (LV)

Spotify maakt een persoonlijke playlist voor uw huisdier - 16 januari 2020

Muziekdienst Spotify heeft sinds deze week een nieuwe functie: Pets. Idee is dat de baasjes voor hun geliefde huisdier (hond, kat, vogel, hamster of leguaan) een op zijn karakter toegesneden playlist kunnen maken. Via een aantal stappen (is hij verlegen of nieuwsgierig, relaxed of energiek) maakt Spotify die lijst aan, waarbij de smaak van de baas niet vergeten wordt.

Het lijkt een gimmick, maar volgens The Washington Post heeft Spotify intensief samengewerkt met musicoloog en cellist David Teie. Teie pioneerde al eerder met dierspecifieke muziek en maakte zelfs twee albums genaamd Music for Cats.

Kritiek is er ook: zo klaagt de site Techcrunch over het ontbreken van konijnen bij de vijf beesten waaruit gekozen kan worden. (LV)

NSA ontdekt groot lek in Windows en houdt het dit keer niet geheim - 15 januari 2020

De Amerikaanse geheime dienst NSA heeft een groot lek in de beveiliging van Windows 10 ontdekt. Het gat zat in de manier waarop Windows de legitimiteit van updates controleert. De NSA ontdekte dat kwaadwillenden die controle konden omzeilen. Op die manier zou een aanvaller ongezien spionagesoftware kunnen plaatsen.

De NSA en Microsoft hebben laten weten dat er geen tekenen zijn dat de fout daadwerkelijk is misbruikt. Microsoft raadt Windows-gebruikers aan zo snel mogelijk de dinsdag uitgebrachte update te installeren.

De melding van de NSA aan Microsoft is een opmerkelijke koerswijziging. In 2011 of 2012 vond de NSA ook een gat in Windows, EternalBlue genaamd. De dienst hield de ontdekking destijds stil, zodat de eigen hackers dit lek konden gebruiken. De informatie viel uiteindelijk echter in handen van anderen. Vervolgens werd EternalBlue gebruikt om onder andere de gijzelsoftware WannaCry te verspreiden. Die aanval wordt toegeschreven aan Noord-Koreaanse staatshackers. (LV)

Apple weigert FBI te helpen met kraken iPhone - 14 januari 2020

Vorige week vroeg de FBI Apple om hulp bij het kraken van twee iPhones van de verdachte van een schietpartij in Florida. Justitieminister William Barr drong ook aan op medewerking van het bedrijf. In een persreactie van Apple klinkt door dat het bedrijf weigert.

Daarin stelt het bedrijf tegen achterdeurtjes in de beveiliging van iPhones te zijn, omdat deze hierdoor per definitie niet meer volledig versleuteld zijn. Dit verzwakt de versleuteling ook voor kwaadwillenden en gaat zo ten koste van de veiligheid en privacy van al zijn klanten. 

Hiernaast benadrukt Apple dat de data  van de verdachte waartoe het wel toegang heeft, aan de Amerikaanse autoriteiten heeft overhandigd, en dat het dus wel degelijk meewerkt.

De soap die zich in 2016 voltrok, lijkt zich hiermee te herhalen. De weigering van Apple om te helpen met het kraken van een iPhone leidde toen tot een veelbesproken rechtszaak, die werd afgebroken omdat de FBI de iPhone via een andere route wist te hacken. (NW)

Update 15 januari: Inmiddels bemoeit ook de Amerikaanse president Donald Trump zich via Twitter met de zaak:

Windows 7 vanaf nu niet meer ondersteund - 14 januari 2020

Microsoft stopt vanaf dinsdag met de ondersteuning van het besturingssysteem Windows 7. Dat betekent dat eigenaren geen gratis updates meer krijgen waarmee hun systeem veilig kan worden gehouden. Bedrijven en particulieren die meer tijd nodig hebben om over te stappen naar een recentere versie van Windows, hebben nog wel een uitweg. Voor deze zogenoemde Extended Security Updates moet echter wel de portemonnee worden getrokken.

Microsoft bracht Windows 7 in 2009 op de markt. Ongeveer een kwart van alle Windows-pc’s in de wereld draait nog altijd op Windows 7. In Nederland zou een op de zes pc’s Windows 7 hebben. Enkele maanden terug bleek uit een rondgang van techsite Tweakers dat veel Nederlandse gemeenten nog niet waren overgestapt op Windows 10. (LV)

Google komt tegemoet aan kritiek op machtspositie met vrije keuze voor zoekmachine in Android - 10 januari 2020

Dat het bedrijf Google als bijzonder machtig wordt gezien, komt mede door zijn dubbelrol als platform (het bedrijf zit achter Android en de Play Store) en als aanbieder van apps en diensten voor dat platform (zoals de browser Chrome en de zoekmachine Google). 

Het bedrijf misbruikt die positie ten nadele van andere app-aanbieders, oordeelde de Europese Commissie in 2018 – en deelde hierop een boete van  4,34 miljard euro uit.

In reactie hierop maakt Google het instellen van een standaardzoekmachine onderdeel van het installeren van nieuwe Android-telefoons in de EU, vanaf 1 maart. Nu staat Google standaard als zoekmachine ingesteld.

In Nederland verschijnen naast Google de zoekmachines DuckDuckGo, GMX en Info.com op willekeurige volgorde in beeld en moet je de keuze actief aanvinken. Dit drietal is gekozen met een veiling, die elk kwartaal opnieuw gehouden zal worden. 

Volgens Google is gekozen voor een veiling omdat dit een objectieve en eerlijke methode is. Maar wat Christian Kroll betreft, de baas van zoekmachine Ecosia, maakt Google alsnog misbruik van zijn machtspositie omdat het bedrijf hieraan verdient ten koste van de concurrentie. (NW)

Twitter test nieuwe mogelijkheden om reacties te beperken als reactie op getreiter - 9 januari 2020

Zelfs wie niet op Twitter zit, kan niet om het veelbesproken medium van de korte berichtjes heen – bijvoorbeeld in de kolommen van de Volkskrant – en zal vermoedelijk klachten hebben gelezen over de vervelende sfeer die er kan heersen. En wel dankzij ‘inhoudsloze bijdragen, ruis, pesterijen en getier’. 

Twitter komt nu met een tamelijk verregaand plan om dit aan te pakken, kondigde het platform aan tijdens technologiebeurs CES. Als tests goed verlopen, krijgen twitteraars dit jaar de mogelijkheid om vóór het verzenden van een tweet te bepalen wie erop mag reageren: iedereen, mensen die je volgt, mensen die je in de tweet aanspreekt of niemand. 

Overigens zal het retweeten (doorplaatsen op de eigen tijdlijn) van een tweet met een eigen reactie erbij in alle gevallen mogelijk blijven. Hierbij komt de reactie niet onder de tweet te staan, maar alleen op de tijdlijn van degene die reageert. (NW)

Millenniumbug richt twintig jaar na dato alsnog schade aan - 8 januari 2020

De nacht van 31 december op 1 januari jongstleden, precies om 12 uur 's nachts, hield de worstelvideogame WWE 2K20 ermee op. Duizenden kassa's, afkomstig van de Poolse fabrikant Novitus, weigerden plots bonnen te printen. En parkeermeters in New York City accepteerden niet langer creditcards.

De oorzaak is niets minder dan de millenniumbug, die twintig jaar geleden deed vrezen voor computers die er bij de overgang van 1999 naar 2000 massaal mee op zouden houden. Dit omdat veel computersystemen jaartallen opsloegen met alleen de laatste twee cijfers, waardoor ze in 2000 zouden denken dat het 1900 was en mogelijk zouden crashen. Van wereldwijde stroomuitval tot exploderende kernwapens: in het ergste geval zouden de gevolgen catastrofaal kunnen blijken. (Lees hier terug hoe al in 1998 verwoed naar zondebokken voor aanstaande rampen werd gezocht.)

Door tijdige inspanningen eind jaren negentig werd deze computerverwarring in verreweg de meeste gevallen afgewend. Alleen deed niet elke programmeur zijn werk even rigoureus, schrijft populairwetenschappelijk blad New Scientist nu: velen kozen voor een simpele oplossing, waardoor computersystemen slechts tijdelijk konden omgaan met de jaartallen in het nieuwe millennium. Tot 2020. 

Met als gevolg dat verschillende apparaten en diensten er afgelopen Nieuwjaarsnacht alsnog mee ophielden. ‘Ze hadden duidelijk verwacht dat hun systemen allang niet meer gebruikt zouden worden in 2020', aldus Paul Lomax van Vodafone tegen New Scientist. (NW)

FBI vraagt Apple - alweer - om eigen iPhones te kraken - 8 januari 2020

De FBI heeft Apple gevraagd om te helpen met het kraken van twee iPhones, beide van een man die vorige maand drie mensen doodschoot op een Amerikaanse marinebasis in Florida, meldt NBC News. Dat is opvallend, want in 2016 leidde een soortgelijk verzoek tot een slepende rechtszaak nadat Apple weigerde te helpen  - uiteindelijk wist de FBI de desbetreffende iPhone zonder hulp van fabrikant Apple binnen te komen.

Apple weigerde omdat de iPhone binnendringen per definitie de versleuteling zou verzwakken, omdat het bedrijf hiervoor een achterdeurtje in de beveiliging zou moeten inbouwen. Dat zou ten koste gaan van de privacy en veiligheid van al zijn klanten. 

Sinds de succesvolle kraak door de FBI in de vorige kraak is de versleuteling van iPhones alleen maar verder versterkt. Hoe Apple op het nieuwe verzoek reageert, is nog onbekend. (NW)

Speakermaker Sonos klaagt Google aan om patenten - 8 januari 2020

Maker van draadloze speakers Sonos heeft Google voor de rechter gesleept. Google maakt volgens Sonos gebruik van gepatenteerde technieken zonder daarvoor te willen betalen. Die technieken gebruikt Google volgens de aanklacht niet alleen in zijn slimme speakers, maar ook in bijvoorbeeld de Pixel-telefoons van de zoekmachine, tablets en laptops.

Google kreeg deze volgens de aanklacht in handen gekregen toen Sonos in 2013 muziekdienst Google Play Music met zijn systeem wilde laten samenwerken. De speakermaker gaf toen gedetailleerde schema’s aan Google over hoe het systeem werkte.

Sonos en Google zijn al jaren in gesprek over licentiebetalingen, maar daar is niets uitgekomen. Google ontkent inbreuk te maken op de patenten. (LV)

Facebook gaat overstag en zal toch nepvideo’s verwijderen - 7 januari 2020

In aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen dit jaar zal Facebook gemanipuleerde video’s van het platform verwijderen. Dat maakte het bedrijf maandag bekend. Facebook wil zo voorkomen dat via zijn platform onjuiste informatie wordt verspreid.

Facebook noemt specifiek video’s die zijn aangepast met geavanceerde kunstmatige-intelligentietechnieken: zogenoemde deepfakes. Hiermee is het mogelijk om video’s te maken van personen (bijvoorbeeld politici), waarin ze uitspraken doen die ze nooit hebben gedaan of ze zich in situaties bevinden waarin ze nooit zijn geweest.

Dat zou betekenen dat primitievere manipulaties nog wel mogen. Vorig jaar weigerde Facebook een bewerkte video te verwijderen van Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. In het filmpje leek het alsof ze over haar woorden struikelde en kwam er een onsamenhangend verhaal uit haar mond. Het besluit om de video niet weg te halen, kwam Facebook toen op veel kritiek te staan. Deze video is geen deepfake: er komt geen kunstmatige intelligentie bij kijken.

Verder blijven ook satirische filmpjes of parodieën toegestaan, benadrukt Facebook. Ook als het deepfakes zijn. (LV)

VS beperkt verkoop kunstmatige intelligentie om het uit handen van rivalen te houden - 6 januari 2020

Als Amerikaanse bedrijven software willen exporteren waarmee drones en satellieten de omgeving in kaart kunnen brengen en daarin objecten kunnen identificeren, moeten ze vanaf deze maandag een vergunning aanvragen. Voor Canada geldt een uitzondering. 

Het is een maatregel om belangrijke technologie uit handen van rivalen te houden. Die zouden dergelijke kunstmatig intelligente software kunnen kopiëren of gebruiken om beveiligingszwakheden in Amerikaanse  systemen te identificeren, is de vrees. De software kan onder meer worden gebruikt voor militaire doeleinden.

De maatregel past bij het wantrouwige beleid van de VS omtrent technologie jegens met name China. Zo mogen Amerikaanse bedrijven sinds vorig jaar niet zonder toestemming zaken doen met het Chinese telecombedrijf Huawei en mogen Amerikaanse militairen geen filmpjes meer maken met het Chinese sociale medium TikTok. (NW)

Digit, een tweebenige bezorgrobot, staat nu te koop - 6 januari 2020

Een metalen mens zonder hoofd, zo ziet de wandelende bezorgrobot Digit eruit. Hij is ontwikkeld door de Amerikaanse startup Agility Robotics. De robot is ongeveer zo groot als een mens en kan pakketjes dragen tot 18 kilogram. Nu staat hij te koop, voor meer dan een miljoen euro – de eerste twee zijn naar automaker Ford gegaan.

De prijs verraadt al dat ze niet met tientallen tegelijk worden aangeschaft om pakjes te bezorgen: Digit bevindt zich feitelijk nog steeds in de ontwikkelfase. Bedrijven kopen een aantal exemplaren op om onderzoek te doen naar mogelijke toepassingen. Agility Robotics denkt daarbij onder meer aan het bezorgen van pakketjes vanuit een auto en het inspecteren van industrieterreinen. 

Het oppakken en neerzetten van pakketjes kan de robot autonoom. Voor rondlopen is in de praktijk nog een mens nodig voor de besturing. (NW)

Kunstmatige intelligentie herkent borstkanker beter dan de dokter - 2 januari 2020

Google Health, de gezondheidstak van Google, heeft een computerprogramma ontwikkeld dat borstkanker op röntgenfoto’s over het algemeen beter detecteert dan menselijke experts. Dat schrijven onderzoekers van het techbedrijf in vakblad Nature. 

De computer slaagde erin zowel minder vals positieven (gestelde kankerdiagnoses terwijl er geen kanker is) als vals negatieven (geen kankerdiagnoses terwijl er wel kanker is) te geven dan zes radiologen, aldus Google. Het idee is dat de computer in de toekomst artsen kan assisteren door mee te kijken met dergelijke lichaamsscans en bijvoorbeeld signalen op te pikken die de experts hebben gemist.

Op allerlei gebieden wordt onderzocht of de computer op deze manier kan bijdragen aan betere diagnoses, bijvoorbeeld bij longkanker en ouderdomsblindheid. Daarbij zijn de resultaten de laatste jaren bemoedigend, zoals we in dit achtergrondartikel over diagnoses door computers beschrijven. Wel wijzen critici op risico’s: wat als de arts het oordeel van de computer bijvoorbeeld al te makkelijk gaat volgen? (NW)

Zijn drones het vuurwerk van de toekomst? Spectaculaire droneshow in China toont de mogelijkheden - 2 januari 2020

Boven de Huangpu Jiang, een rivier die door het centrum van de Chinese stad Shanghai stroomt, was op de nacht van 28 december een soort vuurwerkvertoning te zien zonder knallen. Een zwerm van duizenden lichtgevende drones voerde een vooraf gechoreografeerde show op. Met indrukwekkende resultaten:

Onder meer in de Filipijnen, Maleisië en Singapore waren lichtshows met de vliegende robotjes te zien tijdens Nieuwjaarsnacht. Dat geldt ook voor het Belgische Brugge, waar het resultaat heel wat minder spectaculair bleek. Door technische problemen werd slechts een klein deel van de show daadwerkelijk uitgevoerd. (NW)

Update 6 januari: In een eerdere versie van dit bericht stond dat de droneshow in Shanghai tijdens Nieuwjaarsnacht plaatsvond, zoals oorspronkelijk werd gerapporteerd. De show blijkt echter een paar nachten eerder opgenomen.

Geen TikTok meer voor Amerikaanse militairen - 1 januari 2020

Amerikaanse militairen mogen geen filmpjes meer maken met TikTok. De Chinese app is in de ban gedaan door de landmacht en de marine, omdat het gaat om een ‘cybergevaar’, melden de militaire nieuwssite Military.com en CNN.

De populaire video-app is verboden op overheidstelefoons van de landmacht en marine. Of ook de Amerikaanse luchtmacht en de mariniers TikTok gaan verbieden, is nog niet duidelijk. De legerleiding kan militairen niet verbieden TikTok op eigen telefoons te gebruiken, maar kan wel oproepen om terughoudend te zijn.

TikTok is eigendom van het Chinese bedrijf ByteDance. Amerikaanse functionarissen zeggen al langer dat de app een veiligheidsrisico is. Persoonlijke gegevens van militairen en ambtenaren zouden in Chinese handen kunnen komen. (LV)

Nieuwe provider Freedom Internet gaat definitief van start nu XS4ALL wordt opgeheven - 30 december 2019

Nadat de Ondernemingskamer vorige week besloot dat provider XS4ALL mag worden geïntegreerd met moederbedrijf KPN, heeft de actiegroep die de provider wilde behouden definitief besloten om verder te gaan met een alternatief: Freedom Internet. 

In januari kondigde KPN al aan het merk XS4ALL – een van de oudste internetproviders van Nederland, dat van oudsher veel aandacht heeft voor privacy en veiligheid – op te heffen. 

Het actiecomité XS4ALL Moet Blijven is er niet gerust op dat KPN de waarden van XS4ALL in stand houdt, laat de groep weten in een persbericht, en gaat daarom verder met Freedom Internet. De meeste van de onlangs aangenomen medewerkers zijn afkomstig van XS4ALL.

Freedom Internet werd eerder al gepresenteerd, maar nu is officieel dat het wordt doorgezet. Het doelbedrag van een crowdfundactie is inmiddels ruimschoots binnen, de nieuwe provider wil vanaf maart zijn eerste klanten aansluiten. (NW)

TikTok wil af van Chinees imago en zoekt plek voor hoofdkantoor - 24 december 2019

Eigenaar Bytedance van de Chinese video-app TikTok is op zoek naar een nieuwe plek voor zijn hoofdkantoor om van zijn Chinese imago af te komen. Singapore, Londen en Dublin zijn in beeld, zeggen bronnen rond het bedrijf tegen zakenkrant The Wall Street Journal. TikTok heeft nu geen eigen hoofdkantoor. ByteDance is gevestigd in Peking. 

De ook in Nederland populaire app wordt vaak beschuldigd van censuur: kritiek op China wordt geblokkeerd. Zo zou op TikTok opvallend weinig te vinden zijn over protesten in Hongkong, over Tibet, Falun Gong en het Plein van de Hemelse Vrede. (LV)

Populaire chatapp blijkt ultiem spionagemiddel - 23 december 2019

De laatste tijd populaire chatapp ToTok blijkt door de Verenigde Arabische Emiraten te zijn gemaakt om mensen te bespioneren. De app volgt ‘elk gesprek, elke beweging, elke onderlinge band, elke afspraak, elk geluid en elk beeld’ van mensen die het hebben geïnstalleerd. Dat zeggen Amerikaanse functionarissen in The New York Times, dat onderzoek naar de app deed.

ToTok is in de afgelopen maanden miljoenen keren geïnstalleerd door mensen in het Midden-Oosten, Europa, Noord-Amerika, Azië en Afrika. Het is gemaakt door het bedrijf Breej Holding. Volgens The New York Times zit de DarkMatter Group achter de app. Officieel is dit een cyberbeveiliger, maar feitelijk zouden het spionnen voor de Emiraten zijn.

DarkMatter zou hulp krijgen van Amerikaanse en Israëlische oud-spionnen. De Emiraten zijn een belangrijke bondgenoot van het Westen in het Midden-Oosten. Apple en Google hebben ToTok vorige week uit hun app-winkels gehaald. (LV)

Kabinet wil verplichte updates voor telefoon en tv - 23 december 2019

Verkopers van telefoons en televisies worden mogelijk verplicht de software te blijven updaten. Die ‘updateplicht’ staat in een wetsvoorstel van het kabinet en moet in 2021 ingaan. Nu worden veel apparaten verkocht waarvan de updates al na korte tijd stoppen, waardoor ze snel verouderd zijn en niet meer goed werken.

Het kabinet volgt Europese regels die op initiatief van Nederland tot stand zijn gekomen. Verkopers moeten er straks voor zorgen dat een apparaat ‘minimaal blijft functioneren op hetzelfde niveau als ten tijde van de aankoop’. Dat betekent dat verkopers geregeld software- en beveiligingsupdates moeten geven.

In het wetsvoorstel staat dat updates verplicht worden voor een periode ‘die de consument redelijkerwijs kan verwachten’. Hoe lang dat precies is voor ieder apparaat moet de komende tijd nog duidelijk worden. De verkoper wordt verantwoordelijk, niet de fabrikant of de softwareleverancier. (LV)

Studie Amerikaanse overheid: gezichtsherkenning vooral goed in herkennen witte mannen - 20 december 2019

Een kunstmatig intelligent algoritme is zo goed als de data waarmee het is getraind, zo blijkt opnieuw. Het Nationale Instituut voor Standaarden en Technologie (NIST), een Amerikaans overheidsorgaan, onderzocht 189 gezichtsherkenningsalgoritmes en ontdekte dat de nauwkeurigheid hiervan enorm verschilt tussen bevolkingsgroepen.

Bij Aziaten en Afro-Amerikanen maakten de programma's bijvoorbeeld veel meer fouten; ze werden een factor 10 tot 100 keer vaker verkeerd herkend dan witte mannen. Ook met kinderen en ouderen had de software meer moeite, en mannen werden vaker correct herkend dan vrouwen.

De in Azië ontwikkelde gezichtsherkenningssoftware bleek overigens veel kleinere nauwkeurigheidsverschillen tussen groepen te bevatten. Als mogelijke reden oppert het NIST dat hier gevarieerdere foto's worden gebruikt voor de training van de programma’s. 

The Washington Post citeert Amerikaanse politici die zeggen ‘geschokt’ te zijn door de onbetrouwbaarheid van de software en de grote verschillen tussen bevolkingsgroepen. Zij willen dat bedrijven en de overheid deze beperkingen meenemen als ze overwegen gezichtsherkenning in te zetten, bijvoorbeeld bij grenscontroles. (NW)

Franse miljoenenboete voor Google vanwege onlineadvertenties - 20 december 2019

Google moet in Frankrijk een boete van 150 miljoen euro betalen. Het bedrijf heeft zijn machtige positie op de markt voor onlineadvertenties misbruikt, concludeert de Franse toezichthouder Autorité de la concurrence. Volgens de waakhond zijn de regels voor Google Ads, het advertentieplatform, niet helder genoeg.

In september schikte Google al voor 500 miljoen euro in een andere Franse kwestie over belastingontduiking. Daarnaast betaalde Google nog eens 465 miljoen euro aan achterstallige belastingen. Begin dit jaar kreeg Google bovendien een boete van 50 miljoen euro van de Franse privacywaakhond CNIL.

Ook andere landen kijken met belangstelling naar Google. Deze week nog werd bekend dat de Britse mededingingsautoriteit CMA mogelijk onderzoek gaat doen naar de praktijken van Google en Facebook. De waakhond stelt dat er voldoende argumenten zijn om de regels aan te scherpen gezien de dominante positie op de onlineadvertentiemarkt van de twee. (LV) 

Datalek van woordspelletje Words With Friends treft honderden miljoenen mensen - 20 december 2019

Af en toe komt er een datalek langs dat illustreert waarom je er beter maar gewoon vanuit kunt gaan dat je e-mailadres en wachtwoord een keer op straat zijn beland. Dit keer gaat het om een hack van Words With Friends, een woordpuzzelspel voor de mobiele telefoon, waarbij gegevens van 173 miljoen unieke gebruikers werden gestolen. Dat meldt de website Have I Been Pwned, dat gelekte gegevens bij elkaar zoekt zodat mensen kunnen controleren of hun gegevens openbaar zijn.

Het gaat het om e-mailadressen, gebruikersnamen, matig versleutelde wachtwoorden en in sommige gevallen telefoonnummers en gekoppelde Facebookaccounts. Afgelopen september maakte de hacker zelf al melding van de hack, maar het bleef onduidelijk hoeveel mensen precies waren getroffen. De hacker zei toen ook data van andere spellen van game-uitgever Zynga te hebben gehackt, waaronder Draw Something.

Lekken als deze zijn een goede reden om wachtwoorden met regelmaat te veranderen. Hierbij kan een wachtwoordmanager helpen. Lees er meer over in dit artikel met tips van cybersecurity-experts over hoe je veilig blijft op internet. (NW)

Voorlopige uitkomst Europese Facebook-rechtszaak: persoonlijke data versturen naar VS mag - 19 december 2019

Facebook mag persoonsgegevens vanuit de Europese Unie naar de Verenigde Staten blijven sturen, volgens de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie. Dat is een belangrijke stap in de rechtszaak die de Oostenrijkse privacyactivist Maximilian Schrems tegen Facebook had aangespannen. Hij wil voorkomen dat Facebook persoonsgegevens opslaat in de VS, zoals het nu doet.

Zou hij gelijk krijgen, dan kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor alle bedrijven die data vanuit Europa in de VS stallen. Dit gebeurt nu op grote schaal. Zelfs een koffietentje dat gebruik maakt van een Amerikaanse e-mailserver, kan met het verbod op data versturen te maken krijgen.

De vervolgstap is de uitspraak van het Europese Hof, die over een paar maanden wordt verwacht. Het Hof volgt vaak het advies van de advocaat-generaal. (NW)

Vouwtelefoon Samsung krijgt ook in Nederland tweede kans - 18 december 2019

Samsung brengt zijn Galaxy Fold alsnog ook naar Nederland. De vouwtelefoon kwam al in februari op de markt, maar werd snel uit de handel genomen toen bleek dat het scherm kwetsbaar was. De nieuwe, verbeterde versie was in eerste instantie niet in ons land te koop, maar wordt nu vanaf begin volgend jaar geleverd.

Het toestel – dat het midden houdt tussen smartphone en tablet - kost 2020 euro. De grote concurrent – de Mate X van Huawei – is vooralsnog alleen in China verkrijgbaar. (LV)

Instagram voorziet nepnieuws wereldwijd van waarschuwing - 17 december 2019

Als een factchecker een foto of video op Instagram als (gedeeltelijk) onwaar beoordeelt, komt hiervan een melding bij het bericht te staan. Die kunnen alle gebruikers zien. Ook wordt de verspreiding van de berichten beperkt, onder meer door die niet langer in de openbare Ontdekken-sectie te tonen. 

In de VS gebeurt dit al sinds mei, nu zijn de waarschuwingen wereldwijd te zien. Nederlandstalige berichten zullen overigens niet op onjuistheden worden gecontroleerd. De reden is simpel: in november zegde de laatste Nederlandse factchecker die nog met Facebook samenwerkte – Nu.nl – de samenwerking op. 

Belangrijke reden hiervoor is dat Nu.nl het oneens is met het Facebookbeleid dat politici uitgezonderd worden van de factchecks. (NW)

JBL wil koptelefoon maken die nooit leeg gaat, mits de zon schijnt - 17 december 2019

Audiomerk JBL wil een draadloze hoofdtelefoon met zonnepaneeltjes uitbrengen, die met tweeënhalf uur zon per dag in principe nooit een oplader nodig heeft. Bij minder zon zou de JBL Reflect Eternal vele uren langer meegaan dan andere modellen. Bovendien laadt hij volgens JBL ook binnen op, zij het langzaam.

JBL heeft een crowdfundcampagne opgezet op IndieGoGo om van hun ‘werkende demo’ een product te maken dat klaar is voor het winkelschap. Inmiddels is het doelbedrag gehaald.

Dat JBL - een groot bedrijf - het publiek inschakelt om mee te betalen aan de ontwikkeling, suggereert dat deze hoofdtelefoon een tamelijk experimenteel probeersel is. Het plan is om de koptelefoon vanaf volgend jaar oktober te verkopen. (NW)

Verwarring over verkoopcijfers van vouwtelefoon Samsung - 13 december 2019

Update: een woordvoerder van Samsung heeft tegen het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap gezegd dat er - in tegenstelling tot wat topman Young Sohn eerder stelde - nog geen miljoen exemplaren van de Galaxy Fold zijn verkocht. Het mislukte jaar van de vouwtelefoon lijkt zelfs die opsteker dus niet te zijn gegund. Mogelijk was een miljoen verkopen een doelstelling. Hoeveel er dan wel zijn verkocht, is niet duidelijk.

Samsung zegt een miljoen exemplaren van zijn Galaxy Fold te hebben verkocht, een telefoon die uitklapt tot tablet. En dat is in een jaar vol tegenvallers voor de vouwtelefoon een succes. 

De vouwtelefoon - met buigbaar scherm - is een van de grootste innovaties op smartphone-gebied in jaren. Samsung leek begin dit jaar het vouwtijdperk te openen met een breed toegankelijke variant, de Galaxy Fold. 

Tot het toestel in handen van recensenten zeer kwetsbaar bleek en hij een half jaar werd uitgesteld. Ook Huawei stelde hierop zijn eigen versie van een vouwtoestel uit vanwege de technische uitdagingen. Uiteindelijk kwam de Samsung Galaxy Fold afgelopen september alsnog op de markt, maar in minder landen dan gepland (ook Nederland werd overgeslagen). 

Dat ondanks de negatieve berichtgeving, de hoge kosten (2000 euro) en de prille staat van de technologie een miljoen exemplaren zijn verkocht, is daarom best een succes. Zelfs al valt dit aantal in het niet bij de tientallen miljoenen telefoons die Samsung sinds september verkocht.

De vouwtelefoon mag in 2020 in de herkansing. Meerdere merken komen met een variant, ook Samsung werkt inmiddels aan een nieuwe versie van de Galaxy Fold. (NW)

Refurbished iPads en MacBooks krijgen kwaliteitskeurmerk - 12 december 2019

Sinds donderdag is er voor refurbished iPads en MacBooks een keurmerk dat moet garanderen dat de opgelapte, tweedehands apparaten op vijftig punten zijn gecontroleerd. Dan gaat het onder meer om accuduur en of de cameralens nog fatsoenlijk functioneert. 

Eenzelfde keurmerk voor iPhones bestaat sinds maart. Refurbished toestellen zijn doorgaans goedkoper, bovendien bespaar je door hergebruik grondstoffen en energie.

Techniek Nederland, brancheorganisatie van de technische detailhandel en installateurs, deelt het kenmerk uit. De organisatie hoopt zorgen van consumenten weg te nemen over de aanschaf van een eerder gebruikt toestel in een poging de nog kleine refurbished-markt te laten groeien. Kwaliteitscontroleur TÜV ziet toe of bedrijven zich aan de voorwaarden houden.

Vooral Apple-apparaten krijgen een opknapbeurt, omdat die langer updates krijgen dan apparaten van veel andere merken. Afgelopen zomer ging de Volkskrant langs bij een bedrijf dat iPhones oplapt om te zien hoe dat in zijn werk gaat. (NW)

Laadpassen elektrische auto’s ‘kinderlijk eenvoudig’ te kopiëren - 12 december 2019

Kwaadwillenden kunnen hun elektrische auto kinderlijk eenvoudig opladen op andermans kosten. De passen waarmee eigenaren zich moeten identificeren bij een laadpaal zijn namelijk ‘kinderlijk eenvoudig’ te kopiëren. Dat schrijft de NOS op basis van onderzoek van beveiligingsbedrijf ESET.

De passen zijn feitelijk niet beveiligd, stelt Dave Maasland van ESET. Het kopiëren van het digitale serienummer gebeurt met een speciale app. Anderhalve seconde een smartphone tegen een pasje houden is genoeg. Hierna wordt het serienummer op een nieuw pasje gezet en komen de kosten bij de gedupeerde terecht.

Het probleem speelt volgens de NOS bij alle Nederlandse laadpassen en openbare laadpalen. Zowel aanbieders van palen als uitgevers van passen zeggen bekend met de beveiligingsproblematiek te zijn. Aanwijzingen dat er daadwerkelijk al misbruik is gemaakt, zijn er niet. (LV)

NS test met succes zelfrijdende trein - 11 december 2019

In de nacht van dinsdag op woensdag heeft NS een zelfrijdende trein getest, op het spoor tussen Kampen Zuid en Swifterband. Aan de NOS legt een woordvoerder van NS uit dat de trein communiceert met de baan en informatie heeft over welke wissels, seinen en andere treinen hij kan verwachten. 

Zo kan hij op schema en zonder ongelukken van station naar station te rijden. Momenteel is de voornaamste taak van de menselijke machinist nog het optrekken, remmen en stoppen. 

In Nederland werden al eerder proeven gedaan met zelfrijdende treinen; ProRail testte vorig jaar een zelfrijdende goederentrein op de Betuwelijn en Arriva stuurde in maart een autonome trein van Groningen naar Buitenpost. Of en wanneer zelfrijdende treinen worden opgenomen in de dienstregeling, is niet bekend. (NW)

Chinese overheid weert buitenlandse computerapparatuur - 9 december 2019

De Chinese regering heeft besloten dat alle overheidsinstanties en publieke instellingen hun buitenlandse computerapparatuur moeten vervangen, meldt Financial Times. Het gaat naar schatting om 20 tot 30 miljoen apparaten, die in 2022 vervangen moeten zijn.

Dit zal Amerikaanse techbedrijven als HP, Dell en Microsoft raken, volgens de zakenkrant. De massale vervanging lijkt dan ook een reactie op Amerikaanse maatregelen, die bedrijven verbieden zonder speciale vergunning zaken te doen met het Chinese telecombedrijf Huawei. Daarnaast wil China mogelijk minder afhankelijk zijn afkom van buitenlandse technologie.

Volgens de Amerikanen kan Huawei de Chinese staat helpen spioneren middels telecomapparatuur. Afgelopen zomer beloofde president Trump om Huawei van de zwarte lijst te halen bij het hervatten van de handelsbesprekingen, maar de beperkingen zijn nog altijd van kracht. (NW)

Facebook in beroep tegen uitspraak over bitcoinadvertenties met John de Mol - 6 december 2019

Facebook heeft aangekondigd in beroep te gaan tegen de rechterlijke uitspraak dat het nepadvertenties waarin John de Mol fungeert moet weren. Ook moet Facebook gegevens over de oplichters achter de misleidende advertenties verstrekken aan De Mol.

De nepadvertenties stellen dat De Mol of een andere bekende Nederlander een fortuin verdiende door te investeren in Bitcoin, om mensen te verleiden zelf geld over te maken.

Facebook stelt al veel te doen om de advertenties te weren – iets dat de rechter tijdens de uitspraak erkende – maar dat de adverteerders hun tactieken zo snel aanpassen dat het technisch te moeilijk is om alles eruit te filteren. Daar komt volgens een woordvoerder bij dat Facebook van de rechter moet kijken naar externe websites die niet onder de controle van het platform vallen. (NW)

Maker Pokémon Go gaat meewerken aan een augmentedrealitybril - 6 december 2019

Het bleek een immens succes: rondlopen in de echte wereld op zoek naar Pokémon, die via het telefoonscherm op de echte wereld worden geprojecteerd. Maar dit spel, Pokémon Go, zou veel overtuigender zijn met een bril die deze Pokémon rechtstreeks in het zicht plaatst, via de brillenglazen. Alsof Pikachu écht in het gras zit.

Zo’n bril staat nu op de planning. Niantic – naast Pokémon Go de maker van het vergelijkbare spel Harry Potter: Wizards Unite – heeft een samenwerking met chipfabrikant Qualcomm aangekondigd om er de komende jaren een te ontwikkelen. 

Overigens zijn dergelijke augmentedrealitybrillen al op de markt, al zijn ze vaak nog erg duur (de betere kosten al snel duizenden euro’s). In onderstaande video testen we een van de geavanceerdere varianten zelf uit. (NW)

Minister Grapperhaus pleit opnieuw voor verzwakken encryptie - 5 december 2019

Minister Grapperhaus van Veiligheid heeft opnieuw gepleit voor het verzwakken van versleutelde software en diensten. Hij roept de Europese Unie op een wet aan te nemen die zo’n achterdeur mogelijk maakt, zodat harder kan worden opgetreden tegen online kindermisbruik.

Tegenover Politico stelt de minister dat het onmogelijk zou moeten zijn encryptie te gebruiken om kinderporno uit te wisselen. Het is niet voor het eerst dat Grapperhaus pleit voor zwakkere encryptie om kindermisbruik tegen te gaan. Dit pleidooi is omstreden: het officiële kabinetsstandpunt luidt dat sterke versleuteling essentieel is voor de vrijheid op internet.

D66-kamerlid Kees Verhoeven noemt de uitspraken ‘onacceptabel’ en heeft spoedvragen gesteld. (LV)

Facebook aangeklaagd door ex-moderator vanwege posttraumatisch stresssyndroom - 5 december 2019

Een oud-werknemer van Facebook heeft het sociale medium aangeklaagd vanwege een posttraumatisch stresssyndroom (PTSS). Dat zou hij hebben opgelopen tijdens zijn werkzaamheden voor het bedrijf, meldt The Guardian. De man werkte tot twee jaar geleden als moderator, hij beoordeelde of bijdragen van gebruikers tegen de regels van het platform ingaan. 

Hij stelt nog altijd last te hebben van beelden die hij zag, waaronder een vrouw die wordt gestenigd en een hond die levend wordt gekookt. Als gevolg hiervan zegt hij onder meer slaap- en concentratieproblemen te hebben. De rechtszaak dient in Ierland, waar het Europese hoofdkantoor van Facebook staat. 

Psychische problemen als gevolg van het modereren van Facebook-berichten en een hoge werkdruk zijn vaker beschreven, onder meer in de Volkskrant.

Een woordvoerder van Facebook zegt tegen The Guardian aan medewerkers training en constant beschikbare begeleiding aan te bieden om de soms giftige en walgelijke teksten en beelden te kunnen verwerken. (NW)

Kunstmatige intelligentie-keyboard van Amazon leidt tot verwarring - 4 december 2019

Amazon Web Services introduceerde deze week op een groot evenement in Las Vegas een nieuw speeltje: DeepComposer. Dit is een goedkoop keyboard dat aan een computer kan worden gekoppeld en zo samenwerkt met kunstmatige intelligentie om gezamenlijk nieuwe liedjes of klassieke stukken te maken. Wie nu naar de winkel rent met de verwachting dat DeepComposer een nieuwe hit schrijft: niet doen. Zo schreef BBC News dat de muziek nogal beroerd klinkt.

Techblog The Verge zegt in verwarring te zijn: het lijkt een consumentenproduct, maar het is het niet. Maar voor wie is het wel bedoeld? Software-ontwikkelaars, zo schrijft Amazon zelf in een blog. Zij moeten spelenderwijs kunnen stoeien met AI-modellen. (LV)

TikTok beknotte mensen met overgewicht of handicap om pesten te voorkomen - 3 december 2019

Videoplatform TikTok paste tot voor kort een nogal wonderlijke strategie toe tegen pesten: het bereik van mogelijke slachtoffers inperken. Filmpjes van mensen met overgewicht of een beperking en van mensen uit de lhbti-gemeenschap werden domweg aan minder gebruikers getoond.

De precieze aanpak varieerde: soms werden video’s niet buiten het eigen land getoond, andere waren na een vooraf ingesteld aantal kijkers niet meer te zien op de openbare ‘Voor jou’-pagina. De gedachte was dat als pestkoppen minder filmpjes zouden zien waarop ze met pesterijen konden reageren, ze minder zouden pesten.

Na de onthulling van dit beleid door de Duitse website NetzPolitik.org, aan de hand van gelekte documenten, gaf TikTok aan dat deze aanpak verkeerd is en dat hij niet langer wordt toegepast. Volgens NetzPolitik tonen de documenten dat dit beleid in elk geval tot afgelopen september in de moderatie-regels te vinden was. (NW)

Facebook geeft zijn werknemers chatbot om lastige vragen te oefenen - 3 december 2010

Het lijkt een welkom hulpje met de feestdagen in aantocht: een chatbot voor Facebook-werknemers die ze kan helpen om alle lastige vragen te beantwoorden. Volgens the New York Times, die over deze zogenoemde Liam Bot bericht, is de chatbot bedacht nadat verschillende werknemers zouden hebben aangegeven dat ze het moeilijk vinden kritische vragen van vrienden en familieleden te beantwoorden.

Zo biedt Liam ze een mogelijke uitweg bij een vraag als ‘Hé, jij werkt toch bij Facebook… waarom verspreiden jullie toch zo veel haatberichten?’ Liam vertelt dan dat Facebook de laatste tijd heel veel extra moderatoren heeft ingehuurd. Facebook begon de chatbot eerder dit jaar te testen, zo zegt een woordvoerder tegenover de krant. (LV)

Desinformatie verspreiden is een lucratieve bezigheid - 29 november 2019

Websites die desinformatie verspreiden, halen gezamenlijk tenminste 235 miljoen dollar per jaar binnen aan advertentie-inkomsten, berekende non-profitorganisatie Global Disinformation Index. 

Dat geld komt voor een belangrijk deel van bedrijven die online adverteren. Door het ingewikkelde en grotendeels automatische veilingsysteem van online advertentieruimte, weten zij in veel gevallen niet waar hun advertenties verschijnen. 

Desinformatie is in deze studie gedefinieerd als het expres of met kwade bedoelingen verspreiden van misleidende informatie. Dit kan gedaan worden om mensen politiek te beïnvloeden, maar ook om bezoekers te trekken – en er dus aan te verdienen. 

Onlangs kwam een studie uit naar de stand van nep- en pulpnieuws in Nederland, waaruit blijkt dat beide momenteel nauwelijks invloed hebben op het democratische proces. Lees er hier meer over. (NW)

Go-kampioen houdt het voor gezien: computer te goed - 28 november 2019

Een van de beste go-spelers ter wereld zet een punt achter zijn carrière. De reden: computers zijn zo slim geworden, dat het onmogelijk is om ze nog te verslaan in het eeuwenoude bordspel. ‘Zelfs als ik nummer één van de wereld ben, ben ik niet de top. Er is een wezen dat niet kan worden verslagen’, aldus de 36-jarige Zuid-Koreaan Lee Sedol.

De 36-jarige Zuid-Koreaan is al sinds zijn twaalfde professioneel go-speler en werd achttien keer wereldkampioen. Sedol werd wereldberoemd door zijn tweestrijd met AlphaGo in 2016. Sedol verloor toen met 4-1.

AlphaGo was gemaakt door DeepMind, Googles zusterbedrijf dat werkt aan kunstmatige intelligentie. Later won AlphaGo ook van de toenmalige nummer 1 van de wereld, Ke Jie. De kans dat een mens ooit nog van ’s werelds beste AI wint is nihil. De opvolger van Alpha Go – AlphaGo Zero genaamd – won in 2017 met 100-0 van zijn voorganger. (LV)

Nederland koploper in betalen met horloges en ringen - 28 november 2019

Nederland is Europees koploper als bij het betalen met ringen, smartwatches of armbanden. Volgens betalingsdienstverlener Mastercard is ons land goed voor een derde van alle Europese transacties met deze zogenoemde wearables.

Mastercard maakt niet bekend hoe vaak Nederlanders precies hun wearable, voorzien van een speciale chip, langs de betaalterminal in winkels hebben gehaald.

Ook wereldwijd gezien behoort Nederland tot de landen met de meeste wearable-transacties. Alleen in Australië wordt er meer gebruik van gemaakt. Buiten Australië en de Verenigde Staten (achtste plaats) zijn alle landen van de wereldwijde top 10 Europees. (LV)

Twitter gaat inactieve accounts verwijderen; en de tweets van overledenen dan? – 27 november 2019

Accounts waarop langer dan zes maanden niet is ingelogd, worden vanaf december verwijderd van Twitter, meldt The Verge. Hierdoor komt een zwik gebruikersnamen beschikbaar. Twitter verwacht dat het verwijderproces maanden in beslag zal nemen.

Een neveneffect is dat ook tweets van overledenen hierdoor verdwijnen. Daarom is een project met de naam The Twittering Dead gestart, dat op verzoek Twitteraccounts archiveert.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Facebook biedt Twitter geen mogelijkheid om de accounts van overledenen een herdenkingsstatus te geven. Dat terwijl de digitale nalatenschap voor achtergebleven vrienden en familie van waarde kan zijn. Lees er meer over in dit artikel rond de vraag: wat moet er met onze data gebeuren na de dood? (NW)

Update 28 november: Twitter heeft na kritiek op zijn aankondiging besloten nog even te wachten met het verwijderen van inactieve accounts.

Samsung en Huawei verkopen meer smartphones, Apple minder - 26 november 2019

Samsung en – vooral – Huawei hebben hun posities op de wereldwijde smartphonemarkt flink weten te verstevigen. In het derde kwartaal steeg het marktaandeel van Samsung van 18,9 procent (vorig jaar) naar 20,4 procent en dat van Huawei van 13,4 naar 17 procent.

Apple verkocht volgens marktonderzoeksbureau Gartner juist minder telefoons en zakte van 11,8 naar 10,5 procent. Xiami en OPPO (beide net als Huawei Chinees) zijn de nummer vier en vijf. Huawei deed het vooral goed op de thuismarkt, waar 40 van de 66 miljoen apparaten werden verkocht. (LV)

Tim Berners-Lee onthult nieuw reparatieplan voor internet - 25 november 2019

De uitvinder van het world wide web – Tim Berners-Lee – heeft een nieuw plan gelanceerd dat het web moet repareren. Met veel anderen is Berners-Lee van mening dat het dertig jaar oude web zijn beloftes niet heeft ingelost. Onder andere omdat het wordt gedomineerd door een paar extreem machtige en rijke marktpartijen die er met de data van gebruikers vandoor gaan.

Zijn nieuwe initiatief Contract for the Web gaat uit van negen basisprincipes waaraan overheden, bedrijven én consumenten zich moeten houden. Zo moeten bedrijven de privacy van hun gebruikers respecteren en moeten gebruikers start-ups steunen die zich inzetten voor publieke waarden. Het contract wordt door tientallen organisaties en bedrijven gesteund, waaronder opvallend genoeg ook Microsoft, Google, Twitter en Facebook, op wie de laatste tijd juist veel kritiek is vanwege hun ongezonde datahonger en te grote macht.

Berners-Lee stelt tegenover the Guardian dat er nu actie nodig is, willen we niet met zijn allen in een digitale dystopie terecht komen. Vorig jaar kwam de Brit al met een ander plan dat een deel van de problemen moet oplossen: een digitale kluis waarin de data van consumenten worden opgeslagen. (LV)

‘Vrouwen zijn beleefder tegen slimme speakers dan mannen’ - 22 november 2019

Het blijkt maar weer hoezeer de mens geneigd is sociaal gedrag te vertonen richting apparaten: meer dan de helft van de eigenaren van een slimme speaker zegt soms ‘alsjeblieft’ tegen de digitale assistent. ‘Hey Google, zet de thermostaat op twintig graden - alsjeblieft.’ En opvallend: van de vrouwen zegt 62 procent weleens ‘alsjeblieft’, tegenover 45 procent van de mannen.

Dat blijkt uit onderzoek van Pew Research, die een enquête hield onder bijna zesduizend Amerikaanse bezitters van slimme speakers, waarvan er meer dan vierduizend mensen reageerden. Wat dit verschil veroorzaakt – of mannen daadwerkelijk onbeleefder zijn of een andere houding jegens technologie hebben, bijvoorbeeld – is de vraag (The Verge speculeert er in dit artikel over door). (NW)

Spiekbriefje Trump leidt tot eigen letterype (en Ramones-song) - 21 november 2019

De uitgeschreven verklaring die de Amerikaanse president Trump woensdag voorlas, heeft tot de nodige digitale huisvlijt geleid. In de verklaring stelt hij dat hij niets wilde als tegenprestatie – ‘quid quo pro’ – van zijn Oekraïense ambtsgenoot Zelenski. De kenmerkende kloeke letters zijn nu ook gratis te downloaden als lettertype: Tiny Hand (verwijzend naar Trumps kleine handen). 

De eerste regels (I WANT NOTHING, I WANT NOTHING, I WANT NO QUID PRO QUO) inspireerden een Twitteraar ook tot een song in de traditie van de New Yorkse punkband Ramones, bekend van nummers als I don’t Want you, I don’t Care, I don’t Wanna Go Down to the Basement en I don’t Wanna Walk Around with You.

Wie liever naar emo luistert dan naar punk, komt gelukkig ook aan zijn trekken:

Een volgende knutselaar voerde de regels aan een neuraal netwerk en liet dit er losjes op door associëren. Een van de pogingen leidt tot een nihilisme waaraan zelfs de Ramones een puntje hadden kunnen zuigen, een andere variant juist tot ‘een grotere capaciteit voor het tonen van emoties dan Trump zelf’. (LV)

Google leest nieuws van verschillende bronnen achter elkaar voor - 20 november 2019

Google News, maar dan voor audio. Dat is in het kort de nieuwe dienst Your News Update van Google. Het idee is dat Google’s praatassistent – op een telefoon of via een praatpaal – achter elkaar audio voorleest afkomstig van verschillende bronnen.

Deze voegen zich naar de voorkeur van de gebruiker. Op dit moment heeft Google samenwerkingsverbanden gesloten met een groot aantal mediapartijen, waaronder Politico, Wired, Fox News, ABC en the Washington Post. Het moet, stelt Google, audio op het web gebruiksvriendelijker maken.

Critici zien gelijk nadelen: na het creëren van een filterbubbel in tekst gaat Google nu over op een filterbubbel in audio. En deze is nog lastiger uit de weg te gaan. (LV)

Minecraft-versie waarbij je de echte wereld volbouwt nu te spelen in Nederland - 20 november 2019

Een bijzondere variant voor smartphones van de populaire game Minecraft is vanaf woensdag te downloaden in Nederland. Bijzonder, want Minecraft Earth, zoals het spel heet, maakt gebruik van augmented reality. 

Net als bij Pokémon Go speel je door rond te lopen in de fysieke wereld, waarbij de telefoon een portaal vormt naar een andere werkelijkheid. Bij Mincecraft Earth verzamel je tijdens het lopen bouwmaterialen. Daarmee kun je landschappen en gebouwen neerzetten die via de telefooncamera op de omgeving worden geprojecteerd. Andere spelers kunnen jouw bouwwerken via augmented reality zien staan. 

Overigens gaat dit allemaal niet vlekkeloos. Dit stukje natuur werd oorspronkelijk op tafel geplaatst, maar is na wat rondlopen nogal afgedreven:

Mogelijk verbetert dit nog, want het gaat nog om een onvolledige, vroege versie van het spel (early access). Minecraft Earth is gratis te downloaden, zowel op toestellen met Android als met iOS. (NW)

Snapchat controleert alle politieke advertenties vooraf - 19 november 2019

Anders dan Facebook en Twitter factcheckt Snapchat alle politieke advertenties die op het netwerk verschijnen vooraf. Dat heeft Snap-baas Evan Spiegel maandag gezegd in een interview met CNBC, als reactie op de maatregelen van zijn rivalen. Facebook hanteert juist het beleid dat bij politieke advertenties meer is toegestaan dan bij gewone advertenties. Zuckerberg vindt het ook niet zijn verantwoordelijkheid om ze inhoudelijk te controleren. Twitter zit juist aan de andere kant van het spectrum en heeft een verbod op alle politieke advertenties aangekondigd, al worstelt het nog met de definitie ervan. (LV)

RTL Nieuws zet ‘robotjournalist’ in voor lokaal nieuws - 14 november 2019

Het is voor RTL Nieuws ondoenlijk om voor elk dorpje in Nederland op te schrijven of het aantal verkeersongelukken stijgt of daalt en welk kruispunt het gevaarlijkst is. Toch heeft de nieuwsdienst sinds donderdag een webpagina die precies deze informatie biedt, in netjes uitgeschreven artikelen, en dat voor elke woonplaats. 

Hoe dat kan? Dankzij ‘robotjournalist’ Adam (Automatische Data Artikel Machine). Die gebruikte een database van Rijkswaterstaat over verkeersongelukken, trok conclusies (is er sprake van een stijging of daling?) en maakte er nieuwsberichtjes van. RTL Nieuws is tevreden over de eerste artikelen van Adam en is van plan hem vaker in te zetten. 

Overigens is geen sprake van een kunstmatige intelligent programma met taalgevoel; Adam vult een reeks complexe, vooraf uitgeschreven sjablonen in op basis van de data. Afgelopen gemeenteraadsverkiezingen gebruikte de NOS een vergelijkbaar systeem om nieuwsberichten met uitslagen voor elke gemeente te generen. 

Benieuwd hoe geautomatiseerde journalistiek werkt en wat de laatste ontwikkelingen zijn? Eerder schreven we er dit artikel over. (NW)

Vorige afleveringen van het techblog kunt u hier lezen.